Η παρατεταμένη ανομβρία και τα ακραία καιρικά φαινόμενα δημιούργησαν νέα δεδομένα και ζημιές για την αγροτική παραγωγή με επιπτώσεις και στους καταναλωτές. Ο διευθυντής του Τμήματος Γεωργίας, στο Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Μάκης Αντωνιάδης δήλωσε στο ΚΥΠΕ ότι έχει ολοκληρωθεί η εκτίμηση ζημιών στα σιτηρά και βρίσκεται σε εξέλιξη για τα αμπέλια, ενώ θα ζητηθεί και οικονομική στήριξη από την ΕΕ.
«Τραγική» χαρακτηρίζει ο ΓΓ της ΕΚΑ, Πανίκος Χάμπας, την κατάσταση στις γεωργικές καλλιέργειες εξαιτίας της παρατεταμένης ανομβρίας και των ακραίων καιρικών φαινομένων.
Εκτιμήθηκαν οι ζημιές από ανομβρία στα σιτηρά, θα ζητηθεί στήριξη ΕΕ
Μιλώντας στο ΚΥΠΕ, ο Διευθυντής του Τμήματος Γεωργίας, του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Μάκης Αντωνιάδης, είπε ότι το Τμήμα παρακολουθεί την εξέλιξη της ανομβρίας και τις επιπτώσεις της στις γεωργικές καλλιέργειες.
Όπως ανέφερε, στο πλαίσιο του Ταμείου Διαχείρισης Κινδύνων εξετάζεται και ο κίνδυνος της ανομβρίας και μέσα από αυτό αναμένεται να αποζημιωθούν οι επηρεαζόμενοι.
Συγκεκριμένα, όσον αφορά τα σιτηρά, σημείωσε ότι έχει ολοκληρωθεί η εκτίμηση ζημιών, έχουν εκδοθεί τα πορίσματα που καθορίζουν το ποσοστό ζημιάς ανά περίπτωση και έχουν εξεταστεί και οι ενστάσεις. «Τώρα βρισκόμαστε στο στάδιο εκτίμησης του ύψους της ζημιάς για να καταβληθεί η αποζημίωση», ανέφερε, σημειώνοντας ότι εκτιμάται ότι ο υπολογισμός του τελικού ποσού θα ολοκληρωθεί περί τα μέσα Οκτωβρίου και η καταβολή των ποσών στους επηρεαζόμενους σιτοπαραγωγούς θα ολοκληρωθεί πριν το τέλος του χρόνου.
Παράλληλα, ανέφερε ότι συνεχίζεται η εξέταση τυχόν ζημιών και σε άλλες καλλιέργειες, όπως τα αμπέλια, ενώ το Τμήμα παρακολουθεί πιο στενά και τις ετήσιες καλλιέργειες, οι οποίες εναποθέτουν τις ελπίδες τους στη βροχόπτωση που δεν υπήρχε φέτος.
Ερωτηθείς αν θα δημιουργηθεί κενό στην αγορά εξαιτίας των ζημιών, είπε ότι υπάρχει σημαντική μείωση παραγωγής, ωστόσο το κενό στην αγορά καλύπτεται από εισαγωγές. «Δεν τίθεται θέμα εξεύρεσης διατροφής των ζώων», είπε, αν και σημείωσε το αυξημένο κόστος που συνεπάγονται οι εισαγωγές.
Σε επιτελικό επίπεδο, ο κ. Αντωνιάδης σημείωσε ότι η Υπουργός Γεωργίας, Μαρία Παναγιώτου, προτίθεται να στείλει επιστολή στον Επίτροπο Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ, με την οποία θα ενημερώνει για το πώς έχει η κατάσταση στην Κύπρο και για τις επιπτώσεις της ανομβρίας στις καλλιέργειες.
Επίσης, θα θέσει και θέμα στην ημερήσια διάταξη του επόμενου Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας τον Σεπτέμβριο, όπου θα ενημερώσει τους Υπουργούς των κρατών μελών της ΕΕ και θα καλεί την Επιτροπή να ενεργοποιήσει μηχανισμούς για στήριξη, με την ενεργοποίηση του Ταμείου Γεωργικών Αποθεματικών. Σε αντίστοιχη ενεργοποίηση του Ταμείου πέρσι δόθηκαν στην Κύπρο €3 εκ., είπε.
Ερωτηθείς για το πώς ποτίζουν τις καλλιέργειές τους τώρα οι γεωργοί, παρέπεμψε σε απόφαση του Τμήματος Ανάπτυξης Υδάτων, σύμφωνα με την οποία δίνεται το 30% των αναγκών για τις μόνιμες καλλιέργειες για να μπορέσουν να διατηρηθούν στη ζωή, ενώ δίνεται νερό και για τις καλλιέργειες που είχαν ήδη φυτευτεί μέχρι τον Απρίλιο, για να τελειώσουν οι εγκατεστημένες φυτείες. Από εκεί και πέρα, σημείωσε, δεν παραχωρείται νερό από τα φράγματα και οι ανάγκες των γεωργών ικανοποιούνται από ίδιες γεωτρήσεις.
Με βάση στοιχεία του Υπουργείου, πρόσθεσε, «δεν φαίνεται να υπήρξε μείωση στις εκτάσεις που φυτεύτηκαν στις ετήσιες καλλιέργειες για φέτος. Θεωρώ ότι τα περισσότερα προβλήματα θα είναι του χρόνου, αν συνεχιστεί αυτή η ανομβρία, γιατί θα έχουν πρόβλημα και οι γεωτρήσεις μετά, που θα αρχίσουν να ξεραίνονται».
Ο κ. Αντωνιάδης παρέπεμψε επίσης στη Στρατηγική που εγκρίθηκε και σε μελέτη που ανατέθηκε στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, που θα εξετάσει τις επιπτώσεις της ανομβρίας στις καλλιέργειες.
Ερωτηθείς για τα μέτρα που μπορεί να λάβει το Τμήμα Γεωργίας για βελτίωση της κατάστασης, είπε ότι τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή του το Τμήμα Γεωργίας είναι το Ταμείο Διαχείρισης Κινδύνων, που είναι ένα εργαλείο που προστατεύει το εισόδημα των γεωργών από παρόμοιες συνθήκες, καθώς και το αίτημα για στήριξη που μπορεί να τεθεί προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Επίσης, είπε, υπάρχει το στρατηγικό σχέδιο της ΚΑΠ, που προβλέπει συγκεκριμένα αγροπεριβαλλοντικά μέτρα και μέτρα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για έξυπνη άρδευση και μείωση της περιττής κατανάλωσης νερού. Επίσης, το Τμήμα Γεωργίας προσφέρει συμβουλευτικές εφαρμογές για μείωση χρήσης του νερού και βέλτιστες πρακτικές για καλύτερη αξιοποίησή του.
Τέλος, ανέφερε ότι τον Σεπτέμβριο θα προκηρυχθεί σχέδιο για τα έξυπνα συστήματα άρδευσης.
Ανάγκη για ολικό επανασχεδιασμό της γεωργίας
Από πλευράς του, ο ΓΓ της ΕΚΑ, Πανίκος Χάμπας, είπε ότι η κατάσταση στη γεωργία είναι «πέρα από τραγική», σημειώνοντας ότι το μεγάλο πρόβλημα είναι η έλλειψη νερού, αλλά και τα ακραία καιρικά φαινόμενα.
«Όταν βλέπουμε θερμοκρασίες 45 βαθμούς Κελσίου αντιλαμβάνεται ο καθένας ότι όταν ο άνθρωπος δυσκολεύεται να επιβιώσει, πόσο μάλλον τα φυτά. Αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα για την Κύπρο», είπε, της οποίας η γεωργία μέχρι τώρα επιβίωνε σε συγκεκριμένες θερμοκρασίες.
«Πρέπει να γίνει επανασχεδιασμός της γεωργίας μας και να εξευρεθούν οι κατάλληλες ποσότητες νερού για να μπορούμε να έχουμε τροφή για τον κυπριακό λαό. Η κατάσταση είναι τραγική. Δεν μιλάμε για κλιματική αλλαγή, αλλά για βαθιά κλιματική κρίση και φαίνεται ότι το μέλλον δεν είναι και τόσο καλό. Θα επιδεινώνεται η κατάσταση», πρόσθεσε.
Τονίζοντας το πρόβλημα, ο ΓΓ της ΕΚΑ σημείωσε ότι στερεύουν οι ποταμοί. «Αυτή τη στιγμή ο Κούρης μετά τον Αμίαντο δεν έχει νερό, ο Σέτραχος στον Καλοπαναγιώτη μόλις τρέχει, ο Καρκώτης το ίδιο. Μιλάμε για ποταμούς που για αιώνες εκπηγάζουν από το Τρόοδος», είπε, προσθέτοντας ότι αν δεν βρέξει ούτε του χρόνου και αν δεν έχει νερό ο Κούρης, δεν θα αντέξει ο Νότιος Αγωγός. «Αυτό σημαίνει χάνεις την καλλιέργεια της πατάτας, βγαίνεις έξω από τις αγορές», ανέφερε, σημειώνοντας ότι τώρα οι παραγωγοί αντλούν από δικές τους γεωτρήσεις νερό, καθώς τα φράγματα έχουν στερέψει.
Ο κ. Χάμπας επισήμανε ότι έπρεπε μέχρι τώρα να υπάρχει ένας ολοκληρωμένος επανασχεδιασμός για να καθοριστούν καλλιέργειες που να μην είναι τόσο υδροβόρες. «Δυστυχώς δεν υπάρχει προγραμματισμός και αφήνεται στον κάθε παραγωγό να προγραμματίσει τη δική του παραγωγή. Δεν είναι κακό σε μια οικονομία να υπάρχει ολοκληρωμένος προγραμματισμός σε τομείς που περνούν κρίση. Τουναντίον, είναι καλό, γιατί βοηθά την οικονομία, βοηθά το περιβάλλον, βοηθά τους πλουτοπαραγωγικούς πόρους να είναι σε ένα Α΄ επίπεδο», ανέφερε.
Ερωτηθείς αν αναμένεται να υπάρξει κενό στην αγορά εξαιτίας των επιπτώσεων της ανομβρίας, είπε ότι με τη διεθνοποίηση του εμπορίου μπορεί ο καθένας να φέρει από οποιαδήποτε χώρα θέλει. «Τι πρότυπα ποιότητας υπάρχουν όμως στις καλλιέργειες από τρίτες χώρες, σε σύγκριση με αυτά της Κύπρου, που είναι μέλος της ΕΕ; Χάνεται η αξιοπιστία της ποιότητας στην αγορά», σημείωσε.
ΚΥΠΕ