«Η εμπλοκή μας ως έφηβοι και νέοι σε θέματα που αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι απαραίτητη, γιατί εμείς θα αναλάβουμε σε λίγα χρόνια τη διοίκηση της και πρέπει ν’ αντιληφθούμε ότι οι ικανότητες και οι ιδέες μας, είναι βασικά θεμέλια για τη δημιουργία ενός καλύτερου αύριο για τις επόμενες γενεές», έγραψε σε σημείωμα της για τον «Φ» η μαθήτρια Α΄ τάξης του Λυκείου Λατσιών Αντρεάνα Βασιλειάδου.
Σε δικό του σημείωμα ο συμμαθητής της στο ίδιο σχολείο (και στο ίδιο τμήμα Α23) Γιώργος Λιπέρτης εξέφρασε την πεποίθηση ότι «κάθε Ευρωπαίος πρέπει ν’ αφήνει πίσω τις εγωιστικές και εθνικιστικές πεποιθήσεις του και να αγωνίζεται για το κοινό καλό ως πολίτης ενός μεγάλου κράτους, της ενωμένης Ευρώπης, που ναι μεν είναι πολυπολιτισμική, αλλά αν την παρατηρήσεις από ψηλά, θα δεις αρμονία και γαλήνη!». Η Αντρεάνα και ο Γιώργος είναι δύο από τους συνολικά έξι «δόκιμους πρεσβευτές» του Λυκείου Λατσιών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα «Σχολείο πρεσβευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου» (European Parliament Ambassador School – EPAS» μαζί με τις συμμαθήτριες τους Ελένη Ιωαννίδου, Ειρήνη Λάμπρου, Παντελίνα Χαραλάμπους και Κρίστια Χατζηπέτρου.
Αναφορά στο ευρωπαϊκό αυτό έργο όπου συμμετέχουν επίσης και άλλοι εθελοντές μαθητές/τριες της Α΄ και Β΄ τάξης του Λυκείου Λατσιών, έγινε σε ανοικτή συζήτηση στο αμφιθέατρο του σχολείου με τίτλο «Η Ευρωπαϊκή Ένωση με τα μάτια της νέας γενιάς», που οργάνωσε στις 15 Δεκεμβρίου 2023 ο Όμιλος Προβληματισμού για τον Εκσυγχρονισμό της Κοινωνίας μας (ΟΠΕΚ). Στην πολύ επιτυχημένη αυτή εκδήλωση που συντόνισε ο δημοσιογράφος και εκπαιδευτής Κυριάκος Πιερίδης, συμμετείχαν οι μαθητές και μαθήτριες της Γ΄ τάξης του Λυκείου Λατσιών που με ωριμότητα και κριτική σκέψη, μέσα σε κλίμα γόνιμου διαλόγου, ανέπτυξαν τις απόψεις τους με επίκεντρο τη συμπλήρωση 20 χρόνων από την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την επικείμενη διεξαγωγή των ευρωπαϊκών εκλογών στις 9 Ιουνίου 2024.
Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος «Εμείς – Μαζί» («WeTogether») για την ενδυνάμωση της συμμετοχής των πολιτών στην ευρωπαϊκή δημόσια ζωή και αφορούσε στην προώθηση της σημασίας της Ευρωπαϊκής ταυτότητας για όλους τους πολίτες και της ψήφου στις προσεχείς ευρωεκλογές. Στη διάρκεια της εκδήλωσης παρουσιάστηκε και η διαδικτυακή ευρωπαϊκή πλατφόρμα together.eu που προσκαλεί τους πολίτες να έχουν ενεργό ρόλο στις δημοκρατικές διαδικασίες και να καθορίσουν με τη ψήφο τους το μέλλον της Ευρώπης. Παρόντες μαζί με τους τελειόφοιτους του Λυκείου Λατσιών, οι καθηγητές που επίσης συμμετέχουν στο EPAS, με επικεφαλής την υπεύθυνη του προγράμματος «ανώτερη πρέσβειρα» Δένα Νεοφυτίδου καθηγήτρια Αγγλικών.
Άσκηση εξουσίας, ψήφος και παιδεία στην ΕΕ
«Η συζήτηση αποδείχθηκε εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, γιατί οι μαθητές/τριες συμμετείχαν με αυθόρμητο τρόπο, υποβάλλοντας ερωτήσεις και αναλαμβάνοντας ρόλους με κριτικές τοποθετήσεις», ανέφερε στον «Φ» ο Κυριάκος Πιερίδης. «Τα παιδιά – πρόσθεσε – έδωσαν ευρύ φάσμα απαντήσεων στο ερώτημα «τι σημαίνει γι’ αυτά Ευρωπαίος πολίτης». Τόσο ευρύ, όσο και το περιεχόμενο των πλεονεκτημάτων που κερδίζουν οι νέοι από την συμμετοχή της Κύπρου στην ΕΕ: σπουδές, ευκαιρίες για εργασία, κοινές αξίες, ανάμιξη με άλλους λαούς, δικαιώματα, αλληλεγγύη από άλλα κράτη, καλές πρακτικές από άλλα κράτη».
Στη διάρκεια της συζήτησης ο κ. Πιερίδης οργάνωσε ένα «παιγνίδι ρόλων», όπου οι μαθητές ανέλαβαν ηγετικές θέσεις σε θεσμούς στην ΕΕ, όπως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ή ως μέλη του Ευρωκοινοβουλίου, ως Επίτροποι, ως Υπουργοί μέλη του Συμβουλίου, ως τεχνοκράτες – πρεσβευτές στην Μόνιμη Αντιπροσωπεία, ή και ως Δικαστές μέλη του Δικαστηρίου της ΕΕ. Αρκετή συζήτηση έγινε με βάση την ενημέρωση για την εκλογή των 6 Κυπρίων ευρωβουλευτών και τη σημασία «του να ψηφίζω ή να μην ψηφίζω».
Μια μαθήτρια (Νεκταρία) ανέφερε ότι «το εκλέγειν και εκλέγεσθαι είναι ιδιαίτερα σημαντικό. Πάλεψαν πολλοί άνθρωποι από τις προηγούμενες γενιές – πρόσθεσε – για να κατοχυρωθεί το δημοκρατικό αυτό δικαίωμα και είναι χρέος όλων μας να συμμετέχουμε με τη ψήφο μας στη διαδικασία. Είναι ανεύθυνο να απέχεις. Είναι επιλογή σου, αλλά είναι ανεύθυνο». Ένας μαθητής (Νικόλας) χαρακτήρισε τη ψήφο «ένα βασικό εργαλείο του απλού πολίτη για να πει τι θέλει, να εκφράσει την άποψη του μέσω κάποιου αντιπρόσωπου και να κάνει καλύτερη τη ζωή του στην ΕΕ», ενώ ένας άλλος μαθητής (Σωτήρης) αντέτεινε ότι «η αποχή μπορεί να δικαιολογείται, από το ότι μπορεί να μη με εκφράζει κανένας υποψήφιος προς εκλογή». Οι περισσότεροι πάντως συμφώνησαν ότι «αν δεν ψηφίσουν και μείνουν στην αποχή, κάποιος άλλος θα αποφασίσει γι’ αυτούς».
Το θέμα της παιδείας απασχόλησε επίσης τον διάλογο, αφού εξηγήθηκε ότι αυτό αφορά το κάθε κράτος ξεχωριστά, όμως υπάρχουν συγκεκριμένα εργαλεία που βοηθούν τα κράτη να βελτιώνουν την παιδεία τους συνεργαζόμενα, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλία για αλλαγή σε θέματα παιδείας. Ακούστηκε η άποψη ότι «δεν πρέπει να επεμβαίνουν τα κόμματα στα ζητήματα της παιδείας», όπως και η πρόταση «για ενίσχυση της νέας γενιάς με περισσότερες ευκαιρίες για σπουδές». Λέχθηκε ότι «πρέπει να ενισχύσουμε τα ευρωπαϊκά προγράμματα ανταλλαγής μαθητών, αφού εμείς ως Κύπριοι, είμαστε κάπως απομονωμένοι σε σχέση με άλλους ευρωπαίους, συνήθως «μένουμε έξω» και είναι πολύ σημαντικό να έχουμε τις ευκαιρίες να επισκεπτόμαστε τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Γι’ αυτό πρέπει να διατεθούν περισσότερα κοινοτικά κονδύλια για ευρωπαϊκά προγράμματα για στήριξη της εκπαίδευσης, όπως το Erasmus».
Η Θετική Γονεϊκότητα σε μαθητικό βίντεο
Με το σύνθημα «καλύτεροι γονείς σημαίνει καλύτερα παιδιά και καλύτεροι ευρωπαίοι πολίτες», μια εξαμελής μαθητική ομάδα της Γ΄ τάξης του Λυκείου Λατσιών (πέντε αγόρια κι ένα κορίτσι) συμμετέχουν στον πανευρωπαϊκό διαγωνισμό «ImagineEU», που οργανώνεται για πρώτη φορά από την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολίτων της Ε.Ε. Η συμμετοχή τους αφορά την ετοιμασία ενός σύντομου τρίλεπτου βίντεο με θέμα τη Θετική Γονεϊκότητα (Positive Parenting). Το βίντεο έχει ολοκληρωθεί και προβάλλεται ήδη στο Youtube με τον τίτλο ImagineEU Positive Parenting. Η ομάδα του «ImagineEU» παρουσίασαν το βίντεο τους στην εκδήλωση της 15ης Δεκεμβρίου και ενημέρωσαν τους προσκεκλημένους, τους καθηγητές και τους συμμαθητές τους για τη συμμετοχή τους, ζητώντας τη στήριξη τους. Τα παιδιά ανέφεραν ότι αποφάσισαν να ασχοληθούν με το συγκεκριμένο θέμα, γιατί θεωρούν ότι είναι απαραίτητη η επιμόρφωση και η καθοδήγηση των γονέων, προκειμένου να αναβαθμιστεί το γονεϊκό πρότυπο, να αντιληφθούν οι γονείς τον σημαντικό τους ρόλο και να επικεντρωθούν στις ανάγκες και στη συναισθηματική ισορροπία και ηρεμία των παιδιών τους. Την ομάδα αποτελούν η Σκεύη Χαραλάμπους, Σταύρος Χρυσοστόμου, Ορέστης Χριστοδούλου, Σωτήρης Χατζηλόης, Ανδρέας Προδρόμου και Ανδρέας Μυλωνάς. Υπεύθυνες του προγράμματος είναι οι καθηγήτριες Αγγλικών Μαρία Θεμιστοκλέους και Δήμητρα Οικονόμου. Όπως μας εξήγησε η κυρία Θεμιστοκλέους, «ο διαγωνισμός καλεί έφηβους να διαμορφώσουν το μέλλον για μια πιο δυναμική Ευρώπη, αναδεικνύοντας θέματα που τους απασχολούν και θα μπορούσαν να γίνουν νόμος στην Ε.Ε.
Οι μαθητές μέσω συνεργασίας, συζήτησης και έρευνας, δημιούργησαν αυτό το βίντεο για τη Θετική Γονεϊκότητα, που εμπίπτει στον κοινωνικό τομέα αρμοδιότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο βίντεο, οι μαθητές αναδεικνύουν το ζήτημα που τους απασχολεί και εξηγούν τι θα ήθελαν να αλλάξει, προτείνοντας πώς αυτό μπορεί να επιτευχθεί. Με συγκεκριμένες σκηνές, αναδεικνύουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν παιδιά σε οικογένειες και επισημαίνουν τη σημασία της Θετικής Γονεϊκότητας για την καλύτερη ανάπτυξη των παιδιών και των εφήβων, μακριά από εξαρτήσεις και βίαιη συμπεριφορά. Οι μαθητές προτείνουν τη δημιουργία μιας δωρεάν ευρωπαϊκής διαδικτυακής δομημένης πλατφόρμας σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες, την οποία η Ε.Ε. θα πρέπει να σχεδιάσει και να υλοποιήσει. Η πλατφόρμα αυτή θα έχει στόχο την ενημέρωση των γονιών σε ποικίλα θέματα που αφορούν την θετική ανάπτυξη των παιδιών, όπως η επικοινωνία, η πειθαρχία, η ψυχική υγεία, η ψηφιακή ισορροπία, η ισότητα και η ευαισθητοποίηση για το περιβάλλον. Οι μαθητές τονίζουν ότι τα παιδιά χρειάζονται γονείς που να είναι ενεργά εμπλεκόμενοι στη ζωή των παιδιών τους και ότι η Θετική Γονεϊκότητα οδηγεί σε παιδιά χαρούμενα, υπεύθυνα, δημιουργικά με ενσυναίσθηση και χρήσιμες δεξιότητες για ένα καλύτερο κόσμο!
Με το βίντεο τους οι μαθητές ζητούν από όλους μας να υποστηρίξουμε την ιδέα τους και επιδιώκουν να εκπροσωπήσουν τη χώρα μας στις Βρυξέλλες με ένα κοινωνικό και επίκαιρο θέμα που επηρεάζει όλους μας. Η δημόσια ψηφοφορία θα διαρκέσει από 20 Δεκεμβρίου 2023 – 28 Ιανουαρίου 2024 και τα βίντεο που πληρούν τα κριτήρια από όλα τα σχολεία της Ε.Ε. θα τηλεφορτωθούν στην ιστοσελίδα του διαγωνισμού».
Όραμα και δράσεις για τι ευρωπαϊκές αξίες
«Ως Ευρωπαία μαθήτρια – έγραψε για τον «Φ» η Αντρεάνα Βασιλειάδου του Λυκείου Λατσιών – βλέπω την Ευρωπαϊκή Ένωση σαν μια ασπίδα που προστατεύει τους πολίτες της από την εκμετάλλευση και τους κρατά ενωμένους κάτω από την ίδια εστία. Οραματίζομαι λοιπόν μια Ευρώπη στην οποία όλοι οι άνθρωποι να έχουν τις ίδιες ελευθερίες, τα ίδια δικαιώματα και παρόμοιο τρόπο διαβίωσης, στην οποία όλοι οι άνθρωποι να είναι ισότιμοι, να αισθάνονται ασφαλείς και να νιώθουν ενωμένοι μεταξύ τους. Η νεολαία αντιπροσωπεύει το μέλλον της ΕΕ, γι’ αυτό είναι σημαντικό οι νέοι να κινητοποιηθούν για να βελτιώσουν ακόμη περισσότερο τα πράγματα. Μπορούν να οργανώνουν συναντήσεις, σεμινάρια και συζητήσεις σχετικά με θέματα που τους αφορούν, ενώ η ενεργή παρουσία στα κοινωνικά δίκτυα, μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική. Δημοσιεύοντας σχετικό υλικό, κριτικές και ιδέες που αφορούν την ΕΕ, ενισχύεται το ενδιαφέρον των νέων για την ευρωπαϊκή πολιτική και κοινωνία, διευρύνονται οι γνώσεις τους και ωριμάζουν πολιτικά».
Από τη δική του πλευρά ο μαθητής του ίδιου σχολείου Γιώργος Λιπέρτης διαβεβαιώνει ότι «εμείς οι πρεσβευτές και εθελοντές του προγράμματος EPAS, έχουμε ήδη αρχίσει δυναμικά και προσπαθούμε με διάφορες και ποίκιλες δράσεις να προωθήσουμε τις ευρωπαϊκές αξίες, τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και τα δικαιώματα όλων των ανθρώπων γενικότερα. Πιστεύω πως μέσω του προγράμματος, θα αποκτήσω γνώσεις και εμπειρίες ανεκτίμητης αξίας που θα με βοηθήσουν να γίνω ένας καλύτερος και πιο ενεργός ευρωπαίος πολίτης. Όλοι μας ανεξαίρετα, μπορούμε να συμμετέχουμε στη διαμόρφωση πιο δημοκρατικών νομοθεσιών. Και επειδή βρισκόμαστε σε ένα κόσμο όπου κυριαρχεί η διαφθορά και η αδικία, οι νέοι δεν πρέπει να μένουν αμέτοχοι, αλλά να αντιστέκονται, να αξιοποιούν σωστά τη ψήφο τους και να επιλέγουν ικανούς, ανοικτόμυαλους και προοδευτικούς ηγέτες».
