Το ΥΠΟΙΚ θα επιχειρήσει να πείσει τα κόμματα να αποσύρουν την πρόταση για παγοποίηση εκποιήσεων όταν εκκρεμεί προσφυγή στη Δικαιοσύνη
Εν αναμονή της έγκρισης από το Υπουργικό Συμβούλιο του νομοσχεδίου για το Δικαστήριο των Εκποιήσεων, συνεχίζεται αύριο στην κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών η συζήτηση των τεσσάρων προτάσεων νόμου για αλλαγές στο πλαίσιο των εκποιήσεων. Λόγω της απουσίας του υπουργού Οικονομικών στο εξωτερικό τις προηγούμενες ημέρες, αλλά και της αναμενόμενης συνάντησης των αρχηγών και εκπροσώπων κομμάτων με τον υπουργό Μάκη Κεραυνό και τον Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας τις επόμενες ημέρες, το νομοσχέδιο αφαιρέθηκε την ύστατη από την ημερήσια διάταξης του Υπουργικού Συμβουλίου την περασμένη Πέμπτη.
Αρχικά είχε προγραμματιστεί να γίνει η συνάντηση των πολιτικών αρχηγών με τον υπουργό και τον Διοικητή την περασμένη Τρίτη, αλλά λόγω κακής συνεννόησης αναβλήθηκε. Τα συγκυβερνώντα κόμματα ζητούν να ενημερωθούν προτού το Υπουργικό εγκρίνει το νομοσχέδιο και το προωθήσει στη Βουλή. Και αυτό, όπως μας λέχθηκε, γιατί κάποιες από τις πρόνοιες του νομοσχεδίου, τις οποίες έχουν επεξηγήσει σε δημόσιες παρεμβάσεις τους τεχνοκράτες του υπουργείου, φαίνεται πως προκαλούν επιφυλάξεις.
Η διακοπή εκποιήσεων
Σημείο αιχμής φαίνεται να αποτελεί η πρόνοια στο νομοσχέδιο με την οποία δεν θα σταματά η διαδικασία εκποίησης ενός ακινήτου όταν ο ενδιαφερόμενος δανειολήπτης αποφασίσει να προσφύγει στην ειδική δικαιοδοσία που θα συσταθεί στο επίπεδο του Επαρχιακού Δικαστηρίου. Κατά τη συνάντηση με τον κ. Κεραυνό, τα συγκυβερνώντα κόμματα θα ζητήσουν από το Υπουργείο Οικονομικών να περιληφθούν κάποιες εξαιρέσεις για συγκεκριμένες κατηγορίες δανειοληπτών, με μικρότερη αξία ακινήτων που αποτελούν κύρια κατοικία.
Επιπρόσθετα, θα ζητήσουν να εξεταστεί το ενδεχόμενο προώθησης σχεδίου στήριξης των ευάλωτων δανειοληπτών, στα πρότυπα του Σχεδίου Εστία. Ουσιαστικά θα πρόκειται για επιπρόσθετο σχέδιο σε σχέση με αυτά που ήδη εφαρμόζονται.
Σε παρέμβαση του στη Βουλή, ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος Παύλος Ιωάννου είχε αναφέρει πως θα πρέπει η Κυβέρνηση να προχωρήσει σε μέτρα, μεταξύ των οποίων η εφαρμογή ενός σχεδίου που θα αυξάνει τα εισοδήματα των καταναλωτών. Συνεπώς, το δίκτυ προστασίας που θα παρέχει το Δικαστήριο Εκποιήσεων στους ευάλωτους δανειολήπτες, σε συνάρτηση με το Σχέδιο Ενοίκιο Έναντι Δόσης, το οποίο θα εφαρμοστεί μόλις εγκριθεί από την Κομισιόν, ίσως πείσει τα κόμματα, δηλαδή το ΑΚΕΛ, το ΕΛΑΜ, την ΕΔΕΚ, τη ΔΗΠΑ, τους Οικολόγους, καθώς και τους τρεις από τους εννέα βουλευτές του ΔΗΚΟ (Κουλίας, Μυλωνάς, Ορφανίδης) που υπογράφουν την πρόταση νόμου, να την αποσύρουν.
Η πρόταση επιτρέπει στους δανειολήπτες να εξασφαλίζουν δικαστικό διάταγμα παραμερισμού της διαδικασίας εκποίησης, προκειμένου να εξεταστούν θέματα όπως η ενδεχόμενη ύπαρξη καταχρηστικών χρεώσεων στις συμβάσεις και η αμφισβήτηση του ύψους του χρέους. Δηλαδή, με το διάταγμα δεν θα βγαίνει στο σφυρί το ακίνητο μέχρι να εκδικαστεί η υπόθεση.
Οι διαφωνίες και ανησυχίες
Υπουργείο Οικονομικών, Κεντρική Τράπεζα, Σύνδεσμος Τραπεζών και εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων διαφωνούν έντονα με την πρόταση. Το Υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει πως μέσω της πρότασης θα επηρεαστούν κόκκινα δάνεια ύψους €25 δισ. ενώ εκφράστηκαν ανησυχίες για υποβάθμιση της οικονομίας.
Ο Διοικητής της ΚΤ Κωνσταντίνος Ηροδότου, με επιστολή του στη Βουλή είχε προειδοποιήσει πως η συγκεκριμένη πρόταση θα καταστήσει ανενεργή τη διαδικασία των εκποιήσεων, τονίζοντας πως δημιουργούνται κίνητρα για τη δημιουργία και τη συντήρηση στρατηγικών συμπεριφορών από δανειολήπτες, οι οποίοι θα εκμεταλλευτούν αδυναμίες του συστήματος. «Όπως έχει αποδειχθεί στο παρελθόν, τέτοιες εξελίξεις ενδέχεται να οδηγήσουν σε κοινωνικοποίηση των ζημιών εις βάρος άλλων κατηγοριών πολιτών, περιλαμβανομένων των φορολογούμενων και γενικότερα εις βάρος των ενσυνείδητων δανειοληπτών» προσθέτει. Παράλληλα, ο Διοικητής τόνισε πως η πρόοδος που έχει επιτευχθεί από τον τραπεζικό τομέα, με την απομόχλευση των ισολογισμών, τους έχει δώσει τα εχέγγυα για να ανταπεξέλθουν στις τελευταίες κρίσεις και να παρέχουν χρηματοδοτήσεις σε βιώσιμες επιχειρήσεις και σε νοικοκυριά κατά την περίοδο της υγειονομικής κρίσης. Καταλήγοντας, τονίζει πως η παγοποίηση των εκποιήσεων θα επιφέρει επιπτώσεις στη διαβάθμιση του αξιόχρεου της Δημοκρατίας, με αρνητικές συνέπειες στο κόστος δανεισμού της Δημοκρατίας.
Από πλευράς τους, οι τράπεζες προειδοποιούν με επιπτώσεις στα πιστωτικά ιδρύματα και στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, σημειώνοντας επίσης πως προκύπτουν σοβαρά θέματα ασυμβατότητας με το Σύνταγμα.
Οι εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων σημειώνουν πως η πρόταση θα καταστήσει αδύνατη την εκποίηση ακινήτων, αφού ενδεχομένως να χρειάζονται μέχρι και 10 χρόνια για να εκδοθεί τελική απόφαση για τέτοιες υποθέσεις στο δικαστήριο. Μάλιστα, υποστηρίζουν πως το συγκεκριμένο διάστημα η αξία της εξασφάλισης θα μειώνεται ενώ η αξία του δανείου θα αυξάνεται, καθώς δεν θα καταβάλλεται καμία δόση.
Εξάλλου, η ΚΕΔΙΠΕΣ σε σημείωμα της στη Βουλή τονίζει ως η πρόταση νόμου θα αποστερήσει από τον οργανισμό τη δυνατότητα αποτελεσματικής χρήσης του εργαλείου των εκποιήσεων, γεγονός που θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στις ταμειακές εισροές της ΚΕΔΙΠΕΣ. Αυτό, σημειώνει, θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της ικανότητας ης ΚΕΔΙΠΕΣ να αποπληρώσει την κρατική στήριξη.
Στην Ολομέλεια οι προτάσεις
Σε αντίθεση με την πρόταση για την πρόσβαση των δανειοληπτών στη δικαιοσύνη, η οποία παραμένει σε εκκρεμότητα, θα τεθούν προς έγκριση πριν το κλείσιμο της Βουλής για τις θερινές διακοπές οι προτάσεις νόμου ΔΗΣΥ – ΔΗΚΟ καθώς και του ΑΚΕΛ. Η πρόταση νόμου ΔΗΣΥ-ΔΗΚΟ προνοεί πως, μαζί με την ειδοποίηση που αποστέλλεται από ενυπόθηκο δανειστή σε περίπτωση υπηρεμερίας ή απαίτησης για πληρωμή ενυπόθηκου χρέους, θα αποστέλλεται και τυποποιημένη πληροφόρηση στους δανειολήπτες, εγγυητές και παρόχους εξασφάλισης.
Η πρόταση νόμου του ΑΚΕΛ προνοεί πως, σε περίπτωση που ενυπόθηκος οφειλέτης επιλέξει να προχωρήσει στην ανταλλαγή ενυπόθηκου ακινήτου έναντι εξόφλησης χρέους προς ενυπόθηκο δανειστή και το ακίνητο συνιστά κύρια κατοικία ή επαγγελματική στέγη, ως αξία ανταλλαγής να ορίζεται η αγοραία αξία που προκύπτει από την υφιστάμενη διαδικασία εκτίμησης ακινήτου.
Με τις προτάσεις νόμου συμφώνησαν το υπουργείο, ΚΤ, τράπεζες και εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων, ζητώντας να υπάρξουν κάποιες βελτιώσεις για να μπορούν να εφαρμοστούν.
Στήριξη δανειοληπτών και παγοποίηση εκποίησης από τη Themis
Στο πλαίσιο της νέας συζήτησης που άνοιξε για τις εκποιήσεις, η Themis Portfolio Management Limited ανακοίνωσε πρωτοβουλία στήριξης δανειοληπτών μη εξυπηρετούμενων δανείων, που εξασφαλίζονται με πρώτη κατοικία αξίας μέχρι €350 χιλιάδες.
Συγκεκριμένα, για δανειολήπτες/ενυπόθηκους οφειλέτες οι οποίοι θα αποστείλουν γραπτή πρόταση για διευθέτηση των υποχρεώσεων τους μέχρι 30/09/2023, η Themis θα αναλαμβάνει να εξετάσει την αίτηση και να δώσει γραπτή απάντηση εντός 30 ημερών. Επιπρόσθετα, κατά τη διάρκεια εξέτασης της πρότασης, τυχόν προγραμματισμένη εκποίηση θα παγοποιείται. Ως μέρος της συνεχούς προσπάθειας για βελτίωση των καναλιών επικοινωνίας και βοήθειας για εξεύρεση συναινετικών λύσεων, τονίζει η εταιρεία, καλεί τους δανειολήπτες όπως αποταθούν το συντομότερο δυνατό για διευθέτηση συνάντησης και η εταιρεία δεσμεύεται για διευθέτηση της συνάντησης εντός 15 ημερών.
Στο πλαίσιο αυτής της πρωτοβουλίας, η Themis δίνει την ευκαιρία στους δανειολήπτες/ενυπόθηκους οφειλέτες της να αποταθούν σε ανεξάρτητους λογιστικούς οίκους, για επιβεβαίωση των υπολοίπων των οφειλών τους, καθώς και για τον υπολογισμό των επιτοκίων τους, επωμιζόμενη η ίδια το σχετικό κόστος.
Με την ενέργεια αυτή παρέχεται διαφάνεια και μια επιπλέον διαβεβαίωση για την ορθότητα των σχετικών υπολογισμών, προστίθεται. Σημειώνεται στην ανακοίνωση ότι το αποτέλεσμα των υπολογισμών θα είναι δεσμευτικό προς την Themis. Οι δανειολήπτες/ενυπόθηκοι οφειλέτες που θα επιλέξουν να προβούν στις δέουσες ενέργειες πριν ή με την παραλαβή της ειδοποίησης Τύπου Θ ή Τύπου Ι, θα επωφεληθούν από μια γρήγορη και διαφανή διαδικασία, χωρίς να πρέπει να αντιμετωπίσουν τις αχρείαστες και χρονοβόρες καθυστερήσεις του δικαστικού συστήματος, σημειώνει η εταιρεία.
Εφαρμογή τηςευρωπαϊκής Οδηγίας
Παρέμβαση στο θέμα για το Δικαστήριο των Εκποιήσεων έκανε και ο σύνδεσμος κατά της ασυδοσίας των τραπεζών. Με επιστολή του στη Βουλή, υποστηρίζει πως θα πρέπει να τύχει σοβαρής νομοτεχνικής επεξεργασίας το νομοσχέδιο, καθώς περιέχει πρόνοιες οι οποίες παραβιάζουν το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την Οδηγία 93/13/ΕΟΚ και το άρθρο 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών δικαιωμάτων, αφού επιτρέπει στον εθνικό δικαστή να αναθεωρεί το περιεχόμενο της καταχρηστικής ρήτρας.
Όπως σημειώνει ο σύνδεσμος, μαζί το Δικαστήριο Εκποιήσεων θα πρέπει να εφαρμοστεί η ευρωπαϊκή Οδηγία για τους διαχειριστές και αγοραστές πιστώσεων, έτσι ώστε το δικαστήριο να τερματίζει την άδεια λειτουργίας των εταιρειών όταν παραβιάζουν τον Κώδικα Συμπεριφοράς για χειρισμό των δανειοληπτών που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες.
