«Υπήρχε ένα κεφάλαιο που γράφοντάς το έκλαψα, πράγμα που δεν έχει συμβεί ποτέ ξανά αυτό σε μένα. Θεωρώ το γράψιμο πρωτίστως διανοητική εργασία, αλλά εδώ το συναίσθημα με κατέκλυσε και για λίγο δεν μπορούσα να γράψω.»
 
– Στο νέο σας βιβλίο καταπιάνεστε για ακόμα μία φορά με ένα οικογενειακό ζήτημα. Γιατί πάλι; Διότι είναι μια εμμονή μου και γράφω από τις εμμονές μου. Και υποθέτω επειδή, από τον καιρό του Κάιν και του Άβελ, του Χριστού που σπαρακτικά αναρωτιέται γιατί τον εγκατέλειψε ο πατέρας του (ένας πατέρας άφαντος, αόρατος) ή γιατί τον υποχρεώνει να πιει το πικρό ποτήρι, του Οιδίποδα, του Ορέστη και της Μήδειας έως τον Άμλετ, τον Κάφκα, τον Στρίντμπεργκ, τον Φίλιπ Ροθ και τόσους άλλους, οι δεσμοί αίματος αποτελούν έξοχο δραματουργικό υλικό.
 
– Τι είναι αυτό που σας απασχολεί στο «Είμαι Όσα Έχω Ξεχάσει»; Η μνήμη και η λήθη: πού χωρίζονται, πού ενώνονται. Η μνήμη και η επινόηση: το ίδιο και εδώ, πού σταματά η μία και πού αρχίζει η άλλη. Επίσης, τι άνθρωπος είναι ένας πατέρας προτού γίνει πατέρας. Τα οικογενειακά θαμμένα μυστικά. Κυρίως, ένας φόνος μέσα στην οικογένεια.
 
– Δεδομένου ότι γράφατε μια δική σας αληθινή ιστορία, υπήρξαν στιγμές που το γράψιμο έγινε επώδυνο; Ναι. Υπήρχε ένα κεφάλαιο που γράφοντάς το έκλαψα, πράγμα που δεν έχει συμβεί ποτέ ξανά αυτό σε μένα. Θεωρώ το γράψιμο πρωτίστως διανοητική εργασία, αλλά εδώ το συναίσθημα με κατέκλυσε και για λίγο δεν μπορούσα να γράψω. 
 
– Ποια διαδικασία ακολουθήσατε ως προς το κομμάτι της έρευνας; Κράτησε πολλά χρόνια, με διακοπές και παύσεις φυσικά. Μπήκα για τα καλά σε αυτή από το 2010 και μετά, όταν έκλεισα πια τα σαράντα. Από τη μία συνεντεύξεις με δικούς μου ανθρώπους, από την άλλη έρευνα σε αρχεία ιστορικά και άλλες υπηρεσίες, ταξίδια και επισκέψεις στους τόπους του βιβλίου, διαβάσματα πολλά. Οι συνεντεύξεις με τους δικούς μου έγιναν χωρίς να το ξέρουν. Τους ηχογραφούσα αλλά δεν το ήξεραν, βάσει της αδιακρισίας και της αναξιοπρέπειας που συχνά διέπουν την ιδιότητα του συγγραφέα. 
 
– Υπήρξε κάποιο συγκεκριμένο στοιχείο της έρευνας που να μην μπορείτε να ξεχάσετε ακόμα και σήμερα; Στο βιβλίο υπάρχει μια σκηνή βασανισμού. Ο πατέρας μου ήταν παρών σε αυτό τον βασανισμό, είδε, άκουσε. Μου το αποκάλυψε λίγο πριν πεθάνει και το είχε μεγάλο βάρος: που δεν έκανε τίποτα για να το σταματήσει. Μου αφηγήθηκε πως χρόνια μετά πήγε και βρήκε τον άνθρωπο που βασανίστηκε μπροστά του ως ύποπτος για τη δολοφονία του πατέρα του. Δεν θα ξεχάσω ποτέ αυτή την ιστορία. 
 
– Αυτή την περίοδο ποιο βιβλίο διαβάζετε; Τον «Στενό Δρόμο προς τα Βάθη του Βορρά» του Ιάπωνα ποιητή Ματσούο Μπασό, από τις εκδόσεις Άγρα. Τα χαϊκάι του Μπασό (1644-1694) συνεχίζουν να εμπνέουν. Εδώ, έχουμε ένα μοναδικής ποιητικής πνοής ταξιδιωτικό ημερολόγιο που εν τέλει είναι ένα υβριδικό κείμενο που πάλλεται κάπου ανάμεσα στην καθαρή ιαπωνική ποίηση, στην περιπλάνηση την εξωτερική μα και την εσωτερική. Είναι επίσης μια απόπειρα λογοτεχνικού δοκιμίου, πάνω απ’ όλα όμως ένας διαρκής στοχασμός πάνω στο πώς η γλώσσα μετουσιώνει την εμπειρία σε τέχνη. Ένα άτυπο σεμινάριο δημιουργικής γραφής που διαβάζεται με απόλαυση.
 

«Είμαι όσα έχω ξεχάσει», εκδόσεις Μεταίχμιο, σελίδες 256, €14,40

Φιλελεύθερα, 15/3/2020.