Μετά από μια μακρά διαδικασία θεσμικής εξέτασης που διήρκεσε περίπου μια διετία και την επακόλουθη διαδικτυακή ψηφοφορία, το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου έγινε αυτό το μήνα δεκτό ως πλήρες μέλος του Δικτύου Ουτρέχτης (Utrecht Network), ένα από τα πιο αποκλειστικά δίκτυα πανεπιστημιακής συνεργασίας αλλά και επιρροής στον χώρο της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Ο Πρύτανης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, Καθηγητής Κώστας Γουλιάμος, χαρακτήρισε την εξέλιξη ως «σημαντικό επίτευγμα στην ιστορία του Πανεπιστημίου, καθώς το Δίκτυο Ουτρέχτης υπήρξε ανέκαθεν σημείο αναφοράς της ακαδημαϊκής αριστείας τόσο στην Ευρώπη όσο και παγκοσμίως».
Σε συνομιλία που είχαμε με το Πρύτανη μας εξήγησε πως το Δίκτυο αποτελεί ένα εκ των πιο ισχυρών ακαδημαϊκών θεσμών εντός και εκτός Ευρώπης, στο οποίο συμμετέχουν –με στόχο τη συνεργασία στο πλαίσιο μιας ολιστικού τύπου διεθνοποίησης– 30 από τα πιο ιστορικά και κορυφαία πανεπιστήμια από 24 χώρες της ηπείρου: «Εξ αυτών, έξι πανεπιστήμια κατατάσσονται ανάμεσα στα κορυφαία 100 πανεπιστήμια του κόσμου, ενώ έντεκα καταγράφουν ιστορία από τέσσερις μέχρι και εννέα αιώνες. Ενδεικτικά, ορισμένα κορυφαία πανεπιστήμια που συμπεριλαμβάνονται είναι αυτά της Bologna, Strasbourg, Coibra, Leipzig, Basel, Helsinki, Valencia, Utrecht, Lund, Aarhus από χώρες με σημαντική πανεπιστημιακή παράδοση», ανέφερε ο Καθηγητής Γουλιάμος. Η ένταξη του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, πρόσθεσε, «αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για τον ακαδημαϊκό ελληνισμό, καθότι μαζί με το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης είναι τα μόνα δύο πανεπιστήμια που εκπροσωπούνται σε αυτό το σημαντικό δίκτυο. Ταυτόχρονα, η ένταξη υποδεικνύει και αποδεικνύει αφενός την αξιοπιστία, αφετέρου την εμπιστοσύνη που τρέφει η διεθνής πανεπιστημιακή κοινότητα προς το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου».
Ο Πρύτανης είναι μάλιστα πεπεισμένος ότι η ενίσχυση της συνεργασίας με τα πανεπιστήμια του Δικτύου της Ουτρέχτης θα παρέχει μια ισχυρή βάση για την περαιτέρω προώθηση της ακαδημαϊκής ανάπτυξης μέσω της δημιουργίας ισχυρών, αλλά και μακροπρόθεσμων ποιοτικών συνεργασιών.
«Καθώς κάθε καινοτομικός επανασχεδιασμός και στρατηγικός εκσυγχρονισμός του πανεπιστημιακού μας οικοσυστήματος στηρίζεται πλέον στο πολύπτυχο της διεθνοποίησης, η ένταξή μας στο Δίκτυο Ουτρέχτης δημιουργεί προστιθέμενη ακαδημαϊκή αξία τόσο για την κοινότητα του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου όσο και για τους φοιτητές μας, σε όλα τα επίπεδα και πεδία της δράσης μας».
Ο Καθηγητής Γουλιάμος επισημαίνει ότι «την εποχή της κοινωνίας και της οικονομίας της γνώσης το ζήτημα της καινοτομίας και της διεθνοποίησης της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης κατέχει υψηλή θέση στη στρατηγική των ιδρυμάτων. Ειδικότερα, οι καινοτομικές προσεγγίσεις της διεθνοποίησης των διαδικασιών της διδασκαλίας, της έρευνας και γενικά οι ολιστικές κατευθύνσεις παιδαγωγικής αριστείας, αποτελούν πλέον κεντρικό πυλώνα λειτουργίας των πανεπιστημίων».
Οι πανεπιστημιακοί οργανισμοί έχουν εξ ορισμού διεθνή χαρακτήρα καθότι η παραγόμενη γνώση και έρευνα είναι καθολική, εξήγησε ο Πρύτανης και πρόσθεσε: «Συν τοις άλλοις, η διεθνοποίηση αποτελεί συνάρτηση και παράγωγο της παγκοσμιοποίησης των σύγχρονων κοινωνιών και οικονομιών». Παράλληλα, τονίζει, «οι εντεινόμενες και εκτεινόμενες πτυχές της διεθνοποίησης οδηγούν την πανεπιστημιακή εκπαίδευση σε κινητικότητα ιδεών, φοιτητών και ακαδημαϊκών μέσω διευρυμένων δυνατότητων συνεργασιών σε προγράμματα σπουδών και έρευνα αλλά και σε παγκόσμια διάδοση της γνώσης».
Η υψηλή τεχνογνωσία σε εθνικό και διεθνές επίπεδο ανταλλάζεται μεταξύ των μελών του Δικτύου μέσω των κοινών, καινοτόμων δράσεων και πρωτοβουλιών τους, με στόχο τη μεγιστοποίηση της ολιστικής αριστείας και της διεθνοποίησης σε ό,τι αφορά στη λειτουργία, οργάνωση και διαχείριση ευρωπαϊκών και διεθνών έργων, αλλά και των ίδιων των πανεπιστημιακών προγραμμάτων και υπηρεσιών.
Συγκεκριμένα, τα 30 πανεπιστήμια του Δικτύου υποστηρίζουν και ενεργοποιούν όχι μόνο την κινητικότητα των φοιτητών, του διδακτικού και διοικητικού προσωπικού, αλλά και τη στενή συνεργασία των μελών του με στόχο συμμετοχή σε Ευρωπαϊκά και Διεθνή ερευνητικά προγράμματα για την αντιμετώπιση των αναδυόμενων παγκόσμιων κοινωνικών, οικονομικών και πολιτισμικών προκλήσεων. Επιπρόσθετα, το Δίκτυο παρέχει προγράμματα υποτροφιών στο πλαίσιο του «Young Researcher’s Grant» στα μέλη του σε μεταπτυχιακούς φοιτητές ή υποψήφιους διδάκτορες που επιθυμούν να πραγματοποιήσουν μέρος της έρευνας για τη διπλωματική-μεταπτυχιακή ή διδακτορική τους διατριβή σε κάποιο από τα πανεπιστήμια του Δικτύου.
Ο κ. Γουλιάμος υποστηρίζει πως για το Δίκτυο Ουτρέχτης η διεθνοποίηση δεν αποτελεί μια απλή επέκταση των πανεπιστημίων εκτός των εθνικών συνόρων. Θεωρεί ότι για τα μέλη του η διεθνοποίηση είναι μια διαδικασία δομικού και συστηματικού µετασχηµατισµού τους, ώστε να καταστούν διεθνοποιημένα σε κάθε τους διάσταση και σε όλα τα επίπεδα, διευρύνοντας έτσι την αποστολή, το όραμα και τις αξίες τους.
Πρόσφατα, μας είπε, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προσέγγισε το Δίκτυο για να διαβουλευτεί σχετικά με το μέλλον του προγράμματος «Erasmus+», καθώς και για τη νέα πρωτοβουλία «Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια», καθιστώντας το βασικό σύμμαχο στον τομέα της Ευρωπαϊκής Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης.
Ειδικότερα αυτή την περίοδο που έχει αρχίσει ένας ευρωπαϊκός διάλογος για το Πανεπιστήμιο του 21ου αιώνα, το Δίκτυο Ουτρέχτης καλείται να προσφέρει τις διευρυμένες εμπειρίες του ώστε να ενισχυθεί η παραγωγή και διάχυση της γνώσης, η καινοτομία, η κουλτούρα του πολίτη του κόσμου, και η δημοκρατία της γνώσης. Το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου ως μέλος είναι συνοδοιπόρος σε αυτό το Ευρωπαϊκό όραμα για το Πανεπιστήμιο του 21ου αιώνα.
Περαιτέρω, η ανάπτυξη σύγχρονων υποδειγμάτων διασυνοριακής εκπαίδευσης προκύπτει από τις διεθνείς σχέσεις των ίδιων των πανεπιστημίων στο επίπεδο των ιστορικών, πολιτικών και διαπολιτισμικών δεσμών τους. Σε κάθε περίπτωση, μια ολική διεθνοποίηση δεν επιδρά µόνο στο σύνολο των ακαδημαϊκών πεδίων αλλά και στα πλαίσια της εκπαιδευτικής διπλωματίας και των διεθνών σχέσεων που αναπτύσσουν τα κράτη.
Πριν από λίγα μόλις χρόνια είχε δημοσιευθεί μια μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με επίκεντρο τη διεθνοποίηση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση και είχε παρατηρηθεί ότι αποδίδεται πλέον αύξουσα σημασία τόσο στην Ευρώπη όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Δεν είναι επομένως τυχαίο το γεγονός ότι το Δίκτυο έχει διασυνδεθεί με αντίστοιχα ισχυρά Δίκτυα εταίρων από την Αμερική (MAUI), την Αυστραλία (AEN) και τη Βραζιλία (REARI-RJ), προωθώντας τις αρχές της κινητικότητας από και προς τα Δίκτυα αυτά.
Ισχυρή η προσαρμοστικότητα του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου
Ρωτήσαμε όμως το καθηγητή Γουλιάμο και για την τρέχουσα κρίση σε μια απρόβλεπτη εποχή για τα ακαδημαϊκά ιδρύματα. Ο Πρύτανης τόνισε ότι το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, διαθέτοντας ισχυρά χαρακτηριστικά της προσαρμοστικότητας και καινοτομίας, κατάφερε σε εξαιρετικά σύντομο χρονικό διάστημα να αντιμετωπίσει με επιτυχία τις προκλήσεις της κρίσης και να συνεχίσει απρόσκοπτα την παροχή υψηλής ποιότητας εκπαίδευσης στους φοιτητές του, όπου κι αν βρίσκονται.
Το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, συνέχισε, «εισέρχεται σε μια νέα εποχή της εκπαιδευτικής του ιστορίας. Η ενεργή συμμετοχή του στο Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο ακαδημαϊκό περιβάλλον μέσα από την ανάπτυξη διεθνών συνεργασιών υψηλού κύρους ενδυναμώνει τη διεθνή απήχηση και αναγνωρισιμότητα του πανεπιστημίου του. Η διεθνοποίηση της διδασκαλίας και της έρευνας –και η ενεργός συμμετοχή μας– επιφέρει εξαιρετικά μαθησιακά αποτελέσματα και εμπειρίες καθώς και διαπολιτισµικές ικανότητες αλλά και δεξιότητες στους φοιτητές του Ευρωπαϊκού Πανεπιστήμιου Κύπρου, που είναι απαραίτητες βάσεις στη λεγόμενη αγορά εργασίας του 21ου αιώνα».
