Η προσπάθεια της Κυβέρνησης με την ονομασία «Minds in Cyprus», για επαναπατρισμό εξειδικευμένων Κυπρίων στο πλαίσιο της στρατηγικής brain gain, αποτελεί μια πολύ καλή πρωτοβουλία, η οποία, εφόσον λειτουργήσει σωστά, μπορεί να έχει τεράστια οφέλη για την κυπριακή οικονομία.
Όπως είναι γνωστό, για χρόνια ο τουρισμός και τα ακίνητα τραβούσαν το κουπί της ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας, με τις υπηρεσίες να έχουν σημαντική συμβολή, ωστόσο να δέχονται σημαντικό πλήγμα με την υπόθεση των διαβατηρίων.
Η άνοδος του τομέα της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια, ο οποίος έφτασε φέτος να συνεισφέρει μέχρι και 14% στο ΑΕΠ, απέδειξε ότι και νέοι κλάδοι μπορούν να μπουν στο παιχνίδι και να συνεισφέρουν. Άλλωστε, τα νέα δεδομένα που φέρνει η τεχνητή νοημοσύνη προδιαγράφουν τρομακτικές αλλαγές στο εργασιακό τοπίο και γι’ αυτό θα πρέπει να προνοήσουμε με την ανάπτυξη νέων κλάδων, οι οποίοι θα είναι σε θέση να συνεχίσουν να στηρίζουν την οικονομία.
Η τεχνολογία, η καινοτομία, οι start ups χρειάζονται νέα εξειδικευμένα στελέχη, τα οποία θα είναι σε θέση να δώσουν αυτή τη νέα ώθηση στην οικονομία. Γιατί, σε αυτό το επίπεδο, δεν είναι αρκετό να έχεις μια καλή επιχειρηματική ιδέα, αλλά πρέπει να είσαι σε θέση να την προωθήσεις και να την αναπτύξεις. Χιλιάδες καλές ιδέες είτε απέτυχαν, είτε έμειναν στα συρτάρια, γιατί δεν υπήρξαν οι κατάλληλοι άνθρωποι να τις μετατρέψουν σε πετυχημένες επιχειρήσεις. Αυτά, λοιπόν, τα στελέχη δεν υπάρχουν αυτή τη στιγμή στην Κύπρο. Επομένως πρέπει να τα φέρουμε από το εξωτερικό.
Για να βάλουμε, όμως, τα πράγματα στη σωστή τους βάση, θα πρέπει να σημειώσουμε ορισμένα σημεία.
Πρώτο, η Κύπρος, δεν ανακάλυψε τον τροχό. Ανάλογα σχέδια έχουν εκπονήσει και αρκετές άλλες χώρες, οι οποίες προσφέρουν κίνητρα για να προσελκύσουν στελέχη στο επιχειρηματικό τους γίγνεσθαι. Επομένως, υπάρχει ανταγωνισμός και μάλιστα σε διεθνές επίπεδο για την προσέλκυση στελεχών και ταλέντων.
Δεύτερο, εάν θέλουμε όντως να προσελκύσουμε στελέχη, τα οποία ήδη έχουν επιτυχίες στο βιογραφικό τους και είναι αποδεδειγμένα σε θέση να στήσουν επιχειρήσεις και να τις κάνουν επιτυχημένες, πρέπει να είμαστε έτοιμοι να προσφέρουμε γενναιόδωρα πακέτα τόσο στο κομμάτι των φορολογικών κινήτρων όσο και σε αυτό των μισθών. Διότι, όπως προαναφέραμε, δεν πρέπει να κάνουμε σύγκριση με τους μισθούς στην Κύπρο, αλλά με ότι ισχύει στο εξωτερικό.
Τρίτο, για να φέρουμε αυτά τα επιτυχημένα στελέχη, πρέπει πρώτα να προσελκύσουμε εργαζόμενους που θα είναι σε θέση να στελεχώσουν τις επιχειρήσεις αυτές. Θα ήταν λάθος να πάμε πρώτα στους κορυφαίους, χωρίς να έχουμε το απαραίτητο εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό για να στηρίξει τις αποφάσεις τους.
Υπενθυμίζεται ότι το σχέδιο δράσης επικεντρώνεται σε τέσσερις βασικές παρεμβάσεις, με στόχο τη διευκόλυνση της επιστροφής και επανένταξης Κυπρίων του εξωτερικού:
- Πρώτον, ενίσχυση φορολογικών κινήτρων.
- Δεύτερον, δημιουργείται ψηφιακή πύλη πληροφόρησης. Ένα ενιαίο σημείο ενημέρωσης για εργασία, στέγαση, εκπαίδευση, υγεία, επιχειρηματικότητα και υποστήριξη επαναπατρισμού.
- Τρίτον, δημιουργείται πλατφόρμα αντιστοίχισης ταλέντου και θέσεων εργασίας.
- Τέταρτον, εφαρμόζεται ολιστική στήριξη οικογενειακής επανένταξης. Βέβαια, όπως διευκρινίστηκε ακολούθως στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών, τα φορολογικά κίνητρα που ψηφίστηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο και παρουσίασε ο Πρόεδρος στο Λονδίνο, δεν αφορούν μόνο Κύπριους που σκοπεύουν να επαναπατριστούν, αλλά όλους τους εργαζόμενους, από ΕΕ και τρίτες χώρες.
- Καταληκτικά, το σχέδιο που παρουσίασε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, φαίνεται να κινείται σε σωστά γενικά πλαίσια. Όμως, πρέπει να εφαρμοστεί και να λειτουργήσει σε σωστές βάσεις, χωρίς αγκυλώσεις και έχοντας στο μυαλό μας την μεγάλη εικόνα σε σχέση με τα οφέλη που θα προκύψουν στο μέλλον για την οικονομία.
