Είναι η ψήφος απελπισίας επιλογή; Είναι η τιμωρητική ψήφος επιλογή; Είναι η αποχή πολιτική στάση; Οι πρόσφατες δημοσκοπήσεις ( ΡΙΚ και Ωμέγκα) επιβεβαιώνουν ότι διαμορφώνεται μια ανατρεπτική τάση στο κομματικό σκηνικό. Τα δεδομένα αλλάζουν δραματικά, ως αποτέλεσμα πολλών παραγόντων και απόρροια διαχρονικών συμπεριφορών των λεγόμενων παραδοσιακών κομμάτων.
Είναι σαφές πως υπάρχει μια ρευστότητα στο πολιτικό σκηνικό, που δεν είναι ούτε συγκυριακή, ούτε και αναμένεται να αλλάξει. Είναι μεν νωρίς για τελικά συμπεράσματα, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν την τάση σε αυτή τη φάση, αλλά διαχρονικά δεν έχουν τη δυνατότητα να καταγράψουν όλο το φάσμα και τις συμπεριφορές.
Είναι προφανές από τα τωρινά ευρήματα των ερευνών κοινής γνώμης, ότι ξηλώνεται το πουλόβερ των παραδοσιακών κομμάτων. Το ζητούμενο είναι πως κάποια στιγμή θα βρεθεί η κοινωνία χωρίς πουλόβερ και οι σημερινές προσφερόμενες ως εναλλακτικές επιλογές θα είναι στα αζήτητα. Αυτό δεν αφορά όλους, αλλά τους περαστικούς.
Τα μέχρι πρότινος μεγάλα κόμματα, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, παρουσιάζονται δημοσκοπικά με ποσοστά κάτω του 20% και η μόνη παρηγοριά τους είναι ότι υπάρχουν και χειρότερες επιδόσεις από τις δικές τους. Άλλωστε υπάρχουν και κόμματα υπό εξαφάνιση. Κι εάν δεν εξαφανιστούν σε αυτή την εκλογική μάχη, να επιβιώσουν οριακά, θα είναι η τελευταία τους παρουσία.
Είναι σαφές πως οι ψηφοφόροι τοποθετούνται πλέον με διαφορετικά κριτήρια. Οι επιλογές τους δεν είναι οι παραδοσιακές, καθώς η συναισθηματική σχέση έχει χαλαρώσει μέχρι βαθμού απαξίωσης.
Αυτή η απαξίωση προσφέρει την ευκαιρία σε νέους κομματικούς παίκτες να εισέλθουν στον πολιτικό στίβο με αξιώσεις. Είναι οι βασικοί υποδοχείς της δυσαρέσκειας και της απαξίωσης.
Μπορεί στις ευρωεκλογές οι πλείστοι εξ εκείνων που ψήφισαν τον Φειδία Παναγιώτου, να μην τον γνώριζαν. Τιμώρησαν το σύστημα ψηφίζοντας τον. Τώρα, όμως, τον γνωρίζουν. Και επειδή τον γνωρίζουν και παρακολουθούν τις δράσεις του, είναι απορίας άξιο πως και στις δημοσκοπήσεις παρουσιάζει ποσοστά, τα οποία τον τοποθετούν στη Βουλή. Χρειάζεται τούτο μια εξήγηση.
Η Άμεση Δημοκρατία, λοιπόν, την οποία δημιούργησε ο Φειδίας Παναγιώτου, δεν έχει μια κοινή συνισταμένη, ούτε και ιδεολογική βάση. Μπορεί τούτο, βέβαια, να είναι μοδάτο, αλλά στο πεδίο της παραγωγής πολιτικής είναι προβληματικό. Αλλά και το ΑΛΜΑ, το οποίο προφανώς δεν συγκρίνεται με την Άμεση Δημοκρατία, που τοποθετείται ιδεολογικά; Στο ριζοσπαστικό κέντρο, όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε από στελέχη του Κινήματος. Τι είναι το ριζοσπαστικό κέντρο; Και πώς χωράνε σε αυτό και δεξιοί, αριστεροί και περαστικοί;
Την ίδια ώρα, το ΕΛΑΜ, παρουσιάζεται να είναι το μόνο κόμμα, από τα παλαιότερα, που ενισχύεται. Και ενισχύεται διά της σιωπηρής τακτικής, αθόρυβα, αλλά πάντα ακροδεξιά. Η ακροδεξιά προφανώς- για τους γνωστούς λόγους- δεν μπορεί να φορέσει φωτοστέφανο, όπως θέλει να παρουσιασθεί το ΕΛΑΜ. Το θέμα είναι ότι στις δυο δημοσκοπήσεις, παρουσιάζεται το ΕΛΑΜ τρίτο κόμμα. Αυτό, όμως, δεν αποκλείεται να αλλάξει προς τα πάνω καθώς υπάρχει πάντα στις έρευνες κοινής γνώμης και το στατιστικό λάθος.
Το ζητούμενο στις ερχόμενες βουλευτικές εκλογές, είναι οι επιδόσεις των παραδοσιακών κομμάτων. ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ διεκδικούν πρωτιά σε μια παράλληλη πτήση χαμηλών ποσοστών. Η πρωτιά θα περιορίσει τις αναταράξεις. Αλλά τούτο, εάν γίνει, θα είναι ως να κρύβονται τα προβλήματα κάτω από το χαλί.
Από την άλλη, ο λεγόμενος ενδιάμεσος χώρος μοιάζει με σκορποχώρι. Το μόνο που φαίνεται ότι θα επιβιώσει, αλλά θα… ματώσει είναι το ΔΗΚΟ. Από την άλλη, η ΕΔΕΚ φαίνεται να διανύει το τελευταίο μίλι. Δεν έχει χρώμα ο λόγος της, ενώ παρουσιάζεται, μερικές φορές, να επιμένει να «πείσει» πως δεν έχει λόγο ύπαρξης. Δυστυχώς.
Διαμορφώνεται, λοιπόν, ένα νέο σκηνικό. Πρόκειται για ένα νέο σταθμό, υπό την έννοια ότι θα αλλάξουν πολλά, θα υπάρξουν ανατροπές.
Παρά τα όσα λέγονται, πάντως, δεν έχουμε φθάσει στο τέλος των ιδεολογιών. Αυτό θα βόλευε την καθεστηκυία τάξη.
Εκείνο που ισχύει είναι πως τα κόμματα δεν μπορούν να εκφράσουν τις ιδεολογίες, που υποτίθεται εκπροσωπούν και να τις προσαρμόσουν στη νέα εποχή. Δεν μπορούν να δώσουν διεξόδους και λύσεις.
