Τελευταίες πινελιές στον ανασχηματισμό από Χριστοδουλίδη

Οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο κυβερνητικό σχήμα είναι ήδη καταγραμμένες στο σημειωματάριο του Προέδρου Χριστοδουλίδη. Ενδεχομένως να είχαν καταγραφεί εδώ και καιρό, ίσως και πριν από το καλοκαίρι. Δυστοκία στην εξεύρεση ατόμων δεν φαίνεται να υπάρχει και όλα δείχνουν ότι μπαίνουν οι τελευταίες πινελιές για τον ανασχηματισμό. Το μόνο που απομένει είναι ο χρόνος κατά την οποίο θα επιλέξει ο ίδιος ο ΠτΔ να προχωρήσει στις ανακοινώσεις.

Δύο είναι σενάρια ως προς το χρόνο που θα γίνουν οι ανακοινώσεις: Το πρώτο σενάριο θέλει τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη να προχωρεί άμεσα –ενδεχομένως και μέσα στα επόμενα 24ωρα για να δοθεί χρόνος (έστω και πιεστικός) στους νέους Υπουργούς να τρέξουν για να προλάβουν ενόψει της κυπριακής προεδρίας ΕΕ. Το δεύτερο σενάριο, που σχετίζεται με την προεδρία της ΕΕ, θέλει τον ΠτΔ να αφήνει τα πράγματα ως έχουν μέχρι και το ερχόμενο καλοκαίρι.

Τα γεγονότα που ανέτρεψαν τα σχέδια

Σε αμφότερες τις περιπτώσεις υπάρχει ρίσκο το οποίο μπαίνει στη ζυγαριά των προβληματισμών του Νίκου Χριστοδουλίδη. Στην πρώτη περίπτωση ο προβληματισμός έχει να κάνει με το ότι πλησιάζει η προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ήδη όλοι οι Υπουργοί έχουν προετοιμαστεί ανάλογα για τα αντίστοιχα χαρτοφυλάκια που θα προεδρεύσουν. Στην προκειμένη περίπτωση μπαίνει το ερώτημα από διάφορες κατευθύνσεις: είναι λογικό λίγο πριν την ανάληψη της προεδρίας να προχωράς σε αλλαγές;

Απαντώντας όμως στο ερώτημα αυτό, προκύπτει ο προβληματισμός για το δεύτερο σενάριο. Αφήνοντας το θέμα ανοικτό μέχρι και το τέλος της προεδρίας σημαίνει ουσιαστικά ότι ο ανασχηματισμός θα έρθει έναν ολόκληρο χρόνο μετά που ξεκίνησε η δημόσια συζήτηση. Ο Πρόεδρος είχε ξεκινήσει να ασχολείται με το θέμα του ανασχηματισμού πολύ πριν την καταστροφική πυρκαγιά της Λεμεσού το περασμένο καλοκαίρι. Και όπως παραδέχθηκε μιλώντας σε φιλικά του πρόσωπα, ενδεχομένως εκείνο το συμβάν να τον δυσκόλεψε στις αποφάσεις και έπρεπε να κάνει αλλαγές.

Μακριά από λαϊκές απαιτήσεις για καρατομήσεις

Μια από τις δυσκολίες, όπως ο ίδιος εκτιμά, που προέκυψε ήταν η πίεση από διάφορες κατευθύνσεις και η απαίτηση καρατόμησης συγκεκριμένων υπουργών. Ακόμα και στην περίπτωση που μπορεί να ήταν στην πλευρά της λίστας προς αποχώρηση, η τροπή που πήραν τα πράγματα ήταν τέτοια που ο ίδιος ο Πρόεδρος δεν είχε την πρόθεση να ενεργήσει κάτω από την πίεση. Γι’ αυτό και τότε είχε παραπέμψει στον Γλαύκο Κληρίδη: Πρώτον, δεν αποφασίζεται και υλοποιείται ανασχηματισμός του κυβερνητικού σχήματος κάτω από την πίεση του οποιουδήποτε. Δεύτερον, ο ανασχηματισμός θα γίνει σε στιγμή κατά την οποία δεν θα την αναμένει κανείς.

Όλα δείχνουν ότι θα γίνουν ανακοινώσεις

Μετά την έντονη φημολογία και την εκφρασθείσα λαϊκή απαίτηση για απομάκρυνση υπουργών και τις υποδείξεις από πολλούς (σχετικούς και άσχετους) ως προς την ανάγκη ανασχηματισμού το θέμα άρχισε να σβήνει σιγά-σιγά και να φεύγει από τη δημόσια συζήτηση. Αφήνοντας έτσι το χρόνο που και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επεδίωκε για να λάβει τις τελικές του αποφάσεις.

Η αίσθηση που όλοι έχουν εντός και πέριξ της κυβέρνησης είναι πως οι αλλαγές θα πρέπει να αναμένονται ίσως και πολύ σύντομα. Και δεν αποκλείεται μέσα στις επόμενες ώρες κάποιοι από τους νυν Υπουργούς να περάσουν για τελευταία φορά την πόρτα του Προεδρικού Μεγάρου υπό αυτή την ιδιότητα.

Το ποιοι και πόσοι θα είναι αυτή που θα κληθούν να παραδώσουν τα χαρτοφυλάκιά τους κανείς δεν το γνωρίζει εκτός από τον ίδιο τον Πρόεδρο, ο οποίος φρόντισε τις τελευταίες εβδομάδες να κρατήσει απαξάπαντες σε «απόσταση ασφαλείας» θέλοντας να μείνει ανεπηρέαστος στις αποφάσεις του. Τουλάχιστον αυτό αφήνουν οι στενοί τους συνεργάτες να βγει προς τα έξω, αφού όλοι τους δηλώνουν πως δεν το συζητά μαζί τους το θέμα του ανασχηματισμού μαζί τους και το χειρίζεται αποκλειστικά ο ίδιος.

Ούτε και οι αρχηγοί των κομμάτων που συμμετέχουν στο κυβερνητικό σχήμα είναι γνώστες των προθέσεων του Προέδρου της Δημοκρατίας. Είχαν κάνει προ εβδομάδων μια γενική συζήτηση αλλά έκτοτε δεν είχαν κάποια άλλη επικοινωνία. Αυτό που φαίνεται οι ίδιοι να αντιλαμβάνονται είναι πως το πιο σοβαρό ενδεχόμενο είναι να το μάθουν λίγο πριν βγει στη δημοσιότητα. Φροντίζουν ωστόσο είτε άμεσα είτε έμμεσα να ασκούν τις πιέσεις τους προκειμένου κάποια άτομα να παραμείνουν στην κυβέρνηση, διαβλέποντας ότι αυτά θα βρίσκονται στη λίστα τον αποχωρήσεων.

Που στέκονται σήμερα οι 22 συνεργάτες του ΠτΔ

Η αξιολόγηση, πάνω στην οποία θα καθορίσει τις αποφάσεις του, θα γίνει στη βάση του έργου που έχει επιτελεστεί μέχρι σήμερα και σύμφωνα με τα κριτήρια και τις απαιτήσεις που ο ίδιος έχει, ήταν η επισήμανση του Νίκου Χριστοδουλίδη σε κάποια από τις συζητήσεις που είχαν γίνει παλαιότερα επί του θέματος. Θέλοντας να δείξει πως δεν θα κάνει ανασχηματισμό επειδή το ζητά ο ένας ή ο άλλος. Ωστόσο, αν και ο ίδιος δεν το ανέφερε, αποτελεί κοινό μυστικό για κάθε πρόεδρο και κυβέρνηση, πως παίζει ρόλο και η εικόνα και το πως αυτή επηρεάζεται από ενέργειες υπουργών.

Με βάση τα έως τώρα δεδομένα, με το έργο που επιτέλεσαν ή και δεν επιτέλεσαν, με το πως δούλεψαν η εικόνα που παρουσιάζουν προς τα έξω τα μέλη και οι συνεργάτες του Προέδρου είναι περίπου η εξής:

Κωνσταντίνος Κόμπος: Θεωρείται απόλυτα επιτυχημένος στη θέση του Υπουργού Εξωτερικών. Μέσα από το έργο του κατάφερε να πείσει την κοινή γνώμη η οποία στα αρχικά στάδια τον βαθμολογούσε χαμηλά. Σίγουρα δεν φεύγει.
Μάκης Κεραυνός: Είχε δηλώσει ότι μπήκε για ένα σύντομο χρονικό διάστημα για να βοηθήσει ένεκα και της εμπειρίας του. Έμεινε και το έργο που επιτέλεσε είναι σημαντικό. Με την ολοκλήρωση και της φορολογικής μεταρρύθμισης, ενδεχομένως να κλείνει ο κύκλος του και να είναι μέσα σ’ εκείνους που θα αποχωρήσουν. Έχουμε απομακρυνθεί και από τις συζητήσεις για τον GSI και έτσι η αντικατάστασή του δεν θα φαίνεται ότι γίνεται λόγω των συζητήσεων που είχαν γίνει στο πρόσφατο παρελθόν.
Κωνσταντίνος Ιωάννου: Τα συν είναι πάρα πολλά και για τον Υπουργό Εσωτερικών ο οποίος κατάφερε να απορροφήσει πάρα πολλούς από τους κραδασμούς της μεταρρύθμισης στην τοπική αυτοδιοίκηση και η παραμονή του στο ίδιο πόστο κρίνεται απαραίτητη για να φτάσει η όλη προσπάθεια μέχρι το τέλος. Λειτούργησε αποτελεσματικά σε όλα τα ζητήματα που προέκυψαν και είναι εξ εκείνων των υπουργών που τα βρίσκει με τους αντιπολιτευόμενους όποτε προκύψει ένα πρόβλημα και αντιμετωπίζει. Ως εκ τούτου δεν φεύγει.
Βασίλης Πάλμας: Ήταν στο πλευρό του Νίκου Χριστοδουλίδη πριν ακόμα επισημοποιηθεί η υποψηφιότητά του. Όταν του το ζήτησε μπήκε στην κυβέρνηση για να βοηθήσει πρωτίστως τον ίδιο τον Πρόεδρο και όχι για να κάνει πολιτική καριέρα. Ανέλαβε ένα δύσκολο και ιδιόμορφο υπουργείο, το Άμυνας. Μπορεί να μην βαθμολογείται ψηλά ο ίδιος, όμως το έργο που έχει επιτελέσει στον αμυντικό τομέα είναι αξιοσημείωτο. Δύσκολα φεύγει, παρά το γεγονός ότι είναι ίσως ο μόνος που αν το ζητήσει ο Πρόεδρος να τον διευκολύνει στους χειρισμούς δεν θα του το αρνηθεί.
Αθηνά Μιχαηλίδου: Εάν σταθούμε στα επί μέρους της Παιδείας πάντα θα βρίσκουμε αρνητικά. Ούτως ή άλλως η κάθε αλλαγή στον τομέα αυτό πάντα προκαλεί αναταράξεις. Έδειξε με την έως τώρα παρουσία της ότι αντέχει και στα δύσκολα και ως εκ τούτου είναι εξ εκείνων που δεν φεύγουν.
Αλέξης Βαφεάδης: Η διαχείριση του Υπουργείου Μεταφορών δεν είναι και η πιο εύκολη υπόθεση και είναι ένα πόστο το οποίο μπορεί εύκολα να προκαλέσει φθορά στον εκάστοτε Υπουργό. Προσπάθησε να αντιμετωπίσει σειρά προβλημάτων που προέκυψαν, και έλαβε και δύσκολες αποφάσεις. Ωστόσο δεν αποκλείεται ένεκα της ανάγκης για φρεσκάρισμα είναι εξ εκείνων που θα αντικατασταθούν.
Γιώργος Παπαναστασίου: Στο Υπουργείο Ενέργειας είχε τα πάνω και τα κάτω του. Έκανε αρκετή δουλειά αλλά υπήρχαν στιγμές που προκλήθηκαν εντάσεις και αναταραχές ένεκα κάποιων χειρισμών. Όλες οι λίστες αποχωρήσεων που κυκλοφόρησαν κατά καιρούς τον είχαν μέσα, πλην όμως η πίεση ή το βέτο του ΔΗΚΟ τον κρατά μέχρι στιγμής στο κυβερνητικό σχήμα.
Μαρία Παναγιώτου: Αν το περασμένο καλοκαίρι ο ΠτΔ προχωρούσε σε απομάκρυνσή της από το Υπουργείο Γεωργίας θα είσπραττε ένα πανηγυρικό χειροκρότημα. Ήταν η πρώτη που μπήκε στη λίστα απαιτήσεων κοινής γνώμης και ΜΜΕ για να φύγει από την κυβέρνηση. Ωστόσο έμεινε. Το ισχυρό λόμπι των αγροτών έστειλε μηνύματα προς τον Λόφο γεγονός που φαίνεται να επιδρά ως προς τη συνέχεια. Κάποιος θα έλεγε ότι μέχρι και το καλοκαίρι σίγουρα έφευγε, αλλά τώρα υπάρχει ερωτηματικό. Αν φύγει όμως δεν θα είναι έκπληξη.
Γιάννης Παναγιώτου: Η προσοχή, καλώς ή κακώς, για το έργο του στο Υπουργείο Εργασίας στέφεται κυρίως στις συζητήσεις για την ΑΤΑ. Το γεγονός ότι ακόμα το θέμα δεν έχει κλείσει και παράλληλα χρειάστηκε να γίνουν παρεμβάσεις από τον ίδιο τον ΠτΔ κάπου δυσκολεύει το μέλλον του στο συγκεκριμένο πόστο. Ο ίδιος θα ήθελε να μείνει αλλά αυτό δεν σημαίνει και πολλά από την ώρα που θα το αποφασίσει ο ΠτΔ.
Μάριος Χαρτσιώτης: Είναι της μοίρας τους το γραπτό στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης ο εκάστοτε πολιτικός προϊστάμενος να μπαίνει εύκολα στο στόχαστρο. Δεν την γλύτωσε ούτε αυτός χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είχε αποτελέσματα. Ως εκ τούτου μπαίνει στη λίστα προς αποχώρηση.
Μιχάλης Δαμιανός: Μπήκε με την πρώτη αλλαγή στο Υπουργείο Υγείας και εργάστηκε κατά τρόπο αποτελεσματικό. Όλα τα σενάρια τον έχουν στους παραμένοντες στο κυβερνητικό σχήμα, το μόνο ερωτηματικό που φαίνεται να υφίσταται είναι εάν θα παραμείνει και στο ίδιο πόστο.
Ειρήνη Πική: Η υφυπουργός παρά τω Προέδρω ήταν από την αρχή μία εκ των πολύ στενών συνεργατών του Προέδρου. Όλα τα σενάρια την θέλουν να πηγαίνει στο Υπουργείο Οικονομικών, αλλά το έργο που φαίνεται να επιτελεί στο σημερινό της πόστο μάλλον την κρατούν στον Λόφο για κάποιο ακόμα χρονικό διάστημα.
Μαρίνα Χατζημανώλη: Έχοντας ένα υφυπουργείο, της Ναυτιλίας, που δεν τραβά πάνω του τα φώτα της δημοσιότητας, εργάζεται ήσυχα και αποτελεσματικά. Αυτό της διασφαλίζει και τη συνέχεια.
>Κώστας Κουμής: Ξεκίνησε αρνητικά στο υφυπουργείο Τουρισμού, με κραδασμούς και αμφισβητήσεις. Τα αποτελέσματα στον τουρισμό άλλαξαν τα δεδομένα και δύσκολα θα τον δει κάποιος να φεύγει.
Νικόδημος Δαμιανού: Μπήκε κι αυτός σε ένα υφυπουργείο που ανέλαβε την ψηφιακή αναβάθμιση του τόπου. Γνώστης του αντικειμένου, εργάζεται μεθοδικά για καταφέρει με τους συνεργάτες του την ψηφιακή και τεχνολογική αναβάθμιση. Ως εκ τούτου θα μείνει για να ολοκληρώσει την προσπάθεια.
Μαριλένα Ευαγγέλου: Από τα πρώτα άτομα που βρέθηκαν δίπλα στο Νίκο Χριστοδουλίδη προεκλογικά. Επιλέγηκε για ένα πολύ δύσκολο υφυπουργείο, δεν έδειξε να τα καταφέρνει και μάλλον πλησιάζει προς την έξοδο αυτή τη φορά.
Βασιλική Κασσιανίδου: Στον τομέα του πολιτισμού το έργο που κάνει είναι αρκετό για να την κρατήσει και στη συνέχεια.
Μαριλένα Ραουνά: Με την Προεδρία της ΕΕ προ των πυλών είναι αστείο να σκέφτεται κάποιος ότι μπορεί να φύγει. Στο τέλος του εξαμήνου, μετά το πέρας της Προεδρίας ίσως επανέλθει το θέμα της τοποθέτησής σε κάποιο υπουργείο.
Νικόλας Ιωαννίδης: Ανέλαβε το υφυπουργείο Μετανάστευσης που μόλις είχε δημιουργηθεί για να διαχειριστεί ένα πολύ σοβαρό ζήτημα με πολλαπλά προβλήματα. Είχε αποτελέσματα γεγονός που του διασφαλίζει την παραμονή.
Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης: Ο πρώτος από την τριανδρία της επικοινωνιακής ομάδας του Προεδρικού. Κάποια σενάρια τον θέλουν να υπουργοποιείται. Οι εμπειρίες που απέκτησε τον καθιστούν σημαντικό άξονα στην επικοινωνιακή στρατηγική ενόψει 2028. Μάλλον συνεχίζει το δύσκολο και επίπονο έργο του του κυβερνητικού εκπροσώπου.
Γιάννης Αντωνίου: Κλήθηκε στη θέση του βοηθού κυβερνητικού εκπροσώπου για να βοηθήσει και βοήθησε. Δεν διαφαίνεται κάποια πρόθεση αλλαγής του.
Βίκτωρας Παπαδόπουλος: Ο αρχαιότερος εκ των πολιτικών προσώπων του Λόφου. Οι γνώσεις του πολύτιμες για κάθε ΠτΔ, γεγονός που φαίνεται να το κρατά στον Λόφο.

Οι αλλαγές σε μια κυβέρνηση δεν είναι εύκολη πράξη για έναν Πρόεδρο. Είναι ωστόσο αναγκαίες και πολλές φορές επιβεβλημένες. Το ερώτημα είναι εάν αυτοί που θα έρθουν μέσα θα είναι καλύτεροι από εκείνους που βγαίνουν. Γιατί οι αλλαγές που θα γίνουν σ’ αυτή τη φάση έχουν και μια συγκεκριμένη στόχευση, που είναι το 2028.

Ενδιαφέρουν κι αυτά

Η κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη ανέλαβε την 1η Μαρτίου 2023:

Μέχρι σήμερα έχουν παρέλθει 984 ημέρες, απομένουν άλλες 841 μέχρι το τέλος της θητείας της.
Ο πρώτος ανασχηματισμός πραγματοποιήθηκε στις 313 ημέρες διακυβέρνησης.
Έχουν παρέλθει 671 ημέρες από τον ανασχηματισμό της 8^ης Ιανουαρίου 2024.
Από μένουν 53 ημέρες μέχρι να ξεκινήσει η Προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Κύπρος θα προεδρεύει της ΕΕ για 180 ημέρες.
Ο Μιχάλης Χατζηγιάννης ήταν το πρώτος που αποχώρησε έχοντας παραμείνει στο υφυπουργείο Πολιτισμού 132 ημέρες.
Ο Φίλιππος Χατζηζαχαρίου αποχώρησε μετά από 310 ημέρες στην κυ8βέρνηση, τρεις ημέρες πριν τον ανασχηματισμό.