Στις συμφωνίες με τις οποίες ιδρύθηκε το κυπριακό κράτος προβλεπόταν η δημιουργία κυπριακής σημαίας, οι επίσημες γλώσσες (ελληνικά, τουρκικά, αγγλικά), αλλά δεν προβλεπόταν πουθενά η δημιουργία εθνικού ύμνου.
Καμία αναφορά για ύμνο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Συμφωνήθηκε μόνο ότι στις εθνικές τους εορτές οι δυο κοινότητες θα μπορούσαν να ανακρούουν τον ελληνικό και τον τουρκικό εθνικό ύμνο, και να αναρτούν την ελληνική και την τουρκική σημαία. Ύμνος πουθενά.
Όταν άρχισαν τις επισκέψεις στο εξωτερικό οι Μακάριος και Κουτσούκ, ανακάλυψαν ότι υπάρχει πρόβλημα. Οι χώρες που τους φιλοξενούσαν, ειδικά τον Μακάριο ως αρχηγό του κράτους, έπαιζαν τον εθνικό τους ύμνο αλλά η Κύπρος δεν είχε ύμνο να τους συνοδεύει. Κάποιες χώρες, αντί εθνικό ύμνο έπαιζαν κάποιο εμβατήριο ή ένα κομμάτι κλασσικής μουσικής. «Τον Μάιο του 1962 στο Δυτικό Βερολίνο, οι Γερμανοί υποδέχτηκαν τον Μακάριο με τον «Ύμνο της Χαράς» του Μπετόβεν, πολύ αργότερα ύμνο της Ευρωπαϊκής Ένωσης», όπως διαβάζω στην Polignosi.
Στις 22 Νοεμβρίου του 1962 όταν ο Μακάριος πραγματοποίησε επίσκεψη στην Άγκυρα, ακούστηκε μόνο ο τουρκικός εθνικός ύμνος. Ο Φιλελεύθερος (23 Νοεμβρίου 1962), έγραφε: «Η κάθοδος του Μακαριωτάτου εκ του αεροπλάνου εχαιρετίσθη δια 21 χαιρετιστήριων βολών. Ακολούθως, αφού ο Στρατηγός Γκουρσέλ παρουσίασεν εις τον Μακαριώτατον τους επισήμους, ανεκρούσθη ο Τουρκικός Εθνικός Ύμνος».
Ο Μακάριος έκανε μια προσπάθεια να αποκτήσει η Κύπρος τον δικό της ύμνο. Πολύ πριν ξεσπάσουν οι δικοινοτικές ταραχές και η αποχώρηση των Τ/κ από το κράτος, ζήτησε από τον συνθέτη Σόλωνα Μιχαηλίδη, να συνθέσει τον κρατικό ύμνο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Μιχαηλίδης παρέδωσε τη σύνθεσή του το 1963, μια αξιόλογη κλασσική μουσική σύνθεση. Αλλά, ούτε υιοθετήθηκε, ούτε ακούστηκε ποτέ. Τον Δεκέμβρη του 1963 (Ματωμένα Χριστούγεννα), οι Τουρκοκύπριοι αποχώρησαν από τις δομές της Κυπριακής Δημοκρατίας και ο κυπριακός ύμνος έμεινε στα συρτάρια.
Μεσολάβησαν οι σκοτωμοί και η υπονόμευση της Κυπριακής Δημοκρατίας από τους συνεταίρους, οι Ελληνοκύπριοι άκουγαν και ανέκρουαν τον μόνο εθνικό ύμνο που ήξεραν και ήθελαν, τον ίδιο με της Ελλάδας, οι Τουρκοκύπριοι παρομοίως, τον τουρκικό εθνικό ύμνο, και όλα έγιναν μια σκοτεινή ιστορία.
Αλλά, έγινε ποτέ επίσημα ο εθνικός ύμνος της Ελλάδας και εθνικός ύμνος της Κύπρου; Αφού επί τρία χρόνια οι Τουρκοκύπριοι δεν βρίσκονταν στον συνεταιρισμό, αφού η διεθνής κοινότητα αναγνώριζε την ελληνοκυπριακή κοινότητα ως έχουσα την ευθύνη της Κυπριακής Δημοκρατίας, το Υπουργικό Συμβούλιο υπό τον Μακάριο, στις 18 Νοεμβρίου 1966, αποφάσισε ότι ο Ύμνος εις την Ελευθερία του Διονύσιου Σολωμού, είναι ο εθνικός ύμνος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η απόφαση ισχύει μέχρι σήμερα.
Η απόφαση του Υπουργικού του 1966 δεν ανακοινώθηκε. Απόφαση στα μουλωχτά. Μάλιστα, την επόμενη μέρα (19 Νοεμβρίου 1966), ο Φιλελεύθερος έγραφε στην τελευταία σελίδα ένα μονόστηλο υπό τον τίτλο: Αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου: «Κατά την χθεσινήν αυτού συνεδρίαν» ενέκρινε διάθεση ποσού «εξ εβδομήντα πέντε χιλιάδων λιρών δια εκτέλεσιν έργων αναπτύξεως», ενέκρινε τα σχέδια και τους όρους για κατασκευή δρόμων σε Αμμόχωστο και Λεμεσό, «ως και την αγοράν ιδιωτικής γης δι΄ αρχαιολογικούς σκοπούς».
Τίποτα περί απόφασης για τον εθνικό ύμνο. Ούτε τις επόμενες μέρες. Ούτε λέξη. Όμως, το ΡΙΚ άρχισε να κλείνει τις εκπομπές του ραδιοφώνου με τον ελληνικό εθνικό ύμνο. Όχι τυχαία, ασφαλώς. Οι Τουρκοκύπριοι μάλιστα αντέδρασαν, παρότι είχαν αποχωρήσει από χρόνια από το κράτος και ένοπλα απαιτούσαν διχοτόμηση. «Παράνομος η μετάδοσις του Εθνικού Ύμνου λέγει η “Ακίν”», όπως έγραφε ο Φιλελεύθερος. «Εις ουδεμίαν χώραν του κόσμου ο κρατικός ραδιοσταθμός κλείει τα προγράμματά του με τον εθνικόν ύμνον ξένης χώρας».
Το ερώτημα είναι, εάν δεν αποχωρούσαν οι Τουρκοκύπριοι, θα είχαμε για εθνικό ή έστω κρατικό ύμνο την σύνθεση του Σόλωνα Μιχαηλίδη; Ή, θα διαφωνούσαν οι Τ/κ επειδή, ας πούμε, έγραψε τη μουσική Ελληνοκύπριος; Και πόση σημασία είχε η απόφαση του Υπουργικού του 1966 να επισημοποιήσει τον ελληνικό εθνικό ύμνο, ο οποίος στη συνείδηση των Ελληνοκυπρίων ήταν ο δικός τους εθνικός ύμνος δεκαετίες πριν και δεκαετίες μετά από αυτή την απόφαση;
Υ.Γ. Έδωσε αφορμή η κυρία Ανδρούλλα να μάθουμε και λίγη ιστορία. Πάλι καλά.
