Την ερχόμενη Τρίτη οι Ισραηλινοί θα προσέλθουν για τέταρτη φορά στις κάλπες μέσα σε δύο χρόνια προκειμένου να εκλέξουν Κυβέρνηση. Ο συνασπισμός ανάμεσα στο Λικούντ του Πρωθυπουργού, Μπενιαμίν Νετανιάχου, και το Μπλε και το Λευκό του Μπένι Γκαντζ κατέρρευσε παταγωδώς τον περασμένο Δεκέμβριο με αφορμή την έγκριση του κρατικού προϋπολογισμού, όπως ακριβώς είχαν προβλέψει πολλοί αναλυτές όταν οι δύο άντρες έδιναν τα χέρια για να κυβερνήσουν, αναγνωρίζοντας πως οι διαφορές τους και κυρίως οι φιλοδοξίες τους ήταν δύσκολο να γεφυρωθούν. Οι εσωτερικές διαμάχες και οι καχυποψίες ήταν έκδηλες από την αρχή με αποτέλεσμα οι πρόωρες εκλογές να ήταν θέμα χρόνου.
Το σκηνικό για τις εκλογές της 23ης Μαρτίου είναι παρόμοιο με αυτό των προηγούμενων αναμετρήσεων. Μια πληθώρα κομμάτων διεκδικεί την είσοδο στην 120μελή Κνεσέτ. Προκειμένου ένα κόμμα να είναι σε θέση να σχηματίσει Κυβέρνηση απαιτείται η εξασφάλιση 61 εδρών, κάτι που είναι αδύνατο να συμβεί. Επομένως, η αναζήτηση συμμάχων είναι απαραίτητη και οι συνεργασίες που θα στηθούν θα εξαρτηθούν από τα εκλογικά ποσοστά που θα εξασφαλίσει κάθε κόμμα. Πάντως, το γεγονός πως πρόκειται για μια σφικτή εκλογική κούρσα αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά για το πώς θα διαμορφωθούν οι συσχετισμοί μεταξύ των κομμάτων.
Όπως και τις προηγούμενες φορές, το επίκεντρο της προεκλογικής αντιπαράθεσης δεν βρίσκεται γύρω από πολιτικές ή ιδεολογικές διαφορές αλλά τον ίδιο τον Μπενιαμίν Νετανιάχου. Ο μακροβιότερος Πρωθυπουργός του Ισραήλ εξακολουθεί να είναι μια άκρως διχαστική, αλλά την ίδια στιγμή ιδιαίτερα δημοφιλής πολιτική φιγούρα. Έτσι, μερίδα των ψηφοφόρων τον εμπιστεύεται και τον ψηφίζει ακόμη και με τα μάτια κλειστά, την ίδια ώρα που άλλοι τόσοι δεν θέλουν να τον βλέπουν ούτε ζωγραφιστό. Και ακριβώς πάνω σε αυτή την αντιπαράθεση στήνονται και πάλι οι εκλογές.
Τρία είναι τα πιθανά σενάρια:
1. Το πρώτο είναι να κερδίσει τις εκλογές το Λικούντ και να κυβερνήσει με τη βοήθεια άλλων κομμάτων. Όμως το κυβερνών κόμμα διασπάστηκε πέρσι με τον Γκίντεον Σάαρ να σχηματίζει τη Νέα Ελπίδα με παρόμοια ιδεολογία, γεγονός που του στερεί ψήφους και έδρες. Ο τελευταίος έχει δεσμευτεί ότι δεν θα συμμετάσχει σε Κυβέρνηση υπό τον πρώην μέντορά του, όπως έκανε κι άλλο ένα εθνικιστικό κόμμα, το Γισραέλ Μπεϊτένου του Άβιγκντορ Λίμπερμαν. Επομένως, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου αναμένεται πως θα στραφεί προς τα ορθόδοξα κόμματα, ενώ δεν μπορεί να ελπίζει σε μεγάλη βοήθεια από το Γιαμίνα του Ναφτάλι Μπένετ, αφενός γιατί το κόμμα δύσκολα θα καταφέρει να διαδραματίσει ρόλο-κλειδί στις μετεκλογικές διεργασίες και αφετέρου γιατί ο αρχηγός του ξεκαθάρισε πως στόχος είναι η απομάκρυνση του Ισραηλινού Πρωθυπουργού από την εξουσία και όχι η συνεργασία μαζί του.
Ταυτόχρονα, το ενδεχόμενο να βρει συμμάχους από το Κέντρο ή από τα Αριστερά είναι απομακρυσμένο. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η «επίθεση γοητείας» που εξαπέλυσε ο Μπενιαμίν Νετανιάχου στη μειονότητα των Αράβων με επισκέψεις σε κοινότητές τους, με ανοίγματα σε Άραβες δημάρχους και υποσχέσεις για βοήθεια. Οι επικριτές του ερμηνεύουν την αιφνίδια αυτή αλλαγή ως επιθυμία να διασπάσει το κοινό μέτωπο των αραβικών κομμάτων και να αποδυναμώσει την αντιπολίτευση, κάτι που αποτυπώνεται και σε δημοσκοπήσεις.
2. Το δεύτερο σενάριο θέλει τα κόμματα που εναντιώνονται στον Μπενιαμίν Νετανιάχου να σχηματίζουν Κυβέρνηση χωρίς αυτόν και στέλνοντάς τον να αντιμετωπίσει τις καταγγελίες για διαφθορά στα δικαστήρια με τις οποίες είναι αντιμέτωπος. Το μόνο σίγουρο ότι το Μπλε και το Λευκό του Μπένι Γκαντζ δεν θα διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο, όπως τις προηγούμενες φορές, αφού δίνει μάχη για είσοδό του στη Βουλή. Στον «αντι-Νετανιάχου» συνασπισμό ηγετικό ρόλο θα μπορούσαν να παίξουν το Υπάρχει Ελπίδα του Γκίντεον Σάαρ, το Υπάρχει Μέλλον του Γιαΐρ Λαπίντ και το ΤΕΛΕΜ του Μοσέ Γιαλόν. Άγνωστο είναι κατά πόσον οι αντίπαλοι του Ισραηλινού Πρωθυπουργού θα καταφέρουν να βάλουν στην άκρη τις διαφορές τους και τις προσωπικές τους φιλοδοξίες για να σχηματίσουν Κυβέρνηση, εφόσον συγκεντρώσουν τα απαιτούμενα ποσοστά. Όπως και να έχει, θα είναι ένα κυβερνητικό σχήμα για το οποίο θα απαιτείται να καταβάλλονται μεγάλες προσπάθειες προκειμένου να καταφέρει να παραμείνει ενωμένο και να γεφυρώνονται οι διαφορές των συμμετεχόντων ώστε να μην καταρρεύσει.
3. Το τρίτο σενάριο, που δεν είναι καθόλου απίθανο, είναι κανένα από τα δύο μπλοκ να μην κερδίσει τον απαιτούμενο αριθμό εδρών για να σχηματίσει Κυβέρνηση. Αυτό σημαίνει πως ο Μπενιαμίν Νετανιάχου θα συνεχίσει να κυβερνά ως υπηρεσιακός Πρωθυπουργός μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο, οπόταν θα στηθούν εκ νέου κάλπες. Η χώρα θα εισέλθει σε μια μακροχρόνια, παρατεταμένη, προεκλογική περίοδο και είναι πολύ πιθανόν οι εντάσεις στο εσωτερικό να αυξηθούν. Επιπλέον, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι πολίτες δεν ήθελαν νέες εκλογές και αισθάνονται θυμό και απογοήτευση για το πολιτικό σύστημα συνολικά. Το βέβαιο είναι πως μια πέμπτη εκλογική αναμέτρηση θα αυξήσει ακόμη περισσότερο το κλίμα δυσφορίας και την οργή των πολιτών, απέναντι στους πολιτικούς.
Είναι πιθανό ένα εκλογικό αδιέξοδο
Τις τελευταίες μέρες το Λικούντ του Μπενιαμίν Νετανιάχου φαίνεται πως ανεβαίνει, σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιοποίησε ο τηλεοπτικός σταθμός Channel 12 την περασμένη Τρίτη. Αυτό ίσως να οφείλεται στην επιτυχία της εμβολιαστικής εκστρατείας που έδωσε στους Ισραηλινούς την ευκαιρία να ξεφύγουν από τα περιοριστικά μέτρα. Ωστόσο, ακόμη και με αυτή την άνοδο η πιθανότητα να συγκεντρώσει ο δεξιός συνασπισμός τον απαιτούμενο αριθμό των 61 εδρών είναι μικρή.
Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, το δεξιό Λικούντ μπορεί να συγκεντρώσει μέχρι και 30 έδρες στις εκλογές της Τρίτης, τέσσερις λιγότερες από αυτές που διαθέτει τώρα. Το κεντρώο Υπάρχει Μέλλον του Γιαΐρ Λαπίντ θα κόψει δεύτερο το νήμα συγκεντρώνοντας 18 έδρες. Στην τρίτη θέση θα βρεθεί το Υπάρχει Ελπίδα με δέκα έδρες, όπως επίσης και το δεξιό Τέλεμ του Μοσέ Γιαλόν. Η Ενωμένη Λίστα, ένας συνασπισμός των αραβικών κομμάτων, τα οποία -να σημειωθεί- κατάφεραν να συνασπιστούν και να αποτελέσουν έτσι έναν υπολογίσιμο αντίπαλο, αναμένεται να συγκεντρώσουν οκτώ έδρες, όπως και το υπερορθόδοξο Σας. Η Ενωμένη Ιουδαϊκή Τορά, άλλο ένα υπερορθόδοξο κόμμα, και το Γίσραελ Μπεϊτένου του Άβιγκντορ Λίμπερμαν συγκεντρώνουν από εφτά έδρες, ενώ το αριστερό Εργατικό Κόμμα αυξάνοντας τη δύναμή του δείχνει ικανό να κερδίσει έξι έδρες. Σκιά του άλλοτε εαυτού του, το Μπλε και το Λευκό του Μπένι Γκαντζ αναμένεται πως θα εξασφαλίσει μόλις τέσσερις έδρες, όπως και το ακροδεξιό Μέρετζ και το υπερορθόδοξο Θρησκευτικοί Σιωνιστές. Την έκπληξη των εκλογών ενδεχομένως να την κάνει το ισλαμικό κόμμα Ράαμ, το οποίο για πρώτη φορά ξεπερνά το εκλογικό όριο και είναι πολύ πιθανόν να πετύχει είσοδο στην Κνεσέτ εξασφαλίζοντας τέσσερις έδρες.
Στήριξη στο Λικούντ θα δώσουν το Σας, η Ενωμένη Ιουδαϊκή Τορά και οι Θρησκευτικοί Σιωνιστές, συγκεντρώνοντας 49 έδρες. Η πολυπόθητη πλειοψηφία δεν επιτυγχάνεται ακόμη κι αν ο Μπενιαμίν Νετανιάχου καταφέρει να πείσει το Γιαμίνα να συνασπιστεί μαζί του, πράγμα που σημαίνει πως θα έχει απόλυτη ανάγκη τους Γιαΐρ Λαπίντ και Μοσέ Γιάλον, οι οποίοι όμως έχουν ξεκαθαρίσει πως δεν πρόκειται να συνεργαστούν μαζί του. Το ίδιο όμως φαίνεται να συμβαίνει και με τον «αντι-Νετανιάχου» συνασπισμό, γεγονός που αυξάνει κατά πολύ τις πιθανότητες για ένα νέο αδιέξοδο.
