Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Ασφάλεια και την Υγεία, «EU-OSHA», θέτει ως μία από τις βασικές παραμέτρους στον τομέα Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας τη διαβούλευση μεταξύ των εργοδοτών και των εργοδοτουμένων.
Η θέση του οργανισμού είναι ότι η δυνατότητα συμβολής των εργοδοτουμένων σε οργανωμένα συστήματα ασφάλειας και υγείας, με σκοπό την υποβολή συμβουλών και εισηγήσεων βελτίωσης των χώρων εργασίας, θα μπορούσε να αποτρέψει σοβαρά εργατικά συμβάντα και ατυχήματα.
Με τη συμμετοχή των εργοδοτουμένων στη λήψη αποφάσεων της διοίκησης ενός οργανισμού ή μίας επιχείρησης, ενθαρρύνονται οι εργοδοτούμενοι για την πλήρη ενημέρωση των εργοδοτών τους, όσον αφορά τα προβλήματα και τις αδυναμίες που εντοπίζουν κατά την εκτέλεση της εργασίας τους. Επίσης, με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η ευαισθητοποίηση και των δύο μερών, για την προώθηση βελτιωτικών μέτρων πρόληψης και προστασίας για την ασφάλεια και υγεία στους χώρους εργασίας.
Η ύπαρξη/καταγραφή εργατικών ατυχημάτων καταδεικνύει την ανάγκη που δημιουργείται για ενεργό εμπλοκή των εργοδοτουμένων στην προώθηση των μέτρων εξάλειψης/ ελαχιστοποίησης των κινδύνων στους χώρους εργασίας. Οι εργοδότες και οι εργοδοτούμενοι, βάσει των υποχρεώσεων τους που διέπονται από τους ισχύοντες κανονισμούς περί Διαχείρισης Θεμάτων Ασφάλειας και Υγείας (Κ.Δ.Π 158/2021), πρέπει να προάγουν κατόπιν συνεργασίας και διαβούλευσης, την καλλιέργεια κουλτούρας Ασφάλειας και Υγείας, εφαρμόζοντας μεθόδους και πρακτικές που θέτουν σε εφαρμογή τις εννέα αρχές πρόληψης.
Οι εν λόγω αρχές διέπονται από τον Bασικό Nόμο περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Νόμοι 1996 – 2023) και περιλαμβάνουν:
(1) αποφυγή των κινδύνων,
(2) εκτίμηση των κινδύνων που δεν μπορούν να αποφευχθούν,
(3) καταπολέμηση των κινδύνων στην πηγή,
(4) προσαρμογή της εργασίας στον άνθρωπο,
(5) παρακολούθηση της εξέλιξης της τεχνολογίας,
(6) αντικατάσταση του επικίνδυνου από το μη επικίνδυνο ή το λιγότερο επικίνδυνο,
(7) ανάπτυξη μιας ενιαίας και συνολικής πολιτικής πρόληψης, η οποία να καλύπτει την τεχνολογία, την οργάνωση της εργασίας, τις συνθήκες εργασίας,
(8) λήψη μέτρων ομαδικής προστασίας σε σχέση με τα μέτρα ατομικής προστασίας,
(9) παροχή των κατάλληλων οδηγιών στα πρόσωπα στην εργασία.
Για την επιτυχή διαβούλευση μεταξύ των εργοδοτών και των εργοδοτουμένων σε έναν οργανισμό ή μία επιχείρηση, πρέπει και τα δύο μέρη να γνωρίζουν τις διατάξεις του «Κώδικα Πρακτικής για τη Διαβούλευση Εργοδότη και Εργοδοτουμένων στα Θέματα Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Κ.Δ.Π 240/2021)». Ο εν λόγω Κώδικας Πρακτικής εφαρμόζεται σε όλους τους χώρους εργασίας, εγκαταστάσεις, υποστατικά, επιχειρήσεις και σε όλους τους δημόσιους ή ιδιωτικούς τομείς δραστηριοτήτων.
Το πλαίσιο του πιο πάνω κώδικα, περιγράφει τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται για την αποτελεσματική διαβούλευση στους χώρους εργασίας. Συγκεκριμένα, γίνεται αναφορά στα πρόσωπα που συμβάλλουν στη διαβούλευση, στα καθήκοντα και αρμοδιότητες των προσώπων που ασχολούνται με τη διαβούλευση, στην επιτροπή Ασφάλειας και Υγείας, στις γενικές υποχρεώσεις του εργοδότη, που αφορούν τη διαβούλευση και συμμετοχή των εργοδοτουμένων, στη διαδικασία εντοπισμού και επίλυσης προβλημάτων, καθώς και στην εκπαίδευση/επιμόρφωση των μελών της επιτροπής Ασφάλειας και Υγείας.
Για την ορθή προαγωγή μέτρων πρόληψης και προστασίας για την ασφάλεια και υγεία στους χώρους εργασίας, απαιτείται η κατάρτιση/επιμόρφωση τόσο του εργοδότη, όσο και των εργοδοτουμένων σε θέματα της επαγγελματικής ασφάλειας και υγείας.
Ο εργοδότης οφείλει να εκπαιδεύει τους αντιπροσώπους των εργοδοτουμένων του, οι οποίοι εκλέγονται ή ορίζονται από τους συναδέλφους τους. Οι αντιπρόσωποι αυτοί, έχουν την αρμοδιότητα να επιλαμβάνονται όλων των θεμάτων ασφάλειας και υγείας που απασχολούν ή επηρεάζουν τους συναδέλφους τους.
Η Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων (ΟΕΒ) ως αρωγός των επιχειρήσεων στα θέματα επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας, προσφέρει τη δυνατότητα να αποκτηθούν όλες εκείνες οι απαραίτητες γνώσεις στα θέματα διαβούλευσης και εκπαίδευσης των ατόμων που απαρτίζουν τις επιτροπές Ασφάλειας και Υγείας των επιχειρήσεων. Οι γνώσεις αυτές παρέχονται με γνώμονα τα ισχύοντα διατάγματα και τις διεθνείς καλές πρακτικές στον τομέα της ασφάλειας και υγείας. Όραμα της ΟΕΒ είναι να δημιουργηθούν μέσω της διαβούλευσης των εργοδοτών και των εργοδοτουμένων, οι σταθερές εκείνες βάσεις που θα αποτρέψουν θλιβερά γεγονότα στους εργασιακούς χώρους.
Λειτουργός, Τμήμα Ανθρώπινου Δυναμικού, ΟΕΒ
