Τι είδους συνομιλίες θέλουν να κάνουμε όσοι πιπιλούν καθημερινά αυτή την ανάγκη, που είναι μεν υπαρκτή αλλά ανέφικτη, δεν μπορούμε να καταλάβουμε. Δεν μας τα λένε και καθαρά για να τα καταλάβουμε. Διότι, αυτοί με τους οποίους θα συνομιλήσουμε, λένε κάτι συγκεκριμένο που κάνουμε πως δεν το ακούμε. Δεν μας βολεύει ή δεν το απορρίπτουμε; Αυτό να μας εξηγήσουν.
Το έλεγε προχτές και ο εκλεκτός της Άγκυρας, που τον επέβαλε στους Τουρκοκύπριους ως «υπουργό εξωτερικών», ο Ταχσίν Ερτουγρούλογλου. «Μια νέα διαδικασία διαπραγμάτευσης», έλεγε, «μπορεί να ξεκινήσει μεταξύ των δύο κρατών μόνο αφού γίνει αποδεκτό το ρεαλιστικό όραμα της τδβκ για το Κυπριακό».
Αν είναι, όμως, να γίνει αποδεκτό το ρεαλιστικό όραμα της «τδβκ» να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις, τι διαπραγματεύσεις θα γίνουν; Για να επιλυθούν οι συνοριακές διαφορές μεταξύ των δύο κρατών; Για να συμφωνήσουν τα δύο κράτη πού και πώς θα συνεργαστούν; Όπως κάνουμε με την Αίγυπτο και το Ισραήλ;
Τέλος πάντων. Συνομιλίες πριν από τις τουρκικές εκλογές δεν υπάρχουν. Υπάρχει χρόνος, όμως, για να αποφασίσουμε εμείς στο μεταξύ, τι στο καλό θα διαπραγματευθούμε. Και επειδή, έγινε σίριαλ ακόμα και η πρώτη σύνοδος υπό τον Χριστοδουλίδη του Εθνικού Συμβουλίου, στις 30 Μαρτίου, προτείνω στον Πρόεδρο να καλέσει τους αρχηγούς να επαναβεβαιώσουν αν ισχύουν οι μοναδικές ομόφωνες αποφάσεις τους, του Σεπτεμβρίου 2009.
Αν άλλαξαν εκείνες οι αποφάσεις να το ανακοινώσουν να το ξέρουμε όλοι. Αν δεν άλλαξαν να εξηγήσουν κατά πόσο οι συμφωνίες και οι συγκλίσεις των Χριστόφια και Αναστασιάδη βρίσκονται ή όχι στο πλαίσιο εκείνων των αποφάσεων. Διότι, όταν σήμερα ακούμε από τους ανθρώπους που πήραν εκείνες τις αποφάσεις, και μετά τις έκαναν κομμάτια και θρύψαλα, να μας παραδίδουν μαθήματα διαχείρισης και να υποδεικνύουν στον Νίκο Χριστοδουλίδη ότι σαμποτάρει την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων (την ποια;) επειδή ζητά εμπλοκή της ΕΕ, θα πρέπει κάποια στιγμή να τους ζητηθούν και εξηγήσεις.
Αν μη τι άλλο, λοιπόν, στο πρώτο του Εθνικό Συμβούλιο ο Πρόεδρος να θέσει ενώπιόν τους τις δικές τους αποφάσεις και να ζητήσει να απορριφθούν ή να επιβεβαιωθούν. Για να ξέρει κι αυτός πώς να κινηθεί.
Συνεδρίαζαν τέσσερις μέρες οι πολιτικοί αρχηγοί για να καταλήξουν στις αποφάσεις τους. Ιδού, για να μην ξεχνούμε, οι βασικές αποφάσεις σε εισαγωγικά:
«Η λύση πρέπει να προνοεί την αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων και των εποίκων». Των εποίκων, λέει. Μετά συμφώνησαν να μείνουν 50.000 έποικοι, και πιο μετά συμφώνησαν να μείνουν όλοι χωρίς να το λένε. Η αποχώρηση των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων δεν ξέρουμε αν ισχύει.
«Είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη λύση η αποκατάσταση των βασικών ελευθεριών και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των Κυπρίων, περιλαμβανομένου του δικαιώματος των προσφύγων για επιστροφή στα σπίτια και τις περιουσίες τους». Πώς θα εξασφαλιστεί το δικαίωμα όλων των προσφύγων για επιστροφή μέσα σε διζωνική ομοσπονδία όπου πρέπει να εξασφαλιστεί ταυτόχρονα και η «καθαρότητα» των δυο ζωνών; Πώς θα εξασφαλιστεί η ελεύθερη διακίνηση και εγκατάσταση όταν συμφωνούνται ποσοστά;
«Η λύση πρέπει να επιτυγχάνει την ενότητα του χώρου, του λαού, των θεσμών και της οικονομίας». Πώς θα γίνει αυτό αφού δεν υπάρχει ούτε μία τουρκική πρόταση, που δεν προδικάζει τη διχοτόμηση του χώρου, του λαού, των θεσμών και της οικονομίας;
«Στην ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία, κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν νοούνται εγγυητές και εγγυήσεις». Το «δεν νοούνται» σημαίνει ότι απλώς εκφράζει η ηγεσία μια προσδοκία που μπορεί και να μην είναι κόκκινη γραμμή; Διότι, τώρα που η Τουρκία και ο Τατάρ επιμένουν στις τουρκικές εγγυήσεις, κάποιοι μασούν τα λόγια τους.
«Η ενωμένη Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να έχει μία και μόνη κυριαρχία, διεθνή προσωπικότητα και ιθαγένεια και να είναι μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας». Πριν από αυτό, η συμφωνία Χριστόφια – Ταλάτ (23 Μαϊου 2008) προνοούσε μόνο τη μία διεθνή προσωπικότητα και για τα άλλα έγινε διευκρίνιση ότι θα συζητηθούν. Η μετεξέλιξη πήγε περίπατο σιωπηρά.
«Η λύση πρέπει να συνάδει με το διεθνές δίκαιο, τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, το κοινοτικό δίκαιο», αλλά πώς μπορεί να συνάδει με αυτές τις αρχές όταν ήδη συμφωνήσαμε την κατάργηση της βασικής δημοκρατικής αρχής της πλειοψηφίας σε όλα τα ζητήματα του δημόσιου βίου. Ποιες ευρωπαϊκές αρχές και αξίες και ποιο δίκαιο μπορεί να αποδέχεται την εκ περιτροπής προεδρία των εκπροσώπων του 82% και του 18%;
Επίσης:
«Πριν από τη λύση να διενεργηθεί απογραφή πληθυσμού από αξιόπιστο διεθνή οργανισμό».
«Αποκλεισμός των μόνιμων παρεκκλίσεων από το ευρωπαϊκό κεκτημένο».
«Απορρίπτεται και αποκλείεται η όποια μορφή λύσης που οδηγεί στη νομιμοποίηση του στάτους κβο ή στη λύση δύο χωριστών κρατών».
Καιρός, λοιπόν, να μας πουν τι από αυτά ισχύουν και τι όχι. Και τι ζητούν από τον Χριστοδουλίδη να υπερασπιστεί ή να ξεπουλήσει.