Οι Ηνωμένες Πολιτείες εισήλθαν επίσημα σε shutdown τα μεσάνυχτα της Τρίτης (7 π.μ. ώρα Κύπρου), καθώς Ρεπουμπλικανοί και Δημοκρατικοί δεν κατέληξαν σε συμφωνία για τη χρηματοδότηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης. Πρόκειται για την πρώτη αναστολή λειτουργίας από το 2018, όταν είχε διαρκέσει 35 ημέρες, προκαλώντας κόστος 11 δισ. δολαρίων και αφήνοντας 800.000 υπαλλήλους χωρίς μισθό.
Το τρέχον αδιέξοδο ακολουθεί την αποτυχία της Γερουσίας, με ρεπουμπλικανικό έλεγχο, να εγκρίνει το νομοσχέδιο για τις δαπάνες. Χωρίς νέο προϋπολογισμό ή προσωρινή παράταση χρηματοδότησης (continuing resolution), η ομοσπονδιακή διοίκηση αναγκάζεται να αναστείλει πολλές υπηρεσίες.
Ποιες υπηρεσίες επηρεάζονται
Δεν σταματά όλος ο κρατικός μηχανισμός. Συνεχίζουν η φύλαξη συνόρων, η αστυνόμευση, οι πτήσεις και οι βασικές νοσοκομειακές υπηρεσίες. Ωστόσο, εκατοντάδες χιλιάδες υπάλληλοι τίθενται σε υποχρεωτική άδεια άνευ αποδοχών. Στο παρελθόν, όσοι επηρεάστηκαν αποζημιώθηκαν εκ των υστέρων, αλλά η καθημερινότητα των πολιτών επηρεάζεται άμεσα.
Επιπτώσεις αναμένονται στα εθνικά πάρκα, στις επιθεωρήσεις τροφίμων, στα προγράμματα προσχολικής εκπαίδευσης, στην έκδοση φοιτητικών δανείων και σε υπηρεσίες κοινωνικής πρόνοιας. Οι συντάξεις και τα επιδόματα Medicare συνεχίζουν να καταβάλλονται, αν και νέες αιτήσεις ενδέχεται να παγώσουν. Ένα παρατεταμένο shutdown θα μπορούσε να προκαλέσει καθυστερήσεις στις μετακινήσεις και πλήγμα στην οικονομία.
Το 2019, χιλιάδες φοιτητές αντιμετώπισαν δυσκολίες με φορολογικά έγγραφα, ενώ το υπουργείο Γεωργίας είχε προειδοποιήσει ότι τα κουπόνια τροφίμων θα εξαντλούνταν μέσα σε εβδομάδες.
Ιστορικό
Από το 1980 έχουν σημειωθεί 15 shutdowns, πλήρη ή μερικά. Το τελευταίο, το 2018, κατά την πρώτη θητεία Τραμπ, συνδέθηκε με τη χρηματοδότηση του τείχους στα σύνορα με το Μεξικό και έμεινε στην ιστορία ως το μεγαλύτερο σε διάρκεια.
Η ιδιαιτερότητα του αμερικανικού συστήματος, όπου η ψήφιση προϋπολογισμού δεν συνδέεται με ψήφο εμπιστοσύνης, καθιστά τέτοιες κρίσεις συχνές. Το σημερινό shutdown θεωρείται πλήρες, καθώς καμία από τις 12 νομοθετικές πράξεις που συνθέτουν τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό δεν έχει εγκριθεί από Κογκρέσο και Γερουσία.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι η κυβέρνηση Τραμπ δείχνει πρόθυμη να χρησιμοποιήσει το shutdown όχι μόνο ως μοχλό πίεσης αλλά και ως εργαλείο για μόνιμη μείωση «μη απαραίτητων» θέσεων εργασίας, κάτι που ενδέχεται να επηρεάσει μακροπρόθεσμα τον τρόπο λειτουργίας της ομοσπονδιακής διοίκησης.
