Συμφώνησαν, είπαν, ενώπιον αγωνιούντων ανθρώπων, και ντόπιων και εισαγόμενων καναλιών ότι θα καθαρίσουν, θα ξεχορτίσουν, θα τρίψουν τα μάρμαρα, θα ισιώσουν τους σταυρούς, τζαι θα κλείσουν την πόρτα του κοιμητηρίου με τσακροκλείδι.
Η είδηση έκανε το γύρο των καναλιών, ο δικός μας έφυγε αφήνοντας πίσω ένα κουρνιαχτό με απόηχο την γιαβάς- γιαβάς προσέγγιση που δε δουλεύει. Σε ποιον απευθυνόταν δεν κατάλαβα. Το δικό μας 51χρονο γιαβάς- γιαβάς που έφερε τον μακροχρόνιο και το Τρίκωμο; Τίτλοι επεισοδίου τέλος! Πήγαμε για ύπνο.
Αν έθελαν οι ηγέτες, ναι, τούτος ο τόπος θα ήταν ο παράδεισος, πλην όμως από ότι γίνεται και φαίνεται δεν υπάρχει ούτε δράμι βούλησης, ούτε θέλησης. Οι δικοί μας, άτολμοι και κρυμμένοι μέσα στο κουτί των ψηφισμάτων με σωσίβιο τη λέξη αδιαλλαξία καρτερούν μέραν νύχταν να φυσήσει ένας αέρας και αναθέτουν σε άλλους να λύσουν το κυπριακό πέρκι γλυτώσουν. Έτσι κι αλλιώς ότι και να προτείνουν οι ‘άλλοι’ θα το νομάτιζαν προδοσία. Οι δε απέναντι αναίσχυντοι και θρασείς – με τη στήριξη και βοήθεια της ασπόνδυλης Δύσης και της τραγελαφικής πια Αμερικής- καθοδηγούνται και εκτελούν γονυπετείς τις εντολές του Σουλτάνου που ονειρεύεται την πάλαι ποτέ Οθωμανική αυτοκρατορία.
Ανάμεσά τους ένας λαός, εμείς όλοι οι Κυπραίοι, οι μεν βουτηγμένοι στη δήθεν καλοπέραση και στην απεγνωσμένη αναζήτηση επενδυτών, οι δε σε μια απέλπιδα προσπάθεια να σωθούν και να κρατήσουν το κεφάλι τους έξω από το βούρκο.
Χθες στο οδόφραγμα του Αγίου Δομετίου μια από τις λωρίδες ελέγχου άφιξης από τα κατεχόμενα έκλεισε για λίγη ώρα. Ουρές τα αυτοκίνητα, ένταση, νεύρα, φωνές…αν έθελαν, θα μπορούσαν να ρυθμίσουν τη ροή των αυτοκινήτων. Αν κωλύονται ελέω ανικανότητας θα μπορούσαν να ζητήσουν βοήθεια από το chatgtp να τους βρει λύσεις. Αν πάλι το κάνουν για να δυσκολέψουν τον ατίθασο κόσμο που επιμένει να επισκέπτεται την πατρίδα του, η πράξη εντάσσεται στον ηρωικό αγώνα για απελευθέρωση.
Χθες, ένας ΕΚ στα κατεχόμενα έπρεπε επειγόντος να επικοινωνήσει με την οικογένειά του. Αδύνατη η τηλεφωνική σύνδεση… Αν έθελαν θα ρύθμιζαν με ένα απλό και πρακτικό τρόπο το θέμα της επικοινωνίας ανάμεσα στους μεν και του δε.
Χθες, στο Λούνα Πάρκ που λέγεται Βαρώσι, πηγαινοέρχονταν άσχετοι και νοητικά άρρωστοι επισκέπτες που ποζάραν, ποδηλατούσαν, έγλυφαν γρανίτες απαλλαγμένοι από οποιαδήποτε φαιά ουσία και ενσυναίσθηση. Χαριέστατοι και χαριτόβρυτοι Ευρωπαίοι και άλλοι χαίρονταν την ηλιοφάνεια αγνοώντας τα κουφάρια ύπαρξης μιας πόλης… Αν έθελαν τούτη η πόλη θα μπορούσε να ήταν γεμάτη ζωή, ένα δείγμα συνεργασίας, συμφιλίωσης, προκοπής και προοπτικής.
Αν έθελαν θα δίδασκαν στα σχολεία, ένθεν και ένθεν, τις γλώσσες και τις ιστορίες αμφοτέρων των Κυπραίων. Αν έθελαν θα έκαναν πράξη αυτό που τους προτείνει άπαξ του έτους ο Γενικός Γραμματέας των Η.Ε., την προώθηση και τη στήριξη για συνεργασία και συμφιλίωση [imagine]… Αν έθελαν θα διαχώριζαν τις θρησκείες από την πολιτική, θα απαγόρευαν δια ροπάλου τη ρητορική μίσους και τη μισαλλοδοξία.
Αν έθελαν, τούτα τα 51 χρόνια θα εντόπιζαν αυτά που μας ενώνουν. Που είναι πολύ περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν. Όταν μετάφραζα στην ελληνική γλώσσα το βιβλίο για την κυπριακή κουζίνα του Ζεκαι Αλτάν, Τουρκοκύπριου φίλου από τη Λεμεσό και σήμερα στην Κώμα του Γιαλού, έμαθα ετυμολογία, διαβάζω τις ρίζες των λέξεων. Έμαθα τη διαφορά ανάμεσα σε ντολμάδες (από το τούρκικο ρήμα dolmak που σημαίνει γεμίζω) και κουπέπια (από το αραβικό kababa), την προέλευση του κατεϊφιού (από το τουρκικό kadayif), και πόθεν κρατά η σκούφια του αγαπημένου πασχαλιάτικου τσουρεκιού. Από το çörek που σημαίνει ψωμί. Το κοινό «αγού» με το οποίο αναγιώνουμε τα μωρά μας. Προσοχή όμως το ahtapot εν δικό μας όπως και το ahlat (το αχλάδι) και τo akrobasi (η ακροβασία) και το aksiyom (το αξίωμα) και ο aktinoloji (ο ακτινολόγος) και η amnezi (αμνησία) ανάμεσα στα χιλιάδες άλλα!
Δεν είναι μόνο η διάλεκτος, η κοινή κουζίνα, τα πεζά και τα ταπεινά που καθορίζουν και αντανακλούν την καθημερινότητα των δύο πια αντιμαχόμενων πλευρών! Τα κοινά θετικά, χωρίς να ξεχνάμε τα κοινά αρνητικά: τη νοοτροπία αμφοτέρων που εκφράζεται με κραυγαλέο τρόπο στα παράλια μας, βορείως από τη Βασίλεια μέχρι τον Δαυλό και πέρα μέχρι το Τρίκωμο πύργοι, τριάστερα, πεντάστερα… Kαι νοτίως, από τον Πρωταρά μέχρι την Πάφο του Αγαπήνορα, τριάστερα πεντάστερα…!
Αν έθελαν λοιπόν οι ηγέτες δε θα καθαρίζαμε σήμερα, 51 χρόνια μετά, μόνο τα κοιμητήρια και τη μνήμη των νεκρών μας! Θα αντιμετωπίζαμε από κοινού τη λειψυδρία, τη μόλυνση του περιβάλλοντος, τα σκουπίδια, την ηλιακή ενέργεια, τους θησαυρούς που κρύβουν οι θάλασσές μας, θα συντηρούσαμε από κοινού όλα τα μνημεία μας και θα τα εκθέταμε στη θέαση του πλανήτη. Θα είμασταν περήφανοι, αξιόλογο μέρος της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ουνέσκο.
Ίσως ο τρόπος επιλογής του Πάπα θα πρέπει να μας απασχολήσει. Θα μπορούσαμε να τους κλειδώσουμε μόνους τους μέσα σε ένα λεωφορείο που θα έκανε τον γύρο του νησιού ασταμάτητα, θα τους προσφέραμε μια φορά τη μέρα λιτό φαγητό και νερό από το παράθυρο, και μόνον αν καταλήγανε σε γραπτή και υπογεγραμμένη συμφωνία θα μπορούσαν να εξέλθουν του λεωφορείου. Σκεφτείτε, το γίνεται!
Ελεύθερα, 11.5.2025
