Το προσφυγικό δεν λύνεται με απαγορεύσεις, ούτε μπορεί ένα κράτος μόνο του να το αντιμετωπίσει. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι έχει περάσει η εποχή των «καθαρών» κρατών, όσα απέμειναν είναι θεοκρατικά και δικτατορικά.
Εδώ και μερικές μέρες βρίσκονται αποκλεισμένοι στη νεκρή ζώνη μια χούφτα μετανάστες που ήρθαν από τα κατεχόμενα να περάσουν στις ελεύθερες περιοχές. Οι Αρχές δεν τους επιτρέπουν την είσοδο και μένουν σε σκηνές που τους παραχώρησαν οι ΟΗΕδες, κάτω από 40 και 45 βαθμούς υπό σκιά. Η κυβέρνηση λέει (και έχει δίκιο) ότι εργαλειοποιούνται από την Τουρκία, και ότι αν τους επιτρέψει να ζητήσουν άσυλο θα δημιουργηθεί προηγούμενο μ’ ένα νέο δρόμο εισόδου. Μόνο που, δυστυχώς, δεν έχει επιλογή: Η Πράσινη Γραμμή είναι έδαφος της Δημοκρατίας, άρα ήδη βρίσκονται εδώ. Σε κάθε περίπτωση, όμως, πρόκειται για ανθρώπους. Θα τους αφήσουμε να πεθάνουν από τη ζέστη για να παραδειγματιστούν οι επόμενοι που θα θέλουν μια θέση στον… παράδεισό μας;
Στην Ελλάδα, το Λιμενικό κατηγορείται για pushbacks και για εγκατάλειψη μεταναστών στη θάλασσα. Η κυβέρνηση του Μητσοτάκη το αρνείται, αλλά υπάρχουν αποδείξεις. Στο ρεπορτάζ του BBC, ένας αξιωματικός του Λιμενικού καταγράφηκε στο διάλειμμα της συνέντευξής του να λέει: «Δεν ξέρω γιατί το κάναμε μέρα μεσημέρι κιόλας. Δεν ξέρω τι… Είναι ξεκάθαρα παράνομο. Προφανώς παράνομο. Είναι ένα διεθνές έγκλημα!». Υπάρχουν επίσης μαρτυρίες από διασωθέντες και ακτιβιστές. Όσοι μισούν τους μετανάστες απλώς και μόνο επειδή είναι διαφορετικοί (μουσουλμάνοι, μαύροι κ.λπ.) να πουν τι προτείνουν: Να τους πνίγουμε για να μη μας «μολύνουν» με την παρουσία τους; Όπως σ’ εκείνο το ακραία ρατσιστικό ανέκδοτο: «–Τι είναι δέκα μαύροι στην επιφάνεια της θάλασσας; –Polution! –Και τι είναι δέκα μαύροι στον βυθό; –Solution!». Τι μας συνέβη και γίναμε τόσο απάνθρωποι;
Θυμάμαι κάτι αλλοπαρμένους που ανέβαιναν σ’ ένα πεζούλι ή κουνούσαν πανό καταμεσής του δρόμου, προειδοποιώντας για την επερχόμενη καταστροφή. Οι περισσότεροι τους αγνοούσαν, όσοι τουλάχιστον δεν έπαιρναν στα σοβαρά τον Νοστράδαμο, τον Παΐσιο ή την Αποκάλυψη – αν δεν το βλέπαμε σαν παραμύθι, πιστεύαμε τουλάχιστον ότι βρίσκεται τόσο μακριά στο μέλλον όσο και το άπειρο στα μαθηματικά. Ακούγοντας ένα οποιοδήποτε δελτίο ειδήσεων σήμερα, διαβάζοντας εφημερίδες ή κάνοντας μια βόλτα στο διαδίκτυο, αναρωτιέσαι γιατί όλα στον κόσμο μοιάζουν να πηγαίνουν κατά διαβόλου. Αν υπάρχει Θεός, πώς το επιτρέπει; Μήπως βαρέθηκε να παίζει μαζί μας και επίκειται το game over;
«Ο Θεός υπάρχει, επειδή τα μαθηματικά δεν περιέχουν αντιφάσεις. Και ο διάβολος υπάρχει, επειδή δεν μπορούμε να το αποδείξουμε», έχει πει κάποιος διάσημος μαθηματικός. Ανοησίες. Είτε υπάρχουν είτε όχι, και παρά το ότι οι θρησκείες εμφανίζονται ως υπέρμαχες της ηθικής, στην πράξη ευθύνονται για τη μισαλλοδοξία, τον ρατσισμό και τη διαστρέβλωση κάθε φυσικού ηθικού κανόνα. Αντί να βοηθούν τον άνθρωπο να γίνει καλύτερος, υποδαυλίζουν τα χειρότερα ένστικτά του κυρίως απέναντι στους άλλους: Τους αλλόδοξους, τους αλλόφυλους, τους μετανάστες. Είναι υπεύθυνες σε μεγάλο βαθμό για τους πολέμους από την αρχή της Ιστορίας. Αυτή τη στιγμή, μπροστά στο τεράστιο προσφυγικό κύμα παγκοσμίως, αυτό που έχουν να αντιτάξουν είναι όχι την αλληλεγγύη στον συνάνθρωπο, αλλά την προστασία της «καθαρότητας» από το μίασμα του διαφορετικού – να ποιος είναι ο διάβολος: Εμείς.
Δεν είναι παράξενο που ιστορικά οι κεφαλές των Εκκλησιών παγκοσμίως κλίνουν προς κάθε λογής δικτάτορες και συμπορεύονται μαζί τους. Κοινό ιδανικό τους, ένα μονοθρησκευτικό και καθαρόαιμο φυλετικά κράτος στο οποίο θα μοιράζονται την εξουσία με τους ομόδοξούς τους ναζί πολιτικούς, όπου δεν έχει θέση οποιοσδήποτε διαφορετικός από τους ίδιους. Και όμως, εκπλήσσει η επιρροή τους στον μέσο άνθρωπο, αυτόν που λέει «οι μετανάστες θα μας αλλάξουν», «θα χάσουμε την πίστη μας, τη γλώσσα και τον πολιτισμό μας». Δεν αντιλαμβάνονται το παράλογο του συλλογισμού; Πώς θα το κάνουν αυτό; Ούτως ή άλλως δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Μπορεί, π.χ., εγώ να μη έχω τα ίδια γούστα ή τον τρόπο ζωής με έναν Σύρο, Καμερουνέζο, Πακιστανό κ.ά., αλλά το ίδιο συμβαίνει και με ένα πλήθος άλλων συμπολιτών μου με την ίδια γλώσσα, καταγωγή, ενίοτε και θρήσκευμα. Τι μπορώ να κάνω γι’ αυτό;
Η κυβέρνηση θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της – όλες οι κυβερνήσεις του «πολιτισμένου» κόσμου. Το πρόβλημα της μετανάστευσης και των προσφύγων είναι κοινό και τεράστιο, δεν λύνεται με νέο υφυπουργείο ούτε με απαγορεύσεις, με λεφτά στον Λίβανο για να μην τους αφήνει να φεύγουν, με άρνηση να εξεταστούν αιτήματα ασύλου και άλλα τέτοια. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι έχει περάσει η εποχή των «καθαρών» κρατών, όσα απέμειναν είναι ακραία θεοκρατικά-δικτατορικά. Εννοείται ότι ένα κράτος μόνο του δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το προσφυγικό, γι’ αυτό υπάρχουν η Ε.Ε. και ο ΟΗΕ. Αν δεν τους υποχρεώσουμε να αναλάβουν δράση, η καταστροφή δεν αργεί – εννοώ την απώλεια της ανθρωπιάς μας…
Ελεύθερα, 23.06.2024