Με ουσιαστική παρουσία στην ελληνική σκηνή και οθόνη και με αφορμή το ρόλο της στο «Έγκλημα στο Όριεντ Εξπρές» του ΘΟΚ, η γνωστή ηθοποιός μιλά για την αναζήτηση της αλήθειας, ως ανάγκη για προσωπική και καλλιτεχνική εξέλιξη.
-Που πιστεύετε πως έγκειται το ενδιαφέρον των ηθοποιών σε ρόλους της Άγκαθα Κρίστι; Προσωπικά αγαπώ την Άγκαθα Κρίστι και θεωρώ το συγκεκριμένο έργο εξαιρετικά γοητευτικό. Θεωρείται εξάλλου ένα από τα τρία κορυφαία έργα της. Και δικαίως, θα έλεγα. Οι ρόλοι μοιάζουν εύκολοι και εύπεπτοι, αλλά δεν είναι. Υπάρχουν πολλές στρώσεις υλικού που έχουν ενδιαφέρον για έναν ηθοποιό, για έναν σκηνοθέτη για το σύνολο γενικότερα, που θα παράξει ένα θεατρικό αποτέλεσμα. Σίγουρα οι ήρωες της Κρίστι, δεν έχουν το βάθος αυτών του Τσέχοφ ή του Ίψεν. Όμως έχουν υπόσταση, οντότητα και ενδιαφέρον. Επιπλέον, το μυστήριο και το παιχνίδι που κάνεις με το θεατή, αν θα καταλάβει ή δεν θα καταλάβει ή τι θα του δώσεις να καταλάβει ή πότε θα του το δώσεις να το καταλάβει, μοιάζει με ένα ζογκλερικό παιγνίδι, μία διαδικασία εξερεύνησης που δίνει μεγάλη χαρά στον ηθοποιό.
–Τι είναι αυτό που σας καθοδηγεί στην επιλογή κάθε νέας δουλειάς, ενός νέου ρόλου; Δεν καθοδηγούμαι ούτε από το οικονομικό όφελος ούτε από την προοπτική μιας μεγάλης δημοσιότητας. Πάντα προσπαθώ να επιλέγω ρόλους που θα με οδηγήσουν σε μια προσωπική και καλλιτεχνική εξέλιξη ως ηθοποιό. Παίζει καθοριστικό ρόλο και το ποιοι θα είναι οι συνεργάτες μου, γιατί η διαδικασία της δουλειάς είναι εξίσου σημαντική με το αποτέλεσμα. Αν είχα την πολυτέλεια, θα επέλεγα βέβαια να έκανα λιγότερα. Δυστυχώς, για να βιοποριστούμε, εμείς οι ηθοποιοί είμαστε υποχρεωμένοι να δουλεύουμε περισσότερο από όσο θα θέλαμε. Όμως, παρόλα αυτά, προσπαθώ να μην υποκύπτω σε καμία σειρήνα και να ακολουθώ αυτό που μου λέει η καρδιά μου.
-Πώς αντιλαμβάνεστε την εξελικτική σας πορεία στο πέρασμα των χρόνων; Σημασία έχει να βρίσκεσαι σε δουλειές που σου προσφέρουν τις προϋποθέσεις για να κάνεις την έρευνά σου ως ηθοποιός και να μπορέσεις να ωθήσεις τον εαυτό σου πέρα από τα όριά σου. Να ψάξεις να βρεις κι άλλους δρόμους. Κι όσο περνούν τα χρόνια, συνήθως αυτοί οι νέοι δρόμοι σε οδηγούν προς τη λιτότητα. Μαθαίνεις να απορρίπτεις ό,τι είναι φλύαρο ή υπερβολικά προσανατολισμένο στην εικόνα και το φαίνεσθαι, και περνάς σε πιο απλές διαδικασίες, που είναι πιο συμπυκνωμένες και περιέχουν όσο γίνεται περισσότερη αλήθεια. Για μένα, αυτό είναι η πραγματική εξέλιξη.
-Στη σημερινή εποχή είναι εύκολο να γίνει αυτό; Ζούμε όμως σε μια εποχή που μας σπρώχνει προς τα γρήγορα πράγματα, τις εύκολες και συχνά επιφανειακές επιλογές, που έχουν ως στόχο τη δημοσιότητα. Νομίζω πως χρειάζεται μεγάλη επιμονή και αφοσίωση για να αφήσουμε στην άκρη το «εγώ» και τα προσωπικά μας, να στραφούμε δηλαδή προς το «εμείς»- προς το κοινό καλό. Σ’ ένα πιο φωτεινό δρόμο, για το θέατρο, για τον κινηματογράφο, ακόμη και για την τηλεόραση στην καλύτερη εκδοχή της, μιλώντας αληθινά στην καρδιά των ανθρώπων, με ποιότητα και αλήθεια.
-Εσείς τη δημοσιότητα δεν την κυνηγήσατε νεότερη; Ποτέ μου δεν κυνήγησα τέτοιου είδους δρόμους. Η αλήθεια είναι ότι όταν είσαι νέος, ψάχνεσαι πολύ σε πολλά επίπεδα. Ψάχνεις καταρχήν το ποιος είσαι, μετά τα εκφραστικά σου μέσα, και μετά τον αντίκτυπο που μπορεί να έχεις στους άλλους. Στα νεανικά μου χρόνια ήμουν πολύ μέσα σε αυτή τη διαδικασία του να ψάχνομαι, να κοιτάω μέσα μου και έξω μου και τη δουλειά μου, και να προσπαθώ να πάρω παραδείγματα από μεγαλύτερους ανθρώπους που συναντούσα στο δρόμο μου, που ήταν πιο έμπειροι ή που τους θαύμαζα με κάποιο τρόπο. Διάβαζα επίσης πολύ. Από την άλλη μεριά, όμως, η τηλεόραση πολύ γρήγορα αποφασίζει για σένα πριν από σένα, αν έχεις κάποιου είδους προσόντα. Σε βουτάει και σε χώνει μέσα σε ένα δρόμο, κι έτσι τα πράγματα πολλές φορές σε οδηγούν αλλού.
-Σήμερα εσείς, τι θα λέγατε σε κάποιο παιδί που θέλει να γίνει ηθοποιός; Είναι πάρα πολύ δύσκολο να συμβουλεύσεις τα παιδιά, ειδικά στη σημερινή εποχή. Δεν ξέρω πραγματικά. Θα έλεγα όμως κάτι που μου είχε πει ο Μάριος Πλωρίτης, που ήταν μέντοράς μου: να διαβάσω τα «Γράμματα σ’ έναν νέο ποιητή» του Ρίλκε, μια σειρά επιστολών όπου ο ποιητής αποδεικνύει πως η αληθινή δημιουργία γεννιέται από την αυτογνωσία και την εσωτερική ανάγκη.
-Συνηθίζετε να μιλάτε για τον ηλικιακό ρατσισμό στη δουλειά σας. Τον έχετε βιώσει υποθέτω. Ναι, αφού από μια ηλικία και μετά μικραίνει ο αριθμός των ρόλων που μπορείς να κάνεις. Στην τηλεόραση, ειδικά, οι γυναικείοι ρόλοι τυποποιούνται σε πολύ μεγάλο βαθμό. Είναι μόνο ρόλοι μαμάδων, γιαγιάδων, πεθερών και πολλές φορές γυναικών με αρνητική προσωπικότητα, κάτι που σπάνια θα το δεις να γίνεται σε μεγαλύτερης ηλικίας άντρες. Ακόμα και ένα ρόλο γυναίκας 70 χρονών θα προτιμήσουν να τον δώσουν σε μία 50χρονη ηθοποιό. Δεν θέλουν να δουν στην εικόνα ένα πρόσωπο που να είναι μεγαλωμένο, ειδικά αν είναι γυναικείο. Είναι αυτή η αμερικανική κουλτούρα που μας έχει πλημμυρίσει και που είναι υπεύθυνη για πολλά δεινά. Και πόσο οξύμωρο είναι όλο αυτό τη στιγμή που υποτίθεται ότι μιλάμε για την ισότητα και την απελευθέρωση της γυναίκας. Είναι υποκρισία, δεν είναι;
-Με μητέρα την Αφροδίτη Γρηγοριάδου και νονά την Έλλη Λαμπέτη, σίγουρα θα είχαμε μια διαφορετική εικόνα για το επάγγελμα του ηθοποιού έτσι δεν είναι; Ναι, ακριβώς, κι αυτό έχει ενδιαφέρον, γιατί κολυμπάς στα βαθιά νερά και κατανοείς ότι ο κόσμος του θεάτρου δεν είναι φώτα και χρήμα. Είναι στην πραγματικότητα πολύ ένα επάγγελμα πολύ ασκητικό, ζητάει απόλυτη αφοσίωση και είναι κάτι που σίγουρα θα σε φέρει αντιμέτωπο με τα μύχια του ευατού σου, της ύπαρξής σου.
– Εσάς τι συμβουλή σας έδωσε η μαμά σας όταν είπατε πως θα γίνετε ηθοποιός; Οι γονείς μου προσπάθησαν να με αποτρέψουν. Γι’ αυτό και έδωσα εξετάσεις κρυφά στη σχολή, χωρίς να τους το πω. Όταν πέρασα, τους έφερα σε de facto κατάσταση.
-Γιατί όμως ήταν αρνητικοί στην απόφασή σας; Γιατί ήμουν ένα συνεσταλμένο παιδί. Και σοβαρό και μελετηρό και δεν ήθελαν να περάσω άσχημα. Ήξεραν ότι το να κάνεις αυτή τη δουλειά είναι κάτι που κάποια στιγμή θα σε πικράνει πολύ.
-Ισχύει αυτό; Πικραθήκατε; Φυσικά, δεν υπάρχει νομίζω ηθοποιός που να μην έχει έρθει αντιμέτωπος με αυτό. Είναι μια δουλειά που σου δίνει χαρά αλλά και πίκρες.
-Σε μια εποχή που αλλάζει ραγδαία, τι κρατάτε σταθερό όλα αυτά τα χρόνια; Να προσπαθείς να πλησιάζεις τα πράγματα αληθινά και ταπεινά. Πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντικό για έναν ηθοποιό να πορεύεται ταπεινά, γιατί μέχρι την τελευταία στιγμή εξελισσόμαστε, και ο σκοπός είναι να γινόμαστε πιο καλοί, πιο αποδοτικοί, να ερχόμαστε πιο κοντά στον κόσμο. Το σταθερό, λοιπόν, είναι να κρατηθώ στα πιστεύω μου, στις αξίες μου. Και το λέω γιατί μερικές φορές τα πράγματα είναι τόσο πιεστικά, που για να επιβιώσεις χρειάζεται να κάνεις μεγάλες εκπτώσεις.
- Info: Έγκλημα στο Όριεντ Εξπρές, Άγκαθα Κρίστι. Σκην. Τάκης Τζαμαργιάς. ΘΟΚ, Κεντρική Σκηνή «Εύης Γαβριηλίδης». Παραστάσεις από 14 Νοεμβρίου και κάθε Παρασκευή & Σάββατο στις 8μ.μ. και Κυριακή στις 6μ.μ. tickets.thoc.org.cy, 77772717