Λίγες μέρες απομένουν μέχρι την έναρξη της 4ης Μπιενάλε Λάρνακας, που θα είναι η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα, και η καλλιτεχνική ομάδα παρουσίασε επίσημα το πρόγραμμα και τους χώρους της κύριας έκθεσης.
Υπό την επιμέλεια της Σάνα Λόπεθ Αμπεγιάν και υπό τη θεματική «Ακολουθώντας Ίχνη και Γραμμές», η φετινή Μπιενάλε συγκεντρώνει 115 έργα καλλιτεχνών από 42 χώρες. Με διεθνώς καταξιωμένους δημιουργούς, σημαντικούς καλλιτέχνες της Κύπρου αλλά και νέες φωνές στο χώρο της τέχνης, η 4η Μπιενάλε Λάρνακας εξακολουθεί να είναι η μεγαλύτερη διεθνής καλλιτεχνική εκδήλωση που διοργανώνεται σήμερα στην Κύπρο.
Ένας πλούσιος ενάμισης μήνας αναμένεται για το κοινό, φέρνοντας νέους καλλιτεχνικούς διαλόγους και εκφράσεις σε κάθε γωνιά της επαρχίας. Έξι εβδομάδες με εκθέσεις, παραστάσεις και εργαστήρια μεταμορφώνουν τη Λάρνακα σε κέντρο πολιτισμού.
Ολόκληρη η επαρχία Λάρνακας θα φιλοξενήσει τα επιλεγμένα έργα τέχνης, τα οποία θα παρουσιαστούν σε 13 εσωτερικούς και υπαίθριους χώρους. Μετά την τελετή έναρξης την Τετάρτη 15 Οκτωβρίου στις 7.30μ.μ. στη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρνακας, η κύρια έκθεση της Μπιενάλε θα παρουσιαστεί στους εξής χώρους: Δημοτική Πινακοθήκη Λάρνακας, Μουσείο Πιερίδη, Common Ground Gallery, Δημοτική Αγορά Λάρνακας, Αποθήκη 79, Μεσαιωνικό Κάστρο Λάρνακας, Πλατεία Ζουχούρι, Αλυκή Λάρνακας και Πιαλέ Πασιά.
Φέτος η έκθεση επεκτείνεται και στην επαρχία της Λάρνακας, συγκεκριμένα στο Καλλινίκειο Δημοτικό Μουσείο στην Αθηένου και στο Μουσείο Κώστα Αργυρού στον Μαζωτό.
Τρία από τα έργα της έκθεσης είναι εγκαταστάσεις- παραστάσεις και συμμετοχικές δράσεις. Το «Togetherness – Resonances of Expression» και το «22 Stops» θα παρουσιαστούν και θα βιντεοσκοπηθούν στις 16 Οκτωβρίου και στη συνέχεια θα προβληθούν στο πλαίσιο της κύριας έκθεσης, καθώς το εξελισσόμενο έργο «Unspoken Messages» θα ανεβάσει αυλαία στην πλατεία Ζουχούρι, προσκαλώντας το κοινό να αφήσει μηνύματα.
Οι φιλοξενούμενοι καλλιτέχνες Αν Ταραντίνο και Στιβ Μέσαμ θα παρουσιάσουν τα έργα τους σε δημόσιους χώρους στο κέντρο της πόλης που θα αποκαλυφθούν μετά την εγκατάσταση τους τα οποία είναι φτιαγμένα ειδικά για το αστικό τοπίο της Λάρνακας.
«Είμαι ενθουσιασμένη που παρακολουθώ τον τρόπο που η Μπιενάλε ξεδιπλώνεται στους χώρους της, υφαίνοντας μια συλλογική ιστορία που ανήκει τόσο στους καλλιτέχνες όσο και στην κοινότητα» ανέφερε η επιμελήτρια στη συνέντευξη τύπου που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 7 Οκτωβρίου στον Πολυχώρο Δημιουργικότητας και Πολιτισμού.
Τις τελευταίες εβδομάδες καλλιτέχνες από κάθε γωνιά του πλανήτη καταφθάνουν για να εγκαταστήσουν τα έργα τους και πλέον οι γραμμές και τα ίχνη δεν είναι υποθετικά αλλά χειροπιαστά. «Μέσα από αυτή τη διαδικασία έχουμε δημιουργήσει συνδέσεις που θα παραμείνουν για πάντα κι είναι εδώ που το επιμελητικό όραμα συναντά τη βιωμένη εμπειρία» πρόσθεσε η Σάνα Λόπεθ.
O καλλιτεχνικός διευθυντής της Μπιενάλε Λάρνακας, Βασίλης Βασιλειάδης στάθηκε στην εντυπωσιακή η ευκολία και την απλότητα με την οποία η τέχνη επιτυγχάνει σε όλα όσα η ανθρωπότητα αποτυγχάνει παταγωδώς.
«Έργα τόσο διαφορετικά μεταξύ τους που όμως συνυπάρχουν αρμονικά συμμετέχοντας σε ένα καλλιτεχνικό διάλογο που μας ανεβάζει όλους πάντα λίγο ψηλότερα» είπε. Ο Β. Βασιλειάδης είπε ακόμη πως «ακολουθώντας τις γραμμές της Τέχνης και τα ίχνη της ψυχής, μέσα από το σκοτεινό δάσος της ασχήμιας της Ανατολικής μεσογείου, η Μπιενάλε της Λάρνακας καταφέρνει για ακόμη μια φορά, να μας δείξει τον δρόμο που βγάζει στο ξέφωτο της ομορφιάς».
Πρόγραμμα παράλληλων εκδηλώσεων
Περισσότερες από 15 εκδηλώσεις έχουν επιλεχθεί ως μέρους του παράλληλου προγράμματος της Μπιενάλε Λάρνακας, εμπλουτίζοντας τη διοργάνωση με διαδραστικά δρώμενα και δημιουργικές παραστάσεις. Οι εκδηλώσεις ξετυλίγονται κάθε εβδομάδα, προσφέροντας στους επισκέπτες πολλαπλές ευκαιρίες να γνωρίσουν διαφορετικές μορφές τέχνης, να συναντήσουν τους καλλιτέχνες και να δουν την πόλη με μια νέα ματιά.
Μια σειρά εργαστηρίων εντάσσεται στο επίσημο παράλληλο πρόγραμμα, προσκαλώντας το κοινό να αναπτύξει νέες δεξιότητες, να εξερευνήσει συμβολισμούς και τεχνικές μέσα από βιωματικές εμπειρίες.
Τα εργαστήρια ξεκινούν με τις «Ιστορίες και Κυανοτυπίες» της ομάδας The.Curious.Curly (17 Οκτωβρίου και 1 Νοεμβρίου), το οποίο θα ξετυλίξει ιστορίες και μνήμες του παιδικού εαυτού μέσα από φωτογραφικές μεθόδους κυανοτυπίας και καθοδηγούμενες ασκήσεις δημιουργικής γραφής. Οι συμμετέχοντες θα φέρουν μια προσωπική φωτογραφία από τα παιδικά τους χρόνια, θα μοιραστούν ιστορίες και θα δημιουργήσουν μια πρωτότυπη μπλε εικόνα.
Έπειτα, το καλλιτεχνικό δίδυμο από τον Καναδά Ανάνα Ρίντβαλντ και Ζακ Φρέιζερ θα παρουσιάσει το εργαστήριο θεάτρου και έκφρασης με μάσκες, «The Lines and Traces of Identity» (18 Οκτωβρίου), εισάγοντας τους συμμετέχοντες στη μεταμορφωτική τέχνη της μάσκας στο θέατρο, όπου η κίνηση και η παρουσία μιλούν πιο δυνατά από τα λόγια.
Το Weaving Unity θα είναι ένα διήμερο, δικοινοτικό, καλλιτεχνικό εγχείρημα που θα φέρει κοντά Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους μέσα από ένα συμβολικό εργαστήριο υφαντικής (25 Οκτωβρίου) και μια ανοιχτή καλλιτεχνική γιορτή (26 Οκτωβρίου) με DJs, μουσική, VJ mapping και αρχιτεκτονικές προβολές. Την επιμέλεια έχει ο διεπιστημονικός σχεδιαστής Κωνσταντίνος Χαριλάου, την καθοδήγηση η καλλιτέχνης Ιφιγένεια Παπαγεωργίου και τη διοργάνωση η ομάδα Qurious.
Ανιχνεύοντας τα ίχνη της προσωπικής ιστορίας μέσα από την αφήγηση και το γράψιμο, είναι το εργαστήρι δημιουργικής γραφής «Αποτυπώματα» (8 Νοεμβρίου) από τη δημοσιογράφο και συγγραφέα Ελένη Ξένου το οποίο θα πραγματοποιηθεί στα ελληνικά. Πώς βοηθά η γραφή να ξεκαθαρίσει ο καθένας τα δικά του ίχνη αλλά και των άλλων;
Παραστατικές τέχνες
Η παράσταση σύγχρονου χορού «Το Νήμα» (18 Οκτωβρίου) υπό τη χορογραφική επιμέλεια της Ρόζμαρι Πάντζη Κουλία και της Ομάδας Χορού Αφήλιον, επαναπροσδιορίζει τον μύθο της Αριάδνης και του Μινώταυρου μέσα από ένα σύγχρονο πρίσμα. Με τη χρήση ενός νήματος, το έργο εξερευνά την ταυτότητα, τη μνήμη και τη μεταμόρφωση.
Θα ακολουθήσει μια συμμετοχική παράσταση από την ομάδα Ex-Piercing Arts, η οποία θα μεταμορφώσει τον υπόγειο χώρο στάθμευσης ενός υπό ανέγερση ξενοδοχείου. Η παράσταση «Ιχνηλάτ(ρ)ης» (19, 25 Οκτωβρίου & 1, 2, 8, 9 Νοεμβρίου συνθέτει μια διαδραστική διαδρομή μέσα από το τρίπτυχο κίνησης, λόγου και χώρου, όπου η εμπειρία προσκαλεί τον θεατή να γίνει συμμετέχοντας στον λαβύρινθο της ύπαρξης.
Οι Ανάνα Ρίντβαλντ και Ζακ Φρέιζερ θα συνεχίσουν το καλλιτεχνικό τους ταξίδι με την πολυβραβευμένη, μη λεκτική, μιμική παράσταση «The Sighlence of Sky» (23 Οκτωβρίου με αγγλικό κείμενο και 24 Οκτωβρίου με ελληνικό κείμενο), μια τρυφερή ωδή στην αγάπη και τον πόνο, στους οικογενειακούς δεσµούς, και φωτίζει τις εμπειρίες µιας οικογένειας που ζει µε αναπηρία και νευροδιαφορετικότητα.
Στην Αθηένου, η τέχνη του θεάτρου σκιών θα ζωντανέψει για μικρούς και μεγάλους με την παράσταση «Η Ιστορία του Χάρη Cola– Ο Άνθρωπος που Παρήγαγε την Πρώτη Cola στην Κύπρο» (31 Οκτωβρίου). Απευθυνόμενη σε παιδιά ηλικίας 6 έως 11 ετών, η παράσταση συνδέει το πρώτο cola αναψυκτικό που παρασκευάστηκε στο νησί με την παραδοσιακή τέχνη του θεάτρου σκιών.
Φεστιβάλ & Ταινίες
Το Artist Quarter Piale Pasha Festival θα γεμίσει τις μέρες της Μπιενάλε με ξεναγήσεις στη γειτονία των καλλιτεχνών της πόλης, παραστάσεις, ζωντανή μουσική, επισκέψεις σε ανοιχτά εργαστήρια, street food και εκδηλώσεις για όλες τις ηλικίες (18–19 Οκτωβρίου). Στη συνέχεια, η Κινηματογραφική Λέσχη Λάρνακας θα παρουσιάσει ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους στη θεατρική σκηνή, μέσα από μια επιμελημένη επιλογή προβολών σε τρεις βραδιές (10, 17 και 24 Νοεμβρίου).
Εκπαιδευτικά Προγράμματα
Στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «The Art of Together», η ηθοποιός και θεατρική εμψυχώτρια Θεοδώρα Ανδρέου θα ταξιδέψει παιδιά σε έξι θεματικές διαδρομές: Έδαφος, Χρόνος, Κείμενο, Μελωδία/ρυθμός, Αφή, Ύφασμα/ πλέξη μέσα από την τέχνη, το παιχνίδι, τη φαντασία και τη συνδημιουργία. Τα έξι δημιουργικά εργαστήρια, που θα πραγματοποιηθούν σε διαφορετικές τοποθεσίες, θα κορυφωθούν με μια καλλιτεχνική εγκατάσταση, η οποία θα εκτεθεί στη Δημοτική Αγορά Λάρνακας (18, 25 Οκτωβρίου & 1, 8, 15, 22 Νοεμβρίου).
Επισκέπτες και οικογένειες θα έχουν επίσης την ευκαιρία να ανακαλύψουν τον κόσμο της τέχνης μέσα από τα μάτια των παιδιών, στο πλαίσιο της εκδήλωσης Open Art Schools. Έξι σχολές τέχνης της Λάρνακας θα ανοίξουν τις πόρτες τους για να παρουσιάσουν τα δημιουργικά έργα των μαθητών τους (2 Νοεμβρίου).
Βιωματικές Εκδηλώσεις
Η επιμελήτρια της Μπιενάλε Λάρνακας 2025, Σάνα Λόπεθ Αμπεγιάν, θα καθοδηγήσει μια περιπατητική ξενάγηση στους δρόμους της Λάρνακας, προσκαλώντας τους συμμετέχοντες να συναντήσουν την πόλη όχι ως σκηνικό, αλλά ως ζωντανό σώμα μνήμης και κίνησης. Το «Curator’s Walk» (17 Οκτωβρίου) θα ξετυλίξει τη φετινή θεματική «Ακολουθώντας Ίχνη και Γραμμές».
Συνδέοντας τη φιλοσοφία με το νερό και τις καθημερινές δραστηριότητες, η εκδήλωση «Zeno Philosophical Swim» (22 και 26 Οκτωβρίου), με οικοδεσπότη τον Ιγκόρ Σνουρένκο, προσκαλεί το κοινό σε μια συζήτηση που μοιάζει με φιλοσοφικό συμπόσιο, ένα κολύμπι στη θάλασσα και μια μικρού μήκους κινηματογραφική προβολή.
Αργότερα μέσα στον μήνα, η περιπατητική παράσταση «Tracing Stass» θα αποτίσει φόρο τιμής στον εμβληματικό Κύπριο καλλιτέχνη και παιδαγωγό Στας Παράσκο, που γεννήθηκε στην Αναφωτία, δυτικά της Λάρνακας. Η εκδήλωση (25 Οκτωβρίου & 1 Νοεμβρίου), με τους καλλιτέχνες Αιμίλιο Κουτσοφτίδη και Σάιμον Προύτσιακ, θα ακολουθήσει τα παιδικά μονοπάτια του Στας και τα τοπία που ενέπνευσαν το έργο του. Ο περίπατος θα μεταδοθεί και θα προβληθεί στο κέντρο της πόλης, ολοκληρώνοντας με μια βιντεο-εγκατάσταση με σύντομη συνέντευξη του Στας Παράσκου.
Οι ηχώ των καλλιτεχνικών εκφράσεων της Λάρνακας θα κορυφωθούν με το ιδιαίτερο live project «Οδός Στουρνάρη» (21 Νοεμβρίου). O Νίκος Μπάρδης, ο Αντώνης Νομικός και ο Γιώργος Λαγγουρέτος θα παρουσιάσουν ένα ξεχωριστό μουσικό πρόγραμμα βασισμένο σε αγαπημένα ελληνικά τραγούδια, δημιουργώντας μια «δεύτερη ανάγνωση» με αυτοσχεδιαστικό προσανατολισμό, συνθέτοντας τα ηχοτοπία της Μπιενάλε Λάρνακας 2025.
Τέλος, η έκθεση και τελετή βράβευσης «Traces of Our Heritage– Designing for a Cause» στην Αθηένου (27 Νοεμβρίου) θα παρουσιάσει τα έργα μαθητών και μελών της κοινότητας, οι οποίοι σχεδίασαν μαγνήτες, καρτ-ποστάλ, μπλουζάκια και άλλα μικρά προϊόντα εμπνευσμένα από την τοπική κουλτούρα, την ιστορία και τις παραδόσεις.
