Σε μια σπάνια επίδειξη διπλωματικού μεγαλείου και παγκόσμιας επιρροής, η Κύπρος κατάφερε να καθηλώσει την υφήλιο. Όχι με την ισχύ της, αλλά με την απύθμενη φαντασία της. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, ανακοίνωσε περήφανα ότι το Ιράν του ζήτησε να μεταφέρει μήνυμα στο Ισραήλ.
Μόνο που λίγες ώρες μετά, ένας κύριος στην Τεχεράνη, με τον τίτλο «εκπρόσωπος του ιρανικού ΥΠΕΞ», ξύπνησε, ήπιε το τσάι του, διάβασε τις δηλώσεις του Προέδρου και πιθανότατα έσκασε στα γέλια. Ή απλώς τα πήρε στο κρανίο, διότι ο Ισμαήλ Μπαγκέι δήλωσε κοφτά και ξεκάθαρα ότι όχι, το Ιράν δεν έστειλε κανένα μήνυμα. Ούτε μέσω τρίτης χώρας, ούτε μέσω Κύπρου, ούτε μέσω περιστεριού με GPS.
Κι έτσι, σε χρόνο μηδέν, η Κυπριακή Δημοκρατία πέρασε από τον ρόλο του μικρομεγάλου γεφυροποιού, στο ρόλο του ενοχλητικού τύπου που λέει ιστορίες για αγρίους στο καφενείο.
Αυτή η διπλωματική «στιγμή μεγαλείου» εκτυλίχθηκε σε ένα περιβάλλον φλεγόμενο. Η Μέση Ανατολή είναι στα πρόθυρα γενικευμένης ανάφλεξης, η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα και η Κύπρος -μια χώρα μικρή, με σημαντικό γεωγραφικό ρόλο αλλά ταπεινό διπλωματικό βάρος- αποφασίζει να αυτοπλασαριστεί ως μεσάζων μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ.
Αλλά ας μην αφήσουμε την πραγματικότητα να μας χαλάσει μια τόσο ωραία αφήγηση. Έχουμε Κυβέρνηση που συνομιλεί με όλους. Που θεωρεί πως στο τραπέζι των μεγάλων δυνάμεων, η Κύπρος είναι κάτι παραπάνω από το κρακεράκι που ακουμπάει δίπλα από το πιάτο. Είναι το ίδιο το κυρίως πιάτο.
Ζούμε σε έναν κόσμο που διψά για ειρήνη, για σταθερότητα, για υπευθυνότητα. Και η Κύπρος -με πολιτική αφέλεια και γερή δόση μικρομεγαλισμού, όπως εύστοχα βρήκε την ευκαιρία να σχολιάσει ο Αβέρωφ Νεοφύτου, άσπονδος φίλος του Χριστοδουλίδη- σπεύδει να αυτοπροταθεί ως μεσολαβητής. Όχι γιατί το ζήτησε κάποιος σοβαρός παίκτης. Αλλά γιατί ο Πρόεδρός μας, προφανώς, θεώρησε καλή ευκαιρία να αξιοποιήσει τη νέα μεγαλοσύγκρουση στην περιοχή μας, για να προβάλει και την Κύπρο στο χάρτη.
Δεν έχει σημασία που το Ιράν ξεκαθάρισε δημόσια ότι δεν ανέθεσε σε καμία τρίτη χώρα να μεταφέρει μήνυμα στο Ισραήλ. Σημασία έχει -έτσι νομίζουν μερικοί, που ολημερίς και ολονυκτίς κόπτονται μόνο για την είσπραξη οφέλους από επικοινωνιακά τεχνάσματα- ότι ο Πρόεδρος το είπε μπροστά στις κάμερες. Ως συνήθως, κάποιοι ό,τι ακούσουν το θεωρούν και δεδομένο. Γι’ αυτούς, η λιλιπούτεια Κύπρος είχε ήδη ψηλώσει πολλούς πόντους… Στην πραγματικότητα, ωστόσο, προσφέρεται υλικό μόνο για stand-up comedy.
Το χειρότερο είναι η επιμονή. Αντί να βγει η Προεδρία και να πει απλά “παρερμηνεύτηκαν οι προθέσεις”, “υπήρξε σύγχυση”, “μας έδωσαν λάθος σήμα στον ασύρματο”, κάτι τέλος πάντων διπλωματικό, επέμειναν. Σαν τον μαθητή που γράφει λάθος σε διαγώνισμα και επιμένει ότι αυτός έχει δίκιο και το βιβλίο είναι λάθος.
Το αποτέλεσμα; Η χώρα εκτέθηκε διεθνώς. Όχι μόνο για την αυθαίρετη διπλωματική πρωτοβουλία, αλλά κυρίως για την απόλυτη ελαφρότητα με την οποία αντιμετωπίστηκαν ζητήματα που κυριολεκτικά κρίνουν ζωές, ισορροπίες και, ενδεχομένως, έναν πόλεμο που απειλεί να λάβει πολύ επικίνδυνες διαστάσεις.
Σε τέτοιες συνθήκες, όπου κρίνεται κάθε λέξη με χειρουργική ακρίβεια, δεν επιτρέπεται ένας αρχηγός κράτους να λειτουργεί με την ευκολία ενός ραδιοφωνικού σχολιαστή. Από τον «διπλωματικό ταχυδρόμο της ειρήνης», γίναμε, εν ριπή οφθαλμού, το ανέκδοτο της εβδομάδας σε διεθνή μέσα ενημέρωσης.
Είναι θεμιτό να έχεις φιλοδοξίες. Είναι θετικό να επιδιώκεις ρόλο. Αλλά χωρίς ποτέ να χάνεις το μέτρο. Ή να υπερβάλλεις με ελαφρότητα. Λίγη σοβαρότητα δεν έβλαψε ποτέ κανέναν. Επειδή, στις διεθνείς κρίσεις, το επικοινωνιακό λάθος δεν γράφει μόνο αρνητικά tweets. Γράφει αρνητικό πρόσημο στην εικόνα αξιοπιστίας ενός κράτους.