Οκτώ μήνες πριν από τις εκλογές, ο ΔΗΣΥ αντί να παρελαύνει με σημαίες ενότητας, φωτογραφίες αγκαλιασμένων στελεχών και προεκλογικό οίστρο, θυμίζει περισσότερο οικογένεια σε ψυχρό πόλεμο λόγω συγκρούσεων στη διεκδίκηση περιουσιακών στοιχείων. Μάλιστα, όλα εκτυλίσσονται δημόσια. Μπροστά στις κάμερες και στα μικρόφωνα. Τελευταίο δείγμα γραφής η σύγκρουση του «σκιώδους» Μιχάλη Ιωαννίδη και του διάττοντος αστέρος Πέτρου Δημητρίου. Ο Τιτανικός βυθίζεται και τα στελέχη του αγωνίζονται μανιωδώς να επιβιβαστούν σε κάποια σωστική λέμβο.
Η εσωστρέφεια συνεχίζεται επί δυόμισι χρόνια. Αυτό που ζούμε σήμερα είναι απλώς η τελευταία πράξη ενός έργου που ξεκίνησε την επομένη της ήττας στις προεδρικές εκλογές του 2023. Τότε, έπρεπε να γίνει το μεγάλο ξεκαθάρισμα. Έπρεπε να καθίσουν γύρω από το ίδιο τραπέζι. Να μιλήσουν μέχρι εξαντλήσεως του θέματος. Να πουν τις αλήθειες τους και να λογαριαστούν πολιτικά, όχι προσωπικά. Να παραδεχθούν τα λάθη. Να αναγνωρίσουν τις αστοχίες. Να ξεκαθαρίσουν ποιος στήριξε ποιον και γιατί. Παραμερίζοντας τους εγωισμούς και τις προσωπικές ατζέντες.
Όμως, δεν το έκαναν. Αυτή είναι η μεγάλη τους αμαρτία: Η ατολμία. Η αφελής πεποίθηση μερικών ότι «ο χρόνος θα τα γιατρέψει όλα» ήταν απλώς μια εύκολη υπεκφυγή. Στην πραγματικότητα, ο χρόνος δεν γιατρεύει τίποτα· απλώς αφήνει τις πληγές να κακοφορμίσουν. Τώρα, 8 μήνες πριν από μια κρίσιμη εκλογική αναμέτρηση, η κακοσμία αυτής της σιωπής πνίγει το κόμμα.
Όσο απέμεινε δηλαδή. Διότι πολλοί είχαν επιλέξει το λόφο και έριξαν μαύρη πέτρα πίσω τους. Πολλοί άλλοι, είτε λόγω προσωπικών συμφερόντων, είτε από αντίδραση, είτε για καθαρά πολιτικούς λόγους επέλεξαν να αλλάξουν κομματική ταυτότητα. Κάποιοι, για συνειδησιακούς λόγους, αδυνατούσαν να αλλάξουν ταυτότητα αλλά αηδιασμένοι από τα λάθη και τις συγκρούσεις, επέλεξαν την αποστασιοποίηση.
Για να είμαστε δίκαιοι, τα λάθη δεν έγιναν μόνο από τη μία πλευρά. Και όσοι στάθηκαν στο πλευρό του Αβέρωφ Νεοφύτου, και όσοι στήριξαν τον Νίκο Χριστοδουλίδη, έχουν το μερίδιο της ευθύνης τους. Ο πρώτος πλήρωσε πολιτικά τη φθορά και τις εσωτερικές αντιπαλότητες. Όσοι τον στήριξαν είτε δεν μέτρησαν σωστά το μέγεθος της απόρριψής του, είτε δεν τόλμησαν να ορθώσουν ανάστημα και να φρενάρουν την εξόφθαλμη πορεία προς τον γκρεμό. Όσοι στήριξαν τον δεύτερο, είτε επέλεξαν το προσωπικό όφελος, είτε υποτίμησαν την καταστροφή που θα ερχόταν για το κόμμα τους. Αν τους ενδιέφερε δηλαδή…
Και οι μεν και οι δε, αντί να μιλήσουν, αντί να βάλουν τα πάντα στο τραπέζι, προτίμησαν τη βολική σιωπή. Το αποτέλεσμα είναι να έχουμε σήμερα έναν ΔΗΣΥ που, αντί να συζητά για το πώς θα πείσει την κοινωνία, συζητά για το ποιος είπε τι για ποιον. Αντί να χαράσσει στρατηγική, ξοδεύει ενέργεια σε δηλώσεις, διαρροές και παρασκηνιακές βολές. Οι πολιτικοί αντίπαλοι δεν χρειάζεται να ιδρώσουν. Τους αρκεί να παρακολουθούν τον Συναγερμό να καταναλώνεται στον εσωτερικό του μικρόκοσμο.
Αυτή η εικόνα έχει συνέπειες βεβαίως. Συνέπειες οι οποίες δεν μετρώνται μόνο σε ποσοστά στις δημοσκοπήσεις. Μετρώνται σε απώλεια αξιοπιστίας. Σε φθορά του πολιτικού brand. Σε υπονόμευση της ικανότητας του κόμματος να εμφανιστεί ως σοβαρή εναλλακτική εξουσίας. Το μήνυμα που περνάει στον πολίτη είναι απλό: Όταν δεν μπορούν να συνεννοηθούν μεταξύ τους, πώς θα κυβερνήσουν;
Υπάρχει και κάτι ακόμα πιο επικίνδυνο. Όταν η εσωστρέφεια γίνεται ο κανόνας, χάνεται η αίσθηση του επείγοντος απέναντι στα πραγματικά προβλήματα της κοινωνίας. Οι πολίτες βλέπουν την ακρίβεια να γονατίζει νοικοκυριά, την εγκληματικότητα να ανησυχεί γειτονιές. Την ίδια ώρα, όμως, οι πρωτοσέλιδες ειδήσεις για τον ΔΗΣΥ αφορούν… ποιος πυροβολεί κάποιον και πώς ο άλλος απαντάει. Για το παρελθόν. Για τα κοινά τους λάθη.
Αν ο ΔΗΣΥ ήθελε να στήσει μόνος του την πιο αποτελεσματική καμπάνια αυτοϋπονόμευσης, δεν θα μπορούσε να το κάνει καλύτερα. Είναι σαν να βλέπεις έναν δρομέα που, λίγο πριν από τον τερματισμό, αποφασίζει να σταματήσει και να τσακωθεί με τον συναθλητή του για το ποιος πήρε πρώτος το μπουκάλι νερό στον σταθμό ανεφοδιασμού.
Όμως, η πολιτική δεν είναι αθλητισμός. Εδώ, ο χρόνος δεν είναι ο μόνος σου αντίπαλος. Είναι και όλοι οι άλλοι που εκμεταλλεύονται κάθε σου λάθος. Κάθε αδράνειά σου. Κάθε τρικλοποδιά. Και οι άλλοι παρακολουθούν, υπολογίζουν, σχεδιάζουν. Την ώρα που ο ΔΗΣΥ αναλώνεται σε εσωτερικά μέτωπα, κάποιοι ετοιμάζουν μεθοδικά την επόμενη μέρα, οικοδομώντας αφήγημα και κεφάλαιο εμπιστοσύνης.
Το πιο ειρωνικό; Όλα αυτά θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί. Με μια ειλικρινή, δύσκολη, ακόμα και οδυνηρή συζήτηση αμέσως μετά τον Φεβράρη του 2023. Με πολιτικό θάρρος. Με διάθεση να χυθεί πολιτικό αίμα στο τραπέζι της συζήτησης και όχι στα social media. Με την ωριμότητα να παραδεχθούν ότι η ήττα δεν ήρθε από το πουθενά αλλά ήταν αποτέλεσμα μιας μακράς πορείας λαθών, αλαζονείας και εσωτερικής φθοράς.
Τώρα, όμως, είναι αργά. Ο λογαριασμός έρχεται με βαρύ τόκο. Στις εκλογές, η πολιτική αγορά δεν χαρίζει σε εκείνους που έχασαν χρόνο κοιτάζοντας το παρελθόν αντί να κοιτάζουν μπροστά. Οι συνέπειες θα έρθουν σε οκτώ μήνες. Και δεν θα φταίει η συγκυρία, οι «κακές γλώσσες» ή οι «παρεξηγήσεις». Θα φταίει η δειλία να πουν εγκαίρως όσα έπρεπε να ειπωθούν.
Λένε ότι ο χρόνος γιατρεύει. Στην προκειμένη αντί για γιατρειά μετατράπηκε σε επιδημία εσωστρέφειας. Αντί να κυνηγούν ψήφους, κυνηγούν ο ένας τον άλλο. Στην πολιτική, ό,τι δεν λες όταν πρέπει, το πληρώνεις εκείνη τη μοναδική στιγμή κατά την οποία ο λόγος περνάει στα χέρια όσων σε παρακολουθούσαν το προηγούμενο διάστημα να μην τολμάς να μιλήσεις. Να κάνεις αυτοκριτική. Να αναγνωρίσεις τα λάθη. Να αποφασίσεις εμπράκτως να τα διορθώσεις.
