Σχεδόν το 18% των καταναλωτικών δαπανών των κυπριακών νοικοκυριών, διοχετεύεται στον τομέα στέγασης, νερού, ηλεκτρικού ρεύματος και καυσίμων, όπως καταδεικνύεται από πρόσφατα στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat. Τα στοιχεία αναδεικνύουν την επιβράδυνση στο ρυθμό αύξησης των καταναλωτικών δαπανών στην Κύπρο, σε αντίθεση με την ΕΕ όπου καταγράφεται επιτάχυνση. Οι καταναλωτικές δαπάνες των νοικοκυριών, διορθωμένες για τον πληθωρισμό, αυξήθηκαν κατά 1,5%, σε σύγκριση με μια μέτρια αύξηση 0,3% το 2023. Στην ευρωζώνη η αύξηση ανήλθε στο 1,3% από 0,5% το 2023. Στην Κύπρο η ετήσια αύξηση των καταναλωτικών δαπανών ήταν 3,6% το 2024 σε σχέση με 6,1% το 2023, αποτυπώνοντας τις αλλαγές στην κατανάλωση, μπορεί λόγω και της ακρίβειας που προηγήθηκε. Όσον αφορά τη συνολική καταναλωτική δαπάνη των νοικοκυριών, ως ποσοστό του ΑΕΠ φθάνει το 61,6% στην Κύπρο και είναι η τέταρτη ψηλότερη στην ΕΕ μετά την Ελλάδα (75,3%), Κροατία (70,5%) και Πορτογαλία (6,6%).

Οι μεγαλύτερες αυξήσεις στην κατανάλωση των νοικοκυριών καταγράφηκαν στη Μάλτα (+8,8%), ακολουθούμενη από τη Ρουμανία (+5,6%) και την Ουγγαρία (+5,3%). Η Φινλανδία είναι η μόνη χώρα που παρουσιάζει φθίνουσα τάση (-0,5%) και το 2024.

Κατηγορίες δαπανών

Στην στέγαση, το νερό, την ηλεκτρική ενέργεια, το φυσικό αέριο και άλλα καύσιμα παρατηρούνται οι  μεγαλύτερες δαπάνες  των ευρωπαϊκών νοικοκυριών το 2024 και ακολουθούν τα τρόφιμα, τα μη αλκοολούχα ποτά και οι μεταφορές. Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι όσον αφορά τις δαπάνες για στέγαση, νερό, ηλεκτρική ενέργεια, φυσικό αέριο και άλλα καύσιμα, τα υψηλότερα μερίδια στις δαπάνες των νοικοκυριών παρατηρούνται στην Τσεχία (32,1%), τη Φινλανδία (29,6%), τη Δανία (28,5%), Σλοβακία (27,6%), Γαλλία (27,5%), Ρουμανία (27,1%), Εσθονία (25,4%), Ιρλανδία (25%), Βέλγιο (24,2%), Γερμανία (23,3%), Αυστρία (23%), Ιταλία (22,8%). Τα χαμηλότερα μερίδια καταγράφηκαν στην Κροατία (14,4%), τη Μάλτα (15,1%) και τη Λετονία (15,8%). Στην Κύπρο το ποσοστό είναι λίγο ψηλότερο και οι δαπάνες για αυτή την κατηγορία είναι 17,8% και για την Ελλάδα 21,8%. Όσον αφορά τις δαπάνες για τρόφιμα και μη αλκοολούχα ποτά, τα υψηλότερα μερίδια καταγράφηκαν στη Ρουμανία (23,1%), τη Βουλγαρία, τη Λετονία (και οι δύο 20,1%), τη Σλοβακία (19,7%), Εσθονία (18,8%), Λιθουανία (18,6%), Πορτογαλία (18,2%), Πολωνία  (18,1%), Κροατία (17,6%), Ελλάδα (15,8%). Τα χαμηλότερα μερίδια παρατηρήθηκαν στο Λουξεμβούργο (9,3%), την Ιρλανδία (9,8%) και την Αυστρία (10,2%) ενώ λίγο ψηλότερα βρίσκεται η Κύπρος με ποσοστό 12,5%.

Τέλος, τα υψηλότερα μερίδια δαπανών για την κατηγορία των μεταφορών καταγράφηκαν στη Σλοβενία ​​(17,0%), τη Λιθουανία (15,2%), τη Γερμανία (14,2%), Λουξεμβούργο (14,1%), Πολωνία (13,4%), Ελλάδα, Πορτογαλία και Ιταλία (13,1%), Κύπρος (12,9%), Βουλγαρία, Γαλλία, Ολλανδία (12,6%). Τα χαμηλότερα μερίδια παρατηρήθηκαν στη Σλοβακία (5,8%), την Κροατία (8,2%) και την Τσεχία (8,5%).

Η ανάκαμψη στηρίζει την κατανάλωση

Η εικόνα στην Ευρώπη είναι ότι από το 2022, παρατηρείται η επίδραση της ανάκαμψης, μαζί με τη θετική τάση που συνεχίζεται το 2023 και επιβεβαιώνεται το 2024. Μετά την ισχυρή ανάπτυξη το 2022 και το 2023, κατηγορίες όπως τα εστιατόρια και οι υπηρεσίες διαμονής, καθώς και οι μεταφορές, συνέχισαν να αυξάνονται, αλλά με βραδύτερο ρυθμό. Μια πτωτική τάση επιβεβαιώνεται για τα είδη ένδυσης και υπόδησης και τα αλκοολούχα ποτά, τον καπνό και τα ναρκωτικά. Το 2024, οι συνολικές δαπάνες των νοικοκυριών στην ΕΕ ανήλθαν στο 51,8% του ΑΕΠ, καταγράφοντας ελαφρά μείωση σε σύγκριση με το 2023 (51,9% του ΑΕΠ), σταματώντας έτσι την αυξητική τάση των τελευταίων ετών. Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι είναι 2,2 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.) χαμηλότερες από το μερίδιο του ΑΕΠ το 2014, όταν οι δαπάνες των νοικοκυριών ανήλθαν στο 54,1% του ΑΕΠ.