Ειδικό σχέδιο για στήριξη των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΑΤΑ), προκειμένου να αναπτύξουν κατάλληλα περιφερειακά υποστατικά προσωρινής φύλαξης αδέσποτων σκύλων βρίσκεται σε εφαρμογή από τον Ιανουάριο του 2022.
Το σχέδιο αποσκοπεί στην οικονομική στήριξη συνεργασιών μεταξύ Τοπικών Αρχών, με σκοπό να αναπτυχθούν σε κάθε επαρχία περιφερειακά υποστατικά προσωρινής φύλαξης αδέσποτων σκύλων. Για την υλοποίηση του σχεδίου, η συνολική δαπάνη ήταν €1.500.000 για την περίοδο 2022-2024.
Επειδή το σχέδιο έληγε και τα χρήματα θα χάνονταν, η κυβέρνηση ήρθε με νέα πρόταση στα τέλη του 2023 και αποφάσισε να υλοποιήσει προεκλογική δέσμευση του Προέδρου Χριστοδουλίδη για δημιουργία περιφερειακών καταφυγίων αδέσποτων ζώων και ενθάρρυνση της συνεργασίας ανάμεσα σε φιλοζωικές οργανώσεις και Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Αποφάσισε νέο σχέδιο για την περίοδο 2024-2029, με οροφή €250.000 κάθε χρόνο, με την ελπίδα ότι οι Τοπικές Αρχές θα ευαισθητοποιηθούν για το τεράστιο πρόβλημα με τα εγκαταλελειμμένα σκυλιά.
Η λειτουργία των υποστατικών αυτών, δίδει έμφαση στην προσπάθεια για υιοθεσία των αδέσποτων σκύλων, ενώ η ελάχιστη δυναμικότητα τους στόχο έχει να επιτρέψει την αποτελεσματική διαχείριση των αδέσποτων ζώων σε περιφερειακό επίπεδο. Δύο χρόνια και τέσσερις μήνες μετά ελάχιστα έχουν γίνει και όλο το βάρος πέφτει στα ιδιωτικά καταφύγια τα οποία, ωστόσο, είναι υπερπλήρη και κάποια καταρρέουν υπό το βάρος των χρεών τους.
Σημειώνεται ότι η δημιουργία κατάλληλων υποστατικών προσωρινής φύλαξης αδέσποτων σκύλων, αποτελεί ανάγκη η οποία απορρέει από τον περί Σκύλων Νόμο και συνδέεται με τους περί Προστασίας και Ευημερίας των Ζώων (Προστασία Σκύλων και Γατών σε Εκτροφεία, Ξενοδοχεία, Καταφύγια και Υποστατικά Προσωρινής Φύλαξης) Κανονισμούς, οι οποίοι ρυθμίζουν τα θέματα κατασκευής και λειτουργίας των υποστατικών.
Σημειώνεται ότι το υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, για τους σκοπούς του σχεδίου συμπεριέλαβε στον προϋπολογισμό των Κτηνιατρικών Υπηρεσιών για τα έτη 2020 και 2021 ποσό ύψους €250.000 για κάθε έτος και αντίστοιχο ποσό για τον προγραμματισμό του 2022, έτσι ώστε το συνολικό ποσό τριετίας να ανέρχεται στις €750.000. Λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη τις εισηγήσεις της Ένωσης Δήμων Κύπρου, το συνολικό αυτό ποσό κρίθηκε λογικό να αυξηθεί σε €500.000 και αντίστοιχα σε €1.500.000 για την τριετία.
Με την τελευταία απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου εγκρίθηκε η επέκταση με τις αναγκαίες τροποποιήσεις της ισχύος του Σχεδίου Ενίσχυσης Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης για Δημιουργία Περιφερειακών Υποστατικών Προσωρινής Φύλαξης Αδέσποτων Σκύλων, καλύπτοντας την εξαετία 2024-2029 με συνολικό προϋπολογισμό €1.500.000. Το ετήσιο ποσό των €250.000, νοουμένου ότι αυτό θα τυγχάνει έγκρισης στο πλαίσιο του προϋπολογισμού Κτηνιατρικών Υπηρεσιών, θα αξιοποιηθεί κατά τρόπον που με σειρά προτεραιότητας να επιχορηγηθεί η δημιουργία πέντε περιφερειακών υποστατικών στις επαρχίες της ελεύθερης Κύπρου και ενός περιφερειακού καταφυγίου στην περιοχή ημιορεινής και ορεινής Λευκωσίας, με ανώτατη οροφή ανά υποστατικό τις €250.000 και νοουμένου ότι υποβληθούν κατάλληλες προτάσεις.
Εφόσον, υπάρχει αδιάθετο ποσό εντός του έτους, αυτό θα κατανέμεται για σκοπούς ολοκλήρωσης των ωριμότερων έργων που θα είναι σε εξέλιξη, νοουμένου ότι θα τηρείται η ετήσια οροφή των €250.000 και στην εξαετία δεν θα υπάρχει υπέρβαση του ανώτατου ορίου των €1.500.000 που θα αναλογεί για τη δημιουργία των έξι περιφερειακών καταφυγίων.
Ως προϋπόθεση για συμμετοχή στο σχέδιο καθορίζεται ο ελάχιστος αριθμός Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης που θα πρέπει να περιλαμβάνονται στην αρχική συμφωνία και σύμπραξη, σε πέντε δήμους ή κοινότητες ή στο σύνολο των Τοπικών Αρχών της επαρχίας σε περίπτωση που ο αριθμός των Τοπικών Αρχών δεν επιτρέπει την εφαρμογή της εν λόγω προϋπόθεσης. Το σχέδιο καλύπτει και περιπτώσεις υφιστάμενων περιφερειακών υποστατικών φύλαξης αδέσποτων σκύλων, για σκοπούς αναβάθμισης και επέκτασης τους και συμμόρφωσής τους με τους Κανονισμούς. Ο ελάχιστος αριθμός ζώων που θα δύναται να φιλοξενηθούν καταλλήλως στο υποστατικό, ορίζεται στους 100 σκύλους.
Μόνο στη Λευκωσία λειτουργεί υποστατικό, οι άλλες επαρχίες στον κόσμο τους
Στη νεκρή ζώνη στο Παλιομέτοχο λειτουργεί προσωρινός χώρος κράτησης αδέσποτων σκύλων, κοινοπραξίας έξι δήμων της Μείζονος Λευκωσίας, (Λευκωσία, Λακατάμια, Στρόβολος, Άγιος Δομέτιος, Έγκωμη και Αγλαντζιά) ο οποίος χρειάζεται επέκταση και αναβάθμιση για να μπορέσει να αδειοδοτηθεί. Το υφιστάμενο έχει πολεοδομική και άδεια οικοδομής. Μετά από χρόνια δόθηκε κρατική γη δίπλα από τον υφιστάμενο χώρο για επέκταση. Βγήκαν σχέδια και αυτή τη στιγμή είναι στο στάδιο των προσφορών. Στο καταφύγιο «SIMBA», το οποίο στεγάζεται στνο Χώρο Προσωρινής Φύλαξης Αδέσποτων Σκύλων στο Παλιομέτοχο, φιλοξενούνται 120 σκυλιά διάφορων φυλών, ενώ οι εγκαταστάσεις είναι φτιαγμένες για 60. Όμως, μία μεγάλη περιοχή, δηλαδή της Σολιάς παραμένει χωρίς κατάλληλο χώρο κράτησης αδέσποτων σκύλων.
Για το Δάλι στήθηκε ιδιωτικό καταφύγιο σε γη την οποία παραχώρησε ο Δήμος Δαλίου, το οποίο έχει πολεοδομική άδεια αλλά όχι οικοδομική λόγω του ότι ο δήμος δεν το φρόντισε ακόμα. Η οργάνωση, παρ’ όλο που θέλει να συνεργαστεί με γειτονικές κοινότητες, λόγω του μεγάλου αριθμού εγκαταλελειμμένων σκύλων δεν μπορεί να ανταποκριθεί, οπόταν μία μεγάλη περιοχή δεν καλύπτεται από κατάλληλο χώρο κράτησης αδέσποτων σκύλων.
Ο Δήμος Αγίου Αθανασίου κατέθεσε εκ μέρους της κοινοπραξίας των δήμων Μείζονος Λεμεσού αίτηση στην πολεοδομική Αρχή στις 15/5/23. Η γη που βρίσκεται στο Αρμενοχώρι έχει παραχωρηθεί εδώ και χρόνια, αλλά ακόμα δεν έχει προχωρήσει η διαδικασία.
Ο Δήμος Λάρνακας επιβεβαίωσε ότι υπάρχει ενδιαφέρον για δημιουργία περιφερειακού υποστατικού φύλαξης αδέσποτων σκύλων σε κρατική γη που παραχωρήθηκε και το οποίο χωροθετείται στην κοινότητα Κλαυδιάς. Εκκρεμεί η διασφάλιση περάσματος το οποίο αποτελεί προϋπόθεση για να μπορέσουν να προχωρήσουν.
Ο Δήμος Πάφου συντονίζει τις ενέργειες και καταβάλλουν προσπάθειες για να τους εκμισθωθεί κρατική γη στην Αχέλεια, αφού για την προηγούμενη επιλογή τους στη περιοχή Αγίας Βαρβάρας – Αναρίτας εκφράστηκαν αρνητικές απόψεις από διάφορους φορείς. Το συγκεκριμένο περιφερειακό υποστατικό φύλαξης αδέσποτων σκύλων θα καλύπτει τις ανάγκες ολόκληρης της επαρχίας Πάφου (δήμους και κοινότητες). Σημειώνεται ότι έχουν έτοιμα και τα σχέδια και έτσι μόλις εξασφαλιστεί η γη θα μπορέσουν να καταθέσουν την αίτηση για αδειοδότηση.
Στην επαρχία Αμμοχώστου καμία Τοπική Αρχή, δεν διαθέτει κατάλληλους χώρους κράτησης για αδέσποτα ζώα. Στην περιοχή λειτουργεί ιδιωτικό καταφύγιο με εγκεκριμένες προδιαγραφές. Έγινε πρόταση από την οργάνωση, να δοθεί δωρεάν στις Τοπικές Αρχές για να καταστεί περιφερειακό υπό όρους (όχι ευθανασία). Το θέμα δεν έχει τεθεί ακόμα προς συζήτηση.
