Ο «σωτήρας» συνήθως είναι αυτόκλητος και με φαινομενική πρόθεση να «θυσιαστεί», προκειμένου να σωθούν οι άλλοι. Στον «σωτήρα», ο ρόλος βασίζεται σε ένα προσωπικό στοίχημα, που πρέπει με κάθε τρόπο να κερδηθεί, μια και πάντα γνωρίζει τι ακριβώς χρειάζεται ο καθένας και ποια είναι η καλύτερη λύση για κάθε πρόβλημα.
Η παγίδα, όμως, βρίσκεται στο ότι ο σωτήρας συνήθως δεν ακούει το αίτημα ή την ανάγκη του άλλου, αφού χρησιμοποιεί το δικό του αξιακό σύστημα για το τι είναι ορθό και ωφέλιμο για τον άλλον και γνωρίζει εκ των προτέρων το τι χρειάζεται ο καθένας. Στην ουσία αυτές οι σχέσεις συντηρούνται από τους αμοιβαίους ρόλους του «σωτήρα» και του «εξαρτημένου» και υφίστανται όσο υφίσταται το πρόβλημα. Ταυτόχρονα ενέχουν και μια κυκλικότητα, που εγκλωβίζει τα άτομα, δεν τα απελευθερώνει και στην ουσία δεν βοηθά καμία από τις δύο πλευρές.
Οι πιο πάνω γραμμές αποτελούν απόσπασμα από ένα άρθρο ψυχολογίας, για τον «ρόλο του σωτήρα», που έπεσε πρόσφατα στην αντίληψή μου. Η σύνδεση ήταν αστραπιαία και αναπόφευκτη με την περίοδο που διάγουμε και τις προεδρικές εκλογές. Άλλωστε, την ίδια κιόλας μέρα άκουγα τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ και υποψήφιο πρόεδρο, Αβέρωφ Νεοφύτου, να αναφέρει πως «μπορεί να μην είμαι συμπαθής, είμαι όμως αναγκαίος και χρήσιμος για τη χώρα μας», κατά το πρότερο λεχθέν του Νίκου Αναστασιάδη «προτιμώ να είμαι ωφέλιμος, παρά αρεστός». Κι ας φαίνεται να τα έχουν τσουγκρίσει μεταξύ τους το τελευταίο διάστημα…
Δεν γνωρίζουμε, βέβαια, και δεν μας ενδιαφέρει από πού πηγάζει η τόσο μεγάλη σιγουριά του κ. Αβέρωφ, όπως και άλλων υποψηφίων για να είμαστε δίκαιοι, για την αναγκαιότητά τους, αφού αυτό που μας αφορά και μας απασχολεί ως πολίτες δεν είναι το τι πιστεύει ο κάθε υποψήφιος για τον εαυτό του, αλλά το αν αντιλαμβάνεται τα προβλήματα της κοινωνίας κι αν έχει εφαρμόσιμες λύσεις για το αύριο. Εξάλλου, όπως προαναφέραμε, η «παγίδα» βρίσκεται στο ότι ο αυτόκλητος «σωτήρας» συνήθως δεν ακούει το αίτημα ή την ανάγκη του άλλου, αφού χρησιμοποιεί το δικό του αξιακό σύστημα για το τι είναι ορθό και ωφέλιμο για τον άλλον και γνωρίζει εκ των προτέρων το τι χρειάζεται ο καθένας.
Στην προκειμένη, λοιπόν, το ζητούμενο είναι αν ο υποψήφιος, που θα εκλεγεί, βρίσκεται σε επαφή με την κοινωνία των πολιτών και αν αντιλαμβάνεται τα προβλήματα της επόμενης μέρας, που δεν θα είναι καθόλου, μα καθόλου εύκολη, καθώς προδιαγράφονται μεγάλες εσωτερικές και εξωτερικές προκλήσεις.
Σε ένα ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον, με πολυποίκιλες απειλές και πηγές αστάθειας, με το Κυπριακό να βρίσκεται σε στασιμότητα και την Τουρκία να απειλεί συνεχώς, με το μεταναστευτικό να εξελίσσεται σε δαμόκλειο σπάθη και τη μεσαία τάξη να προσπαθεί να «βρει τα πόδια της» μετά από τις αλλεπάλληλες κρίσεις της τελευταίας δεκαετίας, η πραγματικότητα προμηνύεται αρκετά σκληρή.
Το χάσμα μεταξύ πλούσιων και φτωχών έχει μεγαλώσει στην Κύπρο των χρυσών διαβατηρίων, των πύργων και των διαφόρων βολεμένων, η μεσαία τάξη έχει διαλυθεί τα τελευταία χρόνια, το στεγαστικό πρόβλημα όλο και μεγαλώνει, η ακρίβεια αυξάνεται, την ώρα που οι μισθοί των ντόπιων σε αρκετούς τομείς του ιδιωτικού τομέα έχουν παραμείνει στα ίδια επίπεδα. Η διαφθορά έχει φθάσει σε ανεπανάληπτα επίπεδα, η ρουσφετοκρατία σαρώνει τα πάντα και οι προοπτικές για τους ακομμάτιστους νέους δεν φαίνεται να διαγράφονται θετικές στον ορίζοντα.
Και για να αντιμετωπιστούν όλα αυτά τα προβλήματα, δεν χρειαζόμαστε «σωτήρες», αλλά ικανούς πολιτικούς, που να έχουν αποφασιστικότητα για να δώσουν λύσεις προς όφελος του συνόλου των πολιτών κι όχι για άλη μια φορά υπέρ των… ολίγων.
kouroushi@phileleftheros.com
