Πριν πέντε χρόνια η Μαρία Στάθη δημιούργησε στη Λευκωσία την γκαλερί Art Seen. Σήμερα γιορτάζει τα πέντε αυτά χρόνια με μια ομαδική έκθεση και επαναβεβαιώνει τους στόχους της για προώθηση της σύγχρονης Τέχνης.
– Κάνοντας έναν απολογισμό, μετά από πέντε χρόνια λειτουργίας της Art Seen, τι θα λέγατε πως πέτυχε η γκαλερί; Κατάφερε να συνεργαστεί με μία πλειάδα καλλιτεχνών, τόσο καταξιωμένων, όπως ο Amikam Toren και o Mark Wallinger, όσο και ανερχόμενων, όπως η Amy Stephens, όσο και προτοεμφανιζόμενων όπως ο Σπύρος Αναστασίου και ο Παναγιώτης Δουκανάρης. Στα πέντε αυτά χρόνια παρουσιάστηκαν έργα 60 και πλέον δημιουργών, πολλά εκ των οποίων έγιναν ειδικά για την Art Seen. Μέσα δε από την προώθηση του έργου τους προέκυψαν νέες συνεργασίες, όπως στην περίπτωση του Gary Colclough, που μετά την έκθεσή του στην Κύπρο, μέρος των έργων του παρουσιάστηκε στην γκαλερί Whitechapel του Λονδίνου. Έγιναν επίσης σημαντικές ομαδικές εκθέσεις με τη συμμετοχή καλλιτεχνών όχι μόνο από την Κύπρο και την Ελλάδα αλλά και από άλλες χώρες με καλλιτέχνες που παρουσίαζαν για πρώτη φορά δουλειά τους στην Κύπρο, πράγμα που το θεωρώ πολύ σημαντικό για να καλλιεργηθεί το κοινό και να υπάρξει διάλογος. Έγιναν ακόμα συνεργασίες με σημαντικούς ανθρώπους των τεχνών από το εξωτερικό για τη συγγραφή κειμένων για τους καταλόγους της γκαλερί. Επίσης, η Art Seen συνεργάζεται με το πανεπιστήμιο Ruskin της Οξφόρδης και κάθε χρόνο έρχονται 1-2 φοιτητές και εργάζονται για 1-2 μήνες ώστε να αποκτήσουν πείρα.
- Θα λέγατε ότι οι στόχοι επιτεύχθηκαν; Το πιο σημαντικό είναι ότι η γκαλερί κατάφερε να προσεγγίσει νέο κοινό, όχι μόνο τους φιλότεχνους, τους συλλέκτες και τους καλλιτέχνες που γνωρίζουμε, αλλά σύστησε τη σύγχρονη τέχνη σε νέο κόσμο που δεν ήταν εξοικειωμένος. Πολύ σημαντικό επίσης θεωρώ τη συμμετοχή μας σε φουάρ στον οίκο Christies του Λονδίνου. Η Art Seen λειτουργεί ως πλατφόρμα με στόχο να δημιουργήσει μια πολιτισμική ανταλλαγή και να αποτελέσει γέφυρα μεταξύ της Κύπρου και της διεθνούς εικαστικής σκηνής. Κύριος στόχος είναι η προώθηση της σύγχρονης τέχνης στην Κύπρο παρουσιάζοντας σύγχρονους καλλιτέχνες που δεν είναι ευρέως γνωστοί και εύκολα προσβάσιμοι στο κοινό της Κύπρου.
– Οι στόχοι για την επόμενη πενταετία ποιοι είναι; Να συνεχιστεί το πρόγραμμα με προτάσεις και εκθέσεις ισάξιες άλλων χωρών. Πολύ σημαντικό είναι να δημιουργηθούν και νέες συνεργασίες. Προτεραιότητα του χώρου είναι να φέρνει το κοινό κοντά στην τέχνη, να στηρίζει τους καλλιτέχνες και να προωθεί τη δουλειά τους. Σημαντικό είναι να δίνει ευκαιρίες και σε νέους πρωτοεμφανιζόμενους καλλιτέχνες.
– Ένας από τους στόχους της Art Seen, όπως αναφέρεται σε σχετικό ανακοινωθέν, είναι η καλλιέργεια κριτικής σκέψης. Εντούτοις, πιστεύω πως είναι κάτι που απουσιάζει από τον τόπο μας σε όλους τους τομείς. Πώς το σχολιάζετε; Φιλοδοξία της Art Seen είναι να συμβάλει στην καλλιέργεια της εικαστικής παιδείας και της κριτικής σκέψης γύρω από τη σύγχρονη τέχνη. Τα έργα που παρουσιάζει είναι τέτοια που μπορούν να δημιουργήσουν διάλογο, καλώντας τον θεατή να λάβει μέρος στη συζήτηση και να βιώσει την εννοιολογική τους ερμηνεία. Οι καλλιτέχνες που παρουσιάζει χρησιμοποιούν ένα ευρύ φάσμα καλλιτεχνικών πρακτικών, όπως ζωγραφική, κολλάζ, γλυπτά, βίντεο, installations, πολλές φορές με διαφορετική εικαστική γλώσσα η οποία πραγματεύεται μία πολύ διαφορετική προσέγγιση και απεικόνιση. Είναι σημαντικό να παρουσιάζονται και εκθέσεις που δεν είναι συμβατικές, από καλλιτέχνες που η δουλειά τους μπορεί να αποτελείται κι από εννοιολογικά έργα, έτσι ώστε να δημιουργούνται ερωτήματα. Στόχος και επιθυμία μου είναι να προκύπτουν συζητήσεις, να γίνεται διάλογος, να ακούγονται απόψεις.
– Στις περίεργες μέρες που ζούμε, ποια είναι η συμβολή της Τέχνης; Η σημασία και η δύναμη των τεχνών κατά τη διάρκεια μιας παγκόσμιας πανδημίας είναι ουσιώδεις. Η τέχνη είναι πολιτισμός και πρέπει να είναι μέρος της κουλτούρας μας και της καθημερινότητάς μας.
– Μπορεί μια γκαλερί να γίνει σύντομα κάτι παρωχημένο κι η θέαση της Τέχνης να είναι εκ του μακρόθεν, μέσω διαδικτύου; Τίποτα δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη θέαση των έργων τέχνης στον χώρο των γκαλερί και των μουσείων. Ωστόσο, τον τελευταίο καιρό, λόγω της πανδημίας, το διαδίκτυο έχει τον πρωταρχικό ρόλο. Αυτός ήταν κι ο λόγος που με ώθησε να οργανώσω αυτή την ομαδική έκθεση, αφού η άμεση επαφή με τα έργα είναι αναντικατάστατη.
– Παρόλο που πολλοί νέοι κάνουν σπουδές σχετικές με την Τέχνη, έχω την αίσθηση πως δεν υπάρχει μια ανάλογη δυναμική στον τομέα. Συμμερίζεστε την άποψη αυτή; Αρκετοί νέοι σπουδάζουν Τέχνη, ωστόσο πολλές φορές μπορεί να μην έχουν σωστή καθοδήγηση από τα πανεπιστήμιά τους όταν ολοκληρώσουν τις σπουδές τους με αποτέλεσμα να επαναπαύονται. Έτσι, δεν παρέχεται η ευκαιρία να ωριμάσει η δουλειά τους. Την ίδια στιγμή βλέπουμε να παράγονται έργα που δεν μπορείς να καταλάβεις σε ποιον καλλιτέχνη ανήκουν γιατί η δουλειά τους δεν έχει ταυτότητα.
– Ο τίτλος της έκθεσης Yesterday, Today and Forever προφανώς θέλει να εκφράσει μια αισιόδοξη οπτική. Ο τίτλος της έκθεσης προέκυψε μετά από πολλές συζητήσεις με τους καλλιτέχνες. Κατά τη διάρκεια του lockdown δόθηκε σε όλους μας η ευκαιρία να αναθεωρήσουμε πράγματα, να κοιτάξουμε στο Χθες, το Σήμερα και το Μέλλον που δεν ξέρουμε τι μας επιφυλάσσει. Κάνοντας μία αναδρομή στη ζωή μας, όχι μόνο σε προσωπικό, αλλά και σε επαγγελματικό επίπεδο, ένιωσα την ανάγκη να παρουσιάσω μία έκθεση με αρκετούς καλλιτέχνες που στηρίζουν τον χώρο, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα γενεών. Κάποια από τα έργα είναι από το Παρελθόν, αλλά έγιναν το τελευταίο διάστημα, και όλα θα αποτελούν κάποια στιγμή μέρος της Ιστορίας μας. Στόχος της ομαδικής αυτής έκθεσης είναι να συστήσουμε στο κοινό καλλιτέχνες που απαρτίζουν την τοπική σκηνή, καθώς και να δημιουργήσουμε ένα διάλογο με καλλιτέχνες και έργα από τη διεθνή σύγχρονη σκηνή.
– Πώς βλέπετε την ίδρυση του υφυπουργείου Πολιτισμού; Θα βοηθήσει στην ανάπτυξη του Πολιτισμού; Σίγουρα θα βοηθήσει, αν στελεχωθεί σωστά. Παράλληλα θα πρέπει να γίνει μεγαλύτερη προσπάθεια στο να χτιστούν σχέσεις με τους εκθεσιακούς χώρους και τους ανθρώπους των τεχνών για αμοιβαίες στρατηγικές δράσεις.
Η έκθεση «Χθες, Σήμερα και Πάντα (Yesterday, Today and Forever) – 5 χρόνια Art Seen» θα είναι ανοικτή μέχρι τις 23 Δεκεμβρίου. Συμμετέχουν: Σπύρος Αναστασίου, David Batchelor, Angus Braithwaite, Gary Colclough, Θεόδουλος Γρηγορίου, Παναγιώτης Δουκανάρης, Μαρία Θεοδωράκη, Ραμόν Καλησπέρας, Εύα Μαραθάκη, Eιρήνη Μπαχλιτζανάκη, Jost Münster, Βίκυ Περικλέους, Ραϋμόντη Περώ, Mary Plant, Amy Stephens, Diana Taylor, Λευτέρης Τάπας, Amikam Toren, Alison Turnbull, Σάββας Χριστοδουλίδης.
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή 16:30 – 19:30 ή με ραντεβού στο 22006624.
Φιλελεύθερα, 1.11.2020.