Καθώς οι τελευταίες ώρες του 2025 εκπνέουν, η παράδοση μας καλεί να κάνουμε απολογισμούς. Όμως, φέτος η ανάγκη για αλήθεια είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Ζούμε σε μια παράδοξη εποχή όπου η εικόνα έχει γίνει πιο σημαντική από την ίδια την ύπαρξη. Ζούμε στη δικτατορία των pixels, όπου η ευτυχία μετριέται σε αναλογία 4:5, τα χαμόγελα είναι επεξεργασμένα με τεχνητή νοημοσύνη και η ζωή μας μοιάζει με μια ατελείωτη βιτρίνα, την ώρα που το «πίσω μέρος του μαγαζιού» , η πραγματική μας καθημερινότητα ,καταρρέει κάτω από το βάρος της ακρίβειας και της αποξένωσης.
Το 2025 θα μείνει στην ιστορία ως το έτος της απόλυτης ψηφιακής αποξένωσης. Ποτέ άλλοτε δεν ήμασταν τόσο «συνδεδεμένοι» και ταυτόχρονα τόσο μόνοι. Η «εικόνα» στα social media έχει πάψει να είναι ένα παράθυρο στον κόσμο· έχει γίνει ένας τοίχος που μας χωρίζει από την ουσία. Σπαταλάμε ώρες σκρολάροντας σε ζωές που δεν υπάρχουν, συγκρίνοντας το εσωτερικό μας χάος με το εξωτερικό φίλτρο του διπλανού μας.
Αυτή η διαρκής έκθεση στην τελειότητα δημιουργεί μια κοινωνία χαμηλής αυτοεκτίμησης. Η αποξένωση τρέφεται από την ψευδαίσθηση ότι όλοι οι άλλοι «τα καταφέρνουν», ενώ εσύ παλεύεις με τις λογαριασμούς. Η αποδόμηση αυτής της εικόνας είναι το πρώτο βήμα για τη λύτρωση: Πρέπει να παραδεχτούμε ότι η εικόνα μας δεν είναι η μοίρα μας.
Ας μιλήσουμε όμως για την ωμή πραγματικότητα. Την τελευταία δεκαετία είδαμε την πολιτική να μετατρέπεται σε ένα κακόγουστο Marketing «δώρων». Μας έμαθαν να περιμένουμε το «καλάθι των Χριστουγέννων» ή το «κουπόνι του Πάσχα» σαν να πρόκειται για πράξεις ελεημοσύνης που θα μας σώσουν.
Είναι βαθιά προσβλητικό για τη σύγχρονη γυναίκα είτε μεγαλώνει μόνη της παιδιά, είτε παλεύει πλάι σε έναν σύντροφο, να αντιμετωπίζεται ως ένας παθητικός δέκτης εποχιακών ψιχίων. Η γυναίκα του σήμερα δεν χρειάζεται φιλανθρωπία δύο φορές τον χρόνο για να νιώσει «νοικοκυρά». Χρειάζεται ένα καλάθι γεμάτο σταθερότητα 365 ημέρες τον χρόνο.
Το καλάθι της πρέπει να είναι γεμάτο με τα απαραίτητα, όχι ως «δώρο» της εκάστοτε κυβέρνησης ή φιλανθρωπικής οργάνωσης, αλλά ως αποτέλεσμα της δικής της αξιοπρεπούς εργασίας και ενός κράτους που δεν την εξαντλεί. Χρειάζεται χρόνο για τον εαυτό της, πρόσβαση σε υγεία και παιδεία, και την ασφάλεια ότι η φροντίδα της οικογένειάς της δεν θα εξαρτάται από το αν περίσσεψε κάποιο επίδομα στον κρατικό προϋπολογισμό.
Η πραγματική ανάγκη δεν είναι η κατανάλωση, αλλά η ανθρωποκεντρική οικοδόμηση της κοινωνίας. Η αποξένωση που νιώθουμε είναι το άμεσο αποτέλεσμα πολιτικών που βλέπουν τον άνθρωπο ως αριθμό και την ανάγκη ως «κόστος».
Η ανάγκη: Είναι να μπορείς να αρρωστήσεις χωρίς να φοβάσαι ότι θα χρεοκοπήσεις.
Η ανάγκη: Είναι να μπορείς να ονειρευτείς ένα μέλλον για τα παιδιά σου που δεν θα είναι μια ψηφιακή δουλεία.
Χρειαζόμαστε λύσεις με ενσυναίσθηση. Πολιτικές πρακτικές που δεν σχεδιάζονται πίσω από κλειστές πόρτες με γνώμονα τα spreads, αλλά στον δρόμο, στις γειτονιές, εκεί όπου η ακρίβεια «δαγκώνει» και η μοναξιά σκοτώνει.
Αν θέλουμε το 2026 να μην είναι μια επανάληψη της ίδιας ψεύτικης εικόνας, πρέπει να απαιτήσουμε:
1. Μόνιμες Δομές Αντί για Voucher: Αντί για επιδόματα-πυροτεχνήματα, θέλουμε δωρεάν και ποιοτικές δομές φροντίδας (παιδικούς σταθμούς, γηροκομεία) που θα απελευθερώσουν τη γυναίκα από το δυσβάσταχτο βάρος της «απλήρωτης φροντίδας».
2. Ουσιαστική Στήριξη της Αυτονομίας: Η οικονομική ανεξαρτησία της γυναίκας είναι η μόνη απάντηση στην αποξένωση και την καταπίεση. Δίκαιοι μισθοί, όχι φιλοδωρήματα.
3. Επιστροφή στην Κοινότητα: Να σπάσουμε τη δικτατορία των οθονών. Να επενδύσουμε σε χώρους όπου οι άνθρωποι συναντιούνται πραγματικά, συζητούν και αλληλοϋποστηρίζονται.
Το 2025 φεύγει αφήνοντας τα ψυγεία μας συχνά άδεια και τα κινητά μας γεμάτα με φωτογραφίες πλούτου. Αυτή η δυσαρμονία πρέπει να σταματήσει. Ας είναι ο απολογισμός μας μια υπόσχεση στον εαυτό μας: ότι θα πάψουμε να κυνηγάμε την «τέλεια εικόνα» και θα αρχίσουμε να διεκδικούμε την «τέλεια ουσία».
Για μια κοινωνία όπου κάθε γυναίκα, κάθε άνθρωπος, θα έχει το δικό του καλάθι γεμάτο όχι από δώρα, αλλά από δικαιώματα.
Καλή χρονιά, με τα μάτια ανοιχτά και τις οθόνες, επιτέλους, κλειστές.
