Την βαθιά του θλίψη για τον χαμό, όπως είπε, ανθρώπινων ζωών – του Κυριάκου Όξινου και της Στυλιανής Γιωργαλλή -, εξέφρασε κατά την έναρξη της κατάθεσής του ενώπιον της Ερευνητικής Επιτροπής για τους ελαττωματικούς αερόσακους TAKATA, ο πρώην Υπουργός Μεταφορών (2014–2018), Μάριος Δημητριάδης. Ξεκαθάρισε ότι δεν είχε καμία ενημέρωση σε ό,τι αφορά ανακλήσεις οχημάτων και ειδικά για τους αερόσακους TAKATA, ενώ τόνισε πως δεν ήρθε ποτέ θέμα ανακλήσεων ούτε ακούστηκε ποτέ η λέξη ΤΑΚΑΤΑ στο Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας. Σύμφωνα με τον κ. Δημητριάδη απουσιάζει το κομμάτι της διάχυσης πληροφοριών όσο αφορά τα τμήματα και το κοινό γενικότερα.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής υπέδειξε στον κ. Δημητριάδη οτι έπαιζαν καμπάνες από το 2013 για το θέμα των επικίνδυνων αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ. Στάλθηκαν, υπέδειξε 73 ειδοποιήσεις από την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή. Περαιτέρω ο κ. Χριστοδούλου αναφέρθηκε στην έκθεση της ΗΜΥ όπου γίνεται αναφορά ότι εκατομμύρια οχήματα σε όλο τον κόσμο έχουν ανακληθεί λόγω των επικίνδυνων
αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ. Μάλιστα, ο κ. Δημητριάδης είπε «όσο ήμουν υπουργός, στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είχε ποτέ συζητηθεί το θέμα των TAKATA». «Φταίνε οι δημοσιογράφοι» υπέδειξε ο Πρόεδρος της Επιτροπής στην αναφορά του κ. Δημητριάδη ότι δεν διάβασε τίποτα στον Τύπο κατά την περίοδο που διετέλεσε Υπουργός Μεταφορών. Ερωτηθείς αν η Ηλεκτρομηχανολογική Υπηρεσία όφειλε να τον είχε ενημερώσει μετά το πόρισμα για το ατύχημα του Αλέξανδρου Λούγκου το 2017, ο κ. Δημητριάδης είπε «θα ηταν καλό να είχε ενημερωθεί και το Υπουργείο», εκφράζοντας ωστόσο τη θέση ότι την ευθύνη φέρει η Αστυνομία.
Σημειώνεται ότι η κατάθεση του Μάριου Δημητριάδη έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς διετέλεσε Υπουργός την περίοδο κατά την οποία εκδόθηκε η επίμαχη εγκύκλιος του Τμήματος Οδικών Μεταφορών (ΤΟΜ) το 2017. Σύμφωνα με τα όσα κατέθεσε χθες στην Επιτροπή ο νυν Υπουργός Μεταφορών Αλέξης Βαφεάδης, η εγκύκλιος αυτή είχε ως αποτέλεσμα τη διακοπή της αλυσίδας ενημέρωσης των ιδιοκτητών οχημάτων χωρίς ΕΕΤ – μια εξέλιξη που άφησε χιλιάδες οδηγούς στο σκοτάδι ως προς την ύπαρξη επικίνδυνων ελαττωμάτων στα οχήματά τους.
Ο Ευθύμιος Φλουρέντζου (2011–2013), δήλωσε ότι δεν είχε ενημερωθεί από την προκάτοχό του για τους αερόσακους TAKATA και ως εκ τούτου ούτε εκείνος τον διάδοχό του. Διευκρίνισε, παράλληλα, ότι δεν έτυχε οποιασδήποτε ενημέρωσης ούτε όταν προέδρευε στο Συμβούλιο Οδικής Ασφάλειας.
Η Ερατώ Κοζάκου-Μαρκουλλή (2010–2011), εξέφρασε την πλήρη συμπαράστασή της στους γονείς των θυμάτων αλλά και στον τραυματία Αλέξανδρο Λούγκο, τονίζοντας ότι υπάρχουν ευθύνες για τους αερόσακους TAKATA. Ευχήθηκε όπως η ψυχική οδύνη που υφίστανται οι οικογένειες να επουλωθούν μερικώς και ξεκαθάρισε ότι δεν είχε τεθεί υπόψη της τίποτα απολύτως, σε σχέση με τους ελαττωματικούς αερόσακους. Η κ. Μαρκουλλή σημείωσε ότι κατά τη διάρκεια της θητείας της ήταν αμείλικτη σε ό,τι αφορά το θέμα της ασφάλειας των επιβατικών μεταφορών, επισημαίνοντας μάλιστα πως διευθυντής ελέγχου στο Υπουργείο της ήταν ο τέως Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης, τον οποίο χαρακτήρισε «κέρβερο». Χαρακτήρισε, επίσης, αδικαιολόγητο το γεγονός ότι οι ΗΜΥ δεν ενημέρωσαν τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου, αν όχι τον ίδιο τον Υπουργό, για το πόρισμα σε σχέση με τον σοβαρό τραυματισμό του Αλέξανδρου Λούγκου από αερόσακο TAKATA.
O Νίκος Νικολαΐδης (2008–2010), εξέφρασε με τη σειρά του οδύνη για τον θάνατο των δύο νεαρών και τον τραυματισμό τρίτου από τους ελαττωματικούς αερόσακους. Είπε πως όταν ανέλαβε καθήκοντα, ενημερώθηκε από τον προκάτοχό του για τα ζητήματα που βρίσκονται σε εκκρεμότητα, ενώ χαρακτήρισε τη σχέση του με τους Γενικούς Διευθυντές πολύ καλή. Σε ερώτηση του Προέδρου της Επιτροπής ποια ήταν η αιτία που παγιώθηκε στο ΤΟΜ η νοοτροπία μη ενημέρωσης για θέματα οδικής ασφάλειας, ο κ. Νικολαΐδης είπε ότι το κάθε τμήμα είχε πλειάδα θεμάτων με την οποία ασχολείτο. «Επιβαλλόταν κάποια από τα θέματα να τα διαχειρίζεται με κάποια αυτονομία. Απλά χρειαζόταν η σωστή κρίση», υπογράμμισε.
Η Μαρία Μαλαχτού-Παμπαλλή (2007–2008), είπε ότι δεν υπήρξε οποιαδήποτε ενημέρωση για το θέμα των ανακλήσεων. Για τρέχοντα θέματα του Υπουργείου, συμπλήρωσε, τύγχανε ενημέρωση καθημερινά από τον Γενικό Διευθυντή.
Ο Χάρης Θράσου (2004–2007), που διετέλεσε Υπουργός αμέσως μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ ανέφερε ότι επισκέφθηκε όλα τα θέματα του Υπουργείου του και τύγχανε ενημέρωσης από τον Γενικό Διευθυντή. Ο κ. Θράσου που διαδέχθηκε τον Κική Καζαμία ανέφερε ότι συζητούσε μαζί του τα διάφορα θέματα. Αναφέρθηκε σε εναρμονιστικά νομοσχέδια που σχετίζονται με τις προδιαγραφές των επιβατικών αυτοκινήτων.
Υπενθυμίζεται ότι με την κατάθεση έξι πρώην Υπουργών Συγκοινωνιών και Έργων, ολοκληρώθηκε σήμερα ο κύκλος ακροάσεων στην Ερευνητική Επιτροπή για την υπόθεση των ελαττωματικών αερόσακων ΤΑΚΑΤΑ, που αφορά την ευθύνη των κρατικών αρχών σε θέματα ανακλήσεων οχημάτων και την ελλιπή ενημέρωση ιδιοκτητών οχημάτων χωρίς Ευρωπαϊκή Έγκριση Τύπου (ΕΕΤ).
Σημειώνεται ότι την ερχόμενη Δευτέρα, 2 Ιουνίου, κλήθηκε για κατάθεση ο Αρχηγός της Αστυνομίας, Θεμιστός Αρναούτης. Στη θέση του, ωστόσο, θα παρευρεθεί ο Χάρης Ευριπίδου, Διευθυντής της Τροχαίας Αρχηγείου.
Από την εγκύκλιο του 2011 στην κρίσιμη μεταστροφή του 2017
Η Ερευνητική Επιτροπή εξέτασε διεξοδικά τις δύο εγκυκλίους του ΤΟΜ που εκδόθηκαν το 2011 και το 2017, οι οποίες δείχνουν ξεκάθαρα τη μεταβολή στάσης της αρμόδιας αρχής ως προς τις υποχρεώσεις ενημέρωσης σε περιπτώσεις ανακλήσεων.
Η εγκύκλιος του 2011, την οποία είχε διαχειριστεί το ΤΟΜ ως αρμόδια αρχή, επιχειρούσε να διασφαλίσει την ενημέρωση των ιδιοκτητών ακόμη και των «γκρίζων» οχημάτων (χωρίς ΕΕΤ). Όπως ανέφερε ο Υπουργός Μεταφορών, επιβλήθηκαν διαδικασίες στους οικονομικούς φορείς ώστε να ενημερώνονται οι ιδιοκτήτες, ακόμη κι αν τα στοιχεία επικοινωνίας τους δεν ήταν διαθέσιμα.
Ωστόσο, το 2017 σημειώθηκε ριζική αλλαγή. Η νέα εγκύκλιος αποποιήθηκε την ευθύνη ενημέρωσης για τις ανακλήσεις των «γκρίζων» οχημάτων από τους διανομείς των κατασκευαστών (ΔτΚ), χωρίς να καθορίζεται ποιος θα αναλάμβανε πλέον αυτή την ευθύνη. Όπως επεσήμανε ο Υπουργός Αλέξης Βαφεάδης, η αλυσίδα ενημέρωσης ουσιαστικά έσπασε, αφήνοντας κενό που οδήγησε στη μη ενημέρωση ιδιοκτητών για σοβαρές ανακλήσεις.
«Μόνο οι διανομείς έχουν πρόσβαση στην πληροφόρηση»
Αναλύοντας τα δεδομένα ενώπιον της Επιτροπής, ο κ. Βαφεάδης τόνισε ότι, παρά τον ισχυρισμό ότι δεν είναι υπεύθυνοι, οι ΔτΚ λαμβάνουν πλήρη ενημέρωση για όλα τα οχήματα που εγγράφονται στην Κύπρο, με πρόσβαση σε αριθμούς πλαισίου και στοιχεία επικοινωνίας. Η Νομική Υπηρεσία έχει γνωμοδοτήσει ότι την ευθύνη για τις ανακλήσεις των «γκρίζων» οχημάτων φέρουν οι εισαγωγείς – στην πράξη όμως, μόνο οι ΔτΚ φαίνεται να έχουν την απαιτούμενη πληροφόρηση για να υλοποιήσουν τις διαδικασίες ανακλήσεων.
Από το 2011 έως και το 2017, η αλυσίδα ενημέρωσης λειτούργησε, έστω και με κόστος για τους ΔτΚ. Ορισμένοι εξ αυτών συνεχίζουν μέχρι σήμερα να προχωρούν σε ανακλήσεις για όλα τα οχήματα – στοιχείο που αποδεικνύει ότι η πληροφόρηση είναι προσβάσιμη, εφόσον υπάρχει βούληση.
