Τον Δεκέμβριο του 2016, στις 4 Δεκεμβρίου συγκεκριμένα, μετά τη «δραματική» διακοπή των διαπραγματεύσεων στο Μοντ Πελεράν – περίοδο έντονων παλινωδιών και αντιφατικών τοποθετήσεων – σ’ ένα άρθρο όπου καταγράφαμε τα αδιέξοδα στα οποία είχαμε αυτοεγκλωβιστεί, σημειώναμε τα εξής: «Ο Νίκος Αναστασιάδης αναδεικνύεται στο μοιραίο πρόσωπο της Ιστορίας. Το πρόσωπο εκείνο στο οποίο “έλαχε ο κλήρος” να λύσει το Κυπριακό. Είτε με τον ένα τρόπο είτε με τον άλλο». Είτε επιτυγχάνοντας μια συμφωνία ικανή να εξασφαλίσει την έγκριση των Ελληνοκυπρίων, είτε διά του οριστικού αδιεξόδου με αχαρτογράφητες τις συνέπειες. Για να αντιληφθεί κανείς τις παλινωδίες της περιόδου, αρκεί να θυμίσουμε ότι μια μέρα μετά, στις 5 Δεκεμβρίου, ο Νίκος Αναστασιάδης δικαιολογούσε την εκ νέου προσέλευση του στις συνομιλίες (είχε προηγηθεί το δείπνο της 1ης Δεκεμβρίου με παϊδάκια υψηλής γαστρονομίας) επικαλούμενος… εκβιασμό!  «…Λαμβάνοντας υπόψη τη ρητορική του Τούρκου προέδρου , αντί να δω να γίνονται ή να “πολιτογραφούνται” ως υπήκοοι του παράνομου καθεστώτος άλλοι 26.500, αντί να δω τον κίνδυνο μιας ενδεχόμενης ετυμηγορίας τάχα των Τουρκοκυπρίων για ενσωμάτωση, επέλεξα να μπω στον διάλογο»…

Σε συνάρτηση με όσα τραγελαφικά είχαν προηγηθεί, ήταν πλέον ξεκάθαρος ο στόχος και οι επιδιώξεις, το που οδηγούσαν οι ακροβατισμοί, οι ατσαλοσύνες και οι άψογα εκτελεσμένες κυβιστήσεις μας. Γι’ αυτό άλλωστε, πολύ πριν από τον νέο γύρο διαπραγματεύσεων στο Κραν Μοντανά και χωρίς να περιμένουμε την εξέλιξή τους, διατυπώσαμε την άποψη ότι το Κυπριακό είχε πλέον τελειώσει. Όχι οριστικά (άλλη ψευδαίσθηση αυτή το θιασωτών του status quo που νομίζουν ότι αυτό είναι το τέλος του δρόμου) αλλά όπως το ξέραμε μέχρι τώρα. Και πως όσοι είχαν αυταπάτες ότι η όποια αλλαγή της βάσης λύσης, θα οδηγούσε στην ευόδωση των ανεδαφικοτήτων τους, ήταν γελασμένοι. Αν και, μεταξύ μας, ουδέποτε πιστέψαμε στις αγαθές προθέσεις… Τα όσα επακολούθησαν -συν της «ιδεοθύελλας» των δύο κρατών την οποία ο πρόεδρος μοιράστηκε και με τον Τσαβούσογλου- απλά επιβεβαίωσαν των εντυπώσεων το αληθές. Το δε δούλεμα που έπεσε, έκτοτε, ασύλληπτο. Ο Νίκος Κοτζιάς, για παράδειγμα, σε συνέντευξη του στο ΡΙΚ τον Νιόβρη του 2020 έλεγε: «Το βράδυ της Πέμπτης», «πήγαμε στο δείπνο ικανοποιημένοι καθώς θεωρήσαμε ότι πήραμε όλα όσα θέλαμε». Αυτά ήταν η κατάργηση των εγγυήσεων και των παρεμβατικών δικαιωμάτων, απ’ τα οποία υπαναχώρησε ο Μεβλούτ. Θυμηθείτε τι σημείωνε ο Αντόνιο Γκουτέρες στην έκθεσή του: «Μέχρι το τέλος της διάσκεψης, οι πλευρές είχαν πρακτικά καταλήξει σε πλήρη συμφωνία για την ομοσπονδιακή εκτελεστική εξουσία και την αποτελεσματική συμμετοχή». Και ανατρέξτε στις δηλώσεις Αναστασιάδη, από τον Ιούλιο του 2007 και έπειτα. Για να δείτε με τι ένταση δαιμονοποίησε όλες τις παραμέτρους της λύσης και τις συγκλίσεις, όλα εκείνα στα οποία «υπήρξε πλήρης συμφωνία», που υποτίθεται, εάν ο Τσαβούσογλου δεν υπαναχωρούσε από τις εγγυήσεις και τα παρεμβατικά, θα ήταν όλα μέλι γάλα. Καταλαβαινόμαστε, νομίζω.

Η θητεία του Νίκου Αναστασιάδη τελειώνει σε μερικούς μήνες. Η κληρονομιά που αφήνει είναι η ταφόπλακα του Κυπριακού, η οριστική διχοτόμηση, τα δύο κράτη. Και τo τραγικότερο είναι που δεν φαίνεται να νοιάζει κανέναν. Οι εν δυνάμει διάδοχοί του προτιμούν, όταν δεν περηφανεύονται για αναποτελεσματικό πατριωτισμό, να μην αγγίζουν την καυτή πατάτα, για να μην διώξουν ψήφους. Το δε «υπ αριθμόν ένα εθνικό πρόβλημα» δεν αποτελεί πλέον, ούτε καν προσχηματικά, κριτήριο για συνεργασίες και συμπορεύσεις.

Ελεύθερα, 3.7.2022.