Η Ολομέλεια της Βουλής απέρριψε την Πέμπτη την αναπομπή του Προέδρου της Δημοκρατίας σχετικά με νόμο που προβλέπει την παροχή οικονομικής βοήθειας από την Αρχή Ηλεκτρισμού Κύπρου (ΑΗΚ) σε κοινότητες που γειτνιάζουν με την περιοχή της Δεκέλειας, όπου λειτουργεί ο ηλεκτροπαραγωγικός σταθμός.
Ο νόμος είχε εγκριθεί από τη Βουλή στις 2 Οκτωβρίου 2025 και αναπέμφθηκε από τον Πρόεδρο στις 17 Οκτωβρίου, με βάση το Άρθρο 51.1 του Συντάγματος, το οποίο παρέχει τη δυνατότητα αναπομπής νομοθετημάτων για επανεξέταση.
Με την απόφαση της Ολομέλειας, η Βουλή διατήρησε σε ισχύ τη νομοθεσία που επιτρέπει τη χρηματοδότηση κοινοτήτων που επηρεάζονται από τη λειτουργία του σταθμού Δεκέλειας.
Για την ιστορία αναφέρεται ότι αν η Ολομέλεια έκανε αποδεκτή την αναπομπή θα έπρεπε να προχωρήσει σε αναθεώρηση με τη διαγραφή του συγκεκριμένου ποσού οικονομικής βοήθειας που θα παραχωρείτο στις επηρεαζόμενες κοινότητες, ώστε να συνάδει με τις διατάξεις των Νόμων περί Δημοσιονομικής Ευθύνης και Δημοσιονομικού Πλαισίου.
Με βάση τη νέα διατύπωση, αν την έκανε αποδεκτή η Ολομέλεια, η ΑΗΚ στο πλαίσιο του καταρτισμού του ετήσιου Προϋπολογισμού της και τηρουμένων των διατάξεων των περί Δημοσιονομικής Ευθύνης και Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμων, θα είχε τη δυνατότητα να διαθέσει οικονομική βοήθεια στις κοινότητες, μέσα στην περίοδο που θα άρχιζε με την έναρξη της ισχύος του Νόμου και θα έληγε την 1η Οκτωβρίου 2035.
Υπενθυμίζεται επίσης ότι στο στάδιο της συζήτησης επεξηγήθηκε στους Βουλευτές ότι με την πρόβλεψη στον νόμο συγκεκριμένου ποσού η Βουλή επεμβαίνει σε θέματα αρμοδιότητας της εκτελεστικής εξουσίας, όπως είναι ο καταρτισμός του προϋπολογισμού του κράτους και η έγκριση του προϋπολογισμού των οντοτήτων γενικής κυβέρνησης, όπως είναι η ΑΗΚ, τα οποία αποτελούν αρμοδιότητες του Υπουργού Οικονομικών.
Τοποθετήσεις Βουλευτών
Ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Κυριάκος Χατζηγιάννης ανέφερε ότι δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η αναπομπή και ότι οι κοινότητες πρέπει να λαμβάνουν οικονομική βοήθεια αλλά και έκπτωση στα τιμολόγιά τους λόγω των συνεπειών λειτουργίας του σταθμού. Χαρακτήρισε δίκαιο το αίτημα των κοινοτήτων και διερωτήθηκε προς τι η επιμονή για αναπομπή.
Ανέφερε ότι δεν είμαστε σε κανένα δίλημμα και υπενθύμισε ότι το σύνταγμα προνοεί για το δικαίωμα στον καθαρό αέρα. Είπε εξάλλου ότι πρόκειται για ίδια νομοθεσία που ισχύει στο Βασιλικό.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Πασιουρτίδης υπέδειξε ότι η νομοθεσία που ψηφίστηκε και αναπέμφθηκε είναι πιστό αντίγραφο της νομοθεσίας για τις κοινότητες στο Βασιλικό και διερωτήθηκε γιατί εκείνη η νομοθεσία δεν κρίθηκε αντισυνταγματική και αυτή κρίθηκε ως τέτοια.
Σε δευτερολογία του προς απάντηση όσων υποστήριξαν ότι καταδικάζουμε τους κατοίκους με την απόρριψη της αναπομπής, ανέφερε ότι αυτό θα ίσχυε αν είχε υποχρέωση η ΑΗΚ για στήριξη, εξηγώντας ότι η ΑΗΚ μπορεί και σήμερα χωρίς νομοθεσία να παραχωρήσει ποσά και πρωτίστως μιλάμε για συμβολισμό.
“Δεν μπορεί να τους παρακαλούν για τα αυτονόητα”, ανέφερε. Υποστήριξε επίσης ότι γίνεται προσπάθεια τελευταία να συρρικνώνεται η εξουσία της Βουλής και απηύθυνε θερμή παράκληση στη Νομική Υπηρεσία “αν δεν υπάρχουν λόγοι για αναπομπή να μην τους εφευρίσκουμε”.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Παύλος Μυλωνάς διερωτήθηκε αν κανείς από τους κρατικούς αξιωματούχους θα μπορούσε ποτέ να κατοικήσει είτε στη Δεκέλεια είτε στο Βασιλικό με τα τόσα τοξικά που εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα.
Ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας είπε ότι στην περιοχή Δεκέλειας η κατάσταση είναι τραγική και ήταν λάθος της Κυβέρνησης η αναπομπή ενώ θα έπρεπε να είχε προστρέξει να διορθώσει τα κακώς κείμενα.
Η ανεξάρτητη βουλεύτρια Αλεξάνδρα Ατταλίδου ανέφερε ότι ο Κύπριος πολίτης έχει δικαίωμα στον καθαρό αέρα και υπενθύμισε ότι στην Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατατέθηκαν τρομακτικά στοιχεία με αναφορές ότι τα υλικά στα σπίτια λιώνουν λόγω της τοξικότητας.
Υπενθύμισε ότι η Δεκέλεια έπρεπε να είχε κλείσει πριν από 20 χρόνια υποδεικνύοντας ότι αν περάσει αυτό που θέλει η Κυβέρνηση “οι κοινότητες μπορούν να προσφύγουν στο δικαστήριο για τους κινδύνους στην υγεία τους”.
Ο βουλευτής της ΕΔΕΚ Ηλίας Μυριάνθους ανέφερε ότι με την αναπομπή η φιλοσοφία της πρότασης που ψήφισε η Βουλή δεν απορρίπτεται, αλλά ρυθμίζεται ο τρόπος στήριξης από την ΑΗΚ. Αν απορρίψουμε την αναπομπή και προχωρήσει δικαστικά η υπόθεση, κανένα όφελος δεν θα έχουν οι κοινότητες, ανέφερε.
Ο βουλευτής των Οικολόγων Χαράλαμπος Θεοπέμπτου υπενθύμισε ότι δόθηκε διορία στην ΑΗΚ για την Δεκέλεια γιατί ήταν εκτός προδιαγραφών με βλαβερούς ρύπους για τον άνθρωπο και τη φύση.
Υπενθύμισε παράλληλα ότι ζήτησε η ΑΗΚ χαλαρώσεις πολλές φορές και ουσιαστικά έχουν ως το 2029 το δικαίωμα να ρυπαίνουν. Ανέφερε παράλληλα ότι οι κάτοικοι ανησυχούν γιατί η ΑΗΚ αποφάσισε ότι εκεί θα στήσει και σύστημα φύλαξης ενέργειας σε μπαταρίες. Είπε εξάλλου ότι εύκολα μπορούν οι κάτοικοι να πάρουν την Κυβέρνηση στα δικαστήρια γιατί παραβιάζεται και οδηγία της ΕΕ.
Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ Μιχάλης Γιακουμή υποστήριξε ότι αν απορριφθεί η αναπομπή θα καταδικάσουμε τον κόσμο και δεν θα υπάρξει κανένα όφελος.
Ο ανεξάρτητος βουλευτής Ανδρέας Θεμιστοκλέους είπε ότι αν η αναπομπή απορριφθεί, “όσοι είστε υπέρ των κατοίκων, τους καταδικάζετε”.
ΚΥΠΕ
