Ομφαλοσκοπούν στα κόμματα και συνεχίζουν να απομακρύνονται τους πολίτες. Δεν τους πείθουν. Κάποτε δικαιολογημένα, κάποτε όχι. Η απαξίωση τους από την κοινωνία είναι διαχρονική αλλά δεν φαίνεται να αλλάζει καθώς εδραιώνεται.
Είναι σαφές πως το πολιτικό-κομματικό σκηνικό είναι ρευστό κι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η κοινωνία από την μια απορρίπτει ένα κομματικό σύστημα που δοκιμάσθηκε ενώ ταυτόχρονα αναζητεί εναλλακτικές διεξόδους. Όσον αφορά το δεύτερο, τούτο δείχνει ότι υπάρχει ανάγκη για εναλλακτικές επιλογές. Με βάση μετρήσεις κοινής γνώμης, εάν την ερχόμενη Κυριακή θα διεξάγονταν βουλευτικές εκλογές τα αποτελέσματα για τα λεγόμενα παραδοσιακά κόμματα θα ήταν τραγικά. Θα κινούνταν, με βάση τα ποσοστά, μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Ο χρόνος μέχρι τις εκλογές, που χρονικά τοποθετούνται το Μάιο του 2026, είναι μεν αρκετός για να αλλάξουν την εικόνα τους, ωστόσο, για να επιτευχθεί τούτο θα πρέπει να προβληθούν εφαρμόσιμες πολιτικές κι όχι ωραιοποιημένες προτάσεις που να αιωρούνται στο κενό. Θα πρέπει να επανέλθουν κοντά στους πολίτες και στην κοινωνία.
Ο συναισθηματικός δεσμός των πολιτών με τα κόμματα έχει φθαρεί και αυτό αδυνατίζει τις συσπειρώσεις. Δεν υπάρχει σε μεγάλο βαθμό παραδοσιακή ψήφος, έχει σχεδόν εκλείψει και η… κληρονομική ψήφος. Οι πολίτες κουράσθηκαν, απέδειξαν πως δεν ακολουθούν τις κομματικές ντιρεκτίβες. Κουράστηκαν καθώς με ατάκες και κομματικούς καυγάδες, τα προβλήματα δεν λύνονται. Δεν είναι αυτός που φωνάζει πιο δυνατά, που κερδίζει. Αυτός χάνει, αλλά φαίνεται να μην το αντιλαμβάνονται. Οι πολίτες στέκονται απέναντι σε αυτά. Το κόμμα δεν τους τραβάει πλέον από το μανίκι, όπως τραγουδούσε ο Σαββόπουλος.
Τα δεδομένα και οι συγκυρίες δείχνουν πως αυτό το ρευστό πολιτικό σκηνικό μπορεί να αλλάξει τα σημερινά δεδομένα και μάλιστα άρδην. Το ζητούμενο είναι προς ποια κατεύθυνση θα είναι αυτή η… αλλαγή. Θα συνδυαστεί η εκδικητική ψήφος, της διαμαρτυρίας με την επιλογή διαφόρων νούμερων, που μοιάζουν με κλόουν και θιάσους που περιοδεύουν ή με μια σωστή επιλογή προοπτικής και διεξόδων;
Η επιβίωση και τα ποσοστά των παλιών κομμάτων εξαρτούνται από εκείνα που θα εξασφαλίσουν τα νέα πολιτικά σχήματα. Τι θα καταγράψει το ΑΛΜΑ, η Άμεση Δημοκρατία και όσοι εσχάτως έχουν συγκροτήσει κόμματα και πολιτικές κινήσεις. Τι ποσοστά θα καταγράψει το ακροδεξιό ΕΛΑΜ. Το θέμα, δηλαδή, δεν είναι τι θα πετύχουν τα παραδοσιακά κόμματα αλλά πόσο καλά θα τα καταφέρουν τα νέα. Τα παλιά επενδύουν στην αποτυχία των καινούργιων. Κι αυτό προφανώς από μόνο του δεν σημαίνει τίποτε.
Είναι σαφές πως πρέπει να υπάρχει λόγος για να σηκωθεί κάποιος από τον καναπέ του και να πάει στο εκλογικό κέντρο και να ψηφίσει. Και για να πεισθεί θα πρέπει να πείσουν τα κόμματα. Πρέπει να ξανασυστηθούν με τους πολίτες, με σχέδιο και όραμα και όχι με αναφορές στο παρελθόν. Η ιστορία από μόνη της δεν σώζει την παρτίδα.
Και θα είναι πατερναλιστικό να φορτώνουν τα παραδοσιακά κόμματα την ευθύνη στους πολίτες. Ακόμη και τη λάθος επιλογή να κάνουν, οι ευθύνες ανήκουν πρωτίστως στα κόμματα που αποτυγχάνουν να δώσουν διεξόδους. Χωρίς αυτό να απαλλάσσει τους πολίτες από τυχόν κακές επιλογές, που θα κάνουν.
Το κομματικό σύστημα λειτουργεί έχοντας πάντα στραμμένη την προσοχή στις επόμενες εκλογές, γεγονός που δεν επιτρέπει την… ενδοσκόπηση. Ούτε και την ουσία μπορούν να αγγίξουν καθώς όλα γύρω τους είναι εκλογές και καρέκλες. Προφανώς δεν αντιλαμβάνονται ή δεν θέλουν, πως εάν αποτύχουν εκλογικά στις βουλευτικές δεν θα έχουν ρόλο στις προεδρικές. Θα το αντιληφθούν την επομένη των βουλευτικών, αλλά για κάποιους θα είναι αργά.
Βρισκόμαστε ενώπιον μιας νέας κατάστασης πραγμάτων, που διαμορφώνεται και θα αποτυπωθεί στις βουλευτικές εκλογές. Οι τίτλοι τέλους για κάποιους είναι πολύ κοντά. Για άλλους στην επόμενη εκλογική διαδικασία. Εκείνο, που τρομάζει είναι να μην προκύψει ένα σκηνικό χειρότερο από αυτό που βιώνουμε σήμερα.
