Για τον Γιώργο Κούλα, η τζαζ είναι ελευθερία πνεύματος, γαλήνη ψυχής και τρόπος ζωής μαζί.
Το Paradise Jazz Festival επιστρέφει τον Αύγουστο στη Γιαλιά, προς τέρψη των λατρών της μουσικής και ειδικά της τζαζ. Μετά την περσινή επώδυνη αναβολή, οι διοργανωτές διαμόρφωσαν ένα πρόγραμμα προσαρμοσμένο στις συνθήκες με συνολικά 31 μουσικούς και πέντε σχήματα με ήχους και μελωδίες επηρεασμένες από τη λάτιν, τη μοντέρνα, την κλασική τζαζ αλλά και την κυπριακή παραδοσιακή μουσική. Με θέα τον γραφικό λόφο της Γιαλιάς και το μαγευτικό ηλιοβασίλεμα στις βορειοδυτικές ακτές του νησιού, οι νότες της τζαζ θα εμπνεύσουν τους επισκέπτες που έχουν την επιλογή να κατασκηνώσουν ή να διανυκτερεύσουν σε κοντινά καταλύματα. Ο ντράμερ Γιώργος Κούλας, καλλιτεχνικός διευθυντής της διοργάνωσης, εμφανίζεται μουσικά και τις δύο μέρες. Συμπράττει με τους Macumba την πρώτη βραδιά του Φεστιβάλ, ενώ εμφανίζεται και ως μέρος του πρότζεκτ The Visitors τη δεύτερη. Συζητάμε μαζί του πάνω στη δική του οπτική σχετικά με το είδος αυτό και την πρόσληψή του από το κυπριακό ακροατήριο.
– Ποια χαρακτηριστικά συνθέτουν τη σημερινή τζαζ σκηνή στο νησί; Η αναζήτηση ενός νέου κόσμου και καινούριων κουλτούρων. Λειτουργεί ως σύνδεσμος διαφορετικών ανθρώπων. Το ζητούμενο είναι να ζεις στον πλανήτη γη, όχι στον κόσμο σου, ούτε στον μικρόκοσμό σου, το νησάκι σου. Έτσι αναπτύχθηκαν πολλά μουσικά μπαράκια και δημιουργήθηκε μια δυναμική αναζήτησης προς άλλες κουλτούρες και είδη μουσικής και μια θέληση να αναμιχθούν τα διαφορετικά αυτά είδη για να προκύψει ένα χαρακτηριστικό τοπικό ιδίωμα. Με τον καιρό, υπάρχει μεγαλύτερη απήχηση και μεγαλύτερη αναγνώριση από το κοινό, το οποίο είναι πλέον και πιο συνειδητοποιημένο.
– Υπάρχουν στη μουσική κόκκινες γραμμές και απαγορευμένοι δρόμοι; Πότε είναι απαραίτητες οι διαχωριστικές ταμπέλες; Ναι, υπάρχουν κόκκινες γραμμές στη μουσική, γιατί υπάρχουν δομές. Αλλά δεν υπάρχουν λάθος νότες, υπάρχουν μόνο λάθος λύσεις, όπως θα έλεγε κι ο Μάιλς Ντέιβις. Δηλαδή είσαι ελεύθερος να κάνεις ό,τι θέλεις, φτάνει να το λύσεις σωστά. Ή εσύ ή ο συμπαίκτης σου. Για μένα, σημασία έχει αυτό το κομμάτι ξύλο που κρατώ να το χειριστώ με τον δικό μου τρόπο και να βγάλω το δικό μου αποτέλεσμα. Είναι βίωμα η μουσική. Είναι γνώσεις και ατέλειωτες ώρες δουλειάς. Το ταλέντο δεν μετράει τόσο, βοηθά μόνο ως ένα σημείο και ίσα- ίσα συχνά μπορεί να σε καταστρέψει. Αυτό που μετράει είναι οι ώρες μελέτης, το πάθος και η συγκέντρωση που έχεις.
– Τι αντιπροσωπεύει η τζαζ ως είδος για σένα; Ελευθερία, δύναμη, γαλήνη. Είναι και λίγο παρεξηγημένη η λέξη τζαζ, λόγω άγνοιας. Η τζαζ είναι τρόπος έκφρασης. Για μένα είναι τρόπος ζωής. Επιδιώκω ν’ αυτοσχεδιάζω και να χάνομαι. Να είμαι τυπικός χωρίς να καταπιέζομαι, ν’ ανακαλύπτω και να επεκτείνω τα όρια και τις δυνατότητές μου. Και προσπαθώ να γίνομαι καλύτερος μέρα με τη μέρα. Η μουσική -και ειδικά η τζαζ μουσική- ειναι κάτι που το μοιράζεσαι με τους άλλους. Ακόμη περισσότερο όταν παίζεις ένα όργανο που δεν είναι μελωδικό, όπως τα ντραμς. Η τζαζ είναι ένα από τα είδη που σου δίνει την ευκαιρία να εκφράσεις τον εαυτό σου μέσω της μουσικής. Τζαζ λοιπόν είναι ελευθερία πνεύματος, γαλήνη ψυχής και τρόπος ζωής μαζί.
– Αν ήταν συναίσθημα ποιο θα ήταν; Αγάπη. Με κάνει να θέλω να ζω, να σκέφτομαι, να εκφράζομαι. Να δουλεύω, να μελετώ το όργανο. Να νιώθω όμορφα, ή ν’ αδειάζω. Με κάνει να αναρωτιέμαι. Να ψάχνομαι, να γυρεύω, να επικοινωνώ, ν’ ακούω τον άλλο όταν μιλά, ή να σιωπώ ανάλογα. Η ομορφιά είναι να είμαστε μαζί, διαφορετικοί και να συνεννοούμαστε. Το μυστικό είναι να βλέπω και να ακούω τους άλλους.
– Ποια είναι η δική σου θεώρηση της έννοιας του αυτοσχεδιασμού; Είναι ένας τρόπος ομιλίας με το όργανο που παίζεις. Αν έχεις κάτι να πεις στον άλλο το λες όμορφα, ωραία, κατανοητά. Αν θέλεις να είσαι σκλάβος του εαυτού σου και των εμμονών, αν θέλεις να μιμείσαι και να κάνεις τη μαϊμού, πάλι μπορείς. Να μιμείσαι δηλαδή τους μεγάλους του είδους και να προσπαθείς να επαναλάβεις αυτό που εκείνοι έκαναν. Το ζητούμενο ομως είναι αυτό που θέλεις εσύ. Μαθαίνεις να μιλάς. Αλλά πρώτα πρέπει να μάθεις ν’ ακούς. Αλλιώς είσαι ένας φλύαρος εγωιστής. Κουράζεις τον άλλο. Τελικά, ο αυτοσχεδιασμός είναι ο ίδιος ο τρόπος σκέψης και έκφρασής σου. Και δεν το παν το περίπλοκο, αντίθετα. Μπορεί να κάνεις τα τεχνικά πιο εύκολα πράγματα, αλλά το αποτέλεσμα να μείνει στην ιστορία.
– Βρίσκεις δόκιμο τον όρο «μουσική ιδιοφυία»; Αν είσαι μουσικός είσαι κάτι σαν πρέσβης στον κόσμο τούτο. Δεν χρειάζεται να είσαι ιδιοφυία. Απαιτείται να διαβάζεις αρκετές ώρες και να ψάχνεσαι με σκοπό να απελευθερωθείς. Να είσαι ανήσυχος και να αγαπάς αυτό που κάνεις, να προσπαθείς να μιλήσεις με το όργανο που κρατάς. Το κυριότερο είναι η σκληρή δουλειά. Υπάρχουν κάποιοι μουσικοί που πράγματι γεννιούνται ιδιοφυίες, αλλά ωστόσο και πάλι εργάστηκαν σκληρά για να φτάσουν εκεί που έφτασαν. Χρειάζεται να είσαι σκληρός εργάτης πάνω σ’ αυτό που αγαπάς. Και να βρεις τρόπο να ικανοποιείς τον εαυτό σου, για να μην κουράζεσαι. Μαθαίνεις με τον χρόνο. Αν έχεις ένα χάρισμα, ένα ταλέντο και επιτρέψεις στον εαυτό σου να το αξιοποιήσει, τότε έχεις απλώς ένα πλεονέκτημα. Εγώ όμως ξέρω ότι είναι αμέτρητες οι ιδιοφυίες που αυτοκαταστρέφονται. Αυτοί που δουλεύουν σκλρά είναι πιο συνειδητοποιημένοι και βλέπουν τη μουσική με άλλον τρόπο. Αρκεί να μπεις στον χορό και να χορέψεις, αρκεί να το θέλεις, να το απολαμβάνεις και να περνάς καλά.
* Το Paradise Jazz Festival πραγματοποιείται στις 20 & 21 Αυγούστου στο Val’s Place, στη Γιαλιά Πάφου, 97747327
