Οι γάτες συχνά θεωρούνται λιγότερο δεκτικές στην ανθρώπινη γλώσσα σε σύγκριση με τους σκύλους, κάτι που έχει οδηγήσει στην εσφαλμένη εντύπωση ότι δυσκολεύονται να κατανοήσουν λέξεις. Στην πραγματικότητα, η ευφυΐα τους εκδηλώνεται με διαφορετικό τρόπο. Το ερώτημα «πόσες λέξεις μπορεί να μάθει μια γάτα;» δεν έχει απόλυτη απάντηση, όμως οι επιστημονικές μελέτες και οι παρατηρήσεις δείχνουν ότι η μέση γάτα μπορεί να μάθει και να ανταποκρίνεται σε περίπου 20 έως 40 λέξεις.
Οι γάτες δεν αντιλαμβάνονται τις λέξεις όπως οι άνθρωποι. Δεν κατανοούν τη σημασία τους γλωσσικά, αλλά συνδέουν συγκεκριμένους ήχους με ερεθίσματα, γεγονότα ή συνέπειες. Γι’ αυτό, οι λέξεις που μαθαίνουν πιο εύκολα σχετίζονται με την καθημερινότητά τους: το όνομά τους, το φαγητό, το νερό, το παιχνίδι ή αντικείμενα που αγαπούν. Ακόμη περισσότερο, αντιδρούν σε ήχους που συνοδεύονται από έντονη εμπειρία, όπως το άνοιγμα της τροφής τους, γιατί για αυτές η πληροφορία βρίσκεται στον ήχο και στο συναίσθημα, όχι απαραίτητα στη λέξη.
Η ακοή των γατών είναι εξαιρετικά ανεπτυγμένη, γεγονός που τις βοηθά να αναγνωρίζουν λεπτές διαφορές στον τόνο, τον ρυθμό και τη συχνότητα της φωνής μας. Συχνά ανταποκρίνονται όχι στην ίδια τη λέξη, αλλά στον τρόπο που την προφέρουμε και στο συναίσθημα που μεταδίδουμε.
Έρευνες έχουν δείξει ότι οι γάτες μπορούν να αναγνωρίσουν τη φωνή του ανθρώπου με τον οποίο έχουν δεθεί, ακόμη κι αν κάποιος άλλος προσπαθήσει να την μιμηθεί. Αυτό αποκαλύπτει ότι διαθέτουν λεπτομερή ακουστική μνήμη, που τις βοηθά να μάθουν λέξεις όταν αυτές χρησιμοποιούνται με συνέπεια. Όταν, για παράδειγμα, η λέξη «φαΐ» συνοδεύεται πάντα από γεύμα ή όταν το «όχι» λέγεται με τον ίδιο αυστηρό τόνο, δημιουργείται μια σταθερή σύνδεση στο μυαλό τους.
Η πρώτη λέξη που μαθαίνει συνήθως μια γάτα είναι το όνομά της. Μπορεί να το ξεχωρίζει από άλλες παρόμοιες λέξεις, ακόμη κι αν δεν ανταποκρίνεται πάντα. Το γεγονός ότι μερικές φορές δεν γυρίζει όταν τη φωνάζουμε δεν σημαίνει ότι δεν γνωρίζει την έννοια της λέξης, αλλά ότι επιλέγει να μην ανταποκριθεί – στοιχείο που αντικατοπτρίζει τον ανεξάρτητο χαρακτήρα της.
Ο αριθμός των λέξεων που μπορεί να μάθει μια γάτα επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως η αλληλεπίδραση με τους ανθρώπους, η κοινωνικοποίηση, η καθημερινή επικοινωνία και η ατομική ευφυΐα. Γάτες που ζουν σε περιβάλλον με ποικιλία ερεθισμάτων μπορούν να ξεπεράσουν τις 50 λέξεις.
Συμπερασματικά, οι γάτες μας καταλαβαίνουν περισσότερο απ’ όσο νομίζουμε, αλλά όχι με τον τρόπο που εμείς καταλαβαίνουμε τη γλώσσα. Αυτό που αντιλαμβάνονται είναι ο τόνος μας, η συναισθηματική μας κατάσταση, η γλώσσα του σώματος και η ενέργεια με την οποία εκφραζόμαστε. Η ουσιαστική επικοινωνία με τη γάτα μας δεν βασίζεται στον αριθμό των λέξεων που γνωρίζει, αλλά στη σχέση εμπιστοσύνης που αναπτύσσεται μεταξύ μας.
