Στην Σκέψη της Ημέρας, στην εκπομπή μου «Καθρέφτης» στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ, η στατιστικός και συγγραφέας Βίβιαν Αβρααμίδου-Πλούμπη, πρόσφυγας από την Αμμόχωστο, τώρα ζει στην Τσεχία, εν αναμονή της επιστροφής στα μέρη απ’ όπου διώχτηκε. Η Σκέψη της έχει τίτλο μία λέξη «Σαουντάντ». Δεν ερμηνεύετε εύκολα. Οι περισσότεροι την ξέρετε νομίζω, από ένα τραγούδι, αλλά η Βίβιαν θα της δώσει το δικό της νόημα. Μέρες αδέσποτες. Στον πληγωμένο τόπο της…
«Θα σας έλεγα για αυτά που έγιναν πριν λίγες μέρες στη Νέα Υόρκη· πενταμερής συνάντηση για το Κυπριακό. Τι θα μπορούσα όμως να πω; Πως για άλλη μια φορά οι συζητήσεις αναλώθηκαν σε θέματα που θα έπρεπε να είναι λυμένα εδώ και δεκαετίες;
Πως συζητάμε ακόμα για το ποια οδοφράγματα θα ανοίξουν, όταν με την επανένωση η έννοια του οδοφράγματος χάνει τη σημασία της; Πως ακούσαμε ξανά τους μονολόγους κάθε πλευράς, που προσπαθούσαν να αποσείσουν κάθε ευθύνη που τους αναλογεί;
Κι αν με ρωτήσετε για το τι είπε ο γενικός γραμματέας των ΗΕ, δεν θα ξέρω καθόλου τι να πω. Στην αγωνία του, να δείξει κάποιο βαθμό αισιοδοξίας, έριχνε την ευθύνη για την αδράνεια των δυο πλευρών σε… «μικρές τεχνικές δυσκολίες».
Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης! Πόσα χρόνια πια! Αν οι διαπραγματεύσεις των ηγετών πρέπει να αναλώνονται στα νέα οδοφράγματα, αν χρειαζόμαστε άλλα τόσα χρόνια για να φτιάξουμε νέες τεχνικές επιτροπές, αν δίνουμε προτεραιότητα στην αποκατάσταση των νεκροταφείων των γονιών μας, παρά στο μέλλον των παιδιών μας, τότε σίγουρα, δεν θα προλάβουμε να δούμε την επανένωση ούτε κι εμείς.
Τι να πω;…
Δεν θα αλλάξω όμως το θέμα. Επέτειος, ήταν παρα-προχτές, της εισβολής. Θα σας πω τα δικά μου· για εκείνη την πορτογαλική λέξη που γνωρίσαμε μέσα από τα φάντο της Αμάλια Ροντρίγκες, και τα μόρνα των μεταναστών από το νησί του Άη Νικόλα που μας έμαθε η Σεζάρια Έβορα. Εκείνη τη λέξη που δεν μεταφράζεται· που είναι δικιά τους, ολόδικιά τους, κομμάτι της πορτογαλικής ψυχής. Χρόνια, όμως, χώθηκε και στη δικιά μου. Σαουντάντ, λένε τη λέξη.
Το ‘ψαξα στα βιβλία και στο ίντερνετ. Ένα συναίσθημα τόσο σύνθετο που χωράει δεκάδες διαφορετικές έννοιες μέσα του. Είναι η νοσταλγία για κάτι που αγαπήσαμε και που ποθούμε να ξαναποκτήσουμε, κι ας ξέρουμε πως μπορεί να μην έρθει ποτέ.
Είναι η επιθυμία για κάτι που ξέρουμε πως θα μας λυτρώσει, κι ας μην μπορούμε καν να το προσδιορίσουμε. Είναι όμως κι η καυτή επιθυμία ανάκατη με θλίψη, γιατί αυτό το κάτι που θα μας λύτρωνε, ξέρουμε πως μπορεί και να μην υπάρχει.
Εδώ και μισό αιώνα με τρώει κι εμένα κάποιο σαουντάντ. Σαν ένα μικρό αλεπουδάκι έχει φωλιάσει στο κεφάλι μου, έχει πάρει τη θέση του μυαλού μου. Με τρώει, με βασανίζει. Όσο πίσω κι αν γύρισα, στα δικά μας ή των άλλων, σ’ αυτά που μας έμαθαν στο σχολείο και στα άλλα που μας κρύβουν, καταλήγω πάντα στον ίδιο συμπέρασμα.
Το δικό μου σαουντάντ έχει τη ρίζα του στην απουσία της τάξης των πραγμάτων και της λογικής. Στην ιστορική πορεία ενός λαού, που από νωρίς του έκλεψαν τον μπούσουλα. Κι έτσι, το καράβι μας θα βολοδέρνει μια ζωή χωρίς πυξίδα, σε άγνωστα νερά, χωρίς ποτέ να φτάνει σε ασφαλή προορισμό.
Ένας λαός καταδικασμένος να μην μπορεί να δει τι τον δένει, παρά μόνο τι τον χωρίζει από το συμπατριώτη του. Ένας λαός, που κάποιοι φρόντισαν να μην δημιουργήσει κοινή συνείδηση κι ας έχει διανύσει έτσι, σαν μια ενότητα, αιώνες ζωής. Κι ας είναι ο τόπος του, παράδεισος.
Ανάρτηση της Ημέρας, στο Χ, πρώην twitter, από τον καθηγητή Διεθνών Σχέσεων κ. Σπύρο Λίτσα:
«Επειδή διαβάζω στο διαδίκτυο πολλές αρλούμπες αυτές τις μέρες για Κύπρο. Η αποκλειστική ευθύνη ανήκει στους αμόρφωτους Χουντικούς clowns με πρώτο και κύριο τον αμόρφωτο Παπαδόπουλο που απέσυρε τη Μεραρχία από την Κύπρο που ο Γεώργιος Παπανδρέου είχε καταφέρει να στείλει. Η Άμυνα της Νήσου ετρώθη εκ των έσω, ενώ ο άλλος clown Ιωαννίδης ολοκλήρωσε την καταστροφή με τούς παιδαριώδεις χειρισμούς του και τις vetbatim συμφωνίες του. Η εθνική μας ήττα στην Κύπρο είναι αποτέλεσμα της Φαυλοκρατίας της Χούντας».
ΥΓ: Σε ένα πράγμα μόνο διαφωνώ με τον καθηγητή. Τον χαρακτηρισμό clowns. Ο clown είναι ένας χαριτωμένος διασκεδαστής. Αυτοί, στην Αθήνα και στην Λευκωσία που συνεργάστηκαν στο πραξικόπημα δεν είναι κλόουν. Καθάρματα είναι.
