Ο διεθνούς φήμης Έλληνας καλλιτέχνης, μιλά για την βραβευμένη του συλλογή γλυπτών με τίτλο «Ήρωες από Μέταλλο», με έμπνευση από την Επανάσταση του 1821, που αυτές τις μέρες παρουσιάζει στο Σίδνεϋ της Αυστραλίας, μετά από πρόσκληση της Αυστραλιανής Κυβέρνησης, της Αρχιεπισκοπής της Αυστραλίας αλλά και του δημάρχου του Σίδνεϋ.
– Ποιοι είναι οι «Ήρωες από Μέταλλο»; Η συγκεκριμένη συλλογή ξεκίνησε, ως ιδέα, αρκετά χρόνια πριν, όσο βρισκόμουν στο εξωτερικό, κι είναι εμπνευσμένη από τον αγώνα των Ελλήνων, το 1821, για την ελευθερία, ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο δικός μου πρόγονος, μέγας οπλαρχηγός και συνονόματός μου, Νικόλαος Φλώρος, που έπεσε μαχόμενος για την ελευθερία, στην Αθήνα, το 1822. Δούλεψα σε βάθος διετίας και εν τέλει ολοκλήρωσα την συγκεκριμένη συλλογή, η οποία και απαρτίζεται από ανάγλυφα πορτραίτα αλλά και τρισδιάστατα γλυπτά ηρωικών μορφών της Ελληνικής Επανάστασης του 1821: Καταρχήν, ο Γέρος του Μοριά, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, σε ανάγλυφο πορτραίτο φτιαγμένο εξ ολοκλήρου από αλουμίνιο, δύο έργα αναπαριστούν την Μπουμπουλίνα -το ένα σε μορφή πορτραίτου και το δεύτερο σε τρισδιάστατη γλυπτή αναπαράστασή της-, ενώ ακολουθούν, μεταξύ άλλων, η Μόσχω Τζαβέλα, η Πανωραία Χατζηκώνστα, η αρχόντισσα από το Αϊβαλί κ.α. Επίσης, από τη συλλογή-φόρος τιμής στην Επανάσταση του 1821, δεν λείπουν η ελληνική σημαία, αλλά και η γλυπτή αναπαράσταση της ελευθερίας, της έννοιας αυτής στην οποία είναι αφιερωμένη ουσιαστικά όλη η συλλογή. Οφείλω να πω πως η έκθεση αυτή ξεκίνησε ύστερα από πρόσκληση της κ. Βικτωρίας Καρέλια και φιλοξενήθηκε αρχικά στην Καλαμάτα, σε έναν εξαιρετικό εκθεσιακό χώρο, στο κέντρο της πόλης, εκεί όπου εκτίθεται μόνιμα και η συλλογή ελληνικών παραδοσιακών ενδυμασιών, η οποία και αποτελεί έργο ζωής για την κ. Καρέλια. Εύχομαι πολύ σύντομα, αυτή η έκθεση να παρουσιαστεί και στην Κύπρο, η οποία επίσης είχε συμβάλει αποφασιστικά στον Αγώνα του 1821.
– Περιγράψτε μου την τεχνοτροπία, σε σχέση με τη συλλογή αυτή… Δεν θα ήθελα να σταθώ στην τεχνοτροπία. Και θα σας εξηγήσω γιατί. Σε μια έκθεση μου, παλιά, είχε έρθει, θυμάμαι, η κ. Γουλανδρή, εμπνεύστρια του σπουδαίου ομώνυμου Μουσείου, και κάποιοι με παρότρυναν να πάω να την ξεναγήσω και να της «εξηγήσω» τα έργα που ήδη έβλεπε. Την πλησιάζω, τη χαιρετώ και της λέω: «Να σας εξηγήσω την τεχνοτροπία και τα έργα…». Και μου απαντά: «Σας παρακαλώ, δεν θέλω να μου απομυθοποιήσετε αυτό που βλέπω. Θέλω να “ταξιδέψω” μαζί με τα έργα σας και να με παρασύρουν στο δικό τους όνειρο!». Αυτό, λοιπόν, ήταν ένα μεγάλο μάθημα για μένα. Κι έτσι έπαψα από τότε να μιλάω για «τεχνικές» – ας αφήσουμε τα έργα -στο δικό τους μύθο- να μας συνεπαίρνουν στο όνειρό του το κάθε ένα ξεχωριστά και όχι στο υλικό κατασκευής τους.
– Γιατί, ωστόσο, επιλέξατε να μας παρουσιάσετε ήρωες από μετά-βιομηχανικό αλουμίνιο ανακυκλώσιμων συσκευασιών; Τι συμβολίζει αυτό; Κατά καιρούς, έχω χρησιμοποιήσει πολλά υλικά για τα έργα μου: Από μάρμαρο μέχρι χαρτί αλλά, αυτό που με εκφράζει περισσότερο, είναι το αλουμίνιο -και ειδικά από κουτιά αναψυκτικών- γιατί έχει λάμψη και χρώμα. Η επεξεργασία του είναι δύσκολη γιατί κόβει σαν ξυράφι, οπότε δεν είναι λίγες οι φορές που δουλεύω με ματωμένα χέρια (χαμογελάει). Απείθαρχο, πολλές φορές, το μυαλό και η έμπνευση· σε πάνε όπου θέλουν κι εσύ παλεύεις να τα τιθασεύσεις. Θα παρομοίαζα το αλουμίνιο με τη γυναικεία φύση – συναρπαστικό και ταυτόχρονα εύθραυστο και «ευαίσθητο», που θέλει τον τρόπο του για να το κατακτήσεις. Εκεί, εξάλλου, βρίσκεται και η μαγεία του, νομίζω. Η ανασύνθεσή του το μεταμορφώνει σε κάτι όμορφο, σαν μια μεταφυσική κατάσταση. Εκεί που κάτι πεθαίνει, αλλάζει υπόσταση και γίνεται έπειτα κάτι ανώτερο, αποκτώντας μεγάλη αξία, σαν την ψυχή του ανθρώπου – σαν την ψυχή των ηρώων.
– Τελικά, συνδυάζεται η σύγχρονη pop art τεχνική και με την προ 200 ετών Ελληνική Επανάσταση; Το υλικό με το οποίο φτιάχνεις ένα έργο Τέχνης, η τεχνοτροπία, το κίνημα της Τέχνης που μπορεί να εκπροσωπώ, δεν έχουν και τόση σημασία νομίζω, όσο η αρχική ιδέα και η αποτύπωση των συναισθημάτων, δίνοντας το ηθικό ανάστημα, εκφράζοντας την αύρα, τις ρωγμές της ιστορίας, αλλά και τον ηρωισμό της εποχής.
– Φανταζόσασταν, όταν δημιουργούσατε το πρώτο σας έργο, τη διεθνή ανταπόκριση που θα είχε στη συνέχεια η δουλειά σας; Διαβάζοντας το -εντυπωσιακό, οφείλω να ομολογήσω- βιογραφικό σας, διαπιστώνω πως έχετε εκθέσει σχεδόν σε όλο τον κόσμο, στα μεγαλύτερα Μουσεία… Πάντως δεν ξεκίνησα να δημιουργώ με τέτοιο στόχο· ήταν, πρωτίστως, εσωτερική η ανάγκη μου για δημιουργία. Ήθελα να δημιουργώ αδιάκοπα και αυτό, μετά, ήρθε από μόνο του. Δεν θα ξεχάσω, ωστόσο, όταν στην Νέα Υόρκη πρωτοπαρουσιάστηκε έργο μου – ήταν το γλυπτό κοστούμι της βασίλισσας Ελισάβετ της Α’, φτιαγμένο από χιλιάδες κόκκινα κουτάκια με ιδιαίτερη λάμψη. Αυτό το έργο βραβεύτηκε από τον διευθυντή του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης, Harold Koda – πρόκειται για τον άνθρωπο που δημιούργησε το Met Gala. Έτσι, βρέθηκα ξαφνικά ανάμεσα σε αυτό τον κόσμο. Μέσα σε ένα βράδυ γνώρισα και εκτίμησα υψηλές προσωπικότητες, όπως η Anna Wintour, και κάπως έτσι μου δόθηκε το «διαβατήριο» για να ξεκινήσω την πορεία μου στην Τέχνη. Θα ήθελα, επίσης, να αναφέρω, ενδεικτικά, και τους ανθρώπους της πολιτικής που είδαν και «αγκάλιασαν» τα έργα μου, όπως η Hillary Clinton -ένας πολύ «ζεστός» άνθρωπος, ως προσωπικότητα- ο Barack Obama, με τον οποίο είχαμε συναντηθεί και σε μία δεξίωση στον Λευκό Οίκο, ο Kofi Annan κ.α. – άνθρωποι που αγαπάνε και εκτιμούν την Τέχνη και τους καλλιτέχνες λειαίνοντας ταυτόχρονα και την ψυχή τους, κάτι που θεωρώ πολύ σημαντικό για τους ανθρώπους που λαμβάνουν αποφάσεις για τις τύχες του κόσμου, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί η πραγματικότητα τις τελευταίες μέρες.
– Πόσος καιρός απαιτήθηκε προκειμένου να δημιουργήσετε τα έργα της συγκεκριμένης έκθεσης με τους «Ήρωες από Μέταλλο»; Μια ολόκληρη ζωή χρειάστηκε! (γελάει). Τα έργα μου, ξέρετε, τα δουλεύω μέσα στο μυαλό μου διαρκώς, κοιμάμαι και ξυπνώ με αυτά, με απασχολεί αδιάκοπα το πώς θα εξελιχθούν. Δεν είναι κάτι απλό, για μένα, αυτό· και, μέσα στο μυαλό μου, αυτό δεν τελειώνει ποτέ. Εσείς βλέπετε τα έργα μου τελειωμένα, ενώ εγώ όχι. Τα έχω σε «αναμονή», στην άκρη, για να τα ξαναδουλέψω όταν έρθουν και πάλι στα χέρια μου. Και έτσι, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος. Δεν υπάρχει, λοιπόν, προκαθορισμένος χρόνος.
– Δεν δένεστε με τα έργα σας; Όχι ιδιαίτερα, γιατί δεν αισθάνομαι «ιδιοκτήτης» τους. Θα ήταν εγωιστικό να έλεγα πως «μου ανήκουν». Στην ουσία, εγώ μεταφέρω ένα μήνυμα. Ας πούμε ότι είμαι ένας «ταχυδρόμος» που μεταφέρει αυτό το μήνυμα και ο κάθε ένας «διαβάζει» το δικό του αφήγημα μέσα από το έργο μου. Άλλωστε, το όνομα του καλλιτέχνη χάνεται στην πορεία και αυτό που μένει είναι το έργο, το οποίο είναι και το μόνο που έχει σημασία.
– Τι σκοπεύετε να δημιουργήσετε στη συνέχεια; Η επόμενή σειρά έργων μου θα παρουσιαστεί το 2023 και θα αφορά στα 100 χρόνια από την γέννηση της Μαρίας Κάλλας. Ετοιμάζω ένα μεγάλο γλυπτό από καθαρό ατσάλι, οκτώ μέτρα ύψος, με την μορφή της Μαρίας Κάλλας που αλλάζει σχήμα εναλλάσσοντας άλλες μορφές – τα υπόλοιπα ας τα αφήσουμε να «μιλήσουν» εν καιρώ.
WHOS IS WHO
Οι καλλιτεχνικές δημιουργίες του Νίκου Φλώρου έχουν φιλοξενηθεί σχεδόν σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων πολλών σημαντικών μουσείων, όπως η Πορτογαλική και η Ρωσική Ακαδημία Καλών Τεχνών, το Κρατικό Μουσείο Τσαρίτσινο στη Μόσχα, το Εθνικό Μουσείο Γυναικών Καλλιτεχνών στην Ουάσιγκτον, τα ανάκτορα Χόφμπουργκ στη Βιέννη, το Παλάτι του Μόντε Κάρλο στο Μονακό (εκεί όπου ο Karl Lagerfeld τον επέλεξε -χωρίς να τον γνωρίζει προσωπικά- ανάμεσα σε εκατοντάδες καλλιτέχνες για να εκθέσει σε μία έκθεση-αφιέρωμα στην Grace Kelly), την Όπερα της Μπολόνια, το Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο στο Άμπου Ντάμπι, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, το Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα, το Ίδρυμα της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδας, το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου στη Ρόδο, υπό την αιγίδα της UNESCO, κ.λπ. Μεταξύ άλλων, σημαντική τιμή για τον Νίκο Φλώρο ήταν και η φιλοξενία των έργων του στο σπίτι-μουσείο του Ελ Γκρέκο, στο Τολέδο της Ισπανίας, το οποίο για πρώτη φορά στην ιστορία του εξέθεσε έργα σύγχρονου καλλιτέχνη. Έχει τιμηθεί, επίσης, για το έργο του από την Ακαδημία Γραμμάτων και Τεχνών της Λισαβόνας με το Χρυσό Παράσημο και αποτελεί επίτιμο μέλος της ως Ακαδημαϊκός. Ακόμη, έχει βραβευτεί από τη Ρωσική Ακαδημία Καλών Τεχνών, το Ίδρυμα Άλμπερτ Σβάιτσερ της Βιέννης με το Χρυσό Μετάλλιο Τεχνών και Επιστημών και με τον Αυστριακό Μεγαλόσταυρο, ενώ έχει λάβει και το «Αριστείο Global Thinkers Forum 2013». Το έργο του έχει καλυφθεί από διεθνή Μ.Μ.Ε. όπως: Reuters, Associated Press, BBC, New York Times, Sky News, ABC News, La Repubblica, International Wall Street Journal, Getty Images, Itar Tass, International Art Forum, Vogue, και πολλά άλλα.
xatzigeorgiou@yahoo.com
Ελεύθερα, 27.3.2022.
