Από την 1η Ιανουαρίου του 2024 αναμένεται να αυξηθεί στο 15% (από 12,5% που είναι τώρα) ο εταιρικός φόρος επί των κερδών των ομίλων πολυεθνικών επιχειρήσεων με ετήσιο κύκλο εργασιών €750 εκατ., σύμφωνα με το προσχέδιο νομοσχεδίου που ετοίμασε το Υπουργείο Οικονομικών.
Το Υπουργείο Οικονομικών έθεσε σε διαβούλευση το νομοσχέδιο και οι ενδιαφερόμενοι θα μπορούν να καταθέσουν τις εισηγήσεις τους μέχρι το τέλος Οκτωβρίου.
Με το νομοσχέδιο, εφόσον εγκριθεί, η Δημοκρατία θα εναρμονιστεί με την ευρωπαϊκή Οδηγία για την εξασφάλιση παγκόσμιου ελάχιστου επιπέδου φορολογίας των ομίλων πολυεθνικών επιχειρήσεων και των εγχώριων ομίλων μεγάλης κλίμακας στην Ένωση, γνωστός και ως Πυλώνας 2 (Pillar 2).
Η απόφαση για την αύξηση του εταιρικού φόρου στο 15% για τις πολυεθνικές λήφθηκε πέρσι τον Δεκέμβριο από τους ηγέτες των 27 χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Βάσει της ευρωπαϊκής Οδηγίας, υποχρέωση για να καταβάλουν εταιρικό φόρο 15% θα έχουν οι όμιλοι πολυεθνικών επιχειρήσεων ή εγχώριοι όμιλοι μεγάλης κλίμακας που έχουν έδρα σε κράτη μέλη της ΕΕ και δηλώνουν ετήσια ενοποιημένα έσοδα άνω των €750 εκατ.
Ο συγκεκριμένος συντελεστής αφορά και τα κέρδη των συνδεδεμένων οντοτήτων (θυγατρικών εταιρειών) με έδρα σε δικαιοδοσίες εκτός ΕΕ.
Η ευρωπαϊκή Οδηγία ευθυγραμμίζεται με τους παγκόσμιους κανόνες που έχει υιοθετήσει ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) και οι ηγέτες των χωρών G20 ομόφωνα τον Οκτώβριο του 2021. Οι κανόνες εστιάζονται στην αντιμετώπιση των φορολογικών προκλήσεων που προκύπτουν από την ψηφιοποίηση και τη μεταφορά κερδών και διάβρωση της φορολογικής βάσης.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, σε μια προσπάθεια να τερματιστούν οι φορολογικές πρακτικές των πολυεθνικών επιχειρήσεων, που τους επιτρέπουν να μετατοπίζουν τα κέρδη τους σε περιοχές δικαιοδοσίας στις οποίες υπόκεινται σε μηδενική ή πολύ χαμηλή φορολογία, ο ΟΟΣΑ ανέπτυξε περαιτέρω ένα σύνολο διεθνών φορολογικών κανόνων για να διασφαλίσει ότι αυτές καταβάλλουν δίκαιο μερίδιο φόρων οπουδήποτε και αν δραστηριοποιούνται.
Όπως σημειώνεται, η μεταρρύθμιση έχει ως στόχο να θέσει ένα κατώτατο όριο στον ανταγωνισμό όσον αφορά τους συντελεστές φορολογίας εισοδήματος εταιρειών με την καθιέρωση ενός παγκόσμιου ελάχιστου επιπέδου φορολογίας.
Παράλληλα, τονίζεται πως με την κατάργηση σημαντικού μέρους των πλεονεκτημάτων της μετατόπισης των κερδών σε δικαιοδοσίες μηδενικής ή πολύ χαμηλής φορολογίας, η μεταρρύθμιση για τη θέσπιση παγκόσμιου ελάχιστου φόρου θα εξασφαλίσει ισότιμους όρους ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις παγκοσμίως και θα επιτρέψει στις δικαιοδοσίες να προστατεύσουν καλύτερα τις φορολογικές τους βάσεις.
Αξίζει να σημειωθεί πως παρόλο που η νομοθεσία θα εφαρμοστεί του χρόνου, εξαίρεση αποτελεί το άρθρο 12, η ισχύς του οποίου θα αρχίζει την 1η Ιανουαρίου του 2025. Το άρθρο 12 αφορά την επιλογή για την εφαρμογή ενδεδειγμένου εγχώριου φόρου.
Συγκεκριμένα, το άρθρο προβλέπει πως «η Δημοκρατία εφαρμόζει ενδεδειγμένο εγχώριο συμπληρωματικό φόρο. Όλες οι συνιστώσες οντότητες με χαμηλή φορολόγηση του ομίλου πολυεθνικών επιχειρήσεων ή του εγχώριου ομίλου μεγάλης κλίμακας που βρίσκονται εγκατεστημένες στη Δημοκρατία, υπόκειται στον εν λόγω εγχώριο συμπληρωματικό φόρο για το οικονομικό έτος».
