Η Κύπρος διαθέτει πληθώρα πλεονεκτημάτων για να προωθηθεί ως τόπος ανάπτυξης εταιρειών προώθησης έρευνας και καινοτομίας, μεταξύ των οποίων και startups, να προσελκύσει περισσότερα επενδυτικά ταμεία και να πείσει εταιρείες που θα φύγουν από το Λονδίνο λόγω brexit να μεταφέρουν την έδρα τους στη χώρα μας.
Ο πρόεδρος του Κυπριακού Οργανισμού Προώθησης Επενδύσεων (Invest Cyprus) Μιχάλης Π. Μιχαήλ δηλώνει αισιόδοξος, αναφέρει όμως απαραίτητη την εντατικοποίηση των προωθητικών μας προσπαθειών και εισαγωγή νέων κινήτρων και μεταρρυθμίσεων.
Ιδιαίτερα για τη μεταφορά της έδρας εταιρειών, σημειώνει ότι «η ευόδωση της προσπάθειας εξαρτάται ωστόσο σ’ έναν μεγάλο βαθμό και από την ολοκλήρωση, δίχως καθυστέρηση, της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας, που θα μας βοηθήσει να ανταγωνιστούμε άλλες διεθνείς αγορές ως εναλλακτικός επενδυτικός προορισμός».
Γίνονται πολλές συζητήσεις για την προσέλκυση startups στο νησί μας. Ποια επιχειρήματα προβάλλετε προς τυχόν ενδιαφερόμενους καθώς είμαστε μια πολύ μικρή αγορά;
Είναι γεγονός ότι μέσω της προώθησης της έρευνας, της καινοτομίας, αλλά και της ευρύτερης ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας, μπορεί να ενισχυθεί η ανάπτυξη της χώρας, μέσω του εμπλουτισμού του επενδυτικού προϊόντος, της προσέλκυσης κεφαλαίων και της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας. Η κυπριακή Κυβέρνηση, ανταποκρινόμενη στις διεθνείς τάσεις που επιβάλλουν την ανάπτυξη μίας ψηφιακής οικονομίας που να βασίζεται στη γνώση, έχει δώσει έμφαση στις προσπάθειες δημιουργίας ισχυρού οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας στην Κύπρο, προωθώντας ταυτόχρονα και την τοπική επιχειρηματικότητα.
Η Κύπρος διαθέτει πληθώρα άλλων πλεονεκτημάτων, όπως η γεωστρατηγική της θέση που δίνει πρόσβαση στις αγορές της Μέσης Ανατολής, Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και Ασίας. Η Κύπρος προσφέρει επίσης χαμηλή φορολογία, ειδικότερα σε εταιρείες που αναπτύσσουν το δικό τους λογισμικό ή πνευματική ιδιοκτησία (IP BΟΧ), φορολογικά κίνητρα για angel investors, ενώ έχει εισαγάγει το πρόγραμμα Startup Visa, που απευθύνεται σε πολίτες τρίτων χωρών.
Επίσης, η εγγραφή και λειτουργία μίας επιχείρησης στην Κύπρο προϋποθέτει χαμηλότερο κόστος σε σχέση με άλλες χώρες. Η Κύπρος διαθέτει ακόμη εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό για τις ανάγκες κάθε επιχείρησης καθώς και άλλα σημαντικά πλεονεκτήματα όπως η υψηλή ποιότητα και το χαμηλό κόστος ζωής, που ευνοεί την προσέλκυση ανθρώπινου δυναμικού και από το εξωτερικό.
Όσο αφορά στο μικρό μέγεθος της αγοράς, αυτό δεν είναι απαραίτητα μειονέκτημα, καθώς δίνει την ευκαιρία σε νεοφυείς επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν την Κύπρο ως πεδίο δοκιμής (sandbox) για τη βιωσιμότητα του επιχειρηματικού τους μοντέλου, ούτως ώστε να στοχεύσουν μελλοντικά σε μεγαλύτερες αγορές.
Πώς θα προωθήσουμε τον κλάδο των startups στο εξωτερικό όταν δεν υπάρχει μια δημόσια Αρχή η οποία θα έχει τον συντονισμό;
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται έντονη κινητικότητα στον τομέα της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας, γεγονός που καθιστά απαραίτητη την εντατικοποίηση των προωθητικών μας προσπαθειών και την εισαγωγή νέων κινήτρων για περαιτέρω ανάπτυξη του αναδυόμενου αυτού τομέα. Στον τομέα αυτό, ο Invest Cyprus έχει αναλάβει τον συντονιστικό ρόλο μεταξύ των διαφόρων φορέων καθώς και του ιδιωτικού τομέα για συλλογική προώθηση των startups στο εξωτερικό.
Συγκεκριμένα, οργανώνονται κοινές αποστολές, μεταξύ άλλων, σε εκδηλώσεις, εκθέσεις και συνέδρια διεθνούς εμβέλειας, σε συνεργασία με φορείς όπως το Υπουργείο Εμπορίου, το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας, το IDEA, CYRIC, Startup Cyprus, Cyprus Enterprise Link και την Chrysalis Leap. Δίνεται παράλληλα η ευκαιρία και σε κυπριακά startups να συμμετέχουν στις αποστολές αυτές και να παρουσιάζουν τις επιχειρηματικές τους ιδέες σε διεθνές δίκτυο επενδυτών.
Πώς προχωρεί η στρατηγική σας για την προσέλκυση εταιρειών ένεκα του Brexit; Έχει υπάρξει ενδιαφέρον;
Το Brexit είναι ένα φλέγον θέμα, εξαιτίας του οποίου βρισκόμαστε αντιμέτωποι με προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες. Προς αξιοποίηση των ευκαιριών που προκύπτουν, ο Οργανισμός μας έχει αναλάβει στοχευμένη δράση για την προσέλκυση εταιρειών που ενδιαφέρονται να μεταφέρουν την έδρα ή μέρος των δραστηριοτήτων τους σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.
Συνεργαζόμαστε επομένως με διεθνείς εμπειρογνώμονες, για την υλοποίηση εξειδικευμένης επικοινωνιακής στρατηγικής προς ενίσχυση της εικόνας της Κύπρου ως επιχειρηματικού κέντρου αριστείας καθώς και για τον εντοπισμό και προσέγγιση εταιρειών που ενδιαφέρονται για μεταφορά έδρας. Όσον αφορά στην άμεση προώθηση, πραγματοποιούμε ανά τακτά χρονικά διαστήματα στοχευμένες δράσεις στο εξωτερικό υπό μορφή roadshows και one-to-one συναντήσεις με δυνητικούς επενδυτές, προβάλλοντας τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της Κύπρου ως επενδυτικού προορισμού.
Επιστέγασμα των προσπαθειών μας αποτελεί η διοργάνωση επιχειρηματικού φόρουμ στην έδρα του διεθνούς πρακτορείου Bloomberg στο Λονδίνο περί τα τέλη Σεπτεμβρίου, με τη συμμετοχή του Προέδρου της Δημοκρατίας.
Μέσα από αυτές τις ενέργειες διακρίνουμε ότι υπάρχει πράγματι ενδιαφέρον. Η ευόδωση της προσπάθειας εξαρτάται ωστόσο σ’ έναν μεγάλο βαθμό και από την ολοκλήρωση, δίχως καθυστέρηση, της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας, που θα μας βοηθήσει να ανταγωνιστούμε άλλες διεθνείς αγορές ως εναλλακτικός επενδυτικός προορισμός.
Έχουν πρόσφατα εγκριθεί οι νομοθεσίες για τα επενδυτικά ταμεία. Θεωρείτε ότι θα δούμε μεγάλες επενδύσεις σε αυτό τον κλάδο;
Όπως έχει αποδειχθεί τα τελευταία χρόνια, ο τομέας των επενδυτικών ταμείων μπορεί πράγματι να συμβάλει σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη της Κύπρου. Βρίσκεται σε σταθερή πορεία ανάπτυξης και έχει καταφέρει να προσελκύσει το ενδιαφέρον ξένων επενδυτών αλλά και διαχειριστών επενδυτικών ταμείων.
Συγκεκριμένα, έχει καταγραφεί 18% αύξηση ετησίως στις εγγραφές ταμείων από το 2014, ενώ το ίδιο διάστημα έχουν εγγραφεί πέραν των 100 ταμείων και 15 διαχειριστών.
Τα επενδυτικά ταμεία ή οι οργανισμοί συλλογικών επενδύσεων αποτελούν σημαντικό μέρος της παγκόσμιας αγοράς χρηματοοικονομικών μέσων. Προσελκύουν μεγάλο όγκο επενδύσεων διότι διαθέτουν συγκεκριμένα πλεονεκτήματα, όπως η διασπορά του κινδύνου και η δυνατότητα επένδυσης σε έργα ή χρηματοοικονομικά μέσα που ο επενδυτής από μόνος του (δηλαδή χωρίς τη συμμετοχή του σε Οργανισμό Συλλογικών Επενδύσεων – ΟΣΕ) δεν θα είχε πρόσβαση.
Η Κύπρος διαθέτει σημαντικά πλεονεκτήματα όπως τον χαμηλό εταιρικό φόρο, την απαλλαγή από την παρακράτηση φόρων σε μερίσματα όταν λαμβάνονται από φορολογικούς κατοίκους εξωτερικού και την απαλλαγή από τον φόρο κερδών που προέρχονται από την πώληση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων, όπως μετοχές, ομόλογα και μερίδια (units) ΟΣΕ και επενδυτικών ταμείων.
Οι συγκεκριμένοι οργανισμοί μπορούν να αξιοποιηθούν για επενδύσεις στην Κύπρο αλλά και για επενδύσεις μέσω Κύπρου, εφόσον η χώρα μπορεί να δώσει πρόσβαση τόσο στα ίδια τα ταμεία όσο και στους διαχειριστές στην ευρωπαϊκή αγορά κεφαλαίων. Η πρόσφατη ψήφιση των πέντε σχετικών νομοσχεδίων προς ενίσχυση του νομικού πλαισίου που διέπει τα επενδυτικά ταμεία καθιστά την Κύπρο ως έναν από τους πιο ανταγωνιστικούς προορισμούς εγγραφής και λειτουργίας επενδυτικών ταμείων στην Ευρώπη.
Σημαντικό ρόλο στην ανάδειξη του τομέα είχε η Κυβέρνηση, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αλλά και ο Κυπριακός Οργανισμός Επενδυτικών Ταμείων – CIFA, τους οποίους ευχαριστούμε για τις συνεχείς και εντατικές τους προσπάθειες.
Πού βρίσκεται το θέμα με τη διαχείριση κρατικών «φιλέτων» για σκοπούς προσέλκυσης επενδυτών;
Επιτρέψτε μου να διευκρινίσω ότι ο Invest Cyprus δεν έχει ζητήσει τη διαχείριση κρατικών «φιλέτων». Έχει ζητήσει από την Κυβέρνηση να διερευνήσει κατά πόσον θα ήταν επωφελής η διαχείριση κρατικής ακίνητης περιουσίας από τον Οργανισμό, όπως είναι η περιοχή στο Πεντάκωμο, προς αξιοποίηση για την υλοποίηση επενδύσεων.
Πιστεύουμε ότι η κίνηση αυτή θα επιφέρει σημαντικά παραγωγικά οφέλη στην κυπριακή οικονομία, τόσο όσο αφορά στην προώθηση της οικονομικής δραστηριότητας και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, όσο και την ενίσχυση του επιπέδου τεχνογνωσίας και έρευνας σε τοπικό επίπεδο, και συνεπακόλουθα την ενίσχυση της εικόνας της Κύπρου ως περιφερειακού κέντρου εφαρμοσμένης γνώσης και επιχειρηματικής αριστείας.
Αντίστοιχοι Οργανισμοί στο εξωτερικό έχουν τέτοιες αρμοδιότητες και βλέπουμε πως επιφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα καθώς παρέχουν στον επενδυτή ευκολία και εξυπηρέτηση μέσω της επαφής με μία αρμόδια Αρχή, που μπορεί να ανταποκριθεί σε κάθε τους ανάγκη. Το ζήτημα εξετάζεται από την Κυβέρνηση και ευελπιστούμε ότι θα υπάρξει θετική εξέλιξη, δεδομένων και των πολλαπλών οφελών που προκύπτουν.
Έχει υπάρξει απτό ενδιαφέρον στον τομέα της οπτικοακουστικής βιομηχανίας;
Ο τομέας της οπτικοακουστικής αποτελεί αναδυόμενο τομέα με τεράστιες αναπτυξιακές προοπτικές, καθώς η Κύπρος διαθέτει σημαντικά φυσικά πλεονεκτήματα όπως στρατηγική τοποθεσία και φυσική ομορφιά, ηλιοφάνεια και ευνοϊκό μεσογειακό κλίμα, χαμηλό κόστος κ.λπ. Η χώρα διαθέτει επίσης φυσικά τοπία, τα οποία δεν έχουν μέχρι σήμερα παρουσιαστεί σε διεθνείς παραγωγές, γεγονός που την καθιστά ιδιαίτερα ελκυστική για ξένους παραγωγούς.
Πρόσφατα ξεκίνησε να εφαρμόζεται το Σχέδιο κινήτρων με στόχο την προώθηση του τομέα. Ο Οργανισμός προεδρεύει της Επιτροπής Αξιολόγησης του Σχεδίου (ΕΑΣΟ) και έχει αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες. Ένα παράδειγμα είναι η δημιουργία διαδραστικής ιστοσελίδας, μέσω της οποίας οι επενδυτές μπορούν να βρουν όλες τις σχετικές πληροφορίες (γενικές πληροφορίες για την Κύπρο, χώρους γυρισμάτων, Κύπριους επαγγελματίες κ.λπ.), καθώς και να υποβάλουν ηλεκτρονική αίτηση για το Σχέδιο.
Παράλληλα, γίνονται στοχευμένες ενέργειες άμεσης προώθησης. Συγκεκριμένα, πέραν της συμμετοχής μας σε διεθνείς εκθέσεις, πρόσφατα διοργανώθηκε από τον Invest Cyprus roadshow στο Λονδίνο, όπου πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις με παραγωγούς και άλλους επαγγελματίες του τομέα, οι οποίοι εξέφρασαν έντονο ενδιαφέρον για δραστηριοποίηση στην Κύπρο.
Ζωηρό ενδιαφέρον εκφράζεται εδώ και καιρό από διεθνείς παραγωγούς, που, όπως μας μεταφέρουν, αναμένουν την έναρξη της υποβολής αιτήσεων για το Σχέδιο. Επί τούτου, διοργανώνουμε προωθητική εκδήλωση στις 9-11 Οκτωβρίου στην Κύπρο, κατά την οποία διεθνείς παραγωγοί θα έχουν την ευκαιρία να μάθουν όλες τις σχετικές πληροφορίες για το Σχέδιο και την Κύπρο ως κινηματογραφικό προορισμό, να έρθουν σε επαφή με τις αρμόδιες Αρχές και Κύπριους επαγγελματίες, καθώς και να επισκεφτούν χώρους γυρισμάτων και να δουν από κοντά την ομορφιά της χώρας.