Ένα σοβαρό θέμα που αναδεικνύεται από τη σύγχρονη έρευνα, είναι το επικίνδυνο σκαρφάλωμα των ποσοστών εγκατάλειψης του αθλητισμού από τους νέους και ειδικά στην εφηβική ηλικία. Σε μερικές περιπτώσεις το σκηνικό που αποτυπώνεται σε έρευνες, είναι τόσο ζοφερό.
Στις ΗΠΑ το φαινόμενο έχει προσλάβει εφιαλτικές διαστάσεις. Περίπου το 70% των παιδιών εγκαταλείπουν τον οργανωμένο αθλητισμό μέχρι την ηλικία των 13 ετών (πηγές από μελέτες, όπως η National Alliance for Youth Sports – NAYS, έρευνα της Εθνικής Συμμαχίας για τον Παιδικό Αθλητισμό κ.α.). Ξεδιπλώνεται ωστόσο σε διεθνή ορίζοντα, αλλά και ως παθογένεια που προσβάλλει και το δικό μας χώρο, με ευδιάκριτα συμπτώματα. Είναι και αυτό καρπός ενός παγκοσμιοποιημένου περιβάλλοντος, που δεν λειτουργεί μόνο ως «ευλογία», αλλά και ως «κατάρα».
Γιατί η γενιά του αύριο άρχισε να γυρίζει πλάτη στον αθλητισμό; Βασανιστικό ερώτημα. Η απάντηση καθόλου απλή. Γιατί ακριβώς οι παράγοντες που επενεργούν έχουν να κάνουν με το σύγχρονο τρόπο ζωής. Ιδιαίτερα στην περίπτωσή μας, που μας καταλαμβάνει συνήθως και ένα αμόκ άκρατου μιμητισμού σε σχέση με εξωτερικά περιβάλλοντα.
Αν και οι αιτίες ανιχνεύονται βαθύτερα και έχουν να κάνουν κυρίως με σύγχρονες τάσεις εξοστρακισμού του γνήσιου και του αυθεντικού, ωστόσο και κάποιες επιμέρους επισημάνσεις έχουν την θέση τους. Όπως π.χ. ότι ο σύγχρονος αθλητισμός έχει εκπέσει από τα ιδεώδη και τις αρχές του «ευ αγωνίζεσθαι» και περιβάλλεται με τον μανδύα του εύκολου κέρδους, της σκοπιμότητας, του αθέμιτου ανταγωνισμού. Και όλα αυτά σ’ ένα υπόγειο περιβάλλον, που αφήνει τη ζωή να κατρακυλά από την χαρά και την ευτυχία στην κόλαση και την δυστυχία.
Ο σύγχρονος αθλητισμός μετατράπηκε σ’ ένα πεδίο αθέμιτου ανταγωνισμού, με ανάλογες υψηλές απαιτήσεις: Οι νέοι αισθάνονται πρώτα την ασφυκτική πίεση της τελειομανίας, η οποία λειτουργεί τόσο στραγγαλιστικά. Ο αθλητισμός έπαψε να είναι πηγή της χαρά, αλλά άγχους και εξουθένωσης, με φυσικό επακόλουθο η πόρτα της εξόδου να μοιάζει με λύτρωση.
Ακόμα και το ψηφιακό περιβάλλον βλέπουμε να προσφέρει μια άμεση, εύκολη και χωρίς κόπο επιβράβευση. Δεν βοηθά στην προαγωγή αγνών ιδεωδών του αθλητισμού, αλλά στο στραγγαλισμό τους. Οι ίδιες οι στοχεύσεις του σχολείου, της κοινωνίας, ευρύτερα της ζωής, εξυφαίνονται τόσο ασύμβατες με το αυθεντικό πνεύμα του αθλητισμού και ως εκ τούτου οι τάσεις φυγής είναι αναπότρεπτες.
Η Κύπρος δεν εξαιρείται από τη διεθνή παθογένεια. Οι υψηλές απαιτήσεις, η πίεση για επίδοση και η απώλεια της χαράς του παιχνιδιού, είναι βασικοί μοχλοί που ωθούν τους Κύπριους εφήβους μακριά από τον οργανωμένο αθλητισμό και εγκλωβισμό τους σε άλλα πλοκάμια.
Το πρόβλημα τελικά δεν είναι η έλλειψη ταλέντου, αλλά η δομή και η φιλοσοφία με την οποία προσεγγίζουμε όχι μόνο τον αθλητισμό αλλά και την ίδια τη ζωή. Βασικές αξίες που παραμένουν σήμερα καταζητούμενες, όπως το παιχνίδι, η χαρά, το ομαδικό πνεύμα, ακόμα και βασικά πνευματικά και ηθικά υπόβαθρα, θα πρέπει επιτέλους ν’ ανευρεθούν και να ψηλαφηθούν…
