Η παρουσίαση του καλλιτεχνικού προγραμματισμού του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου για τη σεζόν 2025–2026 εξελίχθηκε σε μια ευρύτερη συζήτηση για τη στρατηγική ανασυγκρότηση και τις μελλοντικές κατευθύνσεις του εθνικού θεάτρου.
Πέρα από την ανακοίνωση του νέου ρεπερτορίου, το ενδιαφέρον στη διάσκεψη τύπου που πραγματοποιήθηκε στα γραφεία του οργανισμού στη Λευκωσία επικεντρώθηκε στα ζητήματα υποστελέχωσης, στις μεγάλες αναπτυξιακές παρεμβάσεις και στην παρουσίαση του Στρατηγικού Σχεδιασμού του ΘΟΚ, ο οποίος δημοσιοποιείται για πρώτη φορά.
Ο καλλιτεχνικός προγραμματισμός της επόμενης σεζόν συνδυάζει κλασικά και σύγχρονα έργα με έμφαση στην προώθηση Κύπριων δημιουργών. Η περίοδος χαρακτηρίζεται από αύξηση των συμβολαίων εργασίας και από νέες συνέργειες με ανεξάρτητους καλλιτέχνες και θιάσους, εντάσσοντας το ρεπερτόριο στο πλαίσιο των ευρύτερων στρατηγικών αξιών του οργανισμού.
Βουτουρής: Βασικό πρόβλημα η υποστελέχωση
Ο πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ΘΟΚ, Παντελής Βουτουρής, δεν απέφυγε να περιγράψει με σαφήνεια το πιο πιεστικό πρόβλημα του οργανισμού: την υποστελέχωση. «Είναι ένα σοβαρό ζήτημα και μακάρι να είχαμε να ανακοινώσουμε λύσεις», ανέφερε, σημειώνοντας ότι στον προϋπολογισμό του 2026 περιλαμβάνεται πρόνοια για δέκα θέσεις ωρομίσθιου τεχνικού προσωπικού και δύο διοικητικού, που βρίσκονται υπό έγκριση. Παράλληλα, έχουν δρομολογηθεί διαδικασίες για την προκήρυξη έξι νέων θέσεων.
Η έλλειψη προσωπικού, που συνδέεται με την καθυστέρηση διορισμού Γενικού Διευθυντή, έχει δημιουργήσει σημαντικό φόρτο εργασίας σε όλα τα επίπεδα λειτουργίας. Όπως διευκρινίστηκε, το νέο σχέδιο υπηρεσίας για τη θέση του Διευθυντή έχει πλέον ολοκληρωθεί και εγκριθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες και εντός της εβδομάδας εισάγεται προς συζήτηση στην Επιτροπή Νομικών της Βουλής, πριν προωθηθεί στην ολομέλεια για ψήφιση.
Ο Π. Βουτουρής εξέφρασε την ελπίδα ότι το ρεπερτόριο 2025–2026 θα είναι το τελευταίο που ετοιμάζεται χωρίς Γενικό Διευθυντή.
Εγκαινιάζεται η Πειραματική Σκηνή
Σε εξέλιξη βρίσκεται η ανακατασκευή των Αποθηκών του ΘΟΚ στη βιομηχανική περιοχή Στροβόλου, οι οποίες μεταμορφώνονται σε σύγχρονο θέατρο. Το έργο βρίσκεται λίγο πριν την τελική φάση και, όπως δήλωσε ο πρόεδρος του ΘΟΚ, η νέα δομή θα είναι ενδιαφέρουσα και πρωτοποριακή.
Ο χώρος θα αποτελεί εφεξής την Πειραματική Σκηνή του ΘΟΚ, καθώς αναδομείται αρχιτεκτονικά και επαναπροσδιορίζεται ως χώρος έρευνας και καλλιτεχνικών πειραματικών ζυμώσεων. Τα εγκαίνια είναι προγραμματισμένα για τις 15 Φεβρουαρίου 2026, όταν και θα παρουσιαστεί η πρεμιέρα της ειδικά σχεδιασμένης διπλής παραγωγής, υπό την καλλιτεχνική επιμέλεια της Μαγδαλένας Ζήρα. Η δημιουργία του χώρου αναμένεται να ενισχύσει το ερευνητικό και πειραματικό προφίλ του οργανισμού, προσφέροντας νέα πεδία δημιουργίας για τους Κύπριους καλλιτέχνες.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε και στην ανάγκη συντήρησης του κτηρίου του ΘΟΚ στη Λευκωσία, το οποίο, όπως σημείωσε ο πρόεδρος του ΔΣ, παρά το γεγονός ότι λειτουργεί από το 2012 «δεν είναι πια καινούριο και χρειάζεται φροντίδα». Ο οργανισμός έχει εντάξει στον στρατηγικό του σχεδιασμό παρεμβάσεις εκσυγχρονισμού του τεχνικού εξοπλισμού και αναβάθμισης των υποδομών, ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλεια, η λειτουργικότητα και η αισθητική ποιότητα των χώρων.
Σε εξέλιξη βρίσκονται και τα τρία έργα υποδομής εκτός πρωτεύουσας, η Δραματική Σχολή στη Λάρνακα, η 2η έδρα στη Λεμεσό και το Κέντρο Σκηνογραφίας και Ενδυματολογίας στην Αγία Νάπα. Από τις τρεις αυτές πρωτοβουλίες, το Κέντρο Σκηνογραφίας θεωρείται πιο ώριμο. Ο Δήμος Αγίας Νάπας έχει παραχωρήσει στον οργανισμό το παλιό κτήριο της Συνεργατικής Πιστωτικής Εταιρείας, το οποίο ήδη αξιοποιείται.
«Έχουν ξεκινήσει εργασίες στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις και έχουμε αρχίσει να μεταφέρουμε υλικό από τις Αποθήκες, όπου γίνονται ταυτόχρονα παρεμβάσεις» εξήγησε ο Π. Βουτουρής, σημειώνοντας πως το κέντρο θα λειτουργήσει ως αρχείο σκηνογραφίας και ενδυματολογίας του κυπριακού θεάτρου.
Νέος Στρατηγικός Σχεδιασμός
Για πρώτη φορά ο ΘΟΚ διαθέτει επίσημο Στρατηγικό Σχεδιασμό, ο οποίος, όπως είναι έτοιμος, ολοκληρωμένος και αναρτημένος στην ιστοσελίδα του οργανισμού. Το εκτενές αυτό έγγραφο– προϊόν εσωτερικής μελέτης και διαβούλευσης– χαρτογραφεί τους στόχους του οργανισμού για την επόμενη δεκαετία, στη βάση της αρχής ότι ο ΘΟΚ δεν είναι μόνο παραγωγός παραστάσεων.
Οι βασικοί πυλώνες του σχεδίου περιλαμβάνουν:
- Βιωσιμότητα μέσω ποιότητας και καλλιτεχνικής ανάπτυξης, με έμφαση στη στήριξη νέων δημιουργών και την προώθηση της κυπριακής δραματουργίας.
- Συμμετοχικότητα και προσβασιμότητα, με ανάπτυξη κοινού, θεατρική παιδεία και δράσεις σε όλη την επικράτεια.
- Εξωστρέφεια και εκσυγχρονισμός, μέσα από διεθνείς συνεργασίες, αξιοποίηση της τεχνογνωσίας στο αρχαίο δράμα, ψηφιακές και οικολογικές πολιτικές.
- Ανθρωποκεντρική πολιτική και διαφάνεια, με στόχο την ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού και τη βελτίωση του εργασιακού περιβάλλοντος.
Το στρατηγικό σχέδιο προβλέπει επίσης συνεργασίες με το Υφυπουργείο Πολιτισμού σε ζητήματα θεατρικής παιδείας και πολιτικής, καθώς και τη δημιουργία ενιαίων μηχανισμών αξιολόγησης και διαφάνειας.
Δείτε αναλυτικά τον Στρατηγικό Σχεδιασμό ΕΔΩ.
Το ΔΣ επιδιώκει να περάσει την εικόνα ενός οργανισμού που επιχειρεί να μεταβεί από τη διαχείριση στην ανασυγκρότηση. Έτσι προτάσσουν τη δομική ανανέωση, τη θεσμική σταθερότητα και την καλλιτεχνική εξωστρέφεια, που συνδέονται με την κοινωνική του αποστολή. Αν η ψήφιση του σχεδίου υπηρεσίας για τον Γενικό Διευθυντή ολοκληρωθεί και οι υποδομές του Στροβόλου και της Αγίας Νάπας παραδοθούν εντός χρονοδιαγράμματος, τότε το 2026 θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την αρχή ενός νέου κύκλου για το κυπριακό δημόσιο θέατρο.
Το ρεπερτόριο για το 2025-26
Σύμφωνα με την αντιπρόεδρο του ΘΟΚ Ανθή Αντωνιάδου, πλούσιο και πολυθεματικό είναι το ρεπερτόριο της περιόδου 2025-26.
Ήδη η σεζόν άνοιξε με τη δεύτερη χρονιά του «Μικρού Έγιολφ» του Χένρικ Ίψεν σε σκηνοθεσία Στέφαν Λάρσον, ενώ η Σκηνή 018 παρουσιάζει τη θεατρική μεταγραφή του παραμυθιού του Άντερσεν «Τα καινούρια ρούχα του βασιλιά», σε σκηνοθεσία Μαρίνας Βρόντη.
Το Θέατρο Βαλίτσα συνεχίζει τη δράση του στα σχολεία με το έργο «Μαργαρίτα forever», βασισμένο στο διήγημα του Δημήτρη Χατζή, σε διασκευή και ερμηνεία των Έλενας Παυλίδου και Νικολέτας Βερύκιου.
Η Κεντρική Σκηνή εγκαινιάζει τη χρονιά με το «Έγκλημα στο Όριεντ Εξπρές» της Άγκαθα Κρίστι (σκην. Τάκης Τζαμαργιάς), ενώ η Νέα Σκηνή «Νίκος Χαραλάμπους» υποδέχεται το έργο της Λούλας Αναγνωστάκη «Σ’ εσάς που με ακούτε» (σκην. Θανάσης Γεωργίου).
Ακολουθούν οι «Μεταφράσεις» του Μπράιαν Φρίελ, σε σκηνοθεσία του Αγγλοκύπριου Πάτρικ Μάιλς, με θεματικό επίκεντρο τη γλώσσα, την ταυτότητα και τη μνήμη, στο πλαίσιο των 70 χρόνων από τον αγώνα της ΕΟΚΑ. Στο ίδιο πλαίσιο, η Μαρία Καρσερά θα σκηνοθετήσει σε μορφή αναλογίου μια σύνθεση με τα έργα «Οι Κλειστές Πόρτες» του Κώστα Μόντη και «Η Κυπριακή Συμφωνία» του Θεοδόση Πιερίδη.
Στις διεθνείς συνεργασίες ξεχωρίζει η «Δωδέκατη νύχτα» του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, σε σκηνοθεσία του Βρετανού Όουεν Χόρσλεϊ, μια γιορτή για την αγάπη και την ανθρώπινη μεταμόρφωση. Την ίδια στιγμή, η Πειραματική Σκηνή επαναπροσδιορίζεται αρχιτεκτονικά και καλλιτεχνικά ως χώρος έρευνας και πειραματισμού, υπό την επιμέλεια της Μαγδαλένας Ζήρα, φιλοξενώντας μια ερευνητική διαδικασία συγγραφής με τη συμμετοχή των σκηνοθετριών Αύρας Σιδηροπούλου και Εβίτας Ιωάννου και της συγγραφέα Ευριδίκης Περικλέους- Παπαδοπούλου.
Η θερινή περίοδος θα κορυφωθεί με διπλή κατεύθυνση: την πρόταση συμμετοχής στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου και την παρουσίαση του έργου «Ο Μπαμπάς ο Πόλεμος» του Ιάκωβου Καμπανέλλη, σε σκηνοθεσία Αχιλλέα Γραμματικόπουλου, μια αντιπολεμική σάτιρα με διαχρονικό μήνυμα.
