Τα πρωινά τη βλέπαμε να σκουπίζει τα πεζοδρόμια, φορώντας τη μακριά της ρόμπα με την οποία επίσης σκούπιζε τα φθινοπωρινά φύλλα και τα μαραμένα γιασεμιά. Έπειτα πήγαινε στον μπακάλη, στον φούρνο ή στο Συνεργατικό για τα ψώνια της ημέρας, τα οποία έβαζε στη δικτυωτή της τσάντα. Τόπος συνάντησης των γυναικών το μπακάλικο όπου αντάλλαζαν τα νέα της πόλης, ποιος πέθανε, ποιος παντρεύεται ή ποιος διέλυσε τον αρραβώνα του. Πριν επιστρέψουν σπίτι και πιάσουν το μαγείρεμα μπορεί και να κάθονταν πεταχτά σε μια γειτόνισσα για ένα γρήγορο καφέ ενώ καθάριζαν ταυτόχρονα το φασολάκι ή ετοίμαζαν τους αθθούς, ώστε να τους γεμίσουν μόλις πάνε σπίτι. Έπρεπε να βιαστούν προτού αυτοί κλείσουν.

Ύστερα ο δρόμος γέμιζε από διαφορετικές μυρωδιές ανάλογα με τα φαγητά που έβγαιναν από την κάθε κουζίνα. Η γειτονιά ήταν τότε σαν ένα μεγάλο σπίτι, το οποίο μοιράζονταν πολλές οικογένειες, όπως κι ο δρόμος κι οι αλάνες, όπου τα παιδιά έπαιζαν αμέριμνα τα καλοκαίρια, μέχρι και το μεσημέρι που θα επέστρεφαν οι παπάδες, κλείνοντας τα γραφεία και τα καταστήματά τους, και οι μαμάδες θα φώναζαν «ελάτε να φάμε»!

Έπειτα η απόλυτη ησυχία επικρατούσε στο σπίτι και στην πόλη. Ήταν η ιερή ώρα της μεσημβρινής αργίας, την οποία όλοι σέβονταν με ευλάβεια. Ούτε γάτα δεν κυκλοφορούσε μες στην αποπνικτική ζέστη του Ιουλίου. Τα δειλινά η πόλη έβγαινε αργά από τον λήθαργό της, οι πατεράδες επέστρεφαν στη δουλειά, οι μητέρες δρόσιζαν τις αυλάδες και τον δρόμο ραντίζοντας με το λάστιχο. Έβγαζαν καρέκλες, ρυζόγαλο και μαχαλλεπί και κάθονταν με το εργόχειρό τους στις βεράντες. Όλο και κάποια ξαδέλφη ή θεία θα έκανε τη βόλτα της για καφέ. Έτσι απροειδοποίητα «αν εν μέσα, εν μέσα». Με το να είσαι σπίτι εξυπακούετο και ότι ήσουν ανοιχτή στο να δεχτείς επισκέψεις και δεν εναπόκειτο στη διάθεση ή στα κέφια σου. Τα σπίτια ήταν απλά ανοιχτά. Τελεία και παύλα. Αργότερα θα ακουγόταν και η μουσική του παγωτάρη, γύρω από τον οποίο θα μαζεύονταν τα παιδιά.

Η οικογένεια της κυρίας Πολύμνιας γκρέμισε κάποια στιγμή το σπίτι της από πλίνθο για να κτιστεί τριώροφη πολυκατοικία με μαγαζιά στο ισόγειο. Αυλή δεν θα υπήρχε πλέον παρά μόνο ένα εικονικό μπαλκονάκι, στο οποίο απλά ακουμπούσες, αλλά δεν υπήρχε χώρος να καθίσεις. Δίπλα σ’ αυτό τοποθέτησε την πολυθρόνα της, στην οποία καθόταν τα δειλινά με τον καφέ και το σμιλί της, ενώ μετά τις έξι το βράδυ παρακολουθούσε τηλεόραση, στο μοναδικό κανάλι του νησιού. Ήταν πολύ περήφανη που έμενε στη μόνη πολυκατοικία της γειτονιάς, αγναντεύοντας από ψηλά την κίνηση της πόλης.

Όταν με τα χρόνια η τηλεόρασή γέμισε με κανάλια, πολλά κανάλια, χώρια τα δορυφορικά, που εξέπεμπαν όλο το εικοσιτετράωρο, η κυρία Πολύμνια δεν έβγαινε πλέον από το σπίτι τα απογεύματα. Η μόνη της έξοδος ήταν στο κομμωτήριο δυο φορές την εβδομάδα, τη μια για χτένισμα και την άλλη για «φρεσκάρισμα». Τη βλέπαμε από το μόνιμα ανοιχτό μπαλκονάκι να κάθεται στην ίδια θέση με τα μαλλιά φουσκωμένα-κρεπαρισμένα λες και φορούσε ένα κράνος προστασίας στο κεφάλι.

Σε βαθιά γεράματα κάθεται ακόμη κάθε πρωί στην πολυκαιρισμένη πολυθρόνα της όπου η οικιακή βοηθός της φέρνει το πρωινό, το μεσημεριανό και το δείπνο της. Εκεί δέχεται και τις επισκέψεις των παιδιών και των εγγονιών της. Ο σύζυγός, τα αδέλφια και οι γειτόνισσες έχουν προ πολλού φύγει από τη ζωή. Καθισμένη πάντα στον θρόνο της, βασίλισσα στον πύργο της, βρίσκεται πλέον περικυκλωμένη από ψηλές πολυκατοικίες που της κλείνουν τον ορίζοντα. Πόσα ηλιοβασιλέματα δεν είχε δει από αυτό το μπαλκονάκι, όταν η πόλη δεν είχε παρά μια πολυκατοικία, το «Εφτάπατο»; Παρακολουθεί ακόμη την κίνηση στον δρόμο; Ακούει τα κορναρίσματα των οδηγών ενώ η οθόνη της τηλεόρασής της παίζει εκπομπές με πρωινάδικα, δελτία ειδήσεων, τηλεπαιχνίδια και σήριαλ;

Κάποιοι λένε πως η κυρία Πολύμνια έφυγε εδώ και χρόνια από τη ζωή και πως δεν έμεινε παρά το είδωλό της στην πολυθρόνα-θρόνο, το οποίο έγινε ένα με το φάντασμα της τηλεόρασης που τα ήσυχα καλοκαιρινά βράδια ακούγεται ως κάτω στον δρόμο από το ανοιχτό, μικροσκοπικό μπαλκονάκι. Στην άκρη του όμως δεσπόζει πάντα η πολυθρόνα με τη μορφή της κυρίας Πολύμνιας με τα περιποιημένα, φορμαρισμένα μαλλιά.

dena.toumazi@gmail.com
Ζωγραφικός πίνακας: Αθηνούλα Πιτσιλλίδου