Ούτε ένα σεντ δεν θα επιστρέφει το Τμήμα Φορολογίας σε όσους δεν συμμορφώνονται με τις φορολογικές τους υποχρεώσεις αλλά και δεν υποβάλλουν εμπρόθεσμα τις φορολογικές τους δηλώσεις. Μετά την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου, το οποίο αλλάζει πολλές πρόνοιες του νομικού πλαισίου, το αρμόδιο τμήμα προχώρησε στην έκδοση εγκυκλίων αλλά και εφαρμοστικών οδηγιών.

Συγκεκριμένα, βάσει των τροποποιήσεων που επήλθαν στους νόμους περί ΦΠΑ και περί βεβαιώσεως και εισπράξεως φόρων, δεν θα επιστρέφεται είτε ΦΠΑ, είτε φόρος εισοδήματος σε πρόσωπο που παραλείπει να συμμορφωθεί με τις φορολογικές του υποχρεώσεις σε σχέση με την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων. Όπως προκύπτει από την οδηγία, οι λειτουργοί του τμήματος θα προχωρούν σε ενδελεχείς ελέγχους για να διαπιστώσουν εάν οι φορολογούμενοι συμμορφώνονται με τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.

Για την επιστροφή του ΦΠΑ, όταν υποβάλλεται αίτημα από υποκείμενο στον φόρο πρόσωπο, θα εξετάζεται εάν το συγκεκριμένο φορολογικό πρόσωπο έχει υποβάλει τις φορολογικές δηλώσεις που απαιτούνται βάσει του νόμου. Μόνο εάν διαπιστωθεί πως ο φορολογούμενος έχει υποβάλει κανονικά όλες τις δηλώσεις, οι φοροθετες θα προχωρούν στην εξέταση του αιτήματος. Στην περίπτωση που δεν έχουν υποβληθεί οι απαιτούμενες δηλώσεις, τότε θα σταματά η διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων που θα υποβάλλονται. Οι λειτουργοί δεν θα προχωρούν σε ουσιαστικό έλεγχο και παράλληλα θα ενημερώνουν μέσω email τον φορολογούμενο. Παράλληλα, θα ακυρώνεται το αίτημα από το μηχανογραφικό σύστημα και στη συνέχεια ο ενδιαφερόμενος θα πρέπει να υποβάλλει εκ νέου αίτηση για επιστροφή ΦΠΑ.

Προηγουμένως θα πρέπει να υποβάλει  τις φορολογικές δηλώσεις που  εκκρεμούν και να ενημερώσει ταυτόχρονα το τμήμα. Αξίζει να σημειωθεί πως το ύψος του φόρου που θα επιστρέφεται θα συμψηφίζεται. Συγκεκριμένα, το ποσό που θα επιστρέφεται μπορεί να επηρεάζεται από τυχόν οφειλές που έχει ο φορολογούμενος είτε στο Τμήμα Φορολογίας, είτε σε άλλες κρατικές υπηρεσίες. Η ίδια διαδικασία θα εφαρμόζεται και με την επιστροφή του φόρου εισοδήματος. Θα ελέγχεται εάν έχουν υποβληθεί όλες οι φορολογικές δηλώσεις μέχρι την ημέρα που θα αρχίσει ο έλεγχος.

Από χρόνου… όλοι

Στο μεταξύ, βάσει της νέα νομοθεσίας, από το φορολογικό έτος 2020 θα είναι υποχρεωτική η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων για όλους τους φορολογούμενους, μέχρι την 31η Ιουλίου του έτους που ακολουθεί το φορολογικό έτος. Το Υπουργικό Συμβούλιο θα προχωρήσει και στην έκδοση διατάγματος, με το οποίο θα καθορίζονται τα κριτήρια με τα οποία φυσικά πρόσωπα με μεικτό εισόδημα που δεν θα υπερβαίνει τις €19,500 δεν θα έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν φορολογικές δηλώσεις. Το διάταγμα θα περιλαμβάνει συγκεκριμένες κατηγορίες προσώπων, οι οποίες δεν θα έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν φορολογικές δηλώσεις.

Με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, ο Έφορος Φορολογίας μπορεί να απαιτήσει από οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο να υποβάλει κατάσταση με λεπτομέρειες του ενεργητικού και του παθητικού της προσωπικής τους περιουσίας στην Κύπρο και το εξωτερικό, τόσο για τον ίδιο όσο και για τη σύζυγο του. Σημειώνεται πως η κεφαλαιουχική κατάσταση μπορεί να ζητηθεί μόνο για περίοδο έξι χρόνων, εκτός από τις περιπτώσεις που θεωρηθεί πως υπάρχει το ενδεχόμενο φορολογικής απάτης.

Πληρωμές με πιστωτικές κάρτες 

Εξάλλου, με διάταγμα που θα εκδοθεί θα καθορίζονται οι επιχειρήσεις οι οποίες θα έχουν την υποχρέωση να αποδέχονται πληρωμές με πιστωτικέ κάρτες. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να συμβληθούν με αδειοδοτημένους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών. Με εγκύκλιο που εξέδωσε ο Έφορος Φορολογίας, Γιάννης Τσαγκάρης, ξεκαθαρίζει πως μετά την έκδοση του σχετικού διατάγματος θα ακολουθήσουν οι ενδεδειγμένοι έλεγχοι από το Τμήμα στις επιχειρήσεις, για να διαπιστωθεί κατά πόσο εφαρμόζεται η νομοθεσία.

Όπως σημειώνεται στην εγκύκλιο, σε περίπτωση που διαπιστωθεί παράβαση εκ μέρους της επιχείρησης, ο λειτουργός έχει την υποχρέωση εντός πέντε εργάσιμων μερών να υποβάλει έκθεση στον Έφορο Φορολογίας, ο οποίος σε διάστημα 15 ημερών θα πρέπει να αποφασίσει κατά πόσο θα επιβληθεί διοικητικό πρόστιμο, το οποίο μπορεί να φτάσει μέχρι τις €2.000.

Μάλιστα, σε περίπτωση που ο παραβάτης παραλείπει να καταβάλει το πρόστιμο, τότε ο Έφορος Φορολογίας λαμβάνει δικαστικά μέτρα και εισπράττει το οφειλόμενο ποσό ως αστικό χρέος οφειλόμενο στη Δημοκρατία. Οι παραβάτες μπορούν να υποβάλλουν εντός 30 ημερών ένσταση στον Έφορο Φορολογίας.

Η απόφαση για την ένσταση εκδίδεται εντός μηνός, ενώ η απόφαση επί της ένστασης υπόκειται σε προσφυγή ενώπιον του Διοικητικού Δικαστηρίου. Σύμφωνα με την εγκύκλιο, το διοικητικό πρόστιμο μειώνεται στο ήμισυ όταν ο παραβάτης καταβάλει το πρόστιμο ή καταθέσει στον Έφορο Φορολογίας τιμολόγιο που θα αποδεικνύει την αγορά τερματικού αποδοχής καρτών πληρωμών και μέσων πληρωμής εντός 30 ημερών.

Βάσει του νόμου, στο πλαίσιο της προώθησης πληρωμών με κάρτες ή άλλων ηλεκτρικών μέσων πληρωμής για την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών, θα εφαρμοστεί πρόγραμμα δημόσιων κληρώσεων στο οποίο μπορούν να συμμετέχουν πρόσωπα που πραγματοποιούν ηλεκτρονικές πληρωμές. Και για αυτή την περίπτωση αναμένεται να εκδοθεί διάταγμα με το οποίο θα δίνονται λεπτομέρειες για τον τρόπο που θα εφαρμοστεί το πρόγραμμα.

Αναθεώρηση φορολογικών δηλώσεων

Άλλη μια αλλαγή αφορά την αναθεώρηση των φορολογικών δηλώσεων. Σύμφωνα με την εφαρμοστική οδηγία του Τμήματος Φορολογίας, η υποβολή της αναθεωρημένης φορολογικής δήλωσης μπορεί να γίνει εντός τριών ετών από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της φορολογικής δήλωσης. Η υποβολή της αναθεωρημένης φορολογικής δήλωσης δεν μπορεί να γίνει όταν διενεργείται εξέταση ή έλεγχος, περιλαμβανομένου του επιτόπιου ελέγχου που θα πραγματοποιείται, καθώς και της φορολογικής διερεύνησης των φορολογικών υποθέσεων του φορολογούμενου. Για παλαιότερα φορολογικά έτη, οι αναθεωρημένες φορολογικές δηλώσεις θεωρούνται πως υποβλήθηκαν έγκαιρα εάν υποβληθούν έξι μήνες από την έναρξη του νόμου. Συνεπώς, θα θεωρούνται εμπρόθεσμες εάν υποβληθούν μέχρι τον Φεβρουάριο του 2021.

Πάντως, με το νέο νομικό πλαίσιο θα εντατικοποιούνται οι επιτόπιοι έλεγχοι που θα πραγματοποιούν οι λειτουργοί του τμήματος Φορολογίας. Έχει καθοριστεί συγκεκριμένη διαδικασία για τους ελέγχους. Οι λειτουργοί του τμήματος θα αποστέλλουν επιστολή τους φορολογούμενους, δίνοντας τους την δυνατότητα να υποβάλουν αναθεωρημένη φορολογική δήλωση σε διάστημα εντός τριών μηνών. Εξάλλου οι φορολογούμενοι που θα υποβάλλουν αναθεωρημένη φορολογική δήλωση θα πρέπει να συνοδεύεται από τα απαραίτητα τεκμήρια. Ο φορολογούμενος ή ο εκπρόσωπος του θα πρέπει να ενημερώσει αναλυτικά για το είδος της διόρθωσης η οποία θα αφορά τα λογιστικά βιβλία, του φορολογικού χειρισμού του εισοδήματος, του υπολογισμού των μισθών, της έκτακτης εισφοράς για την άμυνα και τα ενοίκια.