Τραγικό αυτό που συνέβη την προηγούμενη βδομάδα (23/7-25/7/25) στην Κύπρο μας. Πυρκαγιά κατέκαψε χωριά της ορεινής Λεμεσού. Υπήρχαν ανθρώπινες απώλειες, ένα ηλικιωμένο ζευγάρι βρέθηκε απανθρακωμένο στο αυτοκίνητό του. Στην προσπάθεια τους να απομακρυνθούν εγκλωβίστηκαν στις φλόγες. Κάηκαν πρώτες κατοικίες, ειδυλλιακά χωριά μετατράπηκαν σε κρανίου τόπο. Οι αμπελώνες που με τόση αγάπη φρόντιζαν οι αμπελουργοί χάθηκαν. Τα παραδοσιακά όμορφα χωριά που ετοίμαζαν τα φεστιβάλ τους, όπως κάθε χρόνο, έγιναν στάχτη.
Σύμφωνα με τον Ειδικό Οικολόγο Κ. Φεραίο: «Το καταστροφικό αποτέλεσμα της πυρκαγιάς της Λεμεσού είναι απείρως μεγαλύτερο από το αποτέλεσμα των πυρκαγιών του 1974, διότι η πυρκαγιά της Λεμεσού έχει γίνει σε πολύ δυσμενείς κλιματικές συνθήκες, που είναι αποτέλεσμα της εδώ ανθρώπινης δράσης εξαιτίας της κακής περιβαλλοντικής πολιτικής και φέρνει την Κύπρο βήματα μπροστά προς απερήμωση. Το ότι τα νέφη βροχής, που πλησιάζουν την Κύπρο από τα δυτικά, παρακάμπτουν την Κύπρο, ευθύνονται φυσικά όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις αλλά, σημαντικό μερίδιο ευθύνης έχει και η κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη, γιατί η όλη ανάπτυξη που έχει γίνει δεν βασίζεται στα θεμελιώδη οικολογικά αξιώματα. Δυστυχώς, στα δύο χρόνια διακυβέρνησης Χριστοδουλίδη βιώσαμε τις σοβαρότερες περιβαλλοντικές καταστροφές. Πέρσι, την αποξήρανση της κοιλάδας Διάριζου (που φυσιολογικά θα ήταν το τελευταίο μέρος της Κύπρου που θα μπορούσε να είχε αποξηρανθεί)– στέκουν ακόμη όρθια αλλά νεκρά περί τα 1000 σκλήθρα, προς θαυμασμό και επιβεβαίωση της περιβαλλοντικής πολιτικής του κ. Χριστοδουλίδη».
Η Αρχή Ηλεκτρισμού ανακοίνωσε ότι καταστράφηκαν 80 χιλιόμετρα εναέριου δικτύου, 650 πάσσαλοι και μετασχηματιστές.
Ο αγροκτηνοτροφικός τομέας υπέστη μεγάλο πλήγμα με χιλιάδες καμένες εκτάσεις και ζώα: (4.353 τεμάχια, 13.667 γεωργικά δεκάρια, 1.712 αμπελώνες, 1.509 τεμάχια καλλιεργειών, 778 δενδρώδεις καλλιέργειες, 96 βοσκότοπους, 14 κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις). Ανακοινώθηκε ότι θα καταβληθεί απώλεια εισοδήματος για ένα έτος σε όλους τους γεωργοκτηνοτρόφους.
Το Τμήμα Αρχαιοτήτων του Υφυπουργείου Πολιτισμού της Κύπρου, ανακοίνωσε ότι διενήργησαν αυτοψία στις περιοχές που πλήγηκαν από την πυρκαγιά, όπου υπάρχουν καταγεγραμμένα 62 αρχαία μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι. Δυστυχώς, υπέστησαν ζημιές από την πυρκαγιά τα αρχαία Μνημεία. Κισσούσα: νερόμυλος, Ποταμιού: μεσαιωνικό γεφύρι, Σούνι-Ζανατζιά: εκκλησίες.
Μεγαλύτερη καταστροφή και ζημιά έγινε στις ψυχές των ανθρώπων που έβλεπαν τα σπίτια τους και το βιός τους να εξαφανίζονται μπροστά στα μάτια τους. Η κάθε κατοικία δεν είναι μόνο ένα σπίτι, τέσσερεις τοίχοι, εκεί μέσα έβαλε την ψυχή του ο καθένας. Διότι όταν λέμε σπίτι (house) δεν αναφερόμαστε μόνο στη φυσική δομή, το κτίριο με τοίχους, στέγη, και θεμέλια δηλαδή ένα αντικείμενο που μπορεί να αγοραστεί, να πωληθεί ή να ενοικιαστεί. Το σπίτι (home) του καθενός είναι το μέρος όπου αισθάνεται άνετα, ασφαλής και όπου δημιουργούνται οι αναμνήσεις του. Αντιπροσωπεύει τη συναισθηματική και προσωπική σύνδεση με ένα χώρο. Έχει μεγάλη συναισθηματική αξία και γι’ αυτό είναι μεγάλη απώλεια, ιδιαίτερα για τα παλιά σπίτια στα χωριά μέσα στα οποία αναγιώθηκαν πολλές γενιές˙ υπάρχουν πολλές αναμνήσεις.
Κι εμείς οι υπόλοιποι, οι κοινοί θνητοί άλλων περιοχών, περίλυποι παρακολουθούσαμε στην τηλεόραση την πυρκαγιά να κατακαίει το ένα χωριό μετά το άλλο. Ακούαμε για πρωτόκολλα: ενεργοποιήθηκε το ΠΥΡΣΟΣ, το ΙΚΑΡΟΣ, το ΗΦΑΙΣΤΟΣ κ.τ.λ.. Δηλαδή αναμένεται από το μέσο πολίτη της Δημοκρατίας να γνωρίζει τι περιλαμβάνει το κάθε πρωτόκολλο. Δημοσιογράφος ρώτησε τον αρχιπύραρχο κ. Νίκο Λογγίνο για το ποιος είχε το γενικό πρόσταγμα. Αυτός απάντησε ότι ακολουθήθηκε κατά γράμμα το πρωτόκολλο.
Είναι πολύ σωστό να υπάρχουν γενικές οδηγίες για κάθε περίπτωση αλλά να πιστέψουμε ότι το πρωτόκολλο συμπεριλάμβανε και τις πρωτοφανείς συνθήκες στις οποίες αναφέρθηκε ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος κ. Λετυμπιώτης όταν είπε (24/7/2025): «Από την πρώτη στιγμή ενεργοποιήθηκαν όλα τα σχέδια και όλα τα πρωτόκολλα, τα οποία είχαν καταρτιστεί σε συνθήκες πρωτοφανείς για τη χώρα μας. Οι θερμοκρασίες, οι ισχυροί άνεμοι, αλλά και η ξηρασία, … επιβάρυναν και κατέστησαν την προσπάθεια κατάσβεσης ακόμη πιο δύσκολη.»
Αυτές οι πρωτοφανείς συνθήκες συμπεριλαμβάνονταν στα πρωτόκολλα;
Ακόμα δεν ξεκαθάρισε αν είχε το γενικό πρόσταγμα κάποιος ή αν όλα ήταν στον αυτόματο πιλότο. Ανακοινώθηκε ότι ο υπεύθυνος ήταν στην Αυστραλία.
Επιβάλλεται ο ανθρώπινος παράγοντας, κάποιος που να έχει το γενικό πρόσταγμα.
Δηλαδή, μέχρι τώρα ο κάθε υπουργός ετοιμάζει τα πρωτόκολλα του και ξόφλησε;
Ακούμε παντού για πρωτόκολλα, ο ανθρώπινος παράγοντας πού είναι;
Η κάθε περίπτωση είναι ξεχωριστή.
Στο Υπουργείο Παιδείας υπάρχουν πρωτόκολλα που αφορούν διάφορους τομείς, όπως η διαχείριση κρίσεων, η ενδοσχολική βία και ο εκφοβισμός, η υγεία και ασφάλεια των μαθητών κ.ά. Όμως, παρόλα τα πρωτόκολλα υπάρχει αύξηση στην ενδοσχολική βία και εκφοβισμό και στη χρήση ναρκωτικών. Μήπως να το ψάξουμε;
Στο ενημερωτικό τετράπτυχο του Τμήματος Γεωργίας (της ιστορικού Μαρίας Παναγιώτου) με θέμα «Η βλάστηση και η χλωρίδα της Κύπρου» αναφέρεται:
«Στην αρχαιότητα η Κύπρος αναφερόταν ως το «Πράσινο Νησί» ή «Δασόεσσα Νήσος», γιατί η μεγαλύτερη έκτασή της, ακόμα και η πεδιάδα της Μεσαορίας που σήμερα δεν φέρει φυσικά δάση, ήταν καλυμμένη με πυκνή, δασώδη βλάστηση. Με το πέρασμα των αιώνων, και κάτω από την επίδραση της συνδυασμένης δράσης ενός αριθμού αρνητικών παραγόντων, κυρίως της επέκτασης της γεωργίας και των οικιστικών περιοχών αλλά και της υπερεκμετάλλευσης, πυρκαγιών, υπερβόσκησης και κλιματικών αλλαγών, η φυσική βλάστηση έχει σημαντικά μειωθεί σε έκταση και ποιότητα».
Αυτοί οι αρνητικοί παράγοντες που αναφέρονται θα έπρεπε να είχαν εντοπιστεί και γίνουν προσπάθειες καταπολέμησης.
Μήπως να αναθεωρήσουμε, να τα ξανασκεφτούμε.
Μήπως να σοβαρευτούμε.
