Ορισμοί υπάρχουν πολλοί. Γνωμικά, ακόμα περισσότερα. Όλοι έχουμε άποψη και απαντήσεις. Λίγοι έχουν βίωμα, που να ανταποκρίνεται στον ορισμό της λέξης.
Εμπειρία ζωής. Δεν χρειάζεται να είσαι ηλικιωμένος. Ούτε και να έχεις περπατήσει χιλιόμετρα πολλά. Απλά, να συμμετέχεις.
Μόνο έτσι διανύεις αποστάσεις – μικρές και μεγάλες. Στην ομορφιά, λιγοστεύεις βήμα. Σκανάρεις ό,τι βλέπεις. Ακούς ό,τι σου μιλάει. Ερωτήματα θέτεις – δεν απαντάς σε κανένα, μόνο τα κατοχυρώνεις.
Στην ακαταστασία και στην οχλοβοή, κάνεις αναστροφή με χαμόγελο. Πάντα υπάρχει άλλο μονοπάτι. Και το περπατούν πολλοί. Που δεν θα σε «κόβουν» από συμφέρον, ή και από ανάγκη κάποιας δήθεν καταξίωσης.
Μια κοινωνία που κέντρισε και κεντρίζει πολλούς κοινωνιολόγους και ειδικευμένους σε ανθρωπιστικές σπουδές, είναι αυτή της Ικαρίας.
Πέρα από την εξαιρετική διατροφή τους, μαζί και με το απαραίτητο κρασάκι (ένα ποτηράκι φτάνει και περισσεύει, δεν χρειάζεσαι νταμιτζάνες για να νοιώσεις όμορφα και χάϊ, αντίθετα χάλια θα γίνεις…), εκείνο που ανεβάζει το προσδόκιμο ζωής των Ικαριωτών, από τα υψηλότερα σε όλο τον κόσμο, είναι αυτό που συζητάμε σήμερα στη Στήλη: Η κοινωνικότητα.
Ένας παππούς εκεί, μου έλεγε πριν από κάποια χρόνια «Κάμε χρόνο Χρηστάκη, και χαμογέλα».
Χθες το πρωί, έπαιξα στο ράδιο ένα τραγούδι του Αμερικανού μουσικού και συνθέτη Eddie Veder, έναν από τους τρεις κιθαρίστες της σπουδαίας ρoκ μπάντας Pearl Jam. Το τραγούδι έχει τίτλο Society. Κοινωνία.
«Ένα μυστήριο για μένα», λέει ο Veder. «Άπληστη – τόχουμε συμφωνήσει αυτό. Πάντα νομίζεις ότι θέλεις περισσότερα από όσα χρειάζεσαι. Κι όταν τα καταφέρνεις και τα έχεις όλα, δεν θα είσαι πια ελεύθερη. Κοινωνία, είσαι τρελή ράτσα. Ελπίζω να μην είσαι μόνη χωρίς εμένα…».
Τα Social Media, στα ελληνικά Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, δεν ξέρω πόσο συνεισφέρουν πραγματικά στην κοινωνία. Έτσι που να φέρνουν τους ανθρώπους κοντά. Αληθινά. Το να μοιράζεσαι μια ανάρτηση με ένα πλούσιο μπουφέ ή ένα γκουρμέ πιάτο, πόση συνάφεια μπορεί να έχει, αλήθεια, με το ικαριώτικο μοντέλο του πραγματικού like, και των πραγματικών shareς.
Ένα ηλιοβασίλεμα, να το καταλάβω. Ένα χαρούμενο τραπέζι, με άπειρα χέρια να ενώνονται σαν σε πυραμίδα στη μέση για να τσουγκρίσουν ποτήρια και να πουν «στην υγειά μας, ρε παιδιά», ναι. Αυτό είναι χαρά και ευτυχία. Που, όσο και αν την ανακυκλώσεις, ακόμα και σε εκατομμύρια ακόλουθους (απαίσια λέξη!), δεν θα καταλάβουν ούτε τη στιγμή, ούτε και το συναίσθημα.
Το πολύ να φωνάξουν γράψουν «Wow!» (λες και δεν μπορούμε να εκθειάσουμε κάτι άλλως πως…), ή να εκθειάσουν ένα φόρεμα, μία κόμμωση και μία «ωραία ατμόσφαιρα»…
Ατμόσφαιρα που, για να αλλάξω θέμα, γίνεται πιο τοξική και επικίνδυνη από τα λεγόμενα ηλεκτρονικά τσιγάρα.
Μίλησα χθες με τον κ. Παναγιώτη Μπεχράκη, πνευμονολόγο-εντατικολόγο, καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών, επικεφαλή της πρωτοβουλίας SMOKE FREE GREECE της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας.
Αφορμή, ακριβώς, για την κουβέντα μας ήταν ένα δημοσίευμα της New York Times, με τιτλο/ερώτημα «Τελικά Πόσο Βλάπτει (όχι ΑΝ βλάπτει, αυτό είναι δεδομένο), το Vaping; Στα ελληνικά Άτμισμα.
Καινούργια έρευνα δείχνει ότι βρέθηκαν σε αυτά τα τσιγάρα υψηλά επίπεδα βαρέων μετάλλων.
Όταν πρωτοκυκλοφόρησαν αυτά, παρουσιάστηκαν ως «πιο υγιεινά, εναλλακτικά τσιγάρα». Και μάλιστα ως «μέσον» για να σταματήσει κάποιος να καπνίζει κανονικά τσιγάρα, αυτά με καπνό, που αποδεδειγμένα πλέον σκοτώνουν.
Τώρα, οι ερευνητές αρχίζουν και κατανοούν, μέσω εμπεριστατωμένων και τεκμηριωμένων επιστημονικών μελετών, τους κινδύνους του Ατμίσματος. Συγκεκριμένα, ανέλυσαν τις υγροσταγόνες από τα πιο δημοφιλή vapes, και βρήκαν πολύ υψηλά επίπεδα βαρέων μετάλλων. Που μπορούν, λένε, να έχουν επιπτώσεις στην καρδιά, στους πνεύμονες και στον εγκέφαλο.
Ευθύ το ερώτημά μου, λοιπόν: Αφού υπάρχουν τέτοια επιστημονικά στοιχεία (που βεβαίως οι καπνοβιομηχανίες αρνούνται για ευνόητους λόγους), γιατί δεν απαγορεύεται;
Όλοι, νομίζω, ξέρουμε την απάντηση. Έχει να κάνει με μεγάλα οικονομικά συμφέροντα. Και αυτά δεν τα «νικάς» με τίποτα. Εκτός εάν είσαι χώρα σκανδιναβική, δηλαδή νορμάλ. Που έχει τελειώσει με αυτόν τον καρκίνο!
(Φωτο από τον ξένο Τύπο, με την λεζάντα: Ικαρία, όπου οι άνθρωποι ξεχνούν να πεθάνουν!)