Η Πολωνία ετοιμάζεται να ζητήσει την ενεργοποίηση του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ, μετά τις 19 παραβιάσεις του εναέριου χώρου της που σημειώθηκαν το βράδυ της Τρίτης και τα ξημερώματα της Τετάρτης. Ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ ανακοίνωσε ότι η χώρα του βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σοβαρή πρόκληση ασφάλειας, κατηγορώντας τη Ρωσία και τη Λευκορωσία για «επιθετικές ενέργειες».
Το άρθρο 4 της Συνθήκης του Βορειοατλαντικού Συμφώνου, το οποίο έχει ενεργοποιηθεί μόλις επτά φορές από το 1949, προβλέπει τη σύγκληση διαβουλεύσεων όποτε ένα κράτος-μέλος θεωρεί ότι απειλείται η εδαφική του ακεραιότητα ή η ασφάλειά του. Τελευταία φορά ενεργοποιήθηκε το 2022, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με τον Πολωνό πρωθυπουργό, οι παραβιάσεις το βράδυ της Τρίτης «είναι μόνο ένα μέρος του ευρύτερου πλαισίου ασφάλειας, με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία να προγραμματίζουν να πραγματοποιήσουν “επιθετικές” στρατιωτικές ασκήσεις αργότερα αυτή την εβδομάδα».
«Δεν υπάρχει λόγος να ισχυριστούμε ότι βρισκόμαστε σε κατάσταση πολέμου… αλλά η κατάσταση είναι σημαντικά πιο επικίνδυνη από όλες τις προηγούμενες. Η προοπτική όμως μιας μεγάλης στρατιωτικής διαμάχης είναι πιο κοντά από ποτέ από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο» είπε ο Τουσκ.
Μιλώντας στη βουλή της Πολωνίας, ο κ. Τουσκ περιέγραψε ότι οι Πολωνικές ένοπλες δυνάμεις αποφάσισαν να κλιμακώσουν την αντίδρασή τους στις 10 το βράδυ της Τρίτης. Όπως είπε η πρώτη παραβίαση έγινε στις 23:30 το βράδυ της Τρίτης και η τελευταία στις 6:30 το πρωί της Τετάρτης «και αυτό σας δίνει μια ιδέα της κλίμακας της επιχείρησης».
Επικαλούμενος τα πρώτα στοιχεία από την έρευνα των πολωνικών αρχών, υπήρξαν 19 παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Πολωνίας με έναν σημαντικό αριθμό drones που μπήκαν από τη Λευκορωσία.
Τρία εξ αυτών έχει επιβεβαιωθεί ότι καταρρίφθηκαν ενώ το ίδιο εκτιμάται ότι συνέβη και για ένα τέταρτο.
Αναφερόμενος στην αντίδραση των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, ο κ. Τουσκ είπε ότι «δείχνουν πως κατανοούν τη σοβαρότητα της κατάστασης και τη σημασία της συνεχιζόμενης υποστήριξης προς την Ουκρανία» επαναλαμβάνοντας παράλληλα τη στήριξη της Πολωνίας προς την Ουκρανία στον πόλεμο της με τη Ρωσία, αναφέροντας ότι αυτό είναι επίσης θεμελιώδες για την ασφάλεια της χώρας του.
Ρώσος επιτετραμμένος στην Πολωνία: Η Βαρσοβία δεν έχει παρουσιάσει καμία απόδειξη για τους ισχυρισμούς της
Την ίδια ώρα ο Ρώσος επιτετραμμένος στην Πολωνία, Αντρέι Ορντάς, υποστήριξε – στην πρώτη αντίδραση από ρωσικής πλευράς – ότι η Βαρσοβία δεν έχει παρουσιάσει καμία απόδειξη για τους ισχυρισμούς της.
«Θεωρούμε αβάσιμες τις κατηγορίςε. Δεν έχει παρουσιαστεί καμία απόδειξη ότι αυτά τα drones ήταν ρώσικα» είπε στο Ria Novost λίγο πριν κληθεί για εξηγήσεις από το πολωνικό υπουργείο Εξωτερικών.
H Λευκορωσία ετοιμάζει το άλλοθι της Ρωσίας:
«Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που είχαν χάσει την πορεία τους ήταν αποτέλεσμα της επίδρασης των μέσων ηλεκτρονικού πολέμου Ουκρνίας-Ρωσίας» υποστήριξε ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της Λευκορωσίας

Για drones που εισέβαλαν και στον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας με ορισμένα από αυτά να καταρρίπτονται έκανε λόγο ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας, Πάβελ Μουραβέικο, σύμφωνα με τον οποίο επρόκειτο για «μη επανδρωμένα αεροσκάφη που έχασαν τον δρόμο του λόγω ηλεκτρονικής παρεμβολής». Όπως σχολιάζει το BBC, δεν αποκλείεται, μάλιστα, αυτή να είναι η δικαιολογία που θα χρησιμοποιήσει η Ρωσία για την εισβολή drones στον εναέριο χώρο της Πολωνίας.
«Κατά τη διάρκεια της νυχτερινής ανταλλαγής χτυπημάτων από μη επανδρωμένα αεροσκάφη μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ουκρανίας, τα μέσα αεροπορικής άμυνας της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας παρακολουθούσαν συνεχώς τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που είχαν χάσει την πορεία τους ως αποτέλεσμα της επίδρασης των μέσων ηλεκτρονικού πολέμου Ουκρνίας-Ρωσίας. Μερικά από τα χαμένα drones καταστράφηκαν από τις δυνάμεις αεροπορικής άμυνας της χώρας μας πάνω από το έδαφος της δημοκρατίας» αναφέρεται σε ανακοίνωση του Υπουργείου Άμυνας της Λευκορωσίας που επικαλείται το πρακτορείο TASS.
Σύμφωνα με τον Μουραβέικο, τη Λευκορωσία ενημέρωσε η Πολωνία: «Για να είμαστε δίκαιοι, πρέπει να σημειωθεί ότι η πολωνική πλευρά ενημέρωσε επίσης τις λευκορωσικές μονάδες που ήταν σε υπηρεσία για την προσέγγιση μη αναγνωρισμένων αεροσκαφών στα σύνορα της Δημοκρατίας της Λευκορωσίας από το έδαφος της Ουκρανίας».
Ο Μουραβέικο σημείωσε ότι η Λευκορωσία θα συνεχίσει να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της στο πλαίσιο της ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με την κατάσταση στον αέρα με την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής.