Η εικαστικός απεχθάνεται την επανάληψη και τον μιμιτισμό. Και αυτό φαίνεται στο πολυσχιδές έργο της που παρουσιάζεται σε αναδρομική έκθεση στο Γκαράζ. 

– Γιατί έδωσες τον τίτλο wonders στην αναδρομική σου έκθεση; 
Ο τίτλος ‘woanders’ δόθηκε από τον επιμελητή Ευαγόρα Βανέζη και είναι εμπνευσμένος από το εκθεσιακό ιστορικό μου όπου συχνά χρησιμοποιώ λογοπαίγνια σε σχέση με τον χρόνο, τον τόπο, την ευφυΐα, όπως και με τίτλους και θεματολογία έργων και παρουσιάσεων μου. Το ‘woanders’ ως αγγλικό λογοπαίγνιο συνδυάζει την απορία και το θαύμα του ‘wonder’ με την περιπλάνηση του ‘wander’. Επίσης στην γερμανική γλώσσα πάει να πει «αλλού» αλλά και «πού άλλου;», όταν εκφραστεί σαν ερώτηση. ‘Woanders’ είναι επίσης το εννοιολογικό πλαίσιο της ερευνητικής μεθοδολογίας στην οποία βασίστηκε η επιμέλεια της έκθεσης. Στη ίδια μεθοδολογία βασίστηκε και η έκδοση, η οποία νοείται ως ένας ανοιχτός, συνεργατικός χώρος εξερεύνησης ενός υπό κατασκευή αρχείου. Αυτό το αρχείο έχει στόχο να ξετυλίξει την ανάμειξη μου με τις αισθητικές ευαισθησίες της εποχής μας, μια ποιητική σύντηξη τέχνης και ζωής που ταλαντεύεται ανάμεσα σε φιλοσοφίες του γίγνεσθαι και την αναζήτηση μιας πρακτικής αισθητικής της ύπαρξης. 

 

 

– Πόσο δύσκολο ήταν να χωρέσει μια εικαστική πορεία 30 χρόνων στον χώρο του Γκαράζ; Ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα αν σκεφτούμε ότι αυτή η πορεία αποτελείται από εικαστικά έργα διαφορετικών μορφών όσον αφορά στο υλικό και στο μέσο: Από καθαρή ζωγραφική, μέχρι εναλλακτική αντιμετώπιση του χρώματος με μη συμβατικά υλικά. Εμπεριέχει επίτοιχα έργα δύο διαστάσεων από διαφορετικές ενότητες έργων και με διαφορετικό εικαστικό λεξιλόγιο η κάθε μια, τρισδιάστατες κατασκευές στο χώρο, ταινίες κι αυτές διαφορετικού τύπου, αλλά και εγκαταστάσεις, κοινωνικοκαλλιτεχνικά δρώμενα και παρουσιάσεις οι οποίες εντάσσονται σε μια κοινωνική γλυπτική. Επιπλέον εμπεριέχει και μια μουσική μου διαδρομή, ένα άλλο κεφάλαιο σε άλλου είδους τέχνη. Αναπόφευκτα ακολουθήθηκε ενστικτωδώς μια διαδικασία, η ίδια, όπως αυτή της δημιουργίας ενός έργου. Μόνο που αυτή τη φορά το καινούργιο έργο έπρεπε να δημιουργηθεί με υλικό τα ίδια τα παλαιότερα έργα. Έτσι μέσα από μια προσθετική και αφαιρετική διαδικασία όπως ένα κολάζ, μετά από ωρίμανση, προέκυψε ένα καινούργιο πολυσχιδές έργο. 

– Τι περιλαμβάνει η έκθεση; Στο φυσικό χώρο περιλαμβάνει μια ενδεικτική επιλογή έργων των προαναφερθέντων διαφορετικών «ζωγραφικών» ενοτήτων από το 1990 μέχρι και σήμερα, αναμεμιγμένα μεταξύ τους αλλά και με κατασκευές. Σε ορισμένα σημεία του χώρου δημιουργήθηκαν συγκεκριμένες εστίες όπου σε ένα σημείο φιλοξενούνται οι ταινίες και τα βίντεος και σε άλλο τα κοινωνικοκαλλιτεχνικά δρώμενα. Σε τρίτο σημείο φιλοξενείται μια περιπλάνηση υπό μορφή εικονικής πραγματικότητας στο στούντιο μου, η οποία αφορά στην «καθαρή» ζωγραφική μου με την πιο στενή της έννοια. Αυτή η περιπλάνηση πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με τη CYENS – Centre of Excellence. 

Στο μεσοπάτωμα παρουσιάζεται ένα νέο ηχητικό τοπίο του συνθέτη και sound artist Αντώνη Αντωνίου, ο οποίος χρησιμοποιεί ηχογραφήσεις από τις πρώτες σπουδές μου στο τραγούδι, για να δημιουργήσει ένα ηχητικό κολλάζ. Περιλαμβάνει επίσης και την έκδοση, αποτέλεσμα της συνεργασίας μας με τον Βανέζη και σχεδιασμένη από τον Φίλιππο Βασιλειάδη η οποία περιέχει αρχειακό υλικό υπό μορφή εναλλακτικού βιογραφικού που έγραψα και μια κριτική ανάλυσή του όλου έργου μου από τον Βανέζη.  

​- Ξεκίνησες αρχικά με ζωγραφική και έπειτα  η δουλειά σου πήρε κι άλλα μονοπάτια. Μέσα από ποιες αναζητήσεις οδηγήθηκες σε άλλα μέσα; Φαίνεται να έχω ένα ανήσυχο χαρακτήρα ο οποίος υποκινείται από μια ανάγκη για πειραματισμό και αναζήτηση. Αυτό υποσυνείδητα με οδηγούσε ακόμα και στα πιο ζωγραφικά έργα, να θέτω στον εαυτό μου καινούργους κανόνες και δεδομένα προκαλώντας τον να βρει λύσεις. Απεχθάνομαι την επανάληψη και τον μιμιτισμό. Μέσα στα χρόνια λόγω ίσως των ίδιων ανησυχιών, αλλά και λόγω της αδηφάγου μου ανάγκης προς αναζήτηση της γνώσης, συνέχισα τις σπουδές μου σε θέματα που αφορούν στην φιλοσοφία στην συμβουλευτική και άλλα κι έτσι αναπόφευκτα αυτή η γνώση διοχετεύτηκε σε δράσεις και κοινωνικοκαλλιτεχνικά δρώμενά.

– Έχεις δεχθεί κάποιες επιρροές από καλλιτέχνες ή κινήματα στην τέχνη; Η τέχνη μου είναι βιωματική. Αυτό σημαίνει ότι δουλεύω περισσότερο με προσωπικά βιώματα και με το ένστικτο. Δεν με επηρέασαν συγκεκριμένοι καλλιτέχνες, αλλά εκ των υστέρων, έχω ανακαλύψει συγγένειες με κάποιους, όπως και με ιδεολογίες και ρεύματα.

 

– Η τέχνη ήταν πάντα αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας σου; Ό,τι και να κάνω προϋποθέτει το βλέμμα του ζωγράφου, την αισθητική, την ευαισθησία και την κρίση του σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Δηλαδή εντάσσεται σε ένα στοχασμό όπως τον περιγράφει ο Μερλώ-Ποντύ, ότι η ζωγραφική καταλαμβάνει το κέντρο μιας προβληματικής της όρασης, η οποία αποτελεί πρωταρχικό τρόπο σχέσης του ανθρώπου με τον κόσμο και με το είναι. Της αποδίδει μια σπουδαιότητα -όπως και στην τέχνη γενικότερα-, ως τρόπου όρασης του κόσμου, αλλά και προσανατολισμού ή αναπροσανατολισμού μέσα σ’ αυτόν. Με συντροφεύουν πάντα τα λόγια του, ότι «η τέχνη δεν είναι κατασκευή, τεχνούργημα ή επιδέξια σχέση με έναν εξωτερικό χώρο και κόσμο. Ο ζωγράφος λοιπόν, κάτω από τα ονόματα του βάθους, του χώρου και του χρώματος, αναζητά αυτήν ακριβώς την εσωτερική ζωογόνηση, αυτή την ακτινοβολία του ορατού.

– Είσαι από τους εικαστικούς που κατάφεραν να επιβιώνουν από την τέχνη τους; Δεν κατάφερα να επιβιώσω από την τέχνη μου με οικονομικούς όρους, αλλά με ψυχικούς σίγουρα το κατάφερα. Μου πρόσφερε τη χαρά της δημιουργίας, της ανακάλυψης, της επικοινωνίας, του μοιράσματος. Μου πρόσφερε επιπλέον την ευκαιρία να γνωρίσω τον κόσμο μέσα από ταξίδια 

– Έχεις παρουσιάσει δουλειά σου στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες. Τι σημαίνουν για σένα αυτές οι συμμετοχές; Σημαίνουν ότι η ανάγκη μου για μοίρασμα βρίσκει έδαφος και ότι αυτό που κάνω αγγίζει και άλλες ψυχοσυνθέσεις.

Λευκωσία, Γκαράζ (99 807798 και 99793093). Μαρία Παπαχαραλάμπους,  αναδρομική έκθεση με τίτλο «woanders». Μέχρι 20/11

Φιλελεύθερα, 24.10.2021.