Ο καταξιωμένος Βρετανός χορογράφος έρχεται στην Κύπρο και μάς συστήνεται μέσω της ιδιαίτερης, σωματικής προσέγγισής του πάνω στην τέχνη του χορού.
Άρχισε να χορεύει από την ηλικία των 10 ετών και στα 14 συνειδητοποίησε ότι αυτό θέλει να κάνει στη ζωή του. Από το 1996 ηγείται μιας από τις σημαντικότερες ομάδες σύγχρονου χορού στη Βρετανία, την πολυβραβευμένη Russell Maliphant Dance Company. Πέρα από την εκπαίδευσή του στο Royal Ballet School, σπούδασε ανατομία, φυσιολογία, βιομηχανική και εκπαιδεύτηκε στην μέθοδο δομικής ενσωμάτωσης Ρόλφινγκ. Οι έρευνές του Ράσελ Μάλιφαντ γύρω από τη σχέση του χορού με την ανατομία και τη σχέση κίνησης, φωτισμών και μουσικής καθόρισαν το στίγμα της δουλειάς του, που χαρακτηρίζεται από μια μοναδική προσέγγιση πάνω στη ροή και την ενέργεια για τη δημιουργία μιας αισθητικής γλώσσας. Στην Κύπρο παρουσιάζει το πολύ αντιπροσωπευτικό έργο του «Silent Lines». Ιδέες και εικόνες από το εσωτερικό του σώματος προβάλλονται για να σχηματιστούν στο περιβάλλον της σκηνής χώροι και πλέγματα, με τη γλώσσα της κίνησης να έχει μεν κοινό έδαφος, αλλά να είναι επίσης μοναδική και προσωπική για κάθε έναν από τους πέντε χορευτές.
– Τι να αναμένει το κυπριακό κοινό; Το «Silent Lines» είναι ένα έργο για πέντε εξαιρετικούς χορευτές – με προβολές που χρησιμοποιούνται για να δημιουργήσουν μια ρευστά μεταβαλλόμενη ατμόσφαιρα, με τη χρήση κινουμένων σχεδίων του Παναγιώτη Τομαρά. Η μουσική έχει δημιουργηθεί από την Ντέινα Φούρας και εναλλάσσεται αδιάκοπα από την κλασική στην ηλεκτρονική, ενώ τα κοστούμια έχουν δημιουργηθεί από τον Στίβι Στούαρτ του Bodymap.
– Γιατί «Silent Lines»; Οι «αθόρυβες γραμμές» βασίζονται στο θέμα μιας φυσικής άσκησης που χρησιμοποιείται στην πρακτική μου άσκηση με τους χορευτές. Ανακαλύπτουμε ορισμένες ανατομικές αναφορές για το σώμα και το οδηγούμε αυτό σε μια διπλή αισθητική, χρησιμοποιώντας το ως έμπνευση για τα κινούμενα σχέδια. Όχι για να ακολουθήσουμε μια γραμμική διαδικασία, αλλά για να αρχίσουμε να ορίζουμε εικόνες για τον φωτισμό του κομματιού.
– Από πότε χρονολογείται το ιδιαίτερο ενδιαφέρον σας για την ανατομία; Από τότε που τραυματίστηκα για πρώτη φορά και βρήκα ανακούφιση επισκεπτόμενος έναν οστεοπαθητικό. Έλαβα για το σώμα μου μια πληροφόρηση που δεν είχα προηγουμένως.
– Τι είδους πληροφόρηση; Για παράδειγμα ότι το ένα πόδι μου είναι μακρύτερο από το άλλο, ότι το ένα ισχίο είναι ψηλότερο και περιστρέφεται προς τα εμπρός ή γυρίζει προς τα αριστερά κ.λπ. Συνάντησα επίσης μερικούς πολύ καλούς μασέρ και συνειδητοποίησα πόσο καλύτερα μπορεί να νιώθει το σώμα μου μετά από μία αποτελεσματική θεραπεία και πόσες νέες συνδέσεις γίνονται δυνατές όταν εξαφανίζεται η ένταση. Ήθελα να μάθω γιατί και πώς αυτό συνέβη, έτσι που να μπορέσω να αρχίσω να εφαρμόζω κάποιες από αυτές τις πληροφορίες στην πρακτική μου και να βελτιώσω έτσι την ισορροπία του σώματός μου κατά την κίνηση. Αυτό με οδήγησε σε μια πορεία «θεμελίωσης στην άσκηση» κι έπειτα στο να εκπαιδευτώ στη μέθοδο δομικής ενσωμάτωσης Ρόλφινγκ, η οποία εστιάζει ιδιαίτερα στο πώς το σύστημα συνδετικού ιστού του σώματος (η φάσια) επηρεάζει τη δομική ισορροπία και τα μοτίβα κίνησης του κορμιού. Στο έργο αυτό, μετατρέψαμε μερικά σχέδια των ιστών του εσωτερικού σώματος σε animation και οι αναφορές μας είναι από εκεί.
– Πώς αντιδρά συνήθως το κοινό στις παραστάσεις σας; Ελπίζω ότι βιώνουν ένα ταξίδι που τους επηρεάζει θετικά μέσα από τη μεταβαλλόμενη ενέργεια, την κίνηση και την αισθητική στη σκηνή, που δημιουργείται από την αλληλεπίδραση της μουσικής, των φωτισμών και της κίνησης.
– Γιατί κάνετε χορό; Τι, πιστεύετε, ότι σας επιτρέπει να εκφράσετε ο χορός που δεν μπορείτε να το βρείτε σε άλλη μορφή τέχνης; Κάνω χορό επειδή απολαμβάνω τη διαδικασία. Μου αρέσει να είμαι στο στούντιο με χορευτές και συνεργάτες και να δημιουργούμε μαζί. Υπάρχει κάτι οικουμενικό σχετικά με την κίνηση κι όταν συνδυάζεται με τη μουσική αλλάζει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε κάτι στην κίνηση κι είμαστε όλοι σε θέση να ανταποκριθούμε στην εικόνα. Φωτίζοντας και αποσυναρμολογώντας την εικόνα, αποκαλύπτοντας κάτι καινούργιο καθώς κρύβουμε κάτι άλλο κι έτσι προκύπτει μια ατέρμονη αλληλεπίδραση.
– Αν δεν ήσασταν χορογράφος τι θα ήσασταν; Έχω εργαστεί ως μασέρ, ως ειδικός στη μέθοδο Ρόλφινγκ, ως ξυλουργός/ ζωγράφος και διακοσμητής. Η μέθοδος Ρόλφινγκ ήταν κάτι που άσκησα για 20 συναπτά έτη γι’ αυτό ξέρω ότι μπορώ να το κάνω, αλλά αν έπρεπε να διαλέξω, η εναλλακτική επιλογή εργασίας θα ήταν η γλυπτική.
– Πώς προσεγγίζετε τη δημιουργική διαδικασία; Από πού αντλείτε έμπνευση; Μου αρέσει να πελεκάω καθημερινά στο στούντιο… κάνοντας ένα βήμα κάθε φορά με τα υλικά. Διδάσκω καθημερινά μια τάξη που είναι κάπως διερευνητική και αυτοσχεδιαστική – μπορεί να υπάρχουν βιωματικά στοιχεία ανατομίας στα οποία εμβαθύνουμε ή ίσως να επικεντρωθούμε στη ρευστότητα και την άρθρωση ή τα μοτίβα συντονισμού και τη σύνδεση. Αναθέτω καθήκοντα που θα μπορούσαν να αναπτύξουν το υλικό και να αξιοποιήσουν την επεξεργασία βίντεο κατά τη διαδικασία για να παίξουν με τη δομή και τη σύνθεση. Δουλεύουμε με τους φωτισμούς με κάθε ευκαιρία και προσπαθούμε να αναδείξουμε τις ιδιοσυγκρασίες του υλικού σε οποιαδήποτε δεδομένη κατάσταση ή ελαφριά υφή.
– Τι ψάχνετε σ’ έναν χορευτή; Την ενέργεια και τον ενθουσιασμό για τον χορό.
– Τι απολαμβάνετε στην πρόβα; Το μεγαλύτερο μέρος της.
– Τι θα συμβουλεύατε έναν επίδοξο χορογράφο; Να γνωρίζει που βρίσκεται η ενέργεια και το πάθος του. Η επιτυχία είναι σχετική και δεν μετριέται πάντα από τις δικές του αξίες, γι’ αυτό θα χρειαστεί ισχυρή αποφασιστικότητα και μια πηγή ενέργειας, ένα κίνητρο για να αντιμετωπίζει τις δυσκολίες. Να είναι ενήμερος γι’ αυτό που αγαπά και να ψάχνει το γιατί.
– Τι είναι επίκαιρο στην τέχνη του χορού σήμερα; Ποιες οι διαφορές με παλαιότερες εποχές; Ορισμένα πράγματα σχετικά με την ερμηνεία είναι διαχρονικά – αν παρακολουθήσουμε μια εξαιρετική ερμηνεία που δόθηκε πριν από 50 χρόνια, διαπιστώνουμε ότι κάποια στοιχεία είναι δύσκολο να βελτιωθούν. Επειδή το να παρακολουθείς κάποιον πλήρως απορροφημένο και συνδεδεμένο με το υλικό του είναι πάντα επίκαιρο. Το λεξιλόγιο και τα ενδιαφέροντα σε σχέση με τη γλώσσα είναι που μπορεί να αλλάζουν με τον καιρό και μπορούμε σήμερα να έχουμε πρόσβαση σε μια τεράστια ποικιλία εμπνεύσεων και τεχνοτροπιών.
* Το 22ο Φεστιβάλ Σύγχρονου Χορού Κύπρου κλείνει στις 22/6 με την Russel Maliphant Dance Company και το έργο «Silent Lines» (8.30μ.μ.), σε χορογραφία του Ράσελ Μάλιφαντ. Το πρωί της ίδιας μέρας (11.30π.μ.) ο Μάλιφαντ θα μιλήσει σε ανοιχτό εργαστήρι για χορευτές και καθηγητές για τον χορό και τις προσωπικές του εμπειρίες. Λεμεσός, Θέατρο Ριάλτο, 77777745
– Τι να αναμένει το κυπριακό κοινό; Το «Silent Lines» είναι ένα έργο για πέντε εξαιρετικούς χορευτές – με προβολές που χρησιμοποιούνται για να δημιουργήσουν μια ρευστά μεταβαλλόμενη ατμόσφαιρα, με τη χρήση κινουμένων σχεδίων του Παναγιώτη Τομαρά. Η μουσική έχει δημιουργηθεί από την Ντέινα Φούρας και εναλλάσσεται αδιάκοπα από την κλασική στην ηλεκτρονική, ενώ τα κοστούμια έχουν δημιουργηθεί από τον Στίβι Στούαρτ του Bodymap.
– Γιατί «Silent Lines»; Οι «αθόρυβες γραμμές» βασίζονται στο θέμα μιας φυσικής άσκησης που χρησιμοποιείται στην πρακτική μου άσκηση με τους χορευτές. Ανακαλύπτουμε ορισμένες ανατομικές αναφορές για το σώμα και το οδηγούμε αυτό σε μια διπλή αισθητική, χρησιμοποιώντας το ως έμπνευση για τα κινούμενα σχέδια. Όχι για να ακολουθήσουμε μια γραμμική διαδικασία, αλλά για να αρχίσουμε να ορίζουμε εικόνες για τον φωτισμό του κομματιού.
– Από πότε χρονολογείται το ιδιαίτερο ενδιαφέρον σας για την ανατομία; Από τότε που τραυματίστηκα για πρώτη φορά και βρήκα ανακούφιση επισκεπτόμενος έναν οστεοπαθητικό. Έλαβα για το σώμα μου μια πληροφόρηση που δεν είχα προηγουμένως.
– Τι είδους πληροφόρηση; Για παράδειγμα ότι το ένα πόδι μου είναι μακρύτερο από το άλλο, ότι το ένα ισχίο είναι ψηλότερο και περιστρέφεται προς τα εμπρός ή γυρίζει προς τα αριστερά κ.λπ. Συνάντησα επίσης μερικούς πολύ καλούς μασέρ και συνειδητοποίησα πόσο καλύτερα μπορεί να νιώθει το σώμα μου μετά από μία αποτελεσματική θεραπεία και πόσες νέες συνδέσεις γίνονται δυνατές όταν εξαφανίζεται η ένταση. Ήθελα να μάθω γιατί και πώς αυτό συνέβη, έτσι που να μπορέσω να αρχίσω να εφαρμόζω κάποιες από αυτές τις πληροφορίες στην πρακτική μου και να βελτιώσω έτσι την ισορροπία του σώματός μου κατά την κίνηση. Αυτό με οδήγησε σε μια πορεία «θεμελίωσης στην άσκηση» κι έπειτα στο να εκπαιδευτώ στη μέθοδο δομικής ενσωμάτωσης Ρόλφινγκ, η οποία εστιάζει ιδιαίτερα στο πώς το σύστημα συνδετικού ιστού του σώματος (η φάσια) επηρεάζει τη δομική ισορροπία και τα μοτίβα κίνησης του κορμιού. Στο έργο αυτό, μετατρέψαμε μερικά σχέδια των ιστών του εσωτερικού σώματος σε animation και οι αναφορές μας είναι από εκεί.
– Πώς αντιδρά συνήθως το κοινό στις παραστάσεις σας; Ελπίζω ότι βιώνουν ένα ταξίδι που τους επηρεάζει θετικά μέσα από τη μεταβαλλόμενη ενέργεια, την κίνηση και την αισθητική στη σκηνή, που δημιουργείται από την αλληλεπίδραση της μουσικής, των φωτισμών και της κίνησης.
– Γιατί κάνετε χορό; Τι, πιστεύετε, ότι σας επιτρέπει να εκφράσετε ο χορός που δεν μπορείτε να το βρείτε σε άλλη μορφή τέχνης; Κάνω χορό επειδή απολαμβάνω τη διαδικασία. Μου αρέσει να είμαι στο στούντιο με χορευτές και συνεργάτες και να δημιουργούμε μαζί. Υπάρχει κάτι οικουμενικό σχετικά με την κίνηση κι όταν συνδυάζεται με τη μουσική αλλάζει τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε κάτι στην κίνηση κι είμαστε όλοι σε θέση να ανταποκριθούμε στην εικόνα. Φωτίζοντας και αποσυναρμολογώντας την εικόνα, αποκαλύπτοντας κάτι καινούργιο καθώς κρύβουμε κάτι άλλο κι έτσι προκύπτει μια ατέρμονη αλληλεπίδραση.
– Αν δεν ήσασταν χορογράφος τι θα ήσασταν; Έχω εργαστεί ως μασέρ, ως ειδικός στη μέθοδο Ρόλφινγκ, ως ξυλουργός/ ζωγράφος και διακοσμητής. Η μέθοδος Ρόλφινγκ ήταν κάτι που άσκησα για 20 συναπτά έτη γι’ αυτό ξέρω ότι μπορώ να το κάνω, αλλά αν έπρεπε να διαλέξω, η εναλλακτική επιλογή εργασίας θα ήταν η γλυπτική.
– Πώς προσεγγίζετε τη δημιουργική διαδικασία; Από πού αντλείτε έμπνευση; Μου αρέσει να πελεκάω καθημερινά στο στούντιο… κάνοντας ένα βήμα κάθε φορά με τα υλικά. Διδάσκω καθημερινά μια τάξη που είναι κάπως διερευνητική και αυτοσχεδιαστική – μπορεί να υπάρχουν βιωματικά στοιχεία ανατομίας στα οποία εμβαθύνουμε ή ίσως να επικεντρωθούμε στη ρευστότητα και την άρθρωση ή τα μοτίβα συντονισμού και τη σύνδεση. Αναθέτω καθήκοντα που θα μπορούσαν να αναπτύξουν το υλικό και να αξιοποιήσουν την επεξεργασία βίντεο κατά τη διαδικασία για να παίξουν με τη δομή και τη σύνθεση. Δουλεύουμε με τους φωτισμούς με κάθε ευκαιρία και προσπαθούμε να αναδείξουμε τις ιδιοσυγκρασίες του υλικού σε οποιαδήποτε δεδομένη κατάσταση ή ελαφριά υφή.
– Τι ψάχνετε σ’ έναν χορευτή; Την ενέργεια και τον ενθουσιασμό για τον χορό.
– Τι απολαμβάνετε στην πρόβα; Το μεγαλύτερο μέρος της.
– Τι θα συμβουλεύατε έναν επίδοξο χορογράφο; Να γνωρίζει που βρίσκεται η ενέργεια και το πάθος του. Η επιτυχία είναι σχετική και δεν μετριέται πάντα από τις δικές του αξίες, γι’ αυτό θα χρειαστεί ισχυρή αποφασιστικότητα και μια πηγή ενέργειας, ένα κίνητρο για να αντιμετωπίζει τις δυσκολίες. Να είναι ενήμερος γι’ αυτό που αγαπά και να ψάχνει το γιατί.
– Τι είναι επίκαιρο στην τέχνη του χορού σήμερα; Ποιες οι διαφορές με παλαιότερες εποχές; Ορισμένα πράγματα σχετικά με την ερμηνεία είναι διαχρονικά – αν παρακολουθήσουμε μια εξαιρετική ερμηνεία που δόθηκε πριν από 50 χρόνια, διαπιστώνουμε ότι κάποια στοιχεία είναι δύσκολο να βελτιωθούν. Επειδή το να παρακολουθείς κάποιον πλήρως απορροφημένο και συνδεδεμένο με το υλικό του είναι πάντα επίκαιρο. Το λεξιλόγιο και τα ενδιαφέροντα σε σχέση με τη γλώσσα είναι που μπορεί να αλλάζουν με τον καιρό και μπορούμε σήμερα να έχουμε πρόσβαση σε μια τεράστια ποικιλία εμπνεύσεων και τεχνοτροπιών.
* Το 22ο Φεστιβάλ Σύγχρονου Χορού Κύπρου κλείνει στις 22/6 με την Russel Maliphant Dance Company και το έργο «Silent Lines» (8.30μ.μ.), σε χορογραφία του Ράσελ Μάλιφαντ. Το πρωί της ίδιας μέρας (11.30π.μ.) ο Μάλιφαντ θα μιλήσει σε ανοιχτό εργαστήρι για χορευτές και καθηγητές για τον χορό και τις προσωπικές του εμπειρίες. Λεμεσός, Θέατρο Ριάλτο, 77777745
