Παλαιότερα μας αποκαλούσαν η Νήσος των Αγίων, πέρασε από τότε όμως πολύς καιρός και άλλαξαν τα πράγματα.
Οι Άγιοι έμειναν, σ’ εμάς όμως, τους κατοίκους του τόπου, έμεινε ένα κουσούρι, αντί να περπατάμε και να βλέπουμε μπροστά μας, καθόμαστε και αναπολούμε με νοσταλγία το ένδοξο παρελθόν. Επιλέγουμε συνειδητά να πηγαίνουμε αιώνες πίσω και διαβάζουμε την ιστορία όπως μας βολεύει. Θαυμάζουμε σήμερα τον βασιλιά Ευαγόρα της Σαλαμίνας του 5ου αιώνα π.Χ., για τις μάχες του ενάντια στους Πέρσες και τον Μεγαλέξανδρο για τις κατακτήσεις του. Ευτυχώς μετά ήρθαν ο Χριστός, οι Απόστολοι και οι άλλοι Άγιοι και έσωσαν τον επιούσιο λαό. Πολλοί τους περιμένουν ακόμη να μας σώσουν.
Είμαστε μπερδεμένοι, πολύ μπερδεμένοι, κύριε Αντιπρόσωπε, ζούμε ως ιστορική ανωμαλία, αν σας πω τι έγινε πρόσφατα για έναν ήρωα του αντιαποικιοκρατικού αγώνα πριν μισό αιώνα, δεν θα το πιστέψετε! Βγάλαμε τα όπλα από τα θηκάρια μην τύχει και λασπώσει κανείς μια ένδοξη στιγμή της ιστορίας.
Να ξέρετε ότι έχουμε παθολογική ανάγκη από ήρωες– να είναι Έλληνες όμως- γιατί πιστεύουμε, κύριε Αντιπρόσωπε, ότι μόνο αυτός ο λαός, ο Ελληνικός, στον οποίον ανήκουμε ψυχή τε και σώματι, είναι ένας άξιος λαός του οποίου εμείς είμαστε η αμόλυντη συνέχεια. Όταν αποκτήσαμε με το αίμα μας την πολυπόθητη ανεξαρτησία, μας δόθηκε σύνταγμα δικοινοτικό, αλλά εμείς δεν το θέλαμε, ούτε τώρα το θέλουμε. Παλιά έγραφαν στους τοίχους «την Ελλάδα θέλομεν κι’ ας τρώγωμεν πέτρες»! Εμείς το φτύσαμε και αποφασίσαμε να κάνουμε του κεφαλιού μας και τώρα εσείς πρέπει να βρείτε άκρη.
Θα σας προειδοποιήσω ακόμη και για κάτι πολύ σημαντικό που έχει χαράξει τον χαρακτήρα και τη νοοτροπία μας. Είμαστε ένα χερσαίο νησί, μην πιστέψετε ότι θα φθάσετε σ’ ένα μεσογειακό νησί, όπως την Κρήτη ή τη Σικελία. Όχι, έχουμε εγκαταλείψει οικειοθελώς τα παράλια εδώ και αιώνες γιατί όλοι οι εχθροί μας από εκεί ήρθαν, οπότε ανεβήκαμε στα ψηλά βουνά, εκεί κτίσαμε τις ζωές μας.
Δεν είμαστε ψαράδες, ούτε αγαπάμε, ούτε προστατεύουμε τα παράλιά μας, τη θάλασσα την έχουμε κτίσει απ’ άκρη σ’ άκρη και την έχουμε εκχωρήσει στους επισκέπτες του νησιού, από αυτό ζούμε πλουσιοπάροχα οι περισσότεροι. Οι τουρίστες αποτελούν τη ζήση μας, έρχονται, χαίρονται τη θάλασσά μας, πίνουν το νερό που δεν έχουμε και φεύγουν. Σε λίγο, όμως, θα φύγουν κι αυτοί γιατί, ανίδεοι οι περισσότεροι, έρχονται να χαρούν ένα μεσογειακό νησί, και άλλο εισπράττουν.
Εσείς έρχεστε εδώ με εντολή από τον ΓΓ να προσπαθήσετε, να καταβάλετε άπαν των δυνάμεών σας, έτσι λέμε εμείς, να φέρετε την ειρήνη. Πρέπει πρώτα να καταλάβετε τι εννοεί ο ΕΚ λαός με τη λέξη ειρήνη. Δεν εννοεί την πολιτική ισότητα, τη συνύπαρξη, την αλληλοκατανόηση και τον σεβασμό ανάμεσα στους ΕΚ και τους ΤΚ. Η δική μας πλευρά όταν μιλά για ειρήνη εννοεί την κυριαρχία, δηλαδή την εξουσία, την πολιτική, την κοινωνική, την οικονομική.
Η δική μας πλευρά με απλά λόγια τα θέλει όλα δικά της. Δεν παραχωρεί. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα. Η πόλη μου, η Αμμόχωστος, ήταν μια λαμπρή πολιτεία στις όχθες της θάλασσας. Δεν ήταν μέσα στο σχέδιο της τουρκικής εισβολής του ‘74. Όταν διαλύθηκαν οι πρώτες συνομιλίες, ο τουρκικός στρατός κατοχής προχώρησε από την περιοχή της Κερύνειας, όπου είχε γίνει η απόβαση και κατάκτησε ακόμη δυο πόλεις. Δεν υπήρξε καμία αντίσταση, τις πήραν ως λάφυρο πολέμου.
Την πόλη της Μόρφου την εποίκισαν οι άθλιοι, την Αμμόχωστο, τη δική μου πόλη την άφησαν άδεια να σαπίσει στα χέρια του τουρκικού στρατού για 48 χρόνια. Έγιναν προτάσεις παλιά να μας τη δώσουν πίσω επτά φορές κι εμείς είπαμε όχι, δεν τη θέλουμε, γιατί θέλουμε ή όλα ή τίποτα.
Και να ήταν μόνο αυτό, οι προκάτοχοί σας θα σας πουν και άλλα, όπως λόγου χάριν τι έγινε το 2017 όταν είμασταν πολύ κοντά σε μια λύση. Δυστυχώς, όμως, όποτε κοντεύει μια τέτοια δυνατότητα ή πιθανότητα, έστω και απομακρυσμένη, κάτι παθαίνουν οι ηγέτες μας. Πανικός και κρύος ιδρώτας επεμβαίνουν ασύστολα στο θυμικό τους και παγώνουν, γίνονται στήλες άλατος, γιατί καταλαβαίνουν ότι το παιγνίδι τελειώνει, όπως λένε οι Άγγλοι και πρέπει να βγάλουν αποφάσεις, που προϋποθέτουν παραχωρήσεις εξουσιών, απώλειες μισθών και εσόδων κι έτσι ψάχνουν απεγνωσμένα μια πόρτα εξόδου.
Ήρθε, λοιπόν, η δική σας σειρά να βρείτε μια λύση σε τούτη την ανωμαλία. Να ξέρετε, κύριε Αντιπρόσωπε, ότι ζούμε με την κατοχή, για να είμαι ειλικρινής μαζί σας πολλοί την έχουν συνηθίσει, βολεύτηκαν οι ξενοδόχοι, βολεύτηκαν και οι διάφοροι επενδυτές, νόμιμοι ή παράνομοι τι σημασία έχει, λεφτά προσκομίζουν στο χερσαίο νησί. Αυτούς τους προσέχουμε ως κόρην οφθαλμού.
Και να μη σας ξεγελάσουν τα ωραία λόγια, αυτοί που είναι σήμερα στην εξουσία είναι οι συνεργάτες του πρώην προέδρου μας και μαζί σηκώθηκαν κι έφυγαν από το ελβετικό θέρετρο και επέστρεψαν στην Κύπρο.
Ειλικρινά πώς θα βγείτε απ’ αυτόν τον λαβύρινθο δεν ξέρω, Αριάδνες και μίτοι δεν υπάρχουν πια και το τέρας του Μινώταυρου θα παραμονεύει σε κάθε σας κίνηση. Να προσέχετε και να πιστεύετε τα μισά από όσα σας λένε.
*Η φωτογραφία ανήκει στον Γιώργο Σεφέρη σε επίσκεψη του στην Άλωνα.
Ελεύθερα, 7.9.2025
