Πριν λίγες μέρες ο διευθυντής της Ο.Ε.Β κ. Μιχάλης Αντωνίου ανάρτησε το εξής: «Ανησυχητικές (αλλά όχι αναπάντεχες) εξελίξεις σε μια από τις μεγάλες οικονομίες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Όταν τρίζουν τα ρετιρέ, οι άλλοι ορόφοι ενισχύουν δοκούς και κολόνες…». Προφανώς εννοούσε τη γαλλική οικονομία. Τώρα έχει επιβεβαιωθεί από τις δηλώσεις του ιδίου του Γάλλου Πρωθυπουργού αλλά και του Προέδρου Μακρόν. Υπουργοί της Γαλλικής κυβέρνησης παραδέχονται ότι υπάρχει σοβαρή πιθανότητα η Γαλλία να καταφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για να σωθεί οικονομικά! Όχι η Κύπρος. Όχι η Ελλάδα, όχι η Πορτογαλία ή η Μάλτα. Η Γαλλία! Ο ένας από τους δύο πυλώνες της Ε.Ε. Όχι βέβαια πως και του έτερου πυλώνα της Ένωσης είναι και πολύ καλύτερη η οικονομία του. Κάθε άλλο! Είναι σαφές ότι η γερμανική βιομηχανία σχεδόν καταρρέει. Σύμφωνα, με πολλούς αναλυτές στην Ευρώπη το γερμανικό οικονομικό μοντέλο, ουσιαστικά το γερμανικό βιομηχανικό μοντέλο, πάνω στο οποίο στηρίχθηκε ολόκληρη η οικονομία της Ε.Ε., σείεται συθέμελα. Ένα πλάνο που είχε ως βάση ανάπτυξης, την προμήθεια φθηνού ρωσικού αερίου αξίας δισεκατομμυρίων κατ’ έτος, βρέθηκε σε αδιέξοδο λόγω των εξελίξεων.
Πριν συνεχίσω θέλω για μια ακόμη φορά να υπενθυμίσω ότι όταν άρχισαν να εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια ύφεσης της ευρωπαϊκής οικονομίας, κυρίως Γαλλίας και Γερμανίας, και είχε ήδη αρχίσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, είχα γράψει ότι ο βασικός λόγος που θα πορεύεται προς τα κάτω η οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η Ουκρανία. Το είχα γράψει γιατί έβλεπα τότε, πολλές αναλύσεις οι οποίες υποδείκνυαν σειρά λόγων για την καθοδική πορεία της οικονομίας της Ένωσης, χωρίς καμιά αναφορά στο Ουκρανικό. Και τι δεν μου έγραψαν που είχα τολμήσει να κάνω μια τέτοια αναφορά. Πέρασε ο καιρός, η Ε.Ε. εμπλεκόταν όλο και περισσότερο στον πόλεμο και τελικά έφθασε στο σημείο να δαπανά περισσότερα από όσα οι Η.Π.Α. Εκλέγεται ο Ντόναλντ Τραμπ και αναποδογυρίζει το τραπέζι εφ’ όλης της ύλης. Περιλαμβανομένου και του Ουκρανικού. Έφερε τα πάνω- κάτω και στο κομμάτι της χρηματοδότησης των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Τελικό αποτέλεσμα να υποχρεωθεί η Ε.Ε. να αποφασίζει προγράμματα εκατοντάδων δισεκατομμυρίων για να χρηματοδοτεί τις ουκρανικές επιχειρήσεις στο μέτωπο.
Επιπρόσθετα προχώρησαν ευρωπαϊκές χώρες, κυρίως η Γερμανία στην ανασυγκρότηση της πολεμικής τους βιομηχανίας. Η ανασυγκρότηση αυτή θα στηριζόταν στις παραγγελίες των κρατών προς τις εγχώριες ευρωπαϊκές βιομηχανίες. Σήμερα ζούμε το εξής: Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κεφαλαίων κατευθύνεται προς την πολεμική βιομηχανία των ΗΠΑ. Αυτό επέβαλε ο θείος Ντόναλντ. Τον οποίο πολλοί Ευρωπαίοι απεχθάνονται αλλά υπακούουν ως καλοί μαθητές τον δάσκαλο. Προηγήθηκαν βέβαια και οι αυξήσεις στις αμυντικές δαπάνες των χωρών μελών του ΝΑΤΟ. Και φτάνουμε στο αποτέλεσμα που οι ίδιοι οι Γάλλοι παραδέχονται για τη χώρα τους τουλάχιστον.
Να θυμίσω ότι σύμφωνα με τη μελέτη Ντράγκι, η Ε.Ε., χρειάζεται να δαπανά 600-700 δις. τον χρόνο στην τεχνολογική ανάπτυξη αν πρόκειται να ακολουθεί από κοντά την τεχνολογική ανάπτυξη της Κίνας και των ΗΠΑ. Τώρα πως θα γίνει αυτό όταν η Γαλλία βρίσκεται σε οικονομική κρίση και η Γερμανία δίνει σκληρή μάχη για να την αποφύγει, είναι άξιον απορίας. Όπως είναι άξιον απορίας με αυτά τα δεδομένα, να κατανοήσει κάποιος τις δηλώσεις της Υπάτου Εκπροσώπου της Ε.Ε., της Κάγια Κάλλας, ότι «επιβάλλεται να νικήσουμε τη Ρωσία, αν πρόκειται να νικήσουμε την Κίνα». Να σημειώσω επίσης ότι τώρα γίνεται παραδεκτό ότι ο βόρειος ευρωπαϊκός αγωγός φυσικού αερίου, δεν διέκοψε τη λειτουργία του από…. φυσικούς λόγους. Ανατινάχτηκε από τους Ουκρανούς και ορισμένους συμμάχους τους για να πλήξουν την οικονομία του εισβολέα. Θα πει κάποιος ότι στον πόλεμο όλα επιτρέπονται. Την ίδια ώρα αποτελεί δόγμα φιλοσοφικό ότι όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος. Δεν έφτανε αυτό είχαμε πρόσφατα νέες ανατινάξεις αγωγών οι οποίες στέρησαν το φθηνό αέριο, από Ουγγαρία, Σλοβακία κλπ. Ταυτόχρονα επιβάλλονται καθημερινά νέες ευρωπαϊκές κυρώσεις στη Ρωσία. Στο μεταξύ οι ΗΠΑ ουσιαστικά έχουν αποχωρήσει από το οικονομικό σκέλος του πολέμου στην Ουκρανία και όχι μόνο το οικονομικό. Η Ρωσία προχωρεί και καταλαμβάνει, έστω και με αργό ρυθμό νέες επιλεγμένες περιοχές. Γράφω επιλεγμένες, εννοώντας περιοχές με πλούσιο ορυκτό πλούτο, με ότι αυτό συνεπάγεται
Στο σημείο αυτό να επαναλάβω τη θέση μου για να προλάβω τους μόνιμα πρόθυμους να παρεξηγηθούν, ότι ναι η Ρωσία έχει εισβάλει στην Ουκρανία. Έχει παραβιάσει το διεθνές δίκαιο. Αυτό όμως δεν αναιρεί το σημείο το οποίο προσπαθώ να αναδείξω. Και το οποίο δεν είναι το πολιτικό και ηθικό σκέλος αυτού του πολέμου, αλλά τις οικονομικές του συνέπειες για την Ε.Ε., αρα και για την Κύπρο και την Ελλάδα. Είναι γι’ αυτό τον λόγο που παρέθεσα στην αρχή την αναφορά του κ. Μιχάλη Αντωνίου. Τρίζουν τα ρετιρέ, λοιπόν του ευρωπαϊκού οικονομικού οικοδομήματος και οι κάτω όροφοι οφείλουν να προνοήσουν να στηρίξουν τις δικές τους κολόνες. Τις οικονομικές κολόνες. Και αυτό είναι μεν πρωτίστως καθήκον των κυβερνήσεων αλλά και των κομμάτων, των επιχειρηματικών και συνδικαλιστικών οργανώσεων και ολόκληρης της κοινωνίας δε.
Σύντομα θα αρχίσει στη Βουλή των Αντιπροσώπων της Κυπριακής Δημοκρατίας η συζήτηση της μεγάλης φορολογικής μεταρρύθμισης. Τα δύο πλαίσια τα οποία κατά τη γνώμη μου θα πρέπει να ορίσουν τις αποφάσεις είναι:
>Από τη μια η θωράκιση της κυπριακής οικονομίας λαμβάνοντας υπόψη τις εγχώριες αδυναμίες και κινδύνους αλλά και τις εξελίξεις στην ευρωπαϊκή οικονομία.
>Από την άλλη είναι η διασφάλιση μιας πιο δίκαιης και εξισορροπημένης κατανομής του εθνικού εισοδήματος, κυρίως προς την κατεύθυνση των χαμηλότερων οικονομικά στρωμάτων.
Η πορεία της ευρωπαϊκής οικονομίας θα πρέπει να προβληματίσει σοβαρά την κυπριακή κυβέρνηση αλλά και τα μέλη της κυπριακής Βουλής. Η Κύπρος είναι μεν μέλος της Ε.Ε. και πρέπει να συμπεριφέρεται ως τέτοιο, αλλά από την άλλη οφείλει να λαμβάνει υπόψη και τα δικά της εθνικά συμφέροντα. Πολύ περισσότερο που είναι χώρα υπό κατοχή του 37% του εδάφους της. Άλλωστε οι πρώτες που λειτουργούν με κριτήριο τα δικά τους συμφέροντα είναι οι ηγέτιδες χώρες της Ε.Ε. Εννοώ να ενδυναμώσει ακόμα περισσότερο τις οικονομικές της σχέσεις με χώρες που προσφέρονται ως κατάλληλοι οικονομικοί συνεργάτες. Όπως οι χώρες του Αραβικού Κόλπου, η Ινδία και άλλες. Αυτό θα είναι μια αποφασιστική συμβολή στο να ενδυναμωθούν οι κολόνες για να αντέξουν τους τριγμούς του ρετιρέ.
