Το έργο 19 καλλιτεχνών από την Κύπρο και την Ελλάδα αναδεικνύει ο Άγγελος Πλέσσας, επιμελητής της έκθεσης P.E.T. Ρrojects, η οποία φιλοξενείται στο korai project space.
– Πού βασίσατε το σκεπτικό της έκθεσης; Η «Αδελφότητα» ανήκει σε έναν κύκλο εκθέσεων που επιμελούμαι σε διάφορους χώρους, κάτι σαν επιμελητικό πρωτόκολλο το οποίο μεγαλώνει σε κάθε πόλη και χώρα που γίνεται. Εστιάζει στο έργο γυναικών -και προσδιορισμένων ως γυναικών- καλλιτεχνών, οι οποίες διαμορφώνουν τις πρακτικές τους μέσα από μια διασταύρωση τεχνο-επιστημονικής αισθητικότητας, όπου προκύπτουν νέες έννοιες και μεθοδολογίες. Αυτό το βρίσκω αρκετά καίριο, ειδικά τώρα στην εποχή της πανδημίας, που έχει επιταχυνθεί η σχέση μας με το διαδίκτυο και την αυτοματοποιημένη επικοινωνία.
– Πού βασίζετε την άποψη ότι η γυναικεία φύση είναι πιο ευαίσθητη; Θεωρώ ότι οι γυναίκες από τα βάθη της Ιστορίας ενεργούν πιο δημιουργικά σε σύγκριση με τους άνδρες, η νοοτροπία των οποίων τείνει περισσότερο προς την επιβίωση. Θέτω και ένα διφορούμενο έρωτημα σε αυτή την έκθεση: Στην υπερσυνδεδέμενη εποχή που ζούμε, η οποία είναι μια μεταβατική περίοδος για τους ρόλους των φύλων, μήπως αλλάζει αυτή η «κλασική» προσέγγιση; Και τελικά, μήπως είναι μάταιο, ή ταυτόχρονα σημαντικό, να συσχετίσει κανείς τέτοιες ιδιότητες στα φύλα;
– Με ποια κριτήρια έγινε η επιλογή των καλλιτεχνών; Ακολουθώ διάφορες προσεγγίσεις. Οι γυναίκες μπορούν να καθορίσουν πεδία αλλά και να διαμορφωθούν μέσα στο τεχνοκρατικό φάσμα. Σε καμία περίπτωση η έκθεση δεν επικεντρώνεται σε ψηφιακά έργα. Ευρύτερα από τα όρια της οθόνης, περιλαμβάνονται έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, σχέδιο, ήχος, αρχιτεκτονική, δοκίμια. Ένα παράδειγμα είναι οι νεράιδες στα βίντεο τις Λένας Πλάτωνος, τα οποία έφτιαξε στα τέλη του ’80 με τη Μαργαρίτα Οβαδία. Ήταν από τις πρώτες που χρησιμοποίησαν με έναν τόσο συγκεκριμένο τρόπο λογισμικά για την παραγωγή εικόνας και μουσικής. Πώς αυτά «δένουν» π.χ. με τη ζωγραφική της Αμαλίας Βεκρή, η οποία χρησιμοποιεί στον καμβά τα μεταφυσικά γυναικεία σώματα εμμέσως επηρεασμένα από την «ωραιοποίηση» της εικόνας με τα σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία στα κοινωνικά δίκτυα; Η έκθεση επίσης δεν προσπαθεί να αποδείξει ότι υπάρχει μια σκηνή, αλλά πιο πολύ ότι υπάρχει μια κοινή νοοτροπία.
– Πώς διαμορφώνεται το εικαστικό υπερ-περιβάλλον στη Sisterhood; Από επιφάνειες που θυμίζουν αστεροειδή, σαν να έχουν βγει από φίλτρα glitch (Δέσποινα Χαριτωνίδη), κοιτώντας πιο πέρα τα πλατώ με ολογράμματα καρδιών (Ραΐσα Αγγελή) πλαισιωμένα από τεχνητούς φοίνικες (Δέσποινα Δαμάσκου). Αιωρούμενα κομμάτια σώματος (Eλένη Μπαγάκη) που μπερδεύονται με κόμπους (Βαλίνια Σβορώνου) και με φωτεινές επιγραφές με εύγλωττα συνθηματικά (Ολγα- Μηλιαρέση-Φωκά). Σκηνές φεμινιστικές σαν από πολεμικές τέχνες (Εύη Καλογηροπούλου) και 3D ορφικά τελετουργικά (Μαρίνα Ξενοφόντως) ή λάδια «κατεβασμένα» σε υφάσματα σαν κινούμενα gif (Σοφία Στέβη). Ζωγραφισμένες εικόνες με σύγχρονες Σίβυλλες υπνωτισμένες υπό το ημίφως παραθύρων (Μαρία Τουμάζου) μιας πλήρως αυτοματοποιημένης κρυπτο-αιθεερο-αλγοριθμικής αλληλογραφίας (Ίρις Τουλιάτου). Αισθησιακές νεραϊδένιες φιγούρες (Αμαλία Βεκρή) και άβαταρ (Εύα Παπαμαργαρίτη) μέσα σε υπερ-μουσικές πανδαισίες (Μαρία Σπίβακ), που ανταλλάσσουν βλέμματα με γυμνά αγόρια (Πάολα Ρεβενιώτη) ξαπλωμένα (Chrysanne Σταθάκος), ίσως ξεκουράζονται και απολαμβάνουν ένα νέο υπερ-φεμινιστικό παρόν με λιγότερες ευθύνες.
– Θεωρείτε πως τα φύλα μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της τέχνης; Νομίζω ότι τα φύλα στην εποχή μας παραμένουν σχετικά, αλλά με άλλον τρόπο. Ζούμε σε μια τεχνοκρατούμενη κοινωνία στην οποία ο αυτοθαυμασμός και η φιλαυτία έχουν αυξηθεί, άρα έννοιες όπως η ταυτότητα ή η εικόνα δεν είναι στατικές. Ολοένα νομίζω πως δημιουργείται ένα νέο ον, ένα νέο φύλο.
– Τελικά, λειτουργούμε περισσότερο με την online ή την offline ζωή μας; Υπάρχει μήπως ένας νέος τρόπος για να σχετιζόμαστε και με τις δυο; Ανάμεσα στην οnline και offline zωή μας δεν υπάρχουν διαχωριστικές γραμμές, κάτι που μερικές φορές είναι χρήσιμο, όμως έχει εξελιχθεί σε μιια εθιστική σχέση. Ζούμε σε μια επαυξημένη πραγματικότητα όπου ο άνθρωπος δεν μπορεί να σκεφτεί πια. Aυτό που πραγματικά χρειαζόμαστε είναι να αξιοποιήσουμε την τεχνολογία και, ίσως, να απελευθερωθούμε από αυτήν. Πρέπει να βρεθεί μια νέα μορφή τεχνολογίας πιο αλτρουιστική, πιο αιθέρια, που ίσως π.χ. να εμπεριέχει ένα ψηφιακό detox και πιο «πράσινες» εντολές, αυτή θα είναι μια νέα μορφή ευεξίας ενός μελλοντικού σεναρίου.
- Ποια τα συμπεράσματά σας από την «Αιώνια Ιντερνετική Αδελφότητα»; Έμαθα πώς να προσεγγίζω την αμεσότητα και την οικειότητα, τις μορφές που παίρνουν τα συναισθήματα διά ζώσης. Επίσης το φυσικό περιβάλλον αποκτά μια ιδιότητα υπερφυσική, αφού είναι ίσως η μοναδική οντότητα στην οποία ο άνθρωπος ακόμα δεν μπορεί να κυριαρχήσει.
– Ποιες οι σκέψεις σας για τη συνέχεια των P.E.T. Projects και τους στόχους που έχετε θέσει ως καλλιτέχνης και επιμελητής; Αισθάνομαι μερικές φορές ότι ο κόσμος της τέχνης λειτουργεί σαν μάρκετινγκ, επιφανειακά αλλά ταυτόχρονα ελιτίστικα και ιεραρχικά. Στόχος μου πάντα είναι, είτε ως καλλιτέχνης είτε ως ιδρύτης των P.E.T. Projects, να δημιουργώ πιο συμμετοχικές, πειραματικές και πνευματικές εμπειρίες με την τέχνη.
Η έκθεση «Αδελφότητα, ρέουσες φωνές, ενοποιημένες ενέργειες» παρουσιάζεται στο koraï project space από τις 16 Απριλίου ως τις 28 Μαΐου 2021.
Κεντρική φωτο: Άγγελος Πλέσσας, φωτογραφία Λήδα Μάχα
Φιλελεύθερα, 21.4.2021.