Oι κυβερνοαπειλές πρόβλημα για ΕΕ

 

Όπως τονίζουν οι Βρυξέλλες, πρόκειται για δισεκατομμύρια συνδεδεμένων αντικειμένων και συστημάτων, μεταξύ άλλων σε κρίσιμους τομείς όπως η ενέργεια, οι μεταφορές, οι τραπεζικές συναλλαγές και η υγεία, καθώς και βιομηχανικά συστήματα ελέγχου που μεταφέρουν ευαίσθητες πληροφορίες και υποστηρίζουν συστήματα ασφάλειας. Συνεπώς, η ασφάλεια και η ανθεκτικότητα των δικτύων 5G είναι το κύριο ζήτημα που πρέπει να βρει διασφαλίσεις για όλες τις χώρες- μέλη της Ε.Ε.
Για τον λόγο αυτό, ξεκίνησε από το 2019 και προχωρά προς ολοκλήρωση το 2020, η διαδικασία της δημιουργίας ενός πλαισίου που θα προστατεύει όσο το δυνατό περισσότερο τα δίκτυα αυτά από κακόβουλες ενέργειες. 

 

Ήδη, ετοιμάστηκε η σχετική έκθεση, που βασίζεται στα αποτελέσματα των εθνικών αξιολογήσεων όλων των κρατών μελών της ΕΕ με αντικείμενο την επικινδυνότητα όσον αφορά την κυβερνοασφάλεια. Στόχος ήταν να προσδιοριστούν οι κύριες απειλές και τους παράγοντες απειλής, τα πιο ευαίσθητα πάγια στοιχεία, τα κύρια τρωτά σημεία (συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών και άλλου είδους τρωτών σημείων) και ορισμένους στρατηγικούς κινδύνους. 

 

 

Φυσικά, πίσω και μεταξύ των γραμμών, ήταν την τελευταία διετία και ο πόλεμος που διεξάγουν οι ΗΠΑ κατά της κινεζικής Huawei, όπου οι ανησυχίες για την ασφάλεια των δικτύων, μπλέχτηκαν εμφανώς με τεράστια οικονομικά συμφέροντα. Ευρωπαϊκοί και αμερικανικοί κολοσσοί των τηλεπικοινωνιακών υποδομών, έχουν απολέσει σημαντικά μερίδα αγοράς – αξίας αρκετών δις , αφού επηρεάστηκαν αισθητά από την επέλαση της Huawei τα τελευταία χρόνια παγκόσμια.

 

Τελικά, με βάση την μέχρι τώρα δρομολόγηση, από πλευράς Ε.Ε. δεν τίθεται θέμα απαγόρευσης χρήσης κινεζικής τεχνολογίας. Ωστόσο προσδιορίζονται κανόνες και μέτρα που αφήνουν παράθυρο ανοικτό για αποκλεισμό από τις κρίσιμες υποδομές προμηθευτών που χαρακτηρίζονται υψηλού ρίσκου (high risk vendors). Είναι φανερό ότι με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνονται και οι ισορροπίες που αναζητά η Ε.Ε.

 

Πάντως, η Ε.Ε. δεν περιορίστηκε στο να θέσει μόνον τεχνικά μέτρα. Αυτό το πακέτο μέτρων προστασίας, που όπως πετυχημένα έχει ονομάσει ως «εργαλειοθήκη», καλύπτει όλους τους κινδύνους που προσδιορίστηκαν στη αξιολόγηση της Ε.Ε.

 

Η «εργαλειοθήκη» της Ε.Ε. για την ασφάλεια του κυβερνοχώρου 5G, είναι ουσιαστικά ένα έγγραφο, που καταρτίστηκε και συμφωνήθηκε από το ευρωπαϊκό όργανο συνεργασίας των εθνικών αρχών κυβερνοασφάλειας, η οποία απαρτίζεται από εκπροσώπους όλων των αρχών των κρατών μελών, της Επιτροπής και του ευρωπαϊκού οργανισμού για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. 

 

 

Όλα τα κράτη – μέλη, περιλαμβανομένης φυσικά και  της Κύπρου, έχουν δεσμευτεί ήδη ότι, θα χρησιμοποιήσουν και να εφαρμόσουν πλήρως ένα βασικό σύνολο των μέτρων που συστήνονται. Ταυτόχρονα, η ανάπτυξη και λειτουργία δικτύων 5G είναι θέμα εθνικής ασφάλειας. Τα κράτη μέλη μπορούν να προχωρήσουν περισσότερο από ό, τι προτείνεται στην εργαλειοθήκη, όπου εντοπίζουν την ανάγκη να το πράξουν.

 

Ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι η «εργαλειοθήκη», συμπεριλαμβάνει και την ανάπτυξη εργαλείων για αντιμετώπιση των κινδύνων που σχετίζονται με μη τεχνικούς παράγοντες, όπως ο κίνδυνος παρεμβολής από κρατικούς παράγοντες εκτός Ε.Ε. ή «παράγοντες που υποστηρίζονται από κράτη εκτός ΕΕ μέσω της αλυσίδας εφοδιασμού 5G». Σύμφωνα με όλους τους αναλυτές, αυτό φωτογραφίζει ευθέως νόμους στην Κίνα σχετικά με τον κυβερνοχώρο και την τεχνητή νοημοσύνη, οι οποίοι περιλαμβάνουν ευρείες απαιτήσεις για τους φορείς να συνεργάζονται σε εθνικές υπηρεσίες πληροφοριών της χώρας.

 

 

Για την Κύπρο δημιουργείται πολλή δουλειά, αλλά και προϊδεάζει για ενδεχόμενους πονοκεφάλους, αφού κάθε χώρα θα πρέπει να ακολουθήσει τον δικό της δρόμο. Ενδεχομένως να πρέπει να ληφθούν και στη χώρα μας σοβαρές αποφάσεις με προεκτάσεις γενικότερα στη λειτουργία της τηλεπικοινωνιακής αγοράς. Σε κάθε κράτος-μέλος της Ε.Ε. ο βαθμός έκθεσης των παρόχων σε Κινέζους προμηθευτές διαφέρει, όμως μετά και τα δίκτυα 4G, η Κύπρος είναι πλέον μεταξύ της ομάδας των χωρών που έχει σχεδόν πλήρη εξάρτηση στα δίκτυα κινητής από τους δύο κορυφαίους στη διεθνή αγορά κατασκευαστών της Κίνας. Αυτό γίνεται ακόμα πιο έντονο μέσα από τους σχεδιασμούς για τα δίκτυα 5G.

 

 

Συγκεκριμένα, Cyta και Epic έχουν αναπτύξει τον μέχρι σήμερα ραδιοεξοπλισμό τους (κεραίες, σταθμοί βάσης) με κύριο προμηθευτή τη Huawei. Αντίστοιχα η Primetel έχει ξεκινήσει επίσης σε πιλοτικό στάδιο με αντίστοιχο προμηθευτή από την Κίνα. Πιθανότατα, αυτό θα ισχύσει και για την Cablenet, αν τελικά προχωρήσει με δίκτυο 5G, αφού, σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, αυτή την περίοδο η ίδια εταιρεία βολιδοσκοπεί τους άλλους παρόχους στην Κύπρο για να διαπιστώσει το κόστος που θα έχει αν συνεργαστεί μαζί τους ή αν τη συμφέρει να αναπτύξει δικό της δίκτυο 5G.

 

Ασφαλώς, οι τελευταίες αποφάσεις της Ε.Ε. είναι πολύ πρόσφατες –μόλις της περασμένης Τετάρτης– για να έχουμε εικόνα για το πώς θα κινηθούν, από τη μια, οι πάροχοι και, από την άλλη, το κράτος, αφού οι αποφάσεις της Ε.Ε. θέλουν πρώτα πολλή μελέτη. 

 

Εκείνο που είναι πλέον δεδομένο είναι το γεγονός ότι τα κράτη-μέλη δεσμεύονται να αναλάβουν δράση για την εφαρμογή των μέτρων έως τις 30 Απριλίου του 2020, αλλά και να συντάξουν έκθεση για την εφαρμογή τους έως τις 30 Ιουνίου του 2020.