Την παρέμβαση του υπουργού Εσωτερικών ώστε να μην παραχωρηθεί άδεια λειτουργίας Ηλιακού Θερμοηλεκτρικού Πάρκου στην περιοχή Καταλιόντα – Μαθιάτη σε ιδιωτική εταιρεία, αν προηγουμένως δεν ζητηθεί η εκδήλωση ενδιαφέροντος και από άλλους επιχειρηματίες, ώστε να αναπτυχθεί ανταγωνισμός και να εξασφαλιστεί το καλύτερο ενοίκιο για την κρατική γη που θα εκμισθωθεί, ζητά ο Γενικός Ελεγκτής, Οδυσσέας Μιχαηλίδης.
Όπως προκύπτει από επιστολή του Οδυσσέα Μιχαηλίδη προς τον κ. Νουρή, υπάρχει κατατεθειμένη αίτηση από ιδιωτική εταιρεία για εκμίσθωση συγκεκριμένων τμημάτων/ τεμαχιών κρατικής γης στις κοινότητες Καταλιόντα, Λυθροδόντα και Μαθιάτη με σκοπό την κατασκευή και εγκατάσταση ηλιοθερμικού πάρκου, η οποία θα εξεταστεί προσεχώς.
Σε επιστολή του Γενικού Ελεγκτή προς τον γενικό διευθυντή του υπουργείου Εσωτερικών αναφερόταν, πως η Υπηρεσία του θεωρεί παράνομη την προτιθέμενη εκμίσθωση της κρατικής γης, δεδομένου ότι οι αναθέτοντες φορείς θα πρέπει, κατά την ανάθεση συμβάσεων εκμίσθωσης/ παραχώρησης κρατικής γης, να ακολουθούν ανοικτή, διαφανή και ανταγωνιστική διαδικασία και να διασφαλίζουν την τήρηση των αρχών της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και της αποφυγής διακρίσεων.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Γενικός Ελεγκτής: Όχημα που οδεύει στο γκρεμό ο ΟΚΥπΥ
Κατά τον Γενικό Ελεγκτή, τούτο αποτελεί υποχρέωση τους, ακόμα και εάν η περίπτωση εκμίσθωσης κρατικής γης δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του νόμου (Ν. 11 (Ι)/2017) ή της νομοθεσίας (Ν.73(Ι)/2016).
Συνεπώς, συνεχίζει και για την εκμίσθωση της συγκεκριμένης κρατικής γης για την ανάπτυξη του υπό αναφορά ηλιακού θερμοηλεκτρικού πάρκου, το κράτος όφειλε να διασφαλίσει την προσήκουσα δημοσιότητα και να προκηρύξει Πρόσκληση Δήλωσης Ενδιαφέροντος από οικονομικούς φορείς, πέραν της συγκεκριμένης εταιρείας.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία υποδεικνύει επίσης, πως η υποχρέωση των αναθετόντων φορέων, κατά την ανάθεση συμβάσεων εκμίσθωσης/ παραχώρησης κρατικής γης, να ακολουθούν ανοικτή, διαφανή και ανταγωνιστική διαδικασία και να διασφαλίζουν την τήρηση των αρχών της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης και της αποφυγής διακρίσεων, προκύπτει από τα ακόλουθα:
(α) Την υποχρέωση της εκτελεστικής εξουσίας για βέλτιστη αξιοποίηση της κρατικής περιουσίας και τήρηση της αρχής της ισότητας που προβλέπεται στο Σύνταγμα, αλλά και στη σχετική νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
(β) Προς συμμόρφωση με την πιο πάνω νομολογία, έχει εισαχθεί στο ημεδαπό δίκαιο το άρθρο 30 του περί της Λογιστικής και Δημοσιονομικής Διαχείρισης και Χρηματοοικονομικού Ελέγχου της Δημοκρατίας Νόμου (Ν. 38(Ι)/2014), στο οποίο καθορίζεται ότι «ο Γενικός Λογιστής δύναται, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, να προβαίνει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για να διαπιστώνει κατά πόσο η αγορά ή ενοικίαση κτηρίων, η παραχώρηση υπηρεσιών, δικαιωμάτων, η αποδοχή χορηγών, η πώληση υπηρεσιών, έργων ή οποιοσδήποτε άλλος πλειοδοτικός ή μειοδοτικός διαγωνισμός και δημόσιες συμβάσεις, οι οποίες εξαιρούνται από τους νόμους και κανονισμούς που αναφέρονται στο εδάφιο (1), του άρθρου 29, εκτελέστηκε σύμφωνα με τις αρχές της διαφάνειας της αναλογικότητας, της αμοιβαίας αναγνώρισης, της ίσης μεταχείρισης και της αποφυγής διακρίσεων».
(γ) Στις 7/6/2021 ο Γενικός Εισαγγελέας της Δημοκρατίας με απαντητική επιστολή του προς τον υφυπουργό Τουρισμού, τον πληροφόρησε, μεταξύ άλλων, ότι είναι αυτονόητη η αναγκαιότητα για τήρηση των αρχών που διέπουν τις δημόσιες συμβάσεις της διαφάνειας, ίσης μεταχείρισης και μη διάκρισης των οικονομικών φορέων καθώς και η διασφάλιση της προστασίας του ανταγωνισμού, ανεξάρτητα του εφαρμοστέου νομοθετικού πλαισίου.
(δ) Παρόμοια διατύπωση με τα πιο πάνω, εξέφρασε και το Γενικό Λογιστήριο σε δική του απαντητική επιστολή προς τον γενικό διευθυντή του υφυπουργείου Τουρισμού για παρόμοιο θέμα, δηλαδή τη διαχείριση κρατικής γης από το υφυπουργείο.
Έκπληξη από απάντηση του Υπουργείου Εσωτερικών
Ο Γενικός Ελεγκτής εκφράζει έκπληξη για την απαντητική επιστολή του γενικού διευθυντή του υπουργείου Εσωτερικών στην οποίαν, ανάμεσα σε άλλα, καταγράφονται και τα εξής:
>> Για την παραχώρηση κρατικής γης, το Κτηματολόγιο ενεργεί σύμφωνα με τους περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας της Δημοκρατίας (Διάθεση) Κανονισμούς του 1989- 2017.
>> Η προτιθέμενη εκμίσθωση των υπό αναφορά τεμαχίων κρατικής γης, είναι νομότυπη και έχουν τηρηθεί οι νενομισμένες διαδικασίες επί του θέματος. Με βάση την κείμενη νομοθεσία, ενδιαφερόμενοι δύνανται να υποβάλουν αιτήσεις για εκμίσθωση κρατικής γης. Έχει κατατεθεί αριθμός αιτήσεων από αιτητές για εκμίσθωση κρατικής γης για Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, σε διάφορες περιοχές της επιλογής τους και είτε εξετάστηκαν ή εξετάζονται με τη νενομισμένη διαδικασία.
>> Το μίσθωμα που καταβάλλεται σε αυτές τις περιπτώσεις είναι αγοραίο.
>> Οι διαδικασίες που ακολουθούνται από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωροταξίας είναι σύμφωνες με την προαναφερθείσα Νομοθεσία και Κανονισμούς.
Ο Γενικός Ελεγκτής υποδεικνύει πως θεωρεί μη αποδεκτή και νόμιμη πρακτική ένας ιδιώτης να εντοπίζει κρατική γη και χωρίς να τηρείται οποιαδήποτε ανταγωνιστική διαδικασία, να εξασφαλίζει την παραχώρησή της για εμπορικούς σκοπούς, για τους οποίους θα μπορούσε να υπάρξει ενδιαφέρον και από άλλους επιχειρηματίες.
Λόγος για περιφρόνηση της κείμενης νομοθεσίας
Τέλος, ο Γενικός Ελεγκτής καταγράφει και τα ακόλουθα:
«Είναι με απογοήτευση που διαπιστώνουμε ότι, παρά την τεκμηριωμένη παράθεση της σχετικής νομοθεσίας, σχετικής νομολογίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σχετικής γνωμάτευσης του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας και σχετικής επιστολής της Αρμόδιας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων και ενώ είναι πασίδηλο ότι το δημόσιο συμφέρον εξυπηρετείται καλύτερα όταν η κρατική περιουσία ανατίθεται μέσα από ανοικτές και ανταγωνιστικές διαδικασίες, ο γενικός διευθυντής του υπουργείου σας, με τρόπο που υποδηλοί περιφρόνηση της σχετικής νομοθεσίας και των εφαρμοστέων αρχών χρηστής διαχείρισης της κρατικής περιουσίας, επιμένει στην απευθείας παραχώρηση κρατικής γης σε συγκεκριμένη εταιρεία για εμπορικούς σκοπούς.
