Με το πρότζεκτ του, μια εγκατάσταση – συλλογή αντικειμένων τύπου cambinet de curiosities, δηλαδή «δωμάτια των θαυμάτων», o Γιώργος Γεροντίδης δίνει αξία σε αντικείμενα που πλέον δεν έχουν καμία.
Πώς προέκυψε η συνεργασία σου με το «Γκαράζ» στην Παλιά Λευκωσία;
H συνεργασία μας εμπίπτει στις δραστηριότητες του προγράμματος ΝΑpic (Not Another Platform in Cyprus) του Πολιτιστικού Ιδρύματος Λευτέρη Οικονόμου. Σκοπός του προγράμματος αυτού είναι η προβολή, έκθεση και ανάδειξη νέων ανερχόμενων Κύπριων καλλιτεχνών οι οποίοι δραστηριοποιούνται στο εξωτερικό, καθώς και η ενθάρρυνση της ανάπτυξης κριτικού διαλόγου και συνεργειών με την εγχώρια καλλιτεχνική σκηνή.
Μέσα από ποια διαδικασία αρχίζεις να συνθέτεις τις εγκαταστάσεις σου;
H σύνθεση των εγκαταστάσεων μου προκύπτει από μια διαρκή ανάγκη συλλογής, συγκρότησης και παρουσίασης αντικειμένων. Έτσι, ξεκινάω δουλεύοντας με ένα σύστημα διατήρησης και αρχειοθέτησής τους που οδηγεί σταδιακά στη σκιαγράφηση ενός χαρακτήρα, με τελικό στόχο τη δημιουργία μιας ιστορίας. Το σύστημα αυτό χωρίζεται σε τρία στάδια: Στο πρώτο στάδιο γίνεται η επιλογή του εκάστοτε αντικειμένου (ή της κατηγορίας αντικειμένων) και αρχίζει μια έρευνα σε σχέση με το αντικείμενο, πληροφορίες, αρχειοθέτηση και ταξινόμησή του, μέσω της οποίας προωθείται η περαιτέρω εξέλιξη της ιδέας. Μέσα από την παραπάνω διαδικασία συντίθεται ένας φανταστικός χαρακτήρας ο όποιος παρουσιάζεται ως υπεύθυνος για τη συλλογή και την αρχειοθέτηση των αντικειμένων και την τελική μετατροπή τους σε καλλιτεχνικό έργο. Τέλος, σχεδιάζεται και δημιουργείται ο χώρος, η εγκατάσταση που θα φιλοξενήσει τη συλλογή, τον συλλέκτη και τα παραχθέντα έργα.
Ποια θέματα πραγματεύονται τα έργα σου;
Ο βασικός άξονας στα έργα μου είναι η έννοια της «συλλογής», έχοντας ως αναφορά την εξέλιξη των συλλογών τύπου cambinet de curiosities, δηλαδή «δωμάτια των θαυμάτων» ή τα δωμάτια που φιλοξενούν τα απομεινάρια του κόσμου. Σημασία για μένα έχει να δίνω αξία σε αντικείμενα που πλέον δεν έχουν καμία, και ο συνδυασμός τους με τον χαρακτήρα του συλλέκτη που τα αναζητεί. Ο συλλέκτης, κατά τη γνώμη μου, είναι ένας καλλιτέχνης ή και επιστήμονας. Ένας χαρακτήρας – περσόνα που με πάθος, γνώση και ευαισθησία συλλέγει πολύτιμα και σπάνια αντικείμενα, με γνώμονα μόνο την εικαστική τους αξία.
Ποια είναι η βασική ιδέα πίσω από το πρότζεκτ The Sea Glass Factory που δημιούργησες σε συνεργασία με το αρχιτεκτονικό γραφείο Post Spectacular office;
Με το έργο αυτό θέλω να επισημάνω την ευαισθησία του ανθρώπου – συλλέκτη, που σε αυτό το πρότζεκτ φτιάχνει μια συλλογή από γυαλόπετρες. Μέσα από σχολαστική ερευνά, επιθυμεί να μιμηθεί την οργανική διαδικασία σχηματισμού της πέτρας με τρόπους τεχνητούς και μηχανικούς, ώστε να φτάσει στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Ουσιαστικά, εδώ τίθεται το ερώτημα του πώς μπορούμε να αντιγράψουμε τη φυσική δημιουργία, κάτι που ο άνθρωπος πάντα έκανε. Σε αυτή την περίπτωση όμως έρχεται πλέον και η φυσική αδυναμία του, δηλαδή να μην μπορεί να ελέγξει την παρέμβαση διάφορων θεσμών εξουσίας όπως η αγορά.
Ο καλλιτέχνης Δημήτρης Αμελαδιώτης θα παρουσιάσει μια διαδραστική performance του πρότζεκτ The Sea Glass. Ο στόχος είναι να αναπτύξετε έναν διάλογο ανάμεσα στο κοινό και το έργο;
To έργο The Sea Glass Factory αποτελεί μια πρόταση προς ανάπτυξη, όπου η εγκατάσταση – εργοστάσιο χωρίζεται σε τρία επίπεδα: Τη βιβλιοθήκη, όπου το κοινό μπορεί να βρει βιβλία, περιοδικά και εκδόσεις που αφορούν τη μελέτη της γυαλόπετρας, το εργαστήριο, όπου γίνεται η επεξεργασία του γυαλιού, και την αίθουσα παρουσιάσεων, όπου το κοινό μπορεί να παρακολουθήσει καλεσμένους συλλέκτες, παρουσιάσεις συλλογών και εμπειριών. Χώροι στους οποίους το κοινό θα μπορεί να έχει άμεση και καθοριστική συμμετοχή. Σε αυτό το προτζεκτ ο εικαστικός Δημήτρης Αμελαδιώτης θα είναι η «ψυχή του εργοστασίου αυτού και θα περιγράφει το τι πρόκειται να συμβεί εάν το εργοστάσιο αποκτήσει πραγματικές λειτουργίες. Ουσιαστικά, η συμμετοχή και η διάδραση του κοινού προκύπτει από τη φυσική του παρουσία μέσα στο εργοστάσιο και από την ακρόαση της επιτελεστικής ξενάγησης – performance από πλευράς του Δημήτρη.
Η δουλειά σου έχει αναφορές σε κάποια πρόσωπα ή καλλιτέχνες;
Ένας καλλιτέχνης που με ενδιαφέρει πολύ είναι ο Mark Dion. Με τις εγκαταστάσεις του και τις εικαστικές συλλογές που χτίζει, μελετά πώς η Ιστορία κρίνεται και προσεγγίζεται υπό την επιρροή που ασκούν πάνω μας στερεότυπα, προκαταλήψεις, νοοτροπίες, οικονομικά συστήματα και οι κοινωνικοπολιτικοί θεσμοί .
Τον τελευταίο χρόνο παρακολουθήσαμε πολλές εκθέσεις στο διαδίκτυο. Τελικά, κάποια στιγμή μπορεί να επικρατήσει αυτή η νέα συνθήκη;
Νομίζω πως η τάση των ψηφιακών εκθέσεων θα λειτουργήσει ως μέσο συμπληρωματικής επικοινωνιακής υποστήριξης μιας διά ζώσης παρουσίασης των έργων. Μόνο η φυσική παρουσία μάς βοηθάει να καταλάβουμε το αληθινό και το αυθεντικό.
Η κρίσιμη περίοδος που ζούμε έφερε μεγάλες ανατροπές στον χώρο του πολιτισμού. Πιστεύεις ότι οι κρίσεις μπορεί να λειτουργήσουν και θετικά για τους ανθρώπους της τέχνης;
Προσπαθώ να είμαι πιο ουδέτερος σε ένα επίπεδο προσδοκιών. Πιστεύω ότι είναι ακόμη νωρίς να οδηγηθούμε σε ένα τέτοιο συμπέρασμα. Ο θόρυβος της πανδημίας δεν έχει ησυχάσει ακόμη. Γενικά, αποφεύγω να ελπίζω σε κάτι διότι πιστεύω πως οι άνθρωποι αργούν και δύσκολα αλλάζουν νοοτροπίες. Τα γεγονότα πάντα μας ξεγελούν και μας προσπερνούν.
*Η ατομική έκθεση του Γιώργου Γεροντίδη με τίτλο «Teasing Creatures + The Sea Glass» στο Γκαράζ, σε επιμέλεια Μαρίας Ευσταθίου θα διαρκέσει ως τις 24 Απριλίου, τηλ. 22001508
Φιλελεύθερα, 28.3.2021.