Πριν από μερικές ημέρες, συμπληρώθηκαν 51 χρόνια από τη βάρβαρη τουρκική εισβολή στο νησί. Δε φτάνει που έκτοτε η ελεύθερη Επαρχία Αμμοχώστου σηκώνει το βάρος της κατοχής του 85% της Επαρχίας, συνεχίζει να στερείται δικαιωμάτων. Δικαιωμάτων ίσης μεταχείρισης στα ζητήματα ανάπτυξης κυρίως. Παρά τη σημαντική διαχρονική συνεισφορά της στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν της χώρας, ο κρατικός προϋπολογισμός δεν της αποδίδει αυτά που της αναλογούν, ενώ το Τοπικό Σχέδιο και άλλες αποφάσεις «μπαίνουν στο δρόμο» ως περιορισμοί που αναστέλλουν την προοπτική της.
Παράδειγμα αποτελεί η έκθεση Ειδικής Οικολογική Αξιολόγηση (ΕΟΑ) που το τμήμα περιβάλλοντος εξέδωσε τον Ιούνιο του 2021 για τη Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) Αγίας Θέκλας – Λιοπετρίου, μια περιοχή ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη ευρύτερα της ελεύθερης Αμμοχώστου.
Από το 2000 η συγκεκριμένη ΖΕΠ – η οποία ξεκινά από την παραλιακή περιοχή Μακρόνησος του Δημοτικού Διαμερίσματος (Δ.Δ.) Αγίας Νάπας, διασχίζει την ακτογραμμή του Δ.Δ. Σωτήρας και καταλήγει στο ποταμό του Δ.Δ. Λιοπετριού, – ανήκει στο Δίκτυο Natura 2000, προς προστασία ενός είδους πτηνού ονόματι «Βραχοπλουμίδι». Βάσει της έκθεσης, δε δύναται η ανέγερση κτηρίων με πέραν των 13,10 μέτρων με τρεις ορόφους αλλά και καμία ουσιαστική πολεοδομική παρέκκλιση, γεγονός πλήρως αντιφατικό με τα σχετικά δεδομένα της υπόλοιπης Κύπρου και που καθηλώνει την ανάπτυξη στην Επαρχία. Το πόρισμα της ΕΟΑ βασίζεται στον «κίνδυνο» πρόσκρουσης του πουλιού σε ψηλά κτήρια.
Η επαρχία Αμμοχώστου δεν έμεινε σιωπηλή. Δίπλα της από την πρώτη στιγμή στάθηκε το Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αμμοχώστου (ΕΒΕΑ), άλλοι τοπικοί φορείς, αρχές και οργανώσεις της Επαρχίας. Αρχικά πάλεψε για την επιστημονική τεκμηρίωση της αλήθειας. Το αρμόδιο Υπουργείο ενέκρινε στις 26.10.2023 την εκπόνηση συμπληρωματικής μελέτης ΕΟΑ για τη ΖΕΠ «Αγία Θέκλα – Λιοπέτρι».
Οι Δήμοι Αγίας Νάπας και Σωτήρας είχαν αναθέσει τη διεξαγωγή της εν λόγω μελέτης στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, η οποία ολοκληρώθηκε με οδηγίες του Τμήματος Περιβάλλοντος και δεδομένα που παραχώρησαν η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας και ο Πτηνολογικός Σύνδεσμος Κύπρου (BirdLife Cyprus) για το είδος χαρακτηρισμού της ΖΕΠ και το Βραχοπλουμίδι.
Οι ακαδημαϊκοί παρουσίασαν τη μελέτη στην Ad hoc Eπιτροπή του τμήματος Περιβάλλοντος την 9η Δεκεμβρίου 2024, σύμφωνα με την οποία ο κίνδυνος πρόσκρουσης του πτηνού σε ψηλά κτήρια είναι ανεπαίσθητος, ενώ υπάρχουν δυνατότητες τροποποίησης του καθεστώτος προστασίας ώστε να υπάρξει ανάπτυξη και ευημερία στην περιοχή παράλληλα με την προστασία του περιβάλλοντος.
Ακολούθως ανατέθηκε από το τμήμα περιβάλλοντος η αξιολόγηση
της μελέτης σε ιδιώτη εμπειρογνώμονα δίχως τους ίδιους όρους εντολής και απαιτήσεις της μελέτης του Μετσοβίου.
Το ΕΒΕΑ απέστειλε επιστολή στις 14.3.2025 στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αναφορικά με την αξιολόγηση της συμπληρωματικής μελέτης του Μετσόβιου, ζητώντας άμεσα συνάντηση. Έτσι πραγματοποιήθηκε στο Προεδρικό Μέγαρο 17 μέρες μετά συνάντηση με την Υπουργό Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και την Υφυπουργό παρά τω Προέδρω, με συμμετοχή εκπροσώπων του ΕΒΕΑ με επικεφαλής τον Πρόεδρο του, του Δήμαρχου Αγίας Νάπας, Αντιδημάρχων των Δ.Δ. του Δήμου και του Προέδρου της ΕΤΑΠΑ.
Δυναμικό παρών έδωσε το ΕΒΕΑ στην πανδημοτική – πανεπαρχιακή συγκέντρωση που πραγματοποίηθηκε στις 2.5.2025 . Η συγκέντρωση ξεκίνησε με ομιλία του Προέδρου του ΕΒΕΑ Χαράλαμπου Μανώλη ο οποίος υπογράμμισε ότι η αναπτυξιακή στασιμότητα της Επαρχίας δεν είναι τυχαία, αλλά αποτέλεσμα πολιτικών επιλογών που καταστρατηγούν την ισότιμη ανάπτυξη.
Κατά τη συζήτηση του θέματος σε συνεδρία της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, εκπρόσωπος του Τμήματος Περιβάλλοντος ενημέρωσε πώς ενόψει ένστασης που υποβλήθηκε από τον Δήμο Αγίας Νάπας για αναθεώρηση του Τοπικού Σχεδίου – η οποία πλαισιώθηκε από τη μελέτη του Μετσοβίου , το Τμήμα κλήθηκε από την Πολεοδομία να διαμορφώσει επιστημονικά τεκμηριωμένη απόφαση.
Προς τούτο συναξιολογείται η μελέτη του Μετσοβίου – που το Τμήμα Περιβάλλοντος δε μηδενίζει και δεν αμφισβητεί όπως σημειώθηκε – και λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις της Επιτροπής και του εμπειρογνώμονα που εργοδοτήθηκε, όπως εξήγησε. Πρόσθεσε ότι η εργοδότηση ειδικού εμπειρογνώμονα από πλευράς του τμήματος περιβάλλοντος δε σημαίνει την υιοθέτηση της άποψης του.
Κανείς δεν θα έπρεπε να διεκδικεί το αυτονόητο: ισότητα. Μια εξισορροπημένη κατάσταση μέσω μιας ορθολογιστικής, βιώσιμης ανάπτυξης αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Για αυτό είναι που η Επαρχία Αμμοχώστου θα συνεχίσει τις αξιοπρεπείς μάχες της. Να πετάνε τα πουλιά, να πετάνε όμως και οι άνθρωποι της ελεύθερης Επαρχίας Αμμοχώστου!
*Γραμματέας / Διευθύντρια ΕΒΕ Αμμοχώστου
